تحليل احمد شيرزاد از انتخابات ٧ اسفند:
مردم تهران خيلي هم به دنبال آرمان‌ها و شعارهاي بزرگ نبودند. مساله برجام يك مساله كاملا عملگرايانه بود. مردم نان سر سفره و شغل فرزند تحصيلكرده و بيكارشان و زندگي‌شان را مد نظر قرار دادند و راي دادند.
اعتماد نوشت: انتخابات و نه به ليست ائتلافي اصولگرايان در تهران نتيجه عوامل متعددي بود. در اين ميان بايد علل راي ليستي مردم تهران را در عواملي همچون عملكرد جناح چپ و راست و رفتار دولت روحاني در دو سال گذشته و ردصلاحيت‌هاي گسترده اصلاح‌طلبان در اين انتخابات جست. احمد شيرزاد، فعال سياسي اصلاح‌طلب و نماينده مجلس ششم معتقد است كه دوقطبي شدن فضا از علل راي ليستي مردم تهران به اصلاح‌طلبان بود. او تاكيد مي‌كند كه مردم تهران به درستي دريافتند كه پخش شدن آرا اثر راي آنها را كاهش مي‌دهد و از اين نظر بهترين تصميم را در اين انتخابات مبني بر راي به تمام ليست اصلاح‌طلبان گرفتند.
تحليل شما از راي ليستي مردم تهران چيست؟ پيام مردم تهران با راي ليستي به كانديداهاي اصلاح‌طلب چه بود؟
در شهرستان‌هايي كه يك نماينده يا حداكثر سه نماينده بخواهند انتخاب شوند شناخت مردم خيلي دقيق‌تر است. اصولا در شهرستان‌ها به دليل جمعيت كمتر چهره‌ها زودتر براي مردم شناخته مي‌شوند و مردم بيشتر يكديگر را مي‌شناسند. هر كسي مطرح مي‌شود نوعا پيشينه و حسن شهرتي دارد. هم فرصت بيشتر است و هم تعداد نمايندگان كمتر هستند. بنابراين راي دادن به شناخت‌هاي فردي كانديداها منتهي مي‌شود. در تهران ممكن است هر شهروندي افرادي را بشناسد و قضاوت مثبت يا منفي داشته باشد. مثلا كمتر شهروند تهراني را مي‌توان پيدا كرد كه آقاي مطهري را نشناسد و مواضع او را نداند يا آقاي حدادعادل و آقاي لاريجاني را نشناسد و مواضع آنها را نداند. نام اين افراد در خبرها، سايت‌ها و رسانه‌ها آمده است؛ مردم آنها را مي‌شناسند و قضاوت و موضع نسبت به آنها دارند. به هيچ‌وجه نمي‌توان انتظار داشت كه هر تهراني حتي اگر در جريان و آگاه به مسائل سياسي باشد تعداد قابل توجهي از ٣٠ نماينده را بتواند بشناسد. اين است كه به طور معمول بايد به ليست‌ها اعتماد كنند. اين حرفي است كه طرفداران هر دو طيف مي‌زنند. اين طور نيست كه اين حرف را فقط اصلاح‌طلبان بگويند بلكه هر دو جناح به هواداران خود توصيه مي‌كنند كه وقتي نمي‌توانيد تك‌تك افراد را بشناسيد به كساني كه ليست‌ها را معرفي كرده‌اند، اعتماد كنيد. اين مساله، هم در ليست اصولگرايان و هم در ليست اصلاح‌طلبان وجود داشت. عملا راه ديگري به غير از ليستي راي دادن نبود. اگر غير از اين اتفاق مي‌افتاد، آرا پراكنده و غيرموثر مي‌شد و در عمل شهروندان در تصميم‌گيري كلان مجلس خيلي نقش محدود و بي‌تاثيري پيدا مي‌كردند. چنين وضعيتي تقريبا در انتخابات شوراها وجود داشت. در انتخابات شوراها هم كانديداهاي ليست‌ها راي آوردند اما آرا به مقدار زيادي پراكنده شده بود. مثلا افرادي كه در حوزه‌هاي ورزشي و هنري سرشناس بودند و كساني كه در يك محل خاص شناخته شده بودند هم وارد شده بودند و آرا پراكنده بود. بنابراين در انتخابات شوراها به طور طبيعي تاثيرگذاري راي شهروندان به خاطر همين پراكندگي مقداري پايين آمد. البته در آنجا هم ليست‌ها بودند كه شانس اصلي را داشتند. حال به انتخابات اخير بازگرديم. در انتخابات مجلس دهم فضاي سياسي كشور فضاي قطبي شده بود. به خصوص اقدامي كه خيلي به قطبي شدن فضا كمك كرد ردصلاحيت‌هاي گسترده جناح اصلاح‌طلب بود. بالاخره جامعه به چنين چيزي عكس‌العمل نشان مي‌دهد. اين عكس‌العمل در راي ليستي خود را نشان داد. شهروندان تهراني به درستي دريافتند كه اگر مي‌خواهند تاثيرگذار باشند راهي جز مجتمع بودن آرا ندارند و مجبورند كه به مجموعه متحد و ائتلافي اصلاح‌طلبان اعتماد كنند و به ليست كامل آنها راي دهند. اين اتفاقي است كه افتاد. ممكن است با گذشت زمان برخي از اين افراد امتحان بهتري پس دهند و برخي ضعيف‌تر نشان دهند اما در هر حال مجموعه جامعه چاره‌اي جز راي دادن به يك ليست ائتلافي نداشت و البته اين بهترين تصميمي بود كه مردم تهران مي‌توانستند بگيرند.
