گفتار نو/ مرضیه قاضی زاده:
اگر چه خبر مربوط به ممنوعیت صادرات خرما در دهم اردیبهشت ماه منتشر شد، اما زمزمه های این تصمیم از سال گذشته شنیده می شد و در همان ایام نیز فعالان این عرصه با اعلام دلایلی مخالفت های خود را با این تصمیم اعلام می کردند.
آخرین اظهار نظر در این رابطه، مربوط به مدیر کل دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی است. شاهرخ شجری در اواخر بهمن ماه با اعلام اینکه صادرات یک مقوله دائمی و پیوسته است؛ به صراحت مخالفت خود را با این تصمیم اعلام کرده بود و گفته بود که با این کار بازار هدف را در اختیار رقبا قرار خواهیم داد.
بلافاصله بعد از انتشار خبر ممنوعیت صادرات خرما نیز ، فعالین این عرصه من جمله رئیس انجمن خرمای ایران مخالفت خود را با این تصمیم ابراز کردند، به گونه ای که درست یک هفته بعد از انتشار این خبر، محسن رشید فرخی با بیان این که ممنوعیت صادرات، بازار صادراتی خرمای ایران را با وجود رقبایی چون عربستان صعودی به خطر می اندازد به عرف و قوانین تجارت تاکید کرد.
اگر چه اعمال ممنوعیت صادراتی بعد از افزایش قیمت های چند برابری در قیمت خرما صورت گرفت و به گفته وزارت صنعت، معدن و تجارت این کار به منظور ساماندهی و کاهش قیمت ها در ماه مبارک رمضان صورت گرفته است اما برخی از فعالین بازار خرما معتقدند که اعمال محدودیت صادراتی در بازار خرمابه ویژه در مورد خرمای مضافتی تاثیر چندانی بر کاهش قیمت ها ندارد چرا که بیش از 90 درصد تولید خرمای مضافتی در داخل کشور مصرف می شود و تنها 10 درصد آن به خارج کشور صادر می شود .
به گزارش گفتارنو، یک کشاورز خرما در خصوص ممنوعیت صادرات خرما با اشاره به این موضوع که فصل صادرات خرما به کشورهای دور گذشته است، گفت: ممنوعیت صادرات خرما به نوعی مارا دشمن شاد کرده است.
مصطفی عامری تصریح کرد: دوسال پیش بود که سفارت عربستان بعد از ماه مبارک رمضان یک مهمانی برگزار کرد و با دعوت از وارد کتنندگان خرما به مالزی و ارائه بسته های تشویقی سعی کرد تا خرمای ایران را از بازار مالزی بیرون کند که البته نتوانست ولی وقتی ما خودمان، خودمان را تحریم می کنیم و ممنوعیت ایجاد می کنیم چه می توان گفت.
عامری با بیان اینکه خرمای ایران، اولین خرمایی بوده که به مالزی وارد شده و بیشترین فروش را در آن کشور دارد ، اظهار کرد: من نمی گویم که کشور مالزی، بازار فوق العاده بزرگی دارد اما به هرحال سالانه 3هزار تن خرمای مضافتی به این کشور وارد می شود و مجموعه همین بازارهای کوچک در نهایت اعداد بزرگ 30 تا 40 هزار تنی می شود.
او با تاکید بر این نکته که با اعمال ممنوعیت صادرات، همه بازارهای صادراتی ایران من جمله هند و کشورهای اروپایی در معرض خطرقرار می گیرند، گفت: درست است که شرکت های خارجی نمی توانندبا توجه به شرایط فعلی ایران، بابت عدم تعهد صادرکنندگان ایرانی و صادرات به موقع، جریمه ای از شرکت های ایرانی دریافت کنند اما این روند موجب می شود که دیگر این شرکت ها روی اجناس ایرانی حساب باز نکنند و خرمای الجزایر، تونس و یا دیگر کشورها را جایگزین خرمای ایران کنند.
این کشاورز خرما در پاسخ به علت افزایش قیمت خرما، به قیمت 27 هزار تومانی خرمای مضافتی در بم اشاره کرد و گفت: هر جعبه 700 گرمی خرما در بم توسط سردخانه دار، تاجر و یا کشاورز حدود 19 هزار تومان به فروش می رسد در حالی که همین خرما درتهران به قیمت ها 35 تا 45 هزار تومان به فروش می رسد این یعنی تقریبا 2 برابر قیمتی که تاجر بمی، سردخانه دار و یا کشاورز خرمایش را فروخته ، ان واسطه ها سود کرده اند.
او با تاکید بر این نکته که بیشترین سود در بازار خرما نصیب دلالان می شود، از عملکرد دولت گلایه کرد وگفت: دولت می توانست غرفه هایی در اختیار کشاورزان قرار دهد تا جنس را به صورت مستقیم و ارزان بفروشند و بسته های خرما را به جای 35 یا 40 هزار تومان با قیمت ها 25 هزار تومانی به دست مصرف کنندگان تهرانی برسانند.
این کشاورز خرما در منطقه کرمان ضمن تایید خبر کاهش تولید خرما گفت: تولید خرما در سال جاری 40 درصد کمتر از سال گذشته بوده است و در کنار آن هزینه های تولید هم به شدت بالا رفته است به طوری که تنها یک جعبه خالی خرما از 200 تومان به 800 تومان رسیده است و قیمت کود ، کارگر و غیره نیز به همین صورت افزایش قیمت داشته است.
عامری ضمن پذیرش این ادعا که افزایش قیمت خرمای مضