دکتر "علیرضا شکیبایی "از عدم کنترل بازار سخن به میان آورد و گفت: دولت سیاستهای و اقدامات اشتباهی را انجام داد که به دنبال آن بازار دچار تلاطم و نوسانات شد.
وی با بیان این مطلب که به نظر میرسد که دولت دیگر توان کنترل بازار را نخواهد داشت، تصریح کرد: وقتی چنین فضایی ایجاد میشود، هیچ دولتی توان کنترل چنین شرایطی را نخواهد داشت. باید پذیرفت که سیاست اقتصادی اشتباه منجر به متلاطم شدن بازار شده و نمیتوان اقتصاد را از طریق روشهای کنترلی، دستوری، بازرسی و قضایی کنترل کنیم و تجربه نیز نشان داده که هیچگاه این روشها جواب نخواهد داد.
رییس بخش اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان خطاب به دولتمردان گفت: برای کنترل و مدیریت بازار باید به سیاست اقتصادی درست برگردید و با روشهای انتظامی و کنترلی مستقیم بازار مدیریت نخواهد شد.
وی ادامه داد: در کشور حدود 2.5 میلیون واحد صنفی داریم که در امر بازار مداخله میکنند و تاثیر گذار هستند، بنابراین هیچ دولتی قادر نیست به صورت دستوری و مستقیم آنها را کنترل کند.
شکیبایی بر لزوم اتخاذ سیاست درست اقتصادی توسط دولت تاکید کرد و افزود: سیاستهایی که نیاز به کنترل مستقیم و نظارت نداشته باشد، میتواند این آشفته بازار را کنترل کند ضمن آنکه باید از تجربیات سالهای گذشته (1371 و 1372و 1391) بازار کشور که دچار تلاطم شدید شد را استفاده کنیم.
آیا اقتصاد ایران سقوط کرده است؟
وی استفاده از ابزارهای و سیاستهای اقتصادی درست را از راهکارهای کنترل بازار برشمرد و در پاسخ به این سوال که برخی از شبکههای اجتماعی اعلام میکنند که در چند قدمی سقوط اقتصادی هستیم، به ایسنا گفت: اقتصاد ما به معنای واقعی سقوط نکرده است و حتی بحران اقتصادی نداریم بلکه نوسان شدید اقتصادی داریم و در یک گام قبل از بحران اقتصادی قرار داریم.
این دکتری اقتصاد تاکید کرد: اقتصاد ایران در حال سقوط نیست زیرا توانمندیها و ساختارهای اقتصادی موجود در جامعه از سقوط اقتصادی جلوگیری خواهد کرد، اما این نوسانات برای مردم و دولت مشکلاتی ایجاد کرده است. باید مدنظر داشت که این تلاطم باعث آسیب رساندن به اقتصاد میشود، بنابراین اقتصاد در حال آسیب دیدن است نه سقوط.
وی اضافه کرد: حقوق بگیران و کسانیکه درآمد ثابت دریافت میکنند از جمله اقشار متوسط جامعه هستند که از این نوسانات شدیدا آسیب میبینند و به همین خاطر است که توصیه میکنیم که دولت به سمت اتخاذ سیاستهای صحیح حرکت کند.
سیاستهای صحیح اقتصادی چیست؟
این دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان از سیاستهای صحیح اقتصادی سخن گفت و افزود: باید سیاستهای دستوری و کنترلی را کنار بگذاریم. اگر دقت کنید در دو ماه اخیر دولت به طور مرتب ستاد اقتصادی مقاومتی و شورای اقتصادی را تشکیل و مصوباتی ارایه می دهد که پس از یک هفته مصوبه قبلی خود را لغو میکند و مصوبه جدیدی را تصویب میکند!!! پس این نوع اصول سیاستگذاری که دستوری و کنترل مستقیم است، کاملا اشتباه است.
وی بر لزوم توجه به مولفههای اقتصادی تاکید کرد و ادامه داد: عرضه و تقاضای و عناصر موثر بر این دو مولفه توامان با هم باعث ایجاد نوسانات میشوند که همین امر باعث می شود که روشهای کنترل مستقیم در بازار ایران جواب ندهد.
شکیبایی خطاب به دولت که دخالت در کار بازار نکنید و بگذارید بازار کار خودش را انجام دهد، مطرح کرد: بازار باید مدیریت شود اما این مدیریت نباید با روشهای پلیسی و کنترل مستقیم صورت گیرد و تجربیات این چند ماه اخیر نشان داد که این روش موثر نبوده است.
