گفتارنو/ گروه اقتصاد:
معنای کار در معادنی که هنوز با تجهیزات چند دهه گذشته و با تکنولوژی قدیمی و فرسوده و بعضاً بدون کلاه ایمنی و تهویه مناسب در اعماق چند صد متری زمین انجام میشود را فقط آن کارگر ساده معدنی درک میکند که در ازای اندک حقوق و مزایا جانش را کف دستانش میگیرد؛ و درواقع رفتنش با خودش است و برگشتنش باخدا.
اداره کار در بحث ایمنی معادن مدعی است نه متهم
معاون روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان با اذعان بر اینکه ما خودمان در جایگاه مدعی قرار داریم تا متهم و معتقدیم معادن ما ازلحاظ ایمنی مشکلات عدیدهای دارند و باید حتماً برطرف شوند. میگوید: ما همچنان بررسی میکنیم و معادنی که احتمال بدهیم در معرض خطر و بروز حادثه هستند آنها را تعطیل میکنیم. هادی آرمین همچنین یادآور شد نظارت بر کارگاهها و معادن و اعلام مواردی که نقص دارند و پیگیری در بحث صیانت از نیروی کار و سلامت کاربر عهده اداره کار است اما برطرف کردن نواقص و تأمین تجهیزات قطعاً بر عهده ما نیست.
شرایط اقتصادی نابسامان ایمنی کارگاهها را به خطر میاندازد
آرمین ضمن تائید اینکه معادن زغالسنگ در کوهبنان و زرند از تجهیزات دهه 40 استفاده میکنند میافزاید: متأسفانه بارها و بارها اعلام کردهایم که تجهیزات معادن کرمان فرسوده است. او در ادامه هشدار میدهد با شرایط اقتصادی کنونی یکی از موضوعاتی که ممکن است به خطر بیفتد بحث ایمنی کارگاهها است، چراکه واحدها و کارگاهها مشکل تولیدی دارند و اگر به دلیل افزایش قیمتها نتوانند همه عوامل تولید را مهیا کنند واحد ایمنی دراینبین لطمه می ببیند؛ و با این شرایط اقتصادی ممکن است با کمبود وسایل و تجهیزات مواجهه شویم.
حوادث معادن سنگآهن تقریباً اگر بیشتر از زغالسنگ نباشد کمتر هم نیست
معاون روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان نیز معتقد است 34 درصد حوادث زغالسنگ مربوط به ریزش سنگ میباشد اما درعینحال بیشترین آمار حوادث ناشی از کار را مربوط به زغالسنگ نمیداند و میگوید: با نگاهی به مجموع حوادث معادن سنگآهن تقریباً اگر بیشتر از زغالسنگ نباشد کمتر هم نیست.
او میگوید: آمارهای ما بر اساس نرمافزاری است که هر بازرس کاری، در هرجایی از کشور گزارش حوادثی را که ارائه میدهد در این نرمافزار ثبت میکند؛ و اطلاعات ما نیز بر اساس آمار همین نرمافزار است که مدیرکل صنعت و معدن و تجارت هم آنها را تائید میکند.
آرمین با اشاره به اینکه ممکن است آمار پزشکی قانونی، صنعت و معدن تجارت، دانشگاه علوم پزشکی با آمار ما تناقض داشته باشد اما ما بنا بر درخواست مراجع قضایی همهی حوادث را بررسی میکنیم. طبق همین آمار میزان تلفات ناشی از کار در کرمان در سال 96 نسبت به سال 95 حدود 28 درصد کاهش داشته است. اینیک آمار کاملاً مستند و روشن است که همهجا حتی اداره کل بازرسی کار وزارت کار هم آنها تائید میکند.
«از سال 89 به بعد کرمان هرسال کاهش تلفات ناشی از کار در معادن زغال را تجربه کرده است» این را آرمین میگوید و عنوان میکند: در سال 89 حدود 19 نفر تلفات داشتهایم و این آمار در حال حاضر به 2 نفر تقلیل یافته است. او در ادامه عنوان میکند: البته یکی دو سال هم ثابت مانده بود نه کاهش داشتیم و نه افزایش درعینحال ما تلاش میکنیم که این آمار را به حداقل برسانیم.
حادثه زغالسنگ آب نیل غیرمترقبه بود نه ناشی از کار!
معاون روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان حادثه اخیر در معدن زغالسنگ آب نیل کرمان که در بیرون از معدن و بعد از پایان ساعت اداری کار معدن به وقوع پیوسته بود را یک حادثه غیرمترقبه میداند نه حادثه ناشی از کار و میگوید: حادثه در کانکسی رخداده است که 20 سال آنجا بوده است، از روی کوه سنگ رهاشده و به آنها اصابت کرده است به نظر شما کی مقصر این حادثه است؟! او این حادثه را اینچنین توجیه میکند: گاهی ریزش سنگ بر اثر یکسری فعلوانفعالات انسان در حال استخراج است اما اگر سنگ خودش رها شود چه؟ این دیگر حادثه ناشی از کار نیست.
