محمد میرزایی رئیس‌شورای مرکزی جمعیت توسعه و آزادی استان کرمان:
رئیس شورای مرکزی جمعیت توسعه و آزادی چند روز بعد از انتخاب محمد جواد فدائی به عنوان استاندار کرمان از دغدغه‌های امروز این تشکل سیاسی و همچنین توقعاتش از استاندار جدید کرمان سخن می گوید. میرزائی ضمن آنکه سابقه دوستی طولانی با استاندار کرمان دارد همکار او در دانشگاه شهید باهنر نیز هست. او در این گفت‌وگو بخشی از دغدغه‌های اصلاح‌طلبان را بازگو می‌کند.
رئیس شورای مرکزی جمعیت توسعه و آزادی چند روز بعد از انتخاب محمد جواد فدائی به عنوان استاندار کرمان از دغدغه‌های امروز این تشکل سیاسی و همچنین توقعاتش از استاندار جدید کرمان سخن می گوید. میرزائی ضمن آنکه سابقه دوستی طولانی با استاندار کرمان دارد همکار او در دانشگاه شهید باهنر نیز هست. او در این گفت‌وگو بخشی از دغدغه‌های اصلاح‌طلبان را بازگو می‌کند.
دکتر فدایی سکان استان را به دست گرفتند. ایشان در اولین اظهارنظرشان به‌عنوان استاندار، بحران آب را به‌عنوان یکی از جدی‌ترین مسائل استان مطرح کردند و در اولین سفر کاری‌شان به‌عنوان استاندار هم به جنوب استان رفتند. من علاقه‌مند هستم بدانم ازنقطه‌نظر اصلاح‌طلبان استان کرمان که به‌هرحال کوشش‌های جدی برای روی کار آمدن دولت روحانی داشتند، اولویت‌های امروز استان کرمان چیست و آقای فدایی چه محورهای اصلی را باید در مسئولیت جدیدشان دنبال کنند؟
من هم باور دارم که یکی از مشکلات اساسی استان مسئله آب است. بدون شک ما در منطقه نیمه‌خشک متمایل به خشک واقع‌شده‌ایم و درصد بالایی از درآمد کلی استانمان به کشاورزی برمی‌گردد، لذاما با این تشخیص جناب آقای دکترفدایی کاملاً موافق هستیم. گرچه در وضعیتی که کشور قرار دارد طبعاً اولویت اول هر سیاست‌مداری رفع مشکلات اقتصادی است؛ چه درزمینه اشتغال و چه درزمینه گرانی و تورم.
علیرغم اینکه به نظر حقیر عمده مشکلات فعلی تصمیماتش در مرکز گرفته می‌شود و به مسائل ملی کشور برمی‌گردد ولی طبعاً استانداران با توجه به اختیارات خوبی که در حال حاضر دارند، می‌توانند درزمینه‌های مختلف موفق باشند. درزمینه اقتصادی سه محور در اولویت استان است.
اول اینکه استاندار باید تلاش نماید محیط و فضای مناسبی برای کسب‌وکار به وجود آید. خوشبختانه در مورد نقش بخش خصوصی در استان و در کشور، هم‌رأیی خوبی وجود دارد و تقریباً همگی بر روی مسئله فعال شدن بخش خصوصی اجماع دارند. این زمینه مناسبی است و طبعاً ابتکارات جدیدی می‌خواهد و در این زمینه نیاز به پیگیری کارهای گذشته و برنامه‌ریزی منسجم وخلق مزیت های جدید برای آینده است.
اولویت دوم این است که کشور ما بر اساس سیاست متمرکز اداره می‌شود. هر استانی باید بتواند سهم خودش را از کیک بودجه کشور به‌خوبی بگیرد درنتیجه استاندار باید ضمن هماهنگی با ادارات کل، سازمان‌ها و نمایندگان مجلس و هر ذی‌نفوذ دیگری که می‌شناسد، این سهم را به‌خوبی اخذ و جذب نماید.
اولویت سومی که در وضعیت فعلی، هر استانداری ازجمله استاندار کرمان باید به‌به طور جدی به آن بپردازد، مدیریت تبعات جدی افزایش ناگهانی قیمت ارز است که افزایش شدیدی بر قیمت کالاها و فشار فراوانی بر زندگی روزمره مردم گذاشته است؛ در این زمینه به نظارت جدی تری از قبل نیاز هست تا اجحاف زیادی به مردم طبقه پایین نشود.
با توجه به نقدینگی بالایی که در کشور وجود دارد و وضعیت بودجه‌ای که از دولت سراغ داریم، دولت طبعاً نمی‌تواند به‌سرعت درآمد عمومی مردم را بالا ببرد. من توصیه‌ام این است حتماً سیستم نظارتی را قوی‌تر کنند وجدی‌تر بگیرند که در این ناحیه تا آنجایی که امکان دارد فشار کمتری به مردم وارد شود. این در مورد مسائل اقتصادی است که طبعاً باید مدنظر ایشان باشد، اما دیدگاه کلی ما اصلاح‌طلبان این است که استانداری یک پست سیاسی است و می‌طلبد که استاندار همه‌جانبه نگر باشد. عرصه‌های مختلفی درزمینه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و ... وجود دارد که همگی در قلمرو کار استاندار است و محوریت فعالیت‌های استاندار سیاسی است. منتهی سیاست به معنی واقعی ان یعنی تدبیر و تامل در امور.
انتظار می رود با توجه به اینکه آقای دکتر فدایی تحصیل‌کرده، با تجربه و دنیادیده هستند، ریاست دانشگاه را داشتند، تجربه زیادی در استان داشتند، این سو ء تفاهم تعریف سیاست را بتوانند با تلاش خودشان برطرف کنند.
چون در مملکت دائم بعضی‌ها می‌گویند سیاسی‌کاری نباشد مگر کسی می‌گوید مثلاً در اقتصاد اختلاس باشد؟! در اقتصاد هم نباید اختلاس باشد. در سیاست هم نباید سیاسی‌کاری باشد. این قبول ولی معنی این حرف این نیست که امور سیاسی مملکت جدی گرفته نشود. به‌طورقطع سیاست شالوده تدبیر در کشورداری است.
نکته قابل توجه دیگری که شایدقابل ذکر باشد اینست که لازمه خدمت صادقانه به مردم احترام به همه نهادها شخصیت ها، روحیه انتقاد پذیری، رابطه با دانشمندان واهل فکر می باشد. ویکی از مسایلی که متاسفانه کمرنگ شده است بحث استقرار سیستم تشویق وتنبیه است.
پیشنهاد مشخص اصلاح‌طلبان در حوزه سیاسی به استاندار کرمان چیست؟
به‌طور مشخص ما انتظار داریم، با توجه به اینکه خوشبختانه در استان کرمان هر دو نحله سیاسی کشور - هم اصلاح‌طلبان و هم محافظه‌کاران - حضور دارند، ایشان همت کنند و به‌طورکلی احزاب را جدی بگیرند. انتظار ما این است هر دو جریان بتوانند ظرفیت‌های سیاسی‌شان را فعال کنند.
یکی از وظایف اصلی استاندار این است که همانگونه که باید زمینه کسب‌وکار را فراهم کند تا فعالان اقتصادی بتوانند از ظرفیت‌های استان استفاده بهینه کنند، درزمینه سیاسی هم همین کار را کنند و زمینه‌ای به وجود بیاورند که هرکسی در چارچوب قانون اساسی و قانون‌های موضوعه‌ی کشور بتواند از ظرفیت‌های سیاسی‌اش استفاده بهینه کند.
این شبهه که در کشور و در استان مطرح‌شده است که سیاسی‌کاری نباشد و ظاهراً منظور گویندگان این است که هیچ آدم سیاسی نباید مسئولیت داشته باشد.
درصورتی‌که ما می‌دانیم در عالم واقع هیچ قدمی بدون سیاست برداشته نمی‌شود. خود این موضوع که توسط برخی اعلام می‌شود، خودش یک نوع سیاست است.
هیچ امری بدون یک پشتوانه سیاسی انجام‌شدنی نیست. امید ما این است که ایشان با همان روال اعتدالی که هم مدنظر خودشان و هم سیاست عمومی دولت تدبیر و امید است، زمینه‌ای فراهم کنند که در یک محیط سالم و بدون تشنج، احزاب به فعالیت‌های سیاسی قانونی خودشان بپردازند.