وی بازار پول، سرمایه و کالا را به یکدیگر مرتبط دانست و بیان کرد: ما نمیتوانیم بدون توجه به یک بازار، بازار دیگر را کنترل کنیم، قطعا سیاستهای پولی ما اشتباه بوده که بازار ارز متلاطم شده یا بازار سرمایه ما جذاب نبوده است، لذا باید با یک نگاه کلان سیاستهای اقتصادی را اتخاذ کرد.
دولت باید سیاستهای بازار مسکن را تغییر دهد
رییس بخش اقتصادی دانشگاه شهید باهنر کرمان بازار مسکن را موتور محرک اقتصادی عنوان کرد و افزود: به هر دلیلی دولت علاقمند به شکل گیری این بازار نیست لذا نمیتواند نقدینگی که این بازار جذب میکرده است را جذب کند و زمانی که وارد بازار مسکن نمیشود، قطعا نقدینگی به سایر بازارها میرود، بنابراین دولت باید در سیاستهای خود در رابطه با بازار مسکن تجدید نظر کند.
وی اظهار کرد: دولت بایستی یک سیاست دوگانه مخصوصا در بخش مسکن بین تهران و سایر شهرستانها داشته باشد. متاسفانه ما همیشه یک سیاست داریم و اگر این سیاست به نفع تهران باشد، شهرستانها متضرر میشوند و برعکس. به نظر میرسد که دولت باید یک سیاستگذاریهای دوگانه در سیاستگذاری خود به عنوان اصل عمومی بپذیرد و تهران را از سایر مناطق جدا کند.
این دکتری اقتصاد با اشاره به قیمت مسکن، بیان کرد: با توجه به رصدهای صورت گرفته شاهد هستیم که افزایش قیمت مسکن فقط در تهران تغییرات مثبت دارد و به جزء تهران سایر مناطق «توهم» افزایش قیمت را دارند و معاملهتی صورت نمیگیرد، بنابراین دولت برای بازار مسکن باید سیاست دوگانه اتخاذ کنیم بهگونهای که بازار مسکن تهران از یک الگوی و بازار مسکن شهرستانها از الگوی دیگر پیروی کند.
وی تصریح کرد: واقعیت این است که ما حدود 200 میلیارد دلار مسکن انباشته شده در کشور داریم که با آنکه رونقی ندارد نقدینگی را نیز به سمت خود جذب نمیکند، بنابراین این نقدینگی را بازارهای دیگر جذب میکنند و اگر سیاستی به کار میگرفتیم که مسکنهای شهرستانها به جزء تهران این نقدینگی را جذب میکردند چرخ اقتصاد نیز به چرخش در میآمد زیرا حدود 300 صنعت وابسته به بازار مسکن است.
بازار ثانویه ارز
شکیبایی به بازار ثانویه ارز اشاره و تصریح کرد: باید ابتدا این پرسش را مطرح کر که این بازار ثانویه، آزاد است یا کنترل شده؟ اصل سیاست اولیه ارز(دلار 4200 تومان) که به صورت دستوری میخواستیم بازار ارز را کنترل کنیم، اشتباه بود و نهایتا به جای آنکه کنترل مستقیم روی بازار ارز داشته باشیم، سایر بازارهای دیگر را باید مدیریت کنیم تا بتوانیم مشکل بازار ارز را مدیریت کنیم.
وی بیان کرد: ورود دولت در بازار ارز نه تنها مشکل ارز را حل نمیکند بلکه مشکل را تشدید میکند و شاید مجبور باشیم بازار ثالثیه نیز تا چند وز دیگر تشکیل دهیم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان خطاب به دولت گفت: اگر به اشتباهاتی که در دو سه ماه گذشته انجام دادهاید، ادامه دهید، سیر صعودی افزایش قیمت ارز و سکه را شاهد خواهیم بود.
وی بازار ثانویه ارز را یک بازار خاص دانست و بیان کرد: تعداد معدودی در این بازار ارز به خرید و فروش ارز مدیریت میکنند و بخش دیگری را از این بازار خارج کرده است، اما باید بدانید که روش کنترل مستقیم در ایران نه تنها منجر به حل مشکل نمیکند بلکه مشکل را تشدید میکند بنابراین برای مدیریت بازار ارز بایستی در بازار پول، سرمایه، کالا و مسکن اتفاقاتی ایجاد شود تا این بازار ارز کنترل شود اما به نظر میرسد دولت این کارها را نمی کند و میخواهد مستقیم بازار ارز را کنترل کند که نتیجه آن دوباره شکست خواهد بود.
این دکتری اقتصاد خطاب به تیم اقتصادی دولت گفت: باید با اقتصاددانان مشورت کنید و تصمیمگیری پشت دربهای بسته و با افکار قبلی مشکل اقتصادی کشور حل نخواهد شد.