احتمال خسارت دیدن مسکن مهر در کرمان در صورت وقوع زلزله
درست در روزهایی که تصاویر مسکن مهر در کرمانشاه بین کاربران فضای مجازی می چرخد و هر یک بر این تصاویر کامنتی می‌گذارند، این دغدغه و نگرانی در خصوص کیفیت‌ساخت و سازهای مسکن مهر در کرمان هم تازه شده است. از قضا برخی کارشناسان از قرار داشتن برخی پروژه‌های مسکن مهر در شهر کرمان بر روی گسل‌ها خبر می‌دهند.
درست در روزهایی که تصاویر مسکن مهر در کرمانشاه بین کاربران فضای مجازی می چرخد و هر یک بر این تصاویر کامنتی می‌گذارند، این دغدغه و نگرانی در خصوص کیفیت‌ساخت و سازهای مسکن مهر در کرمان هم تازه شده است. از قضا برخی کارشناسان از قرار داشتن برخی پروژه‌های مسکن مهر در شهر کرمان بر روی گسل‌ها خبر می‌دهند.
رئیس اتاق تعاون استان کرمان در خصوص عملکرد تعاونی‌های مسکن مهر در کرمان می‌گوید: این تعاونی‌ها "گند" زدند و همیشه بینشان اختلاف است.
محمدرضا روغنی در گفت‌وگو با صدای تاک با بیان اینکه حدود 100 تعاونی مسکن مهر در کرمان فعالیت می‌کنند، موضوع مالی و ساخت و ساز را عمده مشکلات تعاونی‌های مسکن مهر عنوان می‌کند و می‌افزاید: متاسفانه می بینیم که تعاونی‌ها چه بدبختی برای همه درست کرده‌اند و اختلاف‌هایی بینشان است مبنی بر اینکه چه کسانی خورده‌اند و برده‌اند.
دستگاه‌های دولتی بد عمل کردند
از سوی دیگر یکی از داوران مرکز داوری اتاق تعاون استان کرمان می‌گوید: ایده و طرح، خوب بود اما باید گفت که بد عمل شد، از همان ابتدا هم بد عمل شد، پیشنهادهایی برای هر چه بهتر اجرا کردن مسکن مهر ارائه کردیم اما قبول نکردند، نه وزیر مسکن وقت قبول کرد و نه استاندار آن زمان. بنده با این شکل تامین مسکن مردم مخالف بودم.
حمیدنوروزی که مدیر کل تعاون در دولت احمدی‌نژاد بوده است، می‌افزاید: مسکن مهر یک اسم "من‌درآوردی" است، اول طرح تامین مسکن گروه های کم درآمد عنوان شد و قانون هم همین بود، بعدا در همان دولت احمدی نژاد آقایی آمد و گفت بگذارید مسکن مهر، بدون اینکه قانونی باشد و در این مورد قضاوت کند.
او ادامه مي‌دهد: با توجه به تجربیاتی که تعدادی از همکاران داشتیم به آقای سعیدی کیا وزیر مسکن وقت و دکتر رئوفی استاندار پیشنهاد دادیم که اعضای گروه ها که مبادرت به ساخت مسکن می کنند همگن باشند، به عنوان مثال برای طلاب، کارگران، اساتید دانشگاه، کارمندان و ... هر کدام یک گروه را تشکیل دهند و در واقع صنفی یکنواخت که همدیگر را بشناسند و در محلاتی که می خواهند زندگی کنند بدانند که در آینده همسایه شان که خواهد بود.
نوروزی خاطر نشان می‌کند: این نمونه کار مسکن سازی را قبل از انقلاب اسلامی هم انجام داده بودند، درشهرستان زرند به نام تعاونی مسکن فتح آباد و اسم دیگرش البته یادم نیست که آن تعاونی‌ها هم عملا به جایی نرسیده بودند. این نوع مسکن ساختن در زمان پهلوی هم انجام شد و می بایست از آن تجربه‌ای که داشتیم استفاده می کردیم.
