-
نوذر نخعی: تخمین زده می شود سالیانه 2/1 میلیون نفر در دنیا بر اثر تصادفات ترافیکی جان خود را از دست می دهند و نزدیک به50 میلیون نفر دچار صدمات ناشی از آن می شوند، که این رقم با توجه به جداول زیر در سال 2030 دوبرابر می شود.
قربانی اصلی تصادفات در کشورهای با درآمد بالا و متوسط بالا منجمله ایران رانندگان و مسافرین خودرو های چهار چرخ می باشند، در حالی که در کشورهای کم درآمد پیادگان، موتور سواران و دوچرخه سواران قربانی اصلی می باشند. بر اساس گزارش بانک جهانی 5/1 تا 3 درصد تولید ناخالص ملی کشورها صرف تصادفات می شود.
هدف درازمدت دورنمای صفر همانطور که از اسم آن برمی¬آید به صفر رساندن مرگهای ناشی از تصادفات رانندگی است. اگرچه این یک هدف ایده¬آل است، ولی مبدعین این حرکت بر این عقیده اند که واژه "تصادف" چنین به ذهن متبادر میسازد که این رخداد "غیرقابل اجتناب" است. در صورتیکه با یک برنامه ریزی اصولی تمامی تصادفات قابل پیشگیری هستند. لذا مسئولیت مرگ های ناشی از تصادفات بر دوش متولیان ایمنی جاده ها و خودرو و نیز استفاده کنندگان از راه¬ها یعنی مردم است. لذا دورنمای صفر تفکری جدید در راستای افزایش مسئولیت پذیری مسئولین و مردم میباشد.
در تفکر سنتی انسانها مقصر اصلی سوانح ترافیکی محسوب میشوند. بر اساس این طرز تفکر 90 تا 95 درصد تصادافات ترافیکی ناشی از خطای انسانی است. کشورهای پیرو این طرز تفکر پیوسته به دنبال وضع قوانین و مقررات در راستای شکل دادن به رفتار انسان ها هستند. در حالیکه در تفکر دورنمای صفر مسئولیت ها بر دوش هم مسئولین (اعم از سازندگان خودرو تا طراحان و مجریان راه و شهرسازی) و استفاده کنندگان از جاده ها میباشد. به موازات آن در دورنمای صفربر تمکین استفاده کنندگان از جاده از قوانین و مقررات تاکید میگیردد. اگرچه حرکت دورنمای صفر از سال 1997 میلادی در سوئد شکل گرفت ولی کشورهایی همچون نروژ، کانادا، انگلستان و بسیاری از ایالت های آمریکا در طراحی جاده ها و خیابان ها اصول دورنمای صفر را نصب العین قرار داده اند.
از دید سازمان جهانی بهداشت موضوع تصادفات ترافیکی در سال های اخیر یک موضوع بهداشت و سلامت عمومی تلقی میگردد، موضوعی که همچون بسیاری از بیماری های واگیر از جمله سل و مالاریا در بسیاری از کشورها به یک اپیدمی و همه گیری تبدیل شده است. لذا دورنمای صفر از دیدگاه سلامت نگر به صفر شدن مرگ ها فکر میکند نه صفر شدن تصادفات!