یک کارشناس اقتصاد گفت: یارانهها دارد اقتصاد را میکشد و بدتر هم این است که هر چه قدر محرومتر باشی یارانهات هم کمتر است.
مهدی آگاه کارشناس مسائل اقتصادی که در کمیسیون اقتصادی دفتر سیاسی جمعیت توسعه و آزادی استان کرمان سخن میگفت، با اشاره به اینکه کسانی در قدرت هستند حجم یارانه عظیمی به صنعت میدهند و صنعت را توانا میکنند تا بقیه مملکت را به نابودی بکشند، افزود: در سال ۹۲ بیش از یک میلیارد و ۲۳۱ میلیون دلار یارانه به فولاد مبارکه داده شد، به کارخانههای سیمان سراسر کشور هم یارانه داده میشود که صرف ساختن ساختمانهایی مجلل در آنطرف آبهای خلیجفارس میشود.
آگاه بابیان اینکه ما داریم ۲۴٫۵ دلار برای هر تن سیمان یارانه میگیریم افزود: ثروت یک کشور نزد یک عده انحصارطلب قرارگرفته که هرچقدر بیشتر مصرف کنند بیشتر میگیرند. این ثروت مملکت را باید از اینها گرفت.
او در ادامه با طرح این سؤال که این بیعدالتی عظیم اثرش چه میشود؟ خاطرنشان کرد: فولاد مبارکه میتواند آب را به هر قیمتی بخرد و خشک شدن اصفهان تقصیر فولاد مبارکه بود؛ این کارخانه فولاد حدود ۴۰۰ لیتر در ثانیه آب مصرف میکند.
آگاه با تأکید بر اینکه کارخانههای فولاد قطعاً در حال ضرر دهی هستند ادامه داد: موقعی که کارخانه یارانه هنگفت میگیرد ظاهرا در سال یک میلیارد دلار سود داده از این سود طبق قانون تجارت ۵۰ میلیون دلار سهم هیئتمدیره شده است.
آگاه صحبتهای خود را با طرح این پرسش که «چرا وزارت نیرو و سایرین طرفدار صنعت هستند و دشمن کشاورزی» ادامه داد و گفت: در دشمنی آنها با کشاورزی جای شک نیست و حمایت اینها از صنعت الآن چیزی عادی شده است.
او در ادامه یادآور شد: بحثی مطرح است راجع به اینکه برق را به کشاورزی نسبت به صنعت ارزانتر میفروشند اما اگر فردا یارانه آب کشاورزی را قطع کنیم و مطابق صنعت به کشاورز بفروشیم هزینه گندم ۴ درصد بالا میرود این عدد در مورد پسته و سایر اقلام فوقالعاده کمتر است و آب بری آنها نسبت به هزینه تولیدشان کمتر است.
آگاه تصریح کرد: اگر یارانه را از بخش کشاورزی حذف کنند بر روی قیمت فروش زعفران ۲۱ صدم درصد تأثیر دارد، بر روی گل محمدی ۳۴ صدم درصد، بر هندوانه ۴ دهم درصد و بر زرشک ۴۶ صدم درصد، پسته تقریباً ۱ درصد، عدس ۵/۱ درصد تقریباً، ذرت ۴ درصد و گندم هم ۴ درصد تأثیر دارد.
آگاه بابیان اینکه تمام شرکتکنندههایی که در بورس هستند با یارانه انرژی سرپا هستند هشدار داد: اگر یارانههای انرژی حذف شوند، بورس تهران ساعتی که لوله گاز یارانهای را از شرکتهای حاضر در بورس بیرون بکشیم به ته میخورد و میریزد؛ اما در شرایط فعلی با این حجم عظیم یارانهای که میگیرند هرلحظه انتظار دارند که قیمت سهام بالاتر رود.