درمجموع اصلاح‌طلبان سابقه زیادی با دکتر فدایی در این 40 ساله بعد از انقلاب دارند. ایشان دومرتبه از طرف ما برای مجلس کاندیدا شده‌اند. نکته‌ای که من می‌خواهم یادآوری کنم این است که روالمان این است و از کسانی که پست اجرایی می‌گیرند انتظار نداریم تا در این مسئولیتشان به‌عنوان یک آدم حزبی عمل کنند؛ انتظار داریم به‌عنوان یک انسان شایسته‌ای که در آن پست پذیرفته‌شده‌اند، خصوصاً در پست استانداری همه‌جانبه نگری مدنظرشان باشد.
شاید اگر این نقیصه‌ای که دولت نهم و دهم پیش نیاورده بود؛ و این شبهه ای که در پست‌های انتصابی وجود دارد، نبود دلمان می‌خواست در پست‌های سیاسی هم ایشان بتواند جامع عمل کنند. ولی در حال حاضر این را به‌صراحت اعلام می‌کنیم که ما به تشخیص ایشان احترام می‌گذاریم و انتظار داریم ایشان مسئولانه در چیدمان نیروهایشان عمل کنند و بحث شایسته‌سالاری را در درجه اول مدنظر قرار دهند.
به‌هرحال ایشان از طرف هیئت دولتی منصوب‌شده‌اند که یک اصول و تعهداتی به مردم داده است و باید در چارچوب تعهدات عمومی این دولت به مردم عمل کنند. ما به‌طور کامل برای هرگونه همکاری با ایشان آمادگی داریم و حق انتقاد برای هر نارسایی را برای یک مجموعه‌ای که امروزه به‌عنوان اصلاح‌طلبان مشهور شده است، محفوظ می‌داریم.
برخی چهره‌های نزدیک به دولت یا برخی فعالان سیاسی مطرح کردند که پست‌ها را نباید به آدم‌های سیاسی داد. من می‌خواهم بدانم به‌طور مشخص نظر اصلاح‌طلبان کرمان در مورد این موضوع چیست؟
نظر اصلاح‌طلبان کاملاً مشخص است. به‌طورکلی در اداره کشور پست‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند. پست‌ها یا فنی- اداری هستند که این‌ها طبعاً باید درازمدت برنامه‌ریزی شود و با رفتن و آمدن احزاب مختلف تغییری نکنند. یک ثبات کاری در آن پست‌ها باید بوجود اید.
امابا توجه به اینکه هر دولتی که روی کار می‌آید یک سری تعهدات را به ملت داده تا روی کار آمده است. برای انجام این تعهدات، انتظار بر این است که در پست‌های سیاسی، ضمن حفظ شایسته‌سالاری، از نیروهای هم‌جهت با دولت مستقر استفاده شود؛ ما هم توقعمان همین است و بیش از این نیست. انتظار اول ما این است که در هر پستی شایسته‌سالاری را مدنظر قرار دهند، چراکه قرار است این پست‌ها مقدمه‌ای برای حل مشکلات مردم باشد و چیز دیگری نیست، ولی در مورد پست‌های سیاسی من فکر می‌کنم علاوه بر شایسته‌سالاری همراهی با دولت مستقر نیز مدنظر باشد.
فعالان سیاسی مخصوصاً در شهرستان‌های استان معتقد هستند که در پست‌های سیاسی در سال‌های گذشته، نه‌تنها حامیان دولت در مصدر امور قرار نگرفته‌اند که مخالفان دولت پست‌های سیاسی را اشغال کرده‌اند. فعالان سیاسی این انتصابات را دهن‌کجی به رأی مردم تفسیر می‌کنند. شما هم شاهد چنین پدیده‌ای بوده‌اید؟
تا حدودی بله. متأسفانه درزمانی که دولت نهم و دهم سرکار بود ما در سیستم اداری کشور یک مشکل اساسی پیدا کردیم و انبساط بدون ضابطه و بدون نیاز در سیستم اداری کشور حاکم شد که ازلحاظ سیاسی و جناحی جهت‌دار بود که متأسفانه تا چندین سال تبعات آن را باید ببینیم.
