وقایع اتفاقیه نوشت: شاید برای خانواده‌هایی که عزیزانشان را در حادثه فروریختن پلاسکو از دست دادند یا آنهایی که سرمایه سال‌ها کار و تلاششان در مدت چند ساعت به خاکستر تبدیل شد، داغ پلاسکو هنوز تازه باشد اما به نظر می‌رسد برای خیلی‌ها، این داغ سرد شده است؛ به‌ویژه مسئولانی که در روزهای اول حادثه، هرکدام با کشکولی پر از وعده از راه می‌رسیدند و در ارائه فهرست برنامه‌های مختلف برای آسیب‌دیده‌های ماجرا، گوی سبقت را از چنگ هم درمی‌آوردند.
وزير تعاون، همان روزهاي اول از وام صدميليوني با سود چهار درصد خبر داد که به سرعت به دست کسبه آسيب‌ديده پلاسکو خواهد رسيد. رئيس سازمان تأمين اجتماعي مي‌گفت؛ به همه اعم از کارگر و کارفرما، بيمه‌شده و بيمه‌نشده، حداقل چهار ماه بيمه بيکاري مي‌دهد. دبيرکل کانون بانک‌ها و مؤسسات اعتباري مي‌گفت به کسبه پلاسکو وام 300 ميليوني تعلق مي‌گيرد تا گوشه‌اي از خسارتي که ديده‌اند، جبران شود و بتوانند دوباره سر پا بایستند. هيأت وزيران هم تصميماتي درباره جبران خسارت و حمايت از اصناف و کارگران خسارت‌ديده گرفت که مهم‌ترين آنها به اين شرح بود:
۱- مطالبات بانک‌ها از واحدهاي ساختمان پلاسکو به مدت دو سال استمهال و علاوه بر بخشش کليه جرايم و هزينه ديرکرد، ۵۰درصد سود تسهيلات مذکور توسط بانک‌ها و ۵۰ درصد باقي‌مانده نيز توسط دولت تأمين و پرداخت شود.
۲- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي کليه افراد بيکار بيمه‌شده را که قبلا در ساختمان پلاسکو به کار اشتغال داشته‌اند، اعم از اينکه بيمه خويش‌فرما، بيمه‌شده يا در وضعيت بيمه منقطع قرار داشته باشند، به مدت چهار ماه، طبق مقررات و به فوريت تحت پوشش بيمه بيکاري قرار دهد و ضمنا حقوق ماه دي آنان را در اسرع وقت پرداخت کند.
۳- کليه شاغلاني که داراي بيمه نيستند (اعم از کارگر يا کارفرما) با شناسايي از طريق اتاق اصناف ايران، توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي، مثل بيمه‌شده‌ها به مدت چهار ماه از دي تا فروردين از حداقل دستمزد قانوني و ساير مزاياي مربوط به آن برخوردار شوند.
۴- بدهي بيمه کارفرمايان ساختمان پلاسکو، پس از بخشيدن کامل جرايم طبق مقررات قانوني توسط سازمان تأمين اجتماعي به مدت پنج سال تقسيط شود.
۵- با توجه به اعلام آمادگي بانک‌ها، به کليه کارفرمايان واحدهاي آسيب‌ديده ساختمان پلاسکو تا مبلغ ۳۰۰ ميليون تومان تسهيلات بانکي با سود حداکثر ۱۸ درصد پرداخت شود و بازپرداخت تسهيلات مذکور ۴۸ ماهه (يک سال دوره تنفس و ۳۶ ماه دوره بازپرداخت) خواهد بود.
۶- کليه بدهي‌هاي مالياتي مربوط به واحدهاي کسبي که در اثر سانحه آتش‌سوزي ساختمان پلاسکو، بيش از ۵۰ درصد اموال آنها از بين رفته است، با معرفي اتاق اصناف ايران تا پايان عملکرد سال ۱۳۹۴ بخشوده شود. همچنين شرکت‌هاي بيمه مکلف شدند تا پايان بهمن سال جاري نسبت به بررسي خسارت واحدهاي بيمه‌شده ساختمان پلاسکو، اقدام و کل خسارت‌هاي تعهد‌شده را وفق مقررات پرداخت کنند.
هيچ، بعد از 20 روز
حالا حدود 20 روز از حادثه‌اي که تهران را تکان داد و خيلي‌ها را به خاک مصيبت نشاند، مي‌گذرد و حرف‌هايی که خسارت‌ديده‌ها مي‌زنند، نشان مي‌دهد هيچ‌کدام از وعده‌هايي که به آنها داده شده، عملي نشده‌اند.
يکي از آنها که بيشتر از 10 سال سابقه توليد و پخش عمده پوشاک در طبقات بالايي پلاسکو را دارد، در جواب اينکه تا‌به‌حال چه کارهايي برايشان انجام شده، مي‌گويد: «هيچ.»