مدیر کل اسبق تعاون ادامه می‌دهد:سعیدی کیا در آن زمان ایده هم گروه بودن افراد را پذیرفت و گفت "بسیار ایده خوبی است و من موافقم" اما من کارهای نیستم و باید ایده را به دولت داد و دولت تصمیم گیری کند. ایده دوم این بود که تعاونی‌ها نباید از 30 نفر کمتر و از 70 نفر بیشتر باشند که مطمئنا تعاونی‌های زیر 30 نفر به مشکل برخواهند خورد و در تعاونی‌های بالای 70 نفر هم نظارت کردن سخت است و یک نوع "بخور بخور" می‌شود.
نوروزی ادامه می‌دهد: استاندار وقت با شنیدن این ایده‌ها گفت بسیار عالی ست و پرسید این طرح مال کیست؟ گفتم: مال من، گفت " پس ولش کن فکر کردم مال دولت است". به سعیدی کیا مراجعه کردیم گفت: من نمی توانم کاری انجام دهیم اما خود تو این طرح را در استان کرمان به صورت پایلوت اجرا کن و در صورت موفقیت دیگر استان‌ها الگو برداری کنند.
او با بیان اینکه نقش ما تنها ساماندهی بود و نقش دیگری نداشتیم، می‌افزاید: در سفر رئیس جمهور وقت به کرمان بیش از 27 هزار نامه با موضوع تقاضای مردم برای خانه دار شدن به رئیس جمهور داده شد که به ما ارجاع دادند و تنها کاری که می‌توانستیم انجام دهیم این بود که شرکتی راه اندازی کنیم، باید در اینجا اشاره کنم نقش اداره کل مسکن واگذاری زمین و نقش شهرداری دادن پروانه بود.
نوروزی تاکید می‌کند: مشکلات مسکن مهر از «نظارت نکردن‌ها» و «بی‌تفاوت بودن‌ها» شروع شده که ما امروز این وضع مسکن های مهر را می بینیم، که قیمت‌ها بعضا خیلی گران تر از بازار سیاه شده است و اختلاف قیمت زیاد است. به نظرم دستگاه‌های دولتی بد عمل کردند و نتیجه آن بد عمل کردن مسکن مهری است که امروز داریم.
او در پاسخ به مکانی‌یابی نامناسب برخی مسکن‌های مهر کرمان و شایعه قرار داشتن آن‌ها بر روی گسل می‌گوید: در جلسه ای در خصوص مسکن مهر با مکان مسکن مهر هم مخالف بودم، زیرا این منطقه روی گسل است، مطالعات ژئوتکنیک را برای اولین بار در ایران در خصوص مسکن مهر انجام دادیم و با افرادی که صاحب نظر بودند مشورت کردم که در نهایت مسکن مهر را جایی بسازیم که روی گسل نباشد و همچنین زمین سست نباشد.
نوروزی ادامه می‌دهد: همه اداراتی که شعار حمایت می دادند جلوی ما را گرفتند از جمله منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، فرمانداری و .. حتی برخی مواقع با دادستان می‌رفتیم تا ادارات نیایند و مزاحمت ایجاد نکنند.
مدیرکل اسبق مسکن و شهرسازی به صراحت می‌گوید: مطالعات انجام شده نشان داد که بخشی از این زمین‌ها مناسب ساختمان سازی نیست، خصوصا مشاور ژئوتکنیک نشان داد درگذشته نمونه گودالی که در نزدیکی اختیارآباد فروکش کرد در این مکان بوده، اما کسی آن را ندید و رسانه ای نشد و در واقع به آن توجه نشد و بر روی نقشه هاشور می‌خورد و می بایست در حد یک فضای سبز از آن منطقه استفاده می شد.
نوروزی با بیان اینکه من در همین مواقع بازنشسته شدم به صراحت می‌گوید: دوستان دیگر مسوول بودند و خودشان باید جواب کارهایشان را بدهند. من در ان زمان مشکلات را به استاندار وقت گفتم.