آگاه بار دیگر این سؤال را مطرح کرد چرا این وضع دولت با کشاورزی است و پاسخ داد: برای اینکه هیچ وزارت خانهای نیست که بتواند از کشاورزی سودهای هنگفت ایجاد کند؛ چون کشاورزی کاری است که از محل زحمت کشی سود آن درمیآید و یارانههای انرژی به صنایع داده میشود نه کشاورزی!
پروژههای آبی مقرونبهصرفه نیستند
این فعال اقتصادی بابیان اینکه تا ساعتی که قیمتها در ایران دستوری باشد هیچ مسئلهای قابلحل نیست، اظهار داشت: در کیش آب هر مترمکعبی ۷ هزار تومان شیرین میشود. انتقال آن به کویر مرکزی میتواند مساوی باقیمت آب در تمام مناطق ایران باشد؟ علم اقتصاد میگوید که غیرازاین چارهای نیست. اگر قیمت آب در کرمان ۵ برابر قیمت آن در کارون بود آن موقع معنای واقعی بازار معلوم میشد.
او ادامه داد: چون سیگنالی را از بازار نمیتوانیم دریافت کنیم و بازاری وجود ندارد نمیتوانیم بگوییم که آیا برویم سراغ صنعت و یا کشاورزی. صنعتی که بیشتر از ۱۴۶ درصد یارانه دریافت میکند، یا سیمانی که ۱۱۲ درصد است و یا فولادی که ۴۶ درصد یارانه دریافت میکند؛ بنابراین بدون واقعی بودن قیمتها هیچ راهی برای مشخص شدن مقرونبهصرفه بودن یا نبودن پروژهها نیست. هر کس که در مورد آب پروژهای داشته باشد و بخواهد بداند مقرونبهصرفه هست یا نه من میگویم خیر نیست. اگر دولتی باشند و هزینه آنها از دولت تأمین شود تا زمانی که درامد نفتی باشد مقرونبهصرفه هستند.
او یادآور شد: آنکسی که علم اقتصاد را پایهگذاری کرد گفت که یکدست پنهانی است که مردم را به بازار هدایت میکند. آن دست پنهان بهتر نتیجه میگیرد تا آنکسی که قصدش این است که به مردم خدمت کند و آنها را به سمت بازار ببرد.
این کارشناس اقتصاد در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از عملکرد مدیران دولتی در خصوص سیاست دستوری تغییر الگوی کشت در کشاورزی گفت: دو وزیر مؤکدا میگویند کاشت هندوانه انجام ندهید، هندوانه صرف نمیکند در حالی هندوانه یک محصولی است که در کشور بالاترین راندمان آب را دارد، در ارزوئیه با کمترین مصرف آب بیشترین هندوانه تولید میشود.
او با بیان این که در کویر که ما هستیم آب کمیاب و کالای بسیار گرانی است، بیان داشت: ما تمام این بلاها سرمان آمده برای اینکه الگو میدهیم و ظاهری عمل میکنیم. قیمتها باید حاکم باشد.
او ادامه داد: اگر یک کیلو پهن گوسفند بخواهید بفروشید اگر آبلولهکشی شهر را داخلش ببندید میلیونر میشوید. این چه کالای مقدسی است که از پهن کمارزشتر است.
آگاه در پاسخ به سوالی مبنی بر این که مدیرعامل شرکت مس در شهربابک با فعالین بر سر موضوع آب بحثی داشتند و استدلال شان هم این بود که ۹۳ درصد آب را کشاورزان مصرف میکنید و ما در سرچشمه ۳ درصد آن را مصرف می کنیم. میزان اشتغال مس سرچشمه و ارزش و افزوده آن در اقتصاد استان و شهربابک را با تولیدات کشاورزان مقایسه کنید. در مورد این موضوع نظر شما چیست، گفت: اگر اینگونه است آنها چه ترسی دارند که قیمتها واقعی شود؟ چرا تمام صنایع ایران سعی دارند که قیمتها واقعی نشود؟ اگر توان آن را دارند در بازار آزاد بایستند و با کشاورزان رقابت کنند. ما خوشحال میشویم که صنایع، کشاورزی را زمین بزنند.