هفته نامه پاسارگاد نوشت:
کوکب نمیدانست دردش چیست؟ فکر میکرد به خاطر اسبابکشی هفته گذشته است که تا این حد کمردرد شده است. به هر توصیهای که از هر کسی میشنید عمل میکرد اما مگر این درد تمامی داشت. لگن کوکب که درد آمد فکر کرد باید برود پیش دکتر. از این دکتر به آن دکتر، از این شهر به آن شهر، درد کوکب تشخیص داده نمیشد. حالا دیگر کوکب پای راه رفتن نداشت و در بستر جا خواب شده بود. دختر کوچکش برایش لگن میآورد. کوکب غمگین و دلزده بود: «فقط میخواستم بدونم دردم چیه؟ چرا به این روز افتادم؟ اگر دردم مشخص میشد درمان هم شروع میشد. خسته شده بودم از بس ناله کردم. دیگران را هم خسته کرده بودم».
کوکب و شوهرش میروند تهران و قرار میشود پزشک از کوکب آزمایش مغز استخوان بگیرد: «داشتند آمادهام میکردند برای اتاق عمل که پرستار آمد و گفت آقای دکتر یک آزمایش خون نوشته گفته این را انجام دهیم جوابش که آمد میریم اتاق عمل».
جواب آزمایش که آمد مشخص شد کوکب تب مالت دارد. رفتن به اتاق عمل کنسل شد و کوکب به متخصص بیماریهای عفونی ارجاع داده شد: «اولین آمپول را که زدم از جایم بلند شدم و راه رفتم. خدا میداند همان موقع قوت به پاهام برگشت». کوکب هنوز تحت نظر پزشک معالجش است.
متخصص بیماریهای عفونی در گفتوگو با پاسارگاد گفت: «عامل اصلی بیماری تب مالت یک نوع باکتری است که میزبان اصلیاش حیواناتی مثل گاو، گوسفند، بز و شتر هستند. در خوک و سگ هم دیده میشود. انسان در تماس با دام و محصولات دامی میتواند به آن مبتلا شود. در جاهایی که دامداری بیشتر است، شیوع آن نیز بیشتر دیده میشود».
دکتر علی امجدی درباره علایم و نشانههای تب مالت میگوید: «به بیماری تب مالت بیماری هزار چهره میگویند. چون طیف علایمش خیلی وسیع است. یعنی به هر شکلی ممکن است خودش را بروز دهد. شایعترین علایمش بدندرد، خستگی، تعریق، بیحالی و ضعف است. از دیگر علایمش هم میتوان به درد استخوانها و مفاصل و هم چنین درد لگن اشاره کرد». به بیان این متخصص بیماریهای عفونی تب مالت لزوما همیشه تب ندارد حال اینکه بعضیها فکر میکنند تب مالت حتما باید تب داشته باشد. وی در ادامه میافزاید: «از عوارض بیماری تب مالت میتوان به مننژیت و ضایعات مغزی اشاره کرد. همچنین اگر این بیماری درمان نشود میتواند قلب و دریچه آئورت را هم درگیر کند. در برخی از بیماران علایم افسردگی هم ظاهر میکند. در خانمهای باردار هم موجب سقط جنین میشود».
این پزشک متخصص بیماریهای عفونی راههای انتقال این بیماری را استفاده از شیر و محصولات لبنی آلوده میداند و موثرترین راه پیشگیری از این بیماری هم استفاده از محصولات لبنی پاستوریزه است. وی همچنین گفت: «کسانی که به لحاظ شغلی با دام سر و کار دارند بیشترین کسانی هستند که امکان ابتلا به این باکتری را دارا هستند. این باکتری حتی در ادرار و مدفوع بیمار آلوده نیز وجود دارد و از طریق استنشاقی منتقل میشود». وی در ادامه افزود: «حتی مصرف گوشت یا جگر گوسفندی که خوب پخته نشده است هم سبب بروز بیماری میشود. متاسفانه باور غلطی در بین مردم جا افتاده است که اگر میخواهید جگر خاصیت داشته باشد خام و یا نیمپز مصرف کنید، این باور خیلی اشتباهی است که در انتقال بیماریهایی مثل تب کنگو، تب مالت، بیماریهای انگلی و... نقش دارد. برای مصرف گوشت و جگر آنها را خوب بپزید.