عملكرد جريان راست نسبت به دولت آقاي روحاني در دو سال گذشته و در زمان انتخابات در ائتلاف جريان اصولگرايي را چقدر در نتيجه انتخابات تهران موثر مي‌دانيد؟
اگر مردم بنا به اعتماد به ليستي راي دادند كه اشخاص آن را كمتر مي‌شناختند، آشنايي‌شان از طرف مقابل كافي بود. افراد سرشناسي در ليست اصولگرايان بودند كه مواضع خيلي تندي مقابل دولت آقاي روحاني در طول اين دو سال داشتند و به خصوص در بحث برجام آنچه در توان داشتند انجام دادند كه اين توافقنامه به نتيجه نرسد. من فكر نمي‌كنم اينها از ديد مردم ايران پنهان بوده باشد. مردم تهران خيلي هم به دنبال آرمان‌ها و شعارهاي بزرگ نبودند. مساله برجام يك مساله كاملا عملگرايانه بود. مردم نان سر سفره و شغل فرزند تحصيلكرده و بيكارشان و زندگي‌شان را مد نظر قرار دادند و راي دادند. احساس آنها اين است كه دولتي كه كمتر شعار دهد و بيشتر سعي كند كه مشكلات ايران را با كشورهاي جهان حل كند، بيشتر منافع آنها را تامين مي‌كند و جناحي كه چوب لاي چرخ چنين دولتي بگذارد منافع آنها را به خطر مي‌اندازد. من فكر مي‌كنم راي مردم تهران راي عملگرايانه‌اي بود. مردم فقط نگاه كردند كه چه جناحي براي زندگي‌شان بهتر است. با وجود اينكه اصولگرايان خيلي شعار مي‌دادند كه به معيشت توجه دارند و طرف مقابل به معيشت مردم توجهي ندارد، مردم انتخاب ديگري كردند. اتفاقا برعكس بود. مردم به خاطر معيشت‌شان بود كه اصولگراها را عقب زدند چرا كه با وجود اصولگرايان معيشت كه درست نمي‌شود هيچ، تمام درآمد ارزي كشور هم بايد صرف شعار دادن شود.
از نظر انسجام جريان اصولگرا و ائتلافي كه از طيف‌هاي مختلف خود تشكيل داد چرا به نتيجه نرسيد؟
برخي چهره‌هاي تندروي مجلس را مي‌توانستيم در آن ليست ببينيم. سخنراني‌هاي آقاي زاكاني و مديريت او در كميسيون برجام و سخنراني‌هاي آقاي نادران و تاخت و تازي كه در اين چند سال داشتند را نمي‌توان فراموش كرد. ليست اصولگرايان ليست معتدل و جذابي براي اصولگرايان نبود. اراده جدي در بين مردم به وجود آمد براي اينكه اين ليست راي نياورد. البته من نمي‌خواهم كه همه را با يك چوب برانم. افرادي مثل آقاي ابوترابي از افراد موجه و معتدلي بودند اما اين قبيل چهره‌ها در ليست اصولگرايان كمتر ديده مي‌شدند.
پيام اصلي مردم را خطاب به مسوولان و مديران با حضورشان پاي صندوق‌هاي راي چه مي‌دانيد؟
پيام اصلي انتخابات دوري از تندروي بود. مردم واقعا اين مجموعه را نمي‌پسندند. اين حرف به معناي اين نيست كه آنها هوادار ندارند اما اين آقايان هشت سال دولت را با تمام امكانات در اختيار داشتند. دوازده سال كنترل مجالس را به دست گرفتند. الان هم برخي چهره‌هاي‌شان وارد مجلس شده‌اند. فكر مي‌كنم تا آنجايي كه مردم دست‌شان رسيد و توانستند با راي‌شان تاثيرگذار باشند نشان دادند كه از اين تفكرات افراطي راضي نيستند و آن را به نفع خودشان نمي‌دانند.
با توجه به مشاركت گسترده مردم در اين انتخابات فكر مي‌كنيد اولويت‌هاي مجلس دهم بايد تمركز روي چه حوزه‌هايي باشد؟
مجلس كارهاي زيادي دارد. اجازه دهيد برخي از اينها را بگذاريم كه مجلس تشكيل شود و پتانسيل آن را ببينيم. برخي كارها هست كه از يك مجلس با پتانسيل بالا بايد توقع داشت. اگر پتانسيل متوسط باشد بايد توقعات‌مان را با آن پتانسيل تنظيم كنيم. فكر مي‌كنم سروسامان بخشيدن به اقتصاد و نظام اداري كشور جزو مهم‌ترين مسائل است. قانون برنامه ششم توسعه نخستين مساله‌اي است كه مجلس بايد به آن توجه كند. خيلي از اين مسائل به دولت بستگي دارد و دولت نيز با توجه به تركيب مجلس مي‌تواند مديران قوي‌تري را به كار گيرد. ما شاهد بوديم كه در اين دو سه سال به دليل حساسيت‌ها و فشارهاي مجلس دولت به حق يا به ناحق كوتاه آمد و الان مي‌تواند از پتانسيل‌هاي بيشتر و مديريت‌هاي قوي‌تري برخوردار باشد. انتظار اين است كه دولت هم تكاني به خود دهد.