دولت احمدی‌نژاد و روحانی هر دو مقصرند
مشاور اتاق تعاون با بیان اینکه دولت احمدی نژاد و دولت روحانی هر دو مقصرند، می‌گوید: هر دو دولت نظارت و کنترل نکردند و برخی هم دخالت بی‌جا کردند و برخی وظیفه نظارتی خود را به درستی انجام ندادند.
نوروزی در خصوص احتمال تخریب مسکن های مهر کرمان در صورت وقوع زلزله می‌گوید: امیدوارم این زلزله در کرمان نیاید زیرا این خانه‌ها احتمال تخریب‌شان خیلی زیاد است و ممکن است در عمق چند متری فرو روند.
او با بیان اینکه ما مسکن مهر بیش از نیاز کشور ساختیم، می‌افزاید: مهاجرت از روستاها به خاطر وجود همین مسکن مهر‌های خالی از سکنه در شهرها اتفاق می‌افتد.
او با بیان اینکه به نظر من خیلی از این مسکن مهری‌ها واجد شرایط نیستند، یا در روستا خانه دارند یا اینکه اصلا مقیم کرمان نبودند، یادآور می‌شود: پرونده‌ای در خصوص همین مسکن مهر رسیدگی کردم، خانم معلم جیرفتی مقیم بندرعباس بود و یک استشهاد محلی و امضاء گرفته که ساکن کرمان است.
او با بیان اینکه مهاجرت و توسعه بی‌رویه با مسکن مهر اتفاق افتاد، خاطر نشان می‌کند: از بیش از 80 هزار درخواستی که مردم به رئیس جمهور ارائه داده بودند حدود 27 هزار درخواست مربوط به خانه بود. در نهایت اعلام کردیم ما خانه بساز نیستیم و می توانید تعاونی تشکیل دهید و در همین حد اختیارات ما بیشتر نیست.
نوروزی با بیان اینکه متاسفانه مدیران تعاونی ها به درستی به وظیفه خود عمل نکردند و بزرگترین معضل ما در بخش تعاونی های مسکن مهر مدیرانی هستند که تخصص و تجربه ندارند، تاکید کرد: من نمی خواهم بگویم که اداره تعاون مقصر است، شاید اگر من هم مدیر بودم این مشکلات وجود داشت و برخی مشکلات به مردم بر می گردد.
او ادامه می‌دهد: مردم کسانی را چشم بسته انتخاب کردند بدون اینکه شناختی داشته باشند. بدون اینکه به سوابق آنان مراجعه کنند. نجار، کابینت ساز وشوفر و پیمانکار "بساز بفروش" شدند، اگر حضور ان افراد در تعاونی ها آلودگی به همراه نداشته باشد تجربه هم ندارند و بلد نیستند و در نهایت همین وضعیت امروز می شود.
مجری‌های ذیصلاح داشتیم
از سوی دیگر مدیرعامل سابق اتحادیه تعاونی‌های مسکن مهر کارمندان کرمان به صدای تاک می‌گوید: قسمت کارمندی یا همان "57 هکتاری" زیرمجموعه ما بود که تحویل داده شدند و سال‌هاست که مردم زندگی می کنند، در آن زمان طبق ضوابط و استانداردهای لازم انجام دادیم یعنی تعاونی‌های زیرمجموعه ما کاملا بر طبق ضوابط انجام دادند و مجری ذیصلاح داشتند و دستگاه نظارتی دقیق بر کار آنان نظارت می کرد و به قول معروف مثل کرمانشاه نشد که متری سه هزار تومان تحویل دهند و مجری ذیصلاح نداشته باشند.
حسین مصدقی می‌افزاید: علیرغم آنکه آقای نیکزاد اعلام کرد مجری ذیصلاح نداشته باشید اما تعاونی‌های ما مجری‌های ذیصلاح داشتند.