او ادامه مي‌دهد: «تنها اتفاق جديد، اين بوده که از ما خواسته‌اند براي ثبت و شناسايي گاوصندوق‌هايمان به آگاهي برويم. ما هم رفتيم فرم پر کرديم اما همان جا به ما گفتند که خيلي خوشبين نباشيم. دو تا از گاوصندوق‌هاي من که به‌طور کلي از بين رفته‌اند و چيزي نمانده که بخواهم شناسايي کنم، بقيه هم معلوم نيست اصلا پیدا بشوند يا نه و اگر هم بشوند، چيزي در آنها باقي مانده باشد. کار ديگري که خودمان انجام داده‌ايم، اين است که رفته‌ايم يک جايي را در پاساژ نور ديده‌ايم که اجاره کنيم و حداقل مدتي آنجا دور هم جمع بشويم و کار کنيم؛ همين، هيچ اتفاق ديگري نيفتاده است.»
همان تسهيلات قبلي را هم نمي‌دهند
از او درباره وام صدميليوني و 300 ميليوني مي‌پرسم که مي‌گويد: «هيچ‌کدام از اينها عملي نشده است. اصلا به بانک‌ها اعلام نکرده‌اند که مقدمات دادن چنين وامي را آماده کنند. وقتي دولت تصميم مي‌گيرد که بانک‌ها تسهيلاتي ارائه دهند، اول دستورالعملش به بانک‌ها ابلاغ مي‌شود و بعد از آن هم مدت‌ها طول مي‌کشد تا بانک‌ها شروع به پرداخت کنند. در اين مورد هنوز اصلا دستوري به بانک‌ها داده نشده است که آنها بخواهند کاري کنند. وقتي به برخي نهادها هم مراجعه مي‌کنيم، مي‌گويند هيچ دستوري براي کاري به آنها داده نشده است؛ بنابراين هيچ خبري از وام نيست. الان اوج کار توليدي‌ها براي شب عيد است. اگر اين روزها چيزي به ما نرسد، بعدا مي‌شود نوشدارو بعد از مرگ سهراب.»
او از طلبکارهاي قديمي حرف مي‌زند که حالا به سرغش آمده‌اند: «حتي کساني که چند سال پيش چک‌هاي ما را از اين و آن در بازار خريده بودند با شنيدن اينکه ما قرار است وام آن‌چناني بگيريم، چک‌ها را برگشت مي‌زنند و پول طلب مي‌کنند و آقايان مسئول آن‌قدر جلوي دوربين وعده و وعيد داده‌اند که طلبکارها باور نمي‌کنند چيزي به دست ما نرسيده و بعيد است که درنهايت هم برسد؛ حتي بانک‌ها همان اعتباراتي را که هر سال معمولا به ما مي‌دادند، ديگر نمي‌دهند. رؤساي شعبه‌هايي که ما با آنها کار مي‌کرديم، حالا که به سراغشان مي‌رويم، مي‌گويند چون آخر سال بوده، بانک مرکزي اعتبارات را بسته است. مگر ما بچه‌ايم؟ هر سال تا 15 اسفند هم اعتبارات باز بود و ما تسهيلات مي‌گرفتيم، حالا که فهميده‌اند ما زمين خورده‌ايم و ممکن است، پولشان در خطر باشد به همان تسهيلاتي که هر سال مي‌گرفتيم به ما نمي‌دهند. اين انصاف نيست که جلوي دوربين حرف از کمک بزنند و بعد در عمل از اين هم بيشتر به ما ظلم کنند.»
از کمک خبري نيست
يکي از کاسبان پلاسکو که جانباز 60 درصد هم هست، درباره وضعيت وعده‌هايي که به آنها داده شده بود، مي‌گويد: «تا اين لحظه هيچ کاري براي ما نشده است. به‌جاي اينکه با ما حرف بزنند و برايمان کاري کنند، ترجيح مي‌دهند با تلويزيون حرف بزنند و وعده‌ها را آنجا رديف کرده و بعد به ما که مي‌رسند، بگويند داريم بررسي مي‌کنيم.»
او ادامه مي‌دهد: «اول گفتند وام صد ميليوني با سود چهار درصد مي‌دهيم. من همان موقع گفتم، اينها حرف حسابي نيست اما بالاخره مسئولان بايد به شیوه‌ای جو را کنترل مي‌کردند. همان‌طور که حدس مي‌زدم، شد. بعد گفتند وام 300 ميليوني مي‌دهيم با سود 18 درصد؛ حالا هم از هيچ‌کدام خبري نبوده، حتي از وعده‌هايي که درباره مکان‌يابي داده بودند هم خبري نيست. کارگرهاي ما هم هنوز هيچ پولي نگرفته‌اند. مي‌گويند از آخر برج شروع مي‌کنيم به حقوق‌دادن به کارگرها اما من خيلي بعيد مي‌دانم که اين اتفاق هم بيفتد.»