آرمین میگوید: اگر در معادنی بهرهبرداران زغالسنگ برای کاهش هزینههای برق دستگاه تهویه معادن را خاموش کنند قطعاً خلاف است. او در ادامه میافزاید: معادنی داشتهایم که با تهویه طبیعی انجام میشده است و مشکلی نداشتهاند اما بر طبق آییننامه مکلف کردیم که حتماً از دستگاه تهویه استفاده کنند؛ اما زیرساختهای برخی از معادن ازجمله احداث شبکه برق هنوز فراهم نشده است.
آرمین با ذکر این نکته که ما قصد سرپوش گذاشتن بر روی مشکلات حوزه معدن را نداریم صراحتاً اعلام میکند: معادن ما با فنّاوری معیوب، از دور خارجشده و قدیمی کار میکنند.
او اما میگوید باید حرف صاحبان معادن هم شنیده شود چراکه مشکلات آنها زنجیرهوار به هم وصل هستند. مشکلاتی همچون تولید و سودآور بودن معادن زغالسنگ و عدم توانایی شرکت زغالسنگ در تأمین تجهیزات مدرن.
معاون روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان میگوید: ما در بحث معادن چیزی بهعنوان پیمانکار نداریم و ضمن رد کردن مسئله واگذاری معادن زغالسنگ به دلیل رد دیون میافزاید: از حدود 20 معدنی که در کرمان وجود دارند، بخشی از آن تحت پوشش شرکت زغالسنگ کرمان است و شرکت زغالسنگ کرمان هم تحت پوشش صندوق بازنشستگی شرکت فولاد است؛ و بخش دیگری از معادن در بخش خصوصی صاحب حقیقی یا حقوقی دارند و قطعاً تخصص دارند چراکه اگر نداشتند سال اول ورشکست میشدند.
طرح خود بازرسی در کارگاههای کرمان در حال اجرا است
آرمین از اجرای طرح خود بازرسی در کارگاههای سطح استان خبر میدهد و میافزاید: این طرح در حال حاضر عملیاتی شده است حدود 43 تا 45 هزار کارگاه در سطح استان وجود دارد و کل بازرسین کار که ما داریم در حد 30 نفر است. با این شرایط اگر هر بازرس هرروز هم بازرسی کند و حداقل 500 کارگاه را بازرسی کنند در طول یک سال 15 هزار کارگاه را میتوانند بازرسی کنند یعنی حداقل هر سه سال یکبار نوبت بازرسی کارگاه میشود؛ و این شدنی نیست و قبلاً که به این شکل انجام میشد جوابگو این حجم از صنایع نبود.
وی در ادامه میافزاید: بنابراین پایه طرح خود بازرسی که به پیشنهاد همکاران ما صورت گرفت بدین شکل است که ما باید برحسب قانون، سازوکارهایی را در کارگاهها ایجاد کنیم که کارگاهها خودشان بتوانند خودشان را کنترل کنند؛ و این طرح با استقبال کارفرمایان مواجه شده است چون نمیخواهند با حوادث ناشی از کار مواجهه شوند. تمام سازوکارهای این طرح درواقع از طریق تشکیل کمیتههای حفاظت و بهکارگیری مسئولین ایمنی در کارخانهها و کارگاهها و ایجاد یک شبکه در کارگاهها است که خودشان بتوانند بر کار خودشان نظارت کنند و ما یک نظارت عالیه بر عملکرد آنها داشته باشیم، این بیشتر جواب میدهد.
او ضمن اشاره به اینکه حضور یک مسئول ایمنی در کارگاهها این مزیت را دارد که نظارتشان مستمر است میگوید: تنها مشکل این طرح این است که ممکن است کارفرما زیر بار این طرح نرود؛ که ما با ورود خود سعی میکنیم مشکل را برطرف کنیم.
آرمین در پایان بهعنوان یک مطالبه عمومی در بخش ایمنی عنوان میکند: ایجاد ایمنی چیزی است که هم کارگر هم کارفرما و هم دستگاههای نظارتی باید بخواهند تا مشکل حل شود.
حتی از مدارس باید ایمنی را بهعنوان یک فرهنگ و یک ارزش معرفی کنیم. باید به بچههایمان آموزش دهیم که یاد بگیرند که هیچ کاری را با ریسک و خطر انجام ندهند؛ و برای انجام همه کارهایمان باید قوانین را رعایت کنیم.