او با بیان اینکه می‌دانیم شهرک مطهری بر روی گسل قرار گرفته و مطالعات ژئوتکنیک و ژئوفیزیک کاملا انجام شد می‌افزاید: بر اساس آن مطالعات انجام شده آن آیتم‌ها و بخش‌هایی ساختمان سازی را رعایت کردیم، و دقیقا از نظر فنی سعی کردیم در آن زمان حداکثر بهینه فنی را رعایت کنیم.
راضی هستم به رضای خدا
مدیرعامل سابق اتحادیه تعاونی‌های مسکن مهر کارمندان کرمان با بیان اینکه در مجموعه « 57 هکتاری» 3هزارو200 واحد درخود جای داده است که خیلی از انها در سال 89 و 90 تحویل داده شدند می‌افزاید: شاید به جرات بتوان گفت اولین سری از مسکن‌های مهر بودند که در جنوبشرق ایران افتتاح شد و بیش از 90 درصد در آن واحدها ساکن هستند.
مصدقی البته اذعان می‌کند: در یک قسمت از شهرک مطهری 7 هکتار به همین مجموعه 57 هکتاری اضافه شد که طی صورتجلسه ای در آن زمان آقای پورابراهیمی (متخصص ژئوتکنیک و استاد دانشگاه ) اعلام کرد به هیچ عنوان در این 7 هکتاری ساخت و سازی انجام ندهند و یادم است این صورتجلسه انجام شد ولی متاسفانه بعد از من که بازنشسته شدم در آن 7 هکتاری ساخت و ساز صورت گرفت.
او در پاسخ به این سوال که آیا استحکام لازم را دارند، می‌گوید: دستگاه نظارت و مجریان ذیصلاح هستند که بر کار ساخت و ساز نظارت می کنند و در آن زمان همه این موارد لحاظ شده است و سعی کردیم به صورت منظم از سازمان نظام مهندسی ساختمان هم حضور داشته باشند. می دانید که سازه مهم است و اگر محکم باشد خسارت کمتری خواهد داشت و تمام این مسائل را در نظر گرفتیم و ان شا الله هیچ اتفاقی نخواهد افتاد و باز هم راضی هستم به رضای خدا.
او یادآور می‌شود: الان تعاونی هایی وجود دارد که متاسفانه با متری 700 تا 800 هزار تومان هم هنوز واحدها را تمام نکرده است.
مصدقی با اشاره به اینکه اولین روزی که این مسکن مهر شروع شد پیشنهاداتی دادیم و با شهرک مطهری به خاطر اینکه بر روز گسل ها قرار دارد مخالف بودم و من و آقای نوروزی مدیرکل تعاون وقت مخالفت شدید خود را اعلام کردیم و می گفتیم که این منطقه بدرد این کار نمی خورد، می‌افزاید: ولی متاسفانه کار انجام شد. ما سعی کردیم تا آن زمان تعاونی ها را وادار کنیم که مسائل فنی را خیلی رعایت کنند به هرحال ظرف چند سال که زلزله در کرمان اتفاق افتاد خوشبختانه هیچ آسیبی به ان قسمت هایی که ما مجری بودیم نرسید.
او با بیان اینکه بیش از 40 سال در کار تعاونی های مسکن هستم و طی این مدت چند هزار واحد در قالب تعاونی‌ها در کرمان ساختیم خوشبختانه هیچ کدام مشکلی نداشتند، می‌گوید: برای ساخت و سازهای دیگر دست و بالمان باز بود و بهترین ساختمان‌ها را ساختیم ولی در مسکن ای مهر چندین مسئله وجود داشت؛ می خواستند زودتر تمام شود و قول‌های الکی و قیمت های الکی به مردم دادند و این یک چیز غیر ممکنی بود، الان تعاونی داریم که تا کنون 50 یا 60 میلیون از مردم پول گرفته است اما اعضا هنوز صاحب خانه نشدند.
