گفتار نو/ گروه اقتصاد:
خشکسالی امان کشاورزان را بریده است، اما این تنها مسئله پیش روی آنها نیست، هزینههای سردخانه و بستهبندی محصولات کشاورزی نیز از دیگر مسائلی است که کشاورزی استان را دچار چالش کرده است. درحالیکه کشاورزان از هزینههای گزاف سردخانهها نالان هستند، عدهای با اشاره به پایین بودن هزینههای سردخانه در استان نسبت به سایر استانهای همجوار به دفاع از سردخانه داران میپردازند.
نائب رئیس انجمن خرما ضمن تائید کاهش کیفیت و کمیت محصول میگوید: در شهریورماه امسال خرمای کرمان به لحاظ کمیتی حدود 35 تا 40 درصد کاهش داشته است و به لحاظ کیفی نیز در بعضی مناطق به لحاظ رنگ خرماها کیفیت کم شده است، اما بهطورکلی کیفیت خرما به لحاظ درشت بودن کیفیت خوبی دارند.
محمدحسین اکبری از خشکیدگی 90 درصدی باغات در مناطق بم، ریگان، فهرج، نرماشیر میگوید و از کاهش تولید محصول درختان خرمای منطقه خارک از 15 کیلو به 10 کیلو خبر میدهد.
اما او مشکل اصلی کاهش کیفیت و خرابی محصول خرما را عدم هماهنگی کشاورز و صادرکننده در بستهبندی و تعیین کیفیت و قیمت پیشنهادی میداند و معتقد است که اگر زنجیره ارزش وجود داشته باشد ما حتی نیازی به بورس کالا هم نداریم.
او همچنین انتقاد کشاورزان از عدم کیفیت کارتنهای بستهبندی را منطقی اما غیرمنصفانه میداند و میگوید: هیچگونه سیاستگذاری و هیچگونه متولی نظارتی در بحث کارتنهای خرما وجود ندارد، هرسال کیفیت کارتنهای بستهبندی خرابتر میشود و کارتن سازها رعایت کیفیت را نمیکنند و برای اینکه ارزانتر تمام شود از کیفیت کالا میزنند.
اکبری در ادامه میافزاید: ما بهعنوان انجمن خرما قبل از برداشت محصول به کشاورزان پیشنهاد دادیم که کارتنهایی با ارتفاع شش سانتیمتر و باکیفیت بالا و بهداشتی که در بازار هم موجودیت دارد برای بستهبندی محصول استفاده کنند اما کشاورزان به دنبال قیمت ارزان هستند و کارتنهای دیگری خریداری میکنند.
هزینههای سردخانه را با سایر هزینههای تولید چون کارگر، بستهبندی و آب و حتی با هزینههای 3 برابری استانهای دیگر کشور چون یزد، بندرعباس و تهران مقایسه میکند و میگوید: هزینه سردخانه در استان کرمان به دلیل تعداد زیاد سردخانهها از بقیه استانهای کشور و حتی در مقایسه با سایر هزینههای تولید کمتر است.
از تعیین نرخ قیمتی سردخانه توسط دولت میگوید و ادامه میدهد: نرخ پیشنهادی ما 4 هزار و 200 تومان بود اما دولت هزار و دویست تومان برای هر مادر کارتن 800 گرمی تعیین کرده است و این نرخ در کمیسیون نظارت شهرستان نیز تائید شده است. «این قیمت هزینههای گزاف سردخانه را پوشش نمیدهد» این را اکبری در پاسخ به قیمت تعیینشده توسط دولت بیان میدارد. دلیلش هم مشخص است، ارتباط قیمت دلار با نرخ برق، کارگر، تأسیسات سردخانهای که همگی از خارج از کشور وارد میشوند.
او به افزایش 300 درصدی بعضی از هزینههای سردخانه اشاره می کندو در دفاع از سردخانه داران میگوید: سردخانه دار هزینه 100 درصد ظرفیت را میپردازد اما 60 درصد نگهداری میکند و این هزینههای سردخانه داران را پوشش نمیدهد. چراکه سردخانههای بم فقط خرما نگهداری میکنند و کالای دیگری ندارند امسال هم با کاهش ظرفیت مواجهه بودند و حداکثر ظرفیت خرمای سردخانههای ما 50 تا 60 درصد است.
اکبری همچنین اضافه کرد: به دلیل اینکه برداشت هنوز ادامه دارد آمار دقیقی از میزان وجود خرما در سردخانهها نمیتوانم بدهم اما طبق آمار جهاد کشاورزی 200 هزار تن ظرفیت تولید شخص داشتیم و 300 هزار تن ظرفیت تولید استان بوده است و اگر 40 درصد نابودی داشته باشیم ما حدوداً 280 هزار تن در کل استان تولید داشتیم.
«ما بازوی مشورتی دولت هستیم و کار اجرایی دست دولت است» این را اکبری در حمایت از بخش خصوصی میگوید و میافزاید: درواقع ما برنامههای پیشنهادی خود را در بخشهای مختلف کشاورزی به دولت میدهیم و دولت با توجه به شرایطش تصمیم میگیرد اجرا کند یا خیر.
در همین زمینه ما پیشنهاد وام صادراتی برای خرید به صادرکنندگان دادیم که مصوب شد و از صندوق توسعه ملی وام 14 درصد در اختیار آنها قرار گرفت، بخشی از این خریدهایی که صورت گرفت پیرو دریافت همین وام بوده است.