برخی می‌گویند اصول‌گرایان وقتی دولت را می‌گیرند به نفع جریانشان تصمیم‌گیری می‌کنند و کادر سازی می‌کنند و شاهد انتصابات فراقانونی یا جذب نیروی فراقانونی در دستگاه‌ها هستیم اما به‌محض اینکه اصلاح‌طلبان مستقر می‌شوند بر طبل قانون‌مداری می‌کوبند و حتی از ظرفیت‌های قانونی هم که برایشان وجود دارد، استفاده نمی‌کنند و در آینده نه‌چندان دور به جهت منابع انسانی با چالش جدی مواجه می‌شوند. این در حالی است که اصلاح‌طلبان در خوش‌بینانه‌ترین حالت فقط می‌توانند قوه مجریه به دست بگیرند و امکان اشتغال نیروهای اصلاح‌طلب فقط در همین محمل وجود دارد. شما چه پاسخی برای این نقد دارید؟
این نقد وجود دارد. من این واقعیت را نمی‌توانم کتمان کنم، ولی این به سیاست اصولی اصلاح‌طلبان برمی‌گردد. من خاطره‌ای را تعریف می‌کنم درباره ادغام جهاد سازندگی و وزارت کشاورزی.
دقیقاً تحلیل‌ها آن موقع این بود که اگر این دو ادغام شوند ما پایگاه‌های سیاسی روستایی‌مان را از دست می‌دهیم و از دست دادیم. منتهی ما باخدای خودمان پیمان بستیم که سیاست را وسیله‌ای برای خدمت به مردم قرار دهیم. در حال حاضر هم اگر آن موقعیت پیش بیاید بازهم همان کار را که در آن زمان انجام شد، انجام می‌دهیم.
بنای ما بر این اساس نیست که از سیاست، جیبی برای خودمان بدوزیم. در عین اینکه متأسفانه در دولت نهم و دهم انبساط بدون برنامه‌ریزی و بدون نیاز نیروی انسانی صورت گرفته است و بالانس را بر هم زده است و گرایش نسبی پست‌های انتصابی به جناح خاص باعث تشدید این قضیه شده است ولی نظر این است که به‌هرحال شایسته‌سالاری جواب می‌دهد. هدف ما از همه این تلاش‌ها این است که وضع مردم و وضع جامعه بهتر شود؛ و این میسر نیست به‌غیراز اینکه شایسته‌ترین افراد روی کار بیایند.
درنتیجه ما درعین‌حال که این گلایه را از دوستان می‌پذیریم؛ راه‌حلی فوری برای حل آن نداریم که بتوانیم به‌سادگی این مشکل را حل کنیم. توصیه ما این است که جوانان اصلاح‌طلب در رشته‌های مختلف بروند و شایسته شوند که زمانی که به‌هرحال اصلاح‌طلبان مسئولیتی را بر عهده می‌گیرند به علت شایستگی‌شان از آن‌ها استفاده شود.
قبول دارید که مدیران ضعیف درواقع پشت نقاب مصلحت مخفی می‌شوند و خودشان را از پاسخگویی دور می‌کنند؟! و به‌نوعی با این روش، ضعف خود را می‌پوشانند!
بله متأسفانه چنین مسائلی وجود دارد و به مسائل کلان مملکت برمی‌گردد. در اوایل انقلاب من در استانداری بودم یکی از همکارانی که با من کار می‌کرد بخشدار سابق شهرری بود. ایشان برای من تعریف کردند که در گذشته، اولین پستی که به او داده‌اند بخشداری جاسک بوده است. جاسک در آن موقع بخشداری درجه 4 و محروم بوده است. بعد از چهار سال ارزیابی کردند و او را ٱورده بودند بخشداری درجه 3 و همین‌طور بعد از 14 سال بخشدار درجه‌یک شده بود.
ما واقعاً نیاز به تقویت مدیریت داریم و اگر این‌چنین عمل کنیم کسی ابایی ندارد از اینکه خودش را پنهان کند و پاسخگو نباشد. ما به‌طورکلی در سیستم مدیریتمان مشکلاتی در این زمینه‌داریم که امیدوار هستیم دولت تدبیر و امید در این زمینه همتی کند و همان‌طور که عرض کردم پست‌های غیرسیاسی را به‌طور کامل در یک چارچوب اداری معقول و تجربه‌شده پیش ببرد که اصلاً موضوعات این‌چنینی پیش نیاید.
در صحبت‌هایتان بر روی مسائل اقتصادی متمرکز بودید و به فضای کسب‌وکار کرمان اشاره کوتاهی کردید. واقعیت این است که کرمان ازلحاظ فضای کسب‌وکار رتبه بسیار نامطلوبی دارد. به نظر شما دکتر فدایی برای بهبود فضای کسب‌وکار چه باید بکند؟
در این زمینه طبعاً انتظار داریم که موانع کاراتاق بازرگانی و تشکل‌های اقتصادی و بخش خصوصی را کاهش دهند و با یک همکاری که تعریف‌شده باشد، بخش خصوصی را بیشتر فعال کنند. ما هیچ بخشی فعال‌تر ومفیدتر از بخش خصوصی در اقتصاد نداریم و نخواهیم داشت. به‌شرط اینکه تجربه کشورهای پیشرفته را جلوی چشم بگذاریم، غیر از مالیات و عوارض، دولت نباید در هیچ زمینه‌ای کار اجرایی انجام دهد. دولت باید سیاست‌گذار باشد. از حقوق ملت با اصولی که در اقتصاد آزاد به رسمیت شناخته‌شده ازجمله عوارض و مالیات اقدام کند و بحث دیگری مطرح نباشد. در زمینه‌های دیگر زمینه را برای بخش خصوصی آماده کنند.
واقعاً این مثال خودمانی است که می‌گویند پول ریشه در جان دارد، برای این قضیه صدق می‌کند. بخش خصوصی برای این قضیه زحمت می‌کشد. چه اشکالی دارد اگر ما بخش خصوصی را با منافع اجتماع هم‌راستا کنیم.
همان‌طور که یک دانشمند در آزمایشگاهی شبانه‌روز زحمت می‌کشد و یک مسئله علمی را پیش می‌برد و به خود و اجتماع منفعت می‌رساند. در بخش خصوصی هم همین‌طور است، فقط کافی است تا فضای کسب‌وکار فراهم باشد و هرکسی کار خودش را بکند.
دولت وظیفه‌اش جمع‌آوری مالیات و عوارض است ولی سایر دخالت‌هایش ضرورتی ندارد. البته در این وضعیت فعلی استاندار کمک دیگری که می‌تواند کند این است که راه‌هایی را باز کند تا بخش خصوصی بتوانند فعال‌تر در قضایا وارد شوند. رقیب تراشیدن برای بخش خصوصی یکی از مشکلات بزرگ کشور است. در مراتب بالاتر آن خصولتی‌ها هستند که از دولت بدترند.
دولت تکلیف من را در دانشگاه معلوم می‌کند، دانشگاه یک حقوقی به من می‌دهد و من باید یک مسئولیت مشخصی را انجام دهم. در بخش خصوصی هم که تکلیف معلوم است، ولی این خصولتی‌ها متأسفانه مثل شترمرغ شده‌اند. انتظار می‌رود دکتر فدایی با استفاده از پتانسیل شرکت‌های بزرگی که در استان وجود دارند این مشکلات را حل کرده و زمینه رونق را ایجاد کنند.
به نظر می‌رسد برخی گروه‌ها و جناح‌های سیاسی چندان با شفافیت میانه‌ای ندارند. علاقه‌مند هستم بدانم که اصلاح‌طلبان مواضع مشخصشان در مورد مسئله شفافیت چیست و شفافیت را تا چه حد برمی‌تابند؟
سابقه ما نشان می‌دهد که ما بحث اولمان شایسته‌سالاری است، البته بگویم دوم چون ما راستی و درستی را جزء لاینفک همه سیاست‌ها می‌دانیم و بحث سوم‌مان شفافیت است. شفافیت، لازمه سالم بودن سیستم اجرایی و حتی سیستم قضایی و سایر سیستم‌ها است.
علیرغم اینکه بعضاً مشکلاتی به وجود می‌آید. ممکن است مطبوعات درجایی اشتباه کنند، جایی شیطنت کنند، ولی تا امروز در امر سیاست بین‌الملل هیچ راه چاره‌ای بهتر از شفافیت و آزاد گذاشتن اصحاب رسانه برای سالم ماندن سیستم‌های حکومتی شناخته‌نشده است.
درنتیجه ما انتظار داریم که استاندار جدید روی این زمینه اهتمام زیادی داشته باشند و با شناختی که بنده از دکتر فدایی دارم، مطمئن هستم که ایشان در این زمینه ید طولایی خواهند داشت و فکر می‌کنم ما خیلی بیشتر از محافظه‌کاران در زمینه شفافیت تحمل داریم و امیدواریم روز بروز هم بیشتر شود.
منبع: صدای تاک