او در پاسخ به این سوال که دولتی ها، مجری ها و مردم در مسکن‌های مهر نقش داشتند از نظر شما کدام مقصر اصلی کدام است، می‌گوید: مردم تقصیر ندارند، انها سرمایه‌گذاری کردند و در واقع هزینه دادند و در کار ساخت و ساز دخیل نبودند، دولتی‌ها مقصر هستند که مدیران نالایقی را در بخش تعاون به کار گماردند و در تعاونی‌ها کسانی را هیئت مدیره و مدیرعامل تعاونی کردند که اصلا هیچ گونه سر رشته‌ای از کار ساخت و ساز و حتی تعاون نداشتند. متاسفانه این نالایقی ها مسائل جانبی را به وجود آوردند.
او با بیان اینکه ارتباطات و زد و بندهایی هم به وجود آمد، می‌افزاید: به صراحت بگویم فردی که آرایشگاه داشت یا نانوایی داشت، کرکره را پایین کشید و تابلوی تعاونی فلان را آویزان کرد، خودش مدیرعامل شد و خانمش رئیس هیئت مدیره و پسرش هم عضو هیئت مدیره، نمی خواهم به کسی توهین کنم اما فردی که کل درآمدش 50 هزار تومان بود به یک باره دویست میلیارد تومان وارد حسابش شد و خوردند و رفتند و حال ببینید چه اتفاقی پشت این برنامه های می افتد.
مصدقی به پروژه 42 هکتاری دیگری با گسل های بیشتر و مشکلات بیشتری اشاره می‌کند و می‌گوید: من در جریان امور آن پروژه نیستم اما نظارت و پیگیری شود.
سازمان نظام مهندسی هم می‌تواند شهادت دهد
از سوی دیگر رییس اتحادیه تعاونی‌های مسکن مهر مشاغل آزاد می‌گوید: ممکن است در نمای ساختمان‌ها مشکلاتی وجود داشته باشد اما سازه‌ها همه کاملا درست و بر اساس اصول مهندسی ساخته شده است و در مجموع سازه‌هایشان همه عالی کار کردند.
رضا هنردار با بیان اینکه از لحاظ سازهای هم بتنی و هم فلزی سازه‌های شان مورد تایید است و حتی سازمان نظام مهندسی هم می‌تواند شهادت دهد، می‌افزاید: سازه اسکلت فلزی داریم که در هر متر مربع 110 کیلو آهن به کار رفته است که بساز و بفروش‌های داخل شهر 70 کیلو آهن استفاده می‌کنند.
هنردار با بیان اینکه ان چیزی که دیدیم تعاونی‌ها کار کردند و نمی توان گناهی از لحاظ سازهای به تعاونی‌هایی که خوب کار کردند وارد کرد، می‌افزاید: در همان کرمانشاه هم که دقت کنید کل آمار کشته شدگان از بابت مسکن مهر تنها دو نفر است. سازه‌ها مشکلی نداشتند و دیوارهای جانبی که مثل تیغه اجرا شده اند فرو ریختند. باید پرسید از زلزله در غرب کشو،ر مسکن مهر بیشتر خسارت خورده یا سازه‌هایی که اشخاص ساختند.
نهادهای نظارتی نظر دهند
انتشار دیدگاه‌های مختلف در خصوص وضعیت مسکن‌های مهر در کرمان به معنای تایید آن‌ها نیست اما بی‌شک انتشار این دیدگاه‌ها به کشف حقیقت کمک خواهد کرد. در این چارچوب باید منتظر ماند تا نهادهای نظارتی و یا سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان در خصوص کیفیت این ساخت و سازها و مکان‌یابی آن‌ها اظهار نظر کند. تا در صورت نیاز، در اقدامی پیشگیرانه مقاوم‌سازی پروژه‌های مسکن مهر در دستور کار قرار گیرد.
منبع: صدای تاک
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۱
این مشکلی است که همه دولت های گذشته تا حال به گونه ای داشته اند و در طرح هائی با نگاه های سطحی و رفتارهای عجولانه برخی مسئولان شتاب و شدت هم یافته است .