معاونت پیشگیری سازمان بهزیستی هشدار داد:
برجسته گفت : عده‌ای هم چون فکر می‌کنندچون دود قلیان از روی آب می‌آید، ضرر آن کمتر است.درصورتی‌که برعکس، ضرر آن بیشتر است. ما چگونه ریسک می‌کنیم ؟مگر غیرازاین است که ما می‌گوییم عامل اعتیاد سیگار معمولی است ؟ این قلیانی که تمامی دخترها و پسرها آن را می‌کشند و در جمهوری اسلامی مجوز دادیم، غیرازاین است که تشویق به کشیدن آن می‌کنیم ؟ پس چرا ما علیه مواد مخدر مبارزه می‌کنیم؟ درصورتی‌که خودمان به قلیان خانه‌ها مجوز می‌دهیم.
عرضه علنی قلیان مخالفان سرسختی دارد. محمدرضا برجسته معاونت پیشگیری سازمان بهزیستی یکی از این مخالفان است. برجسته می‌گوید همان‌طور که سیاسست ممنوعیت علنی استفاده از سیگار جواب داده است در مورد قلیان هم جواب می‌دهد. برجسته استدلال قهوه‌خانه‌دارانی که به طرح جمع‌آوری قلیان اعتراض کرده بودند را هم به مثابه این می‌داند که یک عده قاچاقچی در مقابل استانداری تجمع کنند و بگویند چرا اجازه فعالیت آزادانه به ما نمی‌دهید، درآمد و سود ما کم شده است. این گفت‌وگو خواندن دارد.
آقای برجسته! مدت مدیدی است که بحث قلیان‌ها و مضرات استفاده آن در انظار عمومی موردبحث و توجه است. این بحث به جمع بندی رسید؟
همه مسئولین متخصص امر، برای آگاه‌سازی، پیشگیری و درمان‌معلولیت‌ها تلاش می‌کنند. اما از طرف دیگر، متأسفانه به‌راحتی مجوزهای قلیان داده می‌شود و در سفره‌خانه‌های ما، وجود قلیان قابل‌مشاهده است که نوجوانان ما اعم از دختر و پسر درملأعام به قلیان رو آورده‌اند. چه‌بسا همان‌گونه که قانون سیگار کشیدن درملأعام را ممنوع کرده است، می‌طلبد که پیشنهاد شود مسئولین قلیان را هم درملأعام کلاً ممنوع کنند.
اگر کشیدن قلیان درملأعام ممنوع شود، فکر نمی‌کنید تبعات اجتماعی خاصی در پی داشته باشد؟
ببینید،همان‌طور که در بحث روابط دختر و پسرمی‌گفتند ممنوع شود و نگذاریم که آن‌ها در بیرون باهم صحبت کنند که ممکن است در خانه هزار کار را انجام دهند، این دیدگاه در مورد قلیان هم اشتباه است. آن قلیان، به‌صورت تیمی گرفته می‌شود و خانه تیمی هم جرم خود را دارد. شما اگر برای کشیدن قلیان به خانه‌ای بروید، برای تهیه کردن قلیان ،کشیدن آن، دود ناشی از استعمال آن و ... تمامی همسایه‌ها را متوجه می‌کند وآن‌گونه نیست که بگوییم اگر قلیان را ممنوع کردیم، در خانه‌ها کشیده می‌شود و کسی هم باخبر نخواهد شد.
در خانه‌های زیرزمینی یا کافی‌شاپ‌ها اگر این اتفاق بیفتد، چطور؟
در خیلی جاها می‌بینید که جایی را اجاره داده‌اند ، خانم‌ها در یک سمت و آقایان در سمت دیگر هستند و فوقش چیزی بین آن‌هاگذاشته‌اند، این مسائل که جای خود را دارد. مطلب این است که دود قلیان سرطان‌زا است و افتضاح است و اگر نظر مسائل بهداشتی و زیست‌محیطی نگاه کنید، اصلاً مجوز را به این مکان‌ها نباید بدهند.
این‌ها مجوز دارند و اگر خدایی نکرده در این زیرزمین اتفاقی بیفتد، سایر ارگان‌ها مسئول آن هستند. این مکان‌ها زمانی جمع شدند و عده‌ای هم اعتراض کردند.اینکه عده‌ای معترض شدند دلیل نمی‌شود که از اجرای این طرح جلوگیری شود! مثل این است که قاچاق را جمع کنیم و قاچاقچی روبه‌روی استانداری اعتراض کند که ما درآمد داریم و شماچرا درآمد ما را قطع کرده‌اید. به همین بهانه هم قاچاق را آزاد بگذاریم! این برای قلیان هم اتفاق افتاده است و استاندار هم گفته است که آن را آزادکنید. من این دیدگاه را قبول ندارم، به دلیل اینکه مگر سیگار کشیدن درملأعام ممنوع نشد؟ قلیان هم همان است. سیگار به خانه رفت ؟ زیرزمینی شد؟ بالاخره احترام گذاشته‌شده و گفته‌شده که در ملأعام نکشید.
دختر من الان می‌بیند در کافی‌شاپ‌ها وقلیان خانه‌ها، تمامی جوانان قلیان می‌کشند که ای‌کاش افراد مسن هم میان آن‌ها بودند. اینکه برای قلیان مجوز صادر کرده‌اند، در هیچ جای دنیا نیست. شما در کشورهای دیگر رصد کنید مانند ترکیه ، حتی فکر می‌کنم عرب‌هایی که قلیان را می‌سازند همچنین چیزی ندارند و فقط قلیان را صادر می‌کنند .
در مورد نوع قلیان‌ها چه اطلاعاتی دارید؟
الآن یکسری قلیان‌هاآمده‌اند که شکل اسلحه هستند، یکسری رقص نور دارند واین‌هاغیرازاین که جوانان ما را به سمتشان جلب کنند، چیزی ندارند.این چه فرهنگی است که به ما واردشده است؟این‌ها همه از تهران وارد می‌شوند.شما خودتان می‌توانید درجاهای مختلف این موضوع را رصد کنید.
قلیان‌های کوچکی که در ماشین استفاده می‌شوندآن‌ها از کجا واردشده‌اند ؟
قلیان فروشی‌ها همه قلیان‌های کوچک و زغال را می‌فروشند.الآن در الغدیر و بقیه جاها نیز هست که این‌ها در ایران ساخته می‌شوند و از جاهای دیگر نیز وارد می‌شوند.
ترویج فرهنگ قلیان کشی با توجه به این استناد که می‌گویند تنباکوهای وارداتی شیشه در آن یافت شده، یک فاجعه است. مسئولین نشسته‌اند تا یک روزی این موضوع بیداد کند.
عده‌ای هم چون فکر می‌کنندچون دود قلیان از روی آب می‌آید، ضرر آن کمتر است.درصورتی‌که برعکس، ضرر آن بیشتر است. ما چگونه ریسک می‌کنیم ؟مگر غیرازاین است که ما می‌گوییم عامل اعتیاد سیگار معمولی است ؟ این قلیانی که تمامی دخترها و پسرها آن را می‌کشند و در جمهوری اسلامی مجوز دادیم، غیرازاین است که تشویق به کشیدن آن می‌کنیم ؟ پس چرا ما علیه مواد مخدر مبارزه می‌کنیم؟ درصورتی‌که خودمان به قلیان خانه‌ها مجوز می‌دهیم. شما الآن هر جا که مراجعه کنید، می‌گویند ما مجوز داریم و قلیان سرو می‌کنند . ما حتی نمی‌گوییم دختر و پسر باهم ، چند دختر در یک سمت و چند پسر در سمت دیگر هستند. باور کنید در ترکیه و سایر کشورها این‌گونه نیست. یکجایی باید نوشته شود و به این مبحث پرداخته شود تا این مسئولین یک تکانی به خود دهند.
آقای برجسته! در مورد وجود شیشه در تنباکو‌ها گفتید. از انواع آن بگویید و اینکه چند درصد تنباکوهای موجود در کشور وارداتی است ؟
تنباکوهای میوه‌ای عطر و اسانس دار به علت مواد آروماتیک و ترکیبات حلقه‌ای موجود در آن‌ها، مواد سرطان‌زا و سم فوق‌العاده پیدا می‌کنند . مزه و طعم تنباکو میوه‌ای نسبت به تنباکو معمولی باعث گرایش بیشتر نوجوانان و جوانان و باعث وابستگی آن‌ها به این نوع تنباکو شده است.
90 درصد آن‌ها از بیرون می‌آید ولی این را بگویم و خیلی جالب است که ایران هم احتمالاً تولید می‌کند. چون پول در این کار است.
شما زمانی که می‌خواهید آب‌میوه بخرید به اسانس آن دقت می‌کنید چون برای معده مضر است در مورد کنسروجات هم همین‌طور.زمانی که تنباکو می‌خرید، به علت طعم اسانس دارد وآن‌هایی که بیشتر از خارج وارد می‌شوند، شیشه دارند.
البته به دلیل درآمدی که دارد، ایران هم تولید می‌کند و گفته می‌شود که اگر ما با مخدر مبارزه می‌کنیم، چرا باید در ایران تنباکو ساخته شود که این بحث مافیایی است و ما وارد آن نمی‌توانیم بشویم. ولی حداقل در مصرف قلیان که می‌توانیم وارد شویم.
اگر استعمال قلیان مثل قبل در منزل بود، بهتر بود. این مجوز قلیان دادن‌ها مشکلات را درست می‌کند که دخترها و پسرهادرملأعام نشسته‌اندبه‌عنوان جایی که ما مجوز داده‌ایم که برو و در آنجاقلیان بکش! این غیر از ترویج فرهنگ دود است ؟مگر ما نمی‌گوییم که مبارزه گر هستیم؟ مگر ما در برابر تریاک و مواد مبارزه نمی‌کنیم ؟ پس چرا با این موضوع مبارزه نمی‌کنیم ؟ عده‌ای می‌گویند که اگر جلوی آن را بگیریم در خانه می‌کشند، چه کسی این حرف را می‌زند؟ کسی که خودش سود می‌برد این را می‌گوید.
شما سیگار را ممنوع کرده‌اید و گفته‌اید در هرجایی ببینید جریمه می‌کنید. می‌توانید اجازه دهید که درملأعام تریاک را دورهم بکشند ؟ خب این هم مثل همان است. این فرقی با تریاک و سیگار ندارد، شما الآن مجوز می‌دهید که در سفره‌خانه‌ها قلیان سرو کنند و همه هم می‌گویند که اگر قلیان نباشد ما سودی نداریم. چه کسی گفته است که نمی‌توان غیرازاین راه، سود و درآمدی داشته باشی؟دولت تعهدی نکرده است که تو از این راه سود کنی.
الآن در کافه‌ها هر کس که قلیان می‌کشد، می‌گویند در این سمت بفرمایید و غذا بخورید. خود این یک نوع تشویق است که اول باید قلیان استعمال شود و بعد غذا خورد.
در یکجا منبع فساد و پاتوق دخترها و پسرهاست و درجایی منبع ردوبدل کردن مواد است. شما در جاده تهران می‌بینید که همه آقا هستند و تریاک بین آن‌ها ردوبدل می‌شود. ما به کجا داریم می‌رویم؟ مجوز آن را هم چه کسی صادر کرده است؟
اداره بهداشت نظارت دارد و شما برای راه انداختن جایی باید مجوز بگیرید. الآن می‌گویند که دیگر مجوز صادر نمی‌شود، پس قبلی‌ها را جمع کنند. شما می‌توانید مانند جاهای دیگر چایی و قهوه سرو کنید. جایی که قلیان دارد شبی یک‌میلیون تا یک‌میلیون و پانصد هزار تومان درآمد دارند.