جگر منبع خیلی غنی آهن است اگر به جگر حرارت بدهید مثل ویتامین C از بین نمی رود». دکتر امجدی در ادامه افزود: «همکاران آزمایشگاهی یا دامپزشکانی که به دامها واکسن تزریق میکنند امکان دارد از طریق تلقیح مستقیم هم میکروب وارد بدنشان شود. فرم خیلی نادرش هم از طریق مادر به جنین است».
دکتر امجدی از افزایش ابتلای تعداد بیشتری از مردم به این بیماری خبر داد و گفت: «متاسفانه تعداد مبتلایان این باکتری در دو سال اخیر نسبت به چند سال گذشته خیلی بیشتر شده است. امسال روزی دو تا سه تا مریض مبتلا را میبینم، قبلا هفتهای یکی یا دو تا را ویزیت میکردم و این نشان میدهد که مردم باید نسبت به این بیماری هوشیارتر عمل کنند». وی در ادامه توصیه کرد: «مردم بستنیهای سنتی را که نمیدانند چطور درست شده است و از فرآیند تولیدشان اطمینان ندارند مصرف نکنند».
به بیان این متخصص بیماریهای عفونی درمان این بیماری طولانی است و بیمار باید بداند که با مریضی روبروست که هر چه قدر درمانش به تاخیر بیفتد عوارضش بیشتر خواهد بود: «این بیماری داروهایش تا حدودی معده را اذیت میکند.
مریض باید حتما درمانش را کامل انجام دهد. هر چه قدر بخواهد به تاخیرش بیاندازد و بخواهد بیماری را ندیده بگیرد، بیشتر پیشرفت میکند و با عوارضی مثل شکستگی مهره، درگیری مغز استخوان، درگیری سیستم عصبی و مغزی و در موارد دیگر درگیری قلب و دریچه آئورت روبرو خواهد شد.» وی با تاکید ادامه داد: «بیمار اگر داروهایش را نامنظم و یا ناقص مصرف کند بیماری سریعا مقاوم میشود و دیگر به هیچ درمانی جواب نمیدهد و در نتیجه دوره درمان طولانی میشود».
اکبر اسدی مدیر گروه بیماریهای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی در مورد تعداد مبتلایان به بیماری تب مالت گفت: «تعداد دقیق این بیماران مشخص نیست اما هر ماه حدود 15 تا 20 نفر به طور متوسط به این بیماری مبتلا میشوند».
اسدی در ادامه توصیه کرد؛ شیر را به دمای 100 درجه سانتیگراد برسانید یعنی در حال قل زدن باشد و به مدت 3 تا 4 دقیقه هم بزنید تا گرمای شیر به طور یکنواخت در شیر پخش شود و باکتری بیماری تب مالت از بین برود. اسدی در ادامه افزود: «متاسفانه تفکر اشتباهی بین مردم وجود دارد که اگر شیری که برای تولید پنیر مورد استفاده قرار میگیرد جوشانده شود پنیر محلی دیگر خوشمزه نیست و همین امر سبب شده است بسیاری از آنها شیر را نجوشانند و این پنیر اگر آلوده به باکتری بیماری باشد سبب ابتلا مصرفکننده به بیماری تب مالت میشود. دوغ، ماست و کشک باعث انتقال بیماری نمیشود».
اسدی با بیان اینکه باکتری بیماری تب مالت سرما دوست است گفت: «این میکروب با فریزکردن مواد غذایی مثل پنیر از بین نمیرود و زنده میماند».
اکبر اسدی در پایان از همهی همکارانش در بخش درمان خواست با گزارش بیمارانی که به دلیل ابتلا به تب مالت به مطبها مراجعه میکنند به این معاونت کمک کنند تا آمار دقیقی از مبتلایان به این بیماری به دست آید.