خبر یکی از این عنوان سازی ها که مراسم آن در جمعه 7 خرداد 95 در تهران برگزار شد در رسانه های کرمان بازتاب وسیعی داشت. از جمله سایت خبر صداوسیمای مرکز کرمان این خبر را منتشر کرده و نوشته است:"به گزارش خبرگزاری صداوسیما دوشنبه 10 خرداد در همایش چهره های ماندگارآموزش ایران در تهران از دکتر.... تجلیل شد." و تلخ تر اینکه این رسانه مرجع به جای انتشار یک عکس خبری از این رویداد که آیین اهدای تندیس و لوح و... را منعکس کند مبادرت به بازنشر یک عکس آتلیه ای کرده است!
عباس تقی زاده برای گفتارنو نوشت:
عنوان سازی، پدیده ای است که می توان گفت با مدرن شدن جوامع رونق و با رواج فناوری های نوین ارتباطی شدت گرفته است.
در این بین موسسات و نهادهای حقوقی معتبر و با صلاحیتی وجود دارند که با بررسی سوابق و پیش از آن با مشورت گرفتن ازصاحب نظران و رسیدن به شاخص های علمی و اصیل و در روندی شفاف و معتبر به شناسایی بهترین ها اقدام می کنند. بهترین ها نه فقط در زمینه علمی و پژوهشی که در حوزه های مختلف ورزشی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی که باشناسایی و معرفی به جامعه از آنها تقدیر می شود.
در کشور ما نیز در سال های گذشته افرادشاخصی مانند هوشنگ مرادی کرمانی، استاد فرشچیان و چهره های برجسته دیگری به عنوان چهره ماندگار از سوی بنیاد چهره های ماندگار معرفی شده اند.
در این میان شاهدیم موسساتی با شبیه سازی و به نوعی جعلی سازی از نام بنیاد چهره های ماندگار، سوء استفاده کرده و مبادرت به معرفی چهره های ماندگار ملی می کنند.
این اتفاق در حال می افتد که عموما از این افراد برای تبدیل به "چهره ماندگار" پول هم گرفته می شود!
تلخند ناشی از این موضوع وقتی به تلخی بیشتر، می گراید که از این افراد عکس های تبلیغاتی در آتلیه های شبیه سازی شده گرفته می شود تا احیانا اگر فرد خواست از این عنوان در جایی استفاده کند کارکرد تبلیغاتی هم پیدا داشته باشد.
خبرنگاران، رسانه ها و روابط عمومی های نامطلع، با اعتماد به شبیه سازی های مستندگونه و بدون بررسی اصالت عنوان ها، در این تور می افتند و مبادرت به بازنشر و به عبارتی اعتبار بخشی به پروژه عنوان سازی می کنند. در واقع، رسانه به تسهیلگرِ پروژه عنوان سازی تبدیل می شود و به جای اینکه واقعیت و اصالت (صحت و اعتبار) را از جعلی بودن تشخیص دهد فضا را از شبه خبرِ پروژه عنوان سازی اشباع می کند.
تاسف بار است که برخی سازمان های رسانه ای (از مطبوعات گرفته تا شبکه های محلی صداوسیما) از خود نمی پرسند اگر فرد این عنوان ملی مهم را کسب کرده است چرا آنها اولین انتشار دهنده خبر آن هستند و دلیل انعکاس نیافتنِ خبر در سطح ملی را از رسانه های معتبر جویا نمی شوند.
این نکاویدن هم می تواند برای برخی رسانه ها ریشه در منافع مالی حاصل از ترویج اخبارعنوان سازی و گرفتن "گزارش آگهی" داشته باشد و هم سطح پایین سواد رسانه ای در برخی اصحاب رسانه را برملا سازد تا جایی که عکس روتوش شده ای را از کسب عنوان ملی منتشر می کنند که بی اصالتی آن گاه بر بیننده عادی نیز از روز روشن تر است.
دراین روند، باید سراغ آغاز راه رفت و از همان ابتدا مسیر عنوان سازی های جعلی را بست و این وظیفه از سویی بر عهده رسانه های روشنگر قرار دارد و بیش و پیش از آن از وظایف نهادهای علمی و نظارتی به شمار می رود.