هرشب؟
بله . برای هر وعده قلیان 25 تا 50 هزار تومان می‌دهند. چه کسی گفته است که این‌ها باید سود دهند و بعد از جمع شدن آن‌ها اعتراض کنند؟ قرار بر این نیست که مجوز داده‌شده است و خلاف کنی و سود داشته باشی.شما می‌توانید تحقیقات دیگری هم بکنید و به‌عنوان درد و دل مسئولی که در این حوزه است این را بنویسید .جوانان ما با آزاد گذاشتن این مراکز به سمتی می‌روند که فردا جلودار آن نیستیم ، خواهیم دید که بگویند اگر بد بود دولت مجوز کشیدن آن را نمی‌داد. شما که یک جوان هستید آیا فکر می‌کنید که اگر آزاد باشد چقدر خوب است ؟آزادی داریم تا آزادی.آزادی یعنی اینکه طرف بتواند تنباکوی خود را بفروشد و در خانه با خانواده خود بکشد و بالاخره مادر یا پدر می‌گوید که نکش . بالاخره جوانان همیشه خانه خالی گیرشان نمی‌آید که بکشند.
اینکه ترویج داده‌ایم مغازه 24 ساعته باز است و همه بیکار هستندو ما تفریح در کرمان نداریم ، اگر داشتیم همه به سمت تفریحات سالم‌ترمی‌رفتند. جوانان پاتوق می‌خواهند و شب که بیکار هستند، می‌گویند به کافه برویم و قلیان بکشیم، این مشکل ما است.
پس شما فکر می‌کنید که یکی از دلایل استقبال از قلیان در میان جوانان، عدم وجود تفریحات سالم است ؟
بله، یکی از دلایل آن این است و وجود چنین مکان‌هایی که جوانان می‌خواهند دور هم جمع شوند،به اینجا ختم می‌شود. ما می‌توانیم همین را به یک جای سالم تبدیل کنیم. ما جاهایی را داریم که قلیان سرو نمی‌کنند و تقریباً شلوغ هم هستند ، ممکن است شبی هم 500 هزار تومان درآمد داشته باشند ولی کسی که قلیان سرو می‌کند و درآمد میلیونی دارد، اعتراض می‌کند که نباید در مقابل این‌ها کنار کشید و اجازه هر کاری را به آن‌ها داد.
آقای برجسته! گفته می‌شود که ارزان‌ترین سیگار دنیا، در ایران وجود دارد. این مسئله را چطور می‌بینید ؟
در مورد سیگار، قرار است مالیات آن افزایش داده شود. چون وقتی‌که سیگار گران باشد، قشر زیادی نمی‌توانند بکشند و ترک می‌کنند . چرا قیمت آن ارزان است ؟ به علت اینکه شما بکشید. چرا قاچاقچی قیمت تریاک را پایین می‌آورد؟ به علت اینکه شما بخرید و مصرف کنید.
سیگار هم مانند تنباکو در ایران به علت سود تولید می‌شود ، اگر واقعاً می‌خواهند که مصرف آن کم شود، باید خودشان هم تولید را تمام کنند و یا اینکه سیگار تولیدشده را به خارج بفرستند.
کشورهایی همچون آمریکا در کشور خودمصرف نمی‌کنند و به خارج می‌فرستند. اما مثلاً سیگار بهمن در ایران تولید می‌شود، آن‌هم با قیمت ارزان.
و سخن آخر؟
درد زیاد است . یک عده مافیا کار خود را انجام می‌دهند ولی ما هم به وظیفه خود عمل می‌کنیم و به‌قول‌معروف هرکسی در گور خود می‌خوابد.
منبع: صدای تاک
