با وجود اینکه هنوز بانک‌ها اعطای وام ۱۰میلیونی به زوج‌های جوان را که مجلس به تصویب رسانده، آغاز نکرده‌اند، اما برخی کارشناسان می‌گویند افزایش میزان وام ازدواج می تواند افزایش پدیده طلاق در جامعه را به همراه داشته باشد.
در حالی که عنوان می شود در ایران در هر ساعت ۱۹طلاق ثبت می شود، مصوبه تازه مجلس که بر اساس آن وام ازدواج از سه میلیون به ۱۰ میلیون تومان رسیده، باعث شده است کارشناسان نسبت به رواج ازدواج صوری هشدار دهند. این مساله خود می تواند نرخ طلاق در ایران را باز هم بیشتر کند.
به گزارش آرمان، در سال های اخیر ازدواج و طلاق همواره با پیشوند «بحران» در ادبیات کارشناسان کشور مطرح شده است. افزایش طلاق و کاهش ازدواج در سال‌های اخیر باعث شده تا کارشناسان سیاست های گوناگونی را برای کاهش روند طلاق و افزایش میزان ازدواج در جامعه اتخاذ کنند.با وجود اینکه هنوز بانک‌ها اعطای وام ۱۰میلیونی به زوج‌های جوان را که مجلس به تصویب رسانده، آغاز نکرده‌اند، اما برخی کارشناسان می‌گویند افزایش میزان وام ازدواج می تواند افزایش پدیده طلاق در جامعه را به همراه داشته باشد.
از ازدواج صوری تا بدهکاری جوانان به‌شبکه بانکی
بسیاری از کارشناسان معتقدند بانک‌ها منابع مالی لازم برای افزایش سقف وام ۱۰ میلیونی ازدواج از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه مردم را دارند و نباید از نبودن منابع مالی لازم گلایه کنند. با این همه بسیاری از آنها افزایش سه برابری سقف وام ازدواج را عملی منطقی نمی‌دانند، چون تبعات ناخوشایند اقتصادی و اجتماعی را برای چنین پرداخت‌هایی متصورند. نمایندگان مجلس نهم در هفته‌های پایانی کاری خود، افزایش سقف وام ازدواج از سه به ۱۰ میلیون تومان را تصویب کردند و شورای نگهبان هم آن را تایید کرد؛ موضوعی که چندان خوشایند مدیران شبکه‌های بانکی نبود. البته آنها بیان می‌کردند موافق افزایش سقف وام ازدواج هستند، اما رقم مناسب افزایش مبلغ وام را تا پنج میلیون تومان برآورد می‌کنند و معتقدند چون بانک‌ها منابع مالی کافی برای افزایش ۱۰ میلیونی وام ازدواج را ندارند، در نتیجه اجرای چنین قانونی منجر به آن خواهد شد که ناگزیر بخشی از متقاضیان وام ازدواج از دریافت آن جا بمانند.
تبعات اجتماعی افزایش وام ازدواج
برخی کارشناسان، برای مخالفت با افزایش سقف وام ازدواج به تبعات اجتماعی نامناسب آن اشاره می‌کنند که یکی از این تبعات شکل‌گیری ازدواج صوری است. به طور کلی در هر دوره‌ای که سقف وام ازدواج افزایش یافته، یکی از تاثیرات نگران کننده‌ای که افزایش مبلغ این وام داشته است، شکل‌گیری ازدواج‌های صوری در میان جوانانی بوده است که قصد ازدواج ندارند، اما به دلیل نیازمندی به مبلغ وام ازدواج تصمیم به ازدواج صوری گرفته‌اند. اسماعیل اولیایی عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان دراین زمینه معتقد است: اکنون هزینه ازدواج نسبت به دهه ۷۰ و حتی ۸۰ رشد بسیاری کرده است و این هزینه‌ها باید کنترل شود. در واقع نباید طوری شود که پرداخت ۱۰ میلیونی وام ازدواج، به سمت پرداخت‌های ۱۵ و ۲۰ میلیونی هم برود. بدهکار شدن جوانان به سیستم بانکی هم از موارد قابل تاملی است که بسیاری از کارشناسان آن را مورد توجه قرار داده و معتقدند که نباید با افزایش محسوس سقف وام ازدواج طوری برنامه‌ریزی شود که جوانان ابتدای زندگی خود را با بدهکاری به شبکه بانکی آغاز کنند. در عین حال مروری بر بحث‌های درگرفته پیرامون وام ازدواج نشان می‌دهد از نگاه کارشناسان به طور کلی در نحوه مصرف سپرده‌های قرض‌الحسنه در بانک‌ها، شبهه وجود دارد و حتی بانک‌ها متهم هستند که از منابع قرض‌الحسنه برای پرداخت‌های دیگری استفاده می‌کنند، وگرنه بر اساس آمارها میزان درخواست کنندگان وام ازدواج، با احتساب نفری ۱۰ میلیون تومان با منابع قرض‌الحسنه که بانک‌ها می‌توانند در اختیار متقاضیان وام ازدواج دهند، هم‌خوانی دارد. حیدر مستخدمین حسینی، اقتصاددان در این زمینه معتقد است که جای این شبهه وجود دارد که بانک‌ها از محل منابع قرض‌الحسنه برای پرداخت تسهیلاتی که با نرخ‌های بالا پرداخت می‌شود استفاده می‌کند که اگر چنین چیزی واقعیت داشته باشد، اقدام این بانک‌ها تخلف خواهد بود و این اقدام توسط بانک مرکزی و دستگاه قضائی قابل پیگیری است.
ثبت ۱۹طلاق در هر ساعت در کشور
در حالی که حاشیه‌های وام ازدواج ادامه دارد، روز گذشته مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به ثبت ۱۹طلاق در هر ساعت در کشور گفت: باید با همکاری سایر دستگاه ها در کاهش طلاق اقدامات جدی انجام دهیم. به گزارش ایسنا، ولی ا... نصر گفت: با توجه به آمارهای ثبت احوال در سال ۹۳ و شش ماهه اول سال ۹۴ در هر ساعت ۱۹ طلاق به ثبت رسیده و برای جلوگیری از شیوع این بحران باید چاره اندیشی کرد.او با بیان اینکه ۵ درصد طلاق‌ها در سال اول زندگی و ۵۰ درصد طلاق‌ها در ۵ سال اول زندگی اتفاق می افتد گفت: عامل این اتفاق، طبق نظر تحلیلگران اجتماعی شکاف بین نسلی ایجاد شده و تغییر ساختار شناختی خانواده ها است و گوشزدی به مسئولان فرهنگی است تا فعالیت خود را گسترش دهند.نصر گفت: طبق آخرین آمار ۱۱ میلیون نفر جوان در آستانه ازدواج قرار دارند که بنابه دلایل اقتصادی و توقعات بالا قادر به تشکیل خانواده نیستند و این موجب کاهش ۵ درصدی ازدواج در جامعه و به دنبال آن افزایش بروز مشکلات در جامعه شده است. او ادامه داد: رسانه‌های فراملی و از جمله ماهواره با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام داده‌اند قبح بسیاری از مسائل از جمله طلاق را در جامعه ما از بین برده‌اند و این می‌طلبد تا با سرمایه‌گذاری در رسانه داخلی سبک زندگی سالم درقالب اسلام را به خانواده‌ها آموزش دهیم. به نظر می‌رسد افزایش وام ازدواج می‌تواند منجر به افزایش میزان طلاق شود، چرا که در صورت شیوع ازدواج‌های صوری، طلاق نیز به خودی خود افزایش می‌یابد.
ازدواج صوری برای اخذ وام بعید است
رئیس انجمن مددکاران ایران درباره تاثیرات سوء ناشی از افزایش وام ازدواج در جامعه به «آرمان» می‌گوید:این احتمال وجود دارد که برخی به دلیل اخذ تسهیلات روند ازدواج خود را تسریع دهند، اما باید دانست که ازدواج به دلیل اخذ چنین تسهیلاتی چندان با واقعیت های موجود در جامعه مطابقت ندارد. سید حسن موسوی چلک می‌افزاید: احتمال افزایش ازدواج صوری با ارائه تسهیلات ازدواج چندان واقعیت ندارد. او با بیان اینکه میزان مبالغ تسهیلات به قدری ناچیز است که بعید به نظر می رسد کسی برای دریافت وام تن به ازدواج صوری دهند، تاکید می کند: با توجه به فرهنگ و بینش مردم در کشور ما احتمال وقوع چنین امری بعید به نظر می‌رسد. رئیس انجمن مددکاری ایرانی تاکید می کند: باید توجه داشت که افزایش مبلغ وام ازدواج از سه میلیون به ۱۰ میلیون نشان دهنده توجه دولت به تسهیل شرایط ازدواج جوانان است. با بررسی آمار ازدواج در کشور می توان به این امر اذعان داشت که در سال ۹۴ میزان ازدواج چهار درصد کاهش داشته است.او درباره چالشهای پیش روی ازدواج می گوید: عدم آمادگی روانی، عدم مسولیت‌پذیری و عدم احساس امنیت روانی از جمله عوامل کاهش میزان ازدواج در جامعه است. در ضمن از دیگر عوامل تاثیر گذار در کاهش نرخ ازدواج می‌توان به فرار از مسئولیت، عدم احساس امنیت از لحاظ شغلی، اقتصادی و ... اشاره کرد. این ترس از آینده به نسبت احتمال وقوع ازدواج را کاهش می‌دهد.