خبر یکی از این عنوان سازی ها که مراسم آن در جمعه 7 خرداد 95 در تهران برگزار شد در رسانه های کرمان بازتاب وسیعی داشت. از جمله سایت خبر صداوسیمای مرکز کرمان این خبر را منتشر کرده و نوشته است:"به گزارش خبرگزاری صداوسیما دوشنبه 10 خرداد در همایش چهره های ماندگارآموزش ایران در تهران از دکتر.... تجلیل شد." و تلخ تر اینکه این رسانه مرجع به جای انتشار یک عکس خبری از این رویداد که آیین اهدای تندیس و لوح و... را منعکس کند مبادرت به بازنشر یک عکس آتلیه ای کرده است!
یا در سایت اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش همین خبر را با روتیتر " توسط بنیاد چهره های ماندگار ایران صورت گرفت:" می خوانیم همایش تجلیل از چهره نام آشنای آموزش ایران، هفتم خردادسال جاری در تالار فیض مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما در تهران برگزار شد.
مقایسه این دو خبر با هم و با خبرهای منتشرشده دیگر از جمله در مطبوعات کرمان تفاوت هایی را برملا می سازد که یکی مربوط به تاریخ 7 و 10 خرداد است و دیگری به روتیتر اشتباه مرکز اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش برمی گردد که در انتشار این خبر در تاریخ 18 خرداد به جای بنیان از بنیاد استفاده کرده است و همین تشابه، در نام این موسسه با بنیاد چهره های ماندگار شاید گویای اهداف پنهان پروژه های عنوان سازی باشد.
به هرتقدیر موسسه ای مبادرت به عنوان سازی می کند که می تواند قانونی باشد اما این رسانه ها و اهالی آن هستند که باید تسهیلگر هر روندی نشوند و اعتبار و جایگاه خود را با انتشار شبه خبر، مخدوش نسازند.
در این خصوص "رضاپورحسین" رییس ستاد همایش چهره های ماندگار اوایل خرداد 95مصاحبه ای با خبرگزاری ایسنا انجام داده و چنین اظهار کرده است: برخی مراکز خصوصی مدتی است از عنوان چهره‌های ماندگار استفاده کرده و با نامه‌نگاری با اساتید دانشگاهی به ازای دریافت مبالغی، بنا دارند آنها را به عنوان چهره ماندگار معرفی کنند! این در حالی است که رییس ستاد همایش چهره‌های ماندگار تاکید دارد که "در برگزاری همایش چهره‌های ماندگار، کار غیرحرفه‌ای مانند اخذ پول انجام نمی شود."
در پایان ضمن تبریک به همه افرادی که عناوین مختلفی را کسب می کنند انتظار می رود روند کسب این عناوین به گونه ای باشد که به سابقه علمی و شغلی افراد لطمه ای وارد نکند و ناخواسته برخی موسسات از تلاش های علمی و موثر اساتید و شخصیت های فرهیخته سوء استفاده نکنند.
از سویی نظارت اصولی بر عملکرد چنین موسساتی و اطلاع رسانی سریع و دقیق در کنار اندرز و نصیحت و توصیه به رعایت اصول و اخلاق حرفه ای نیز از سوی نهادهای علمی و نظارتی انتظار می رود.
بدیهی است رسیدن به معرفی چهره ماندگارِ ملی، روند علمی و معتبری دارد و عموما شخصیت های ملی قبل از آنکه از سوی نهادی معرفی شوند نزد صاحب نظران و بسیاری از مردم به سبب خدمات ارزنده و تاثیرگذاری فعالیت هایشان شناخته شده هستند و معرفی به عنوان چهره ماندگار ملی، در راستای قدرشناسی از خدمات آنها صورت می گیرد و چنین شخصیت هایی آن قدر بزرگ و بزرگوار هستند که اعطای عنوان، بیش از آنکه به آنها اعتبار بخشد به نهادهای علمی اعتبار می بخشد.
همچنین لازم است اهالی رسانه در انتشار اخبار با تاکید بر صحت و دقت در کنار سرعت، بیش از پیش اعتمادساز مخاطب باشند و نقش نظارتی خود را با انتشار اخبار صحیح و معتبر ایفا کنند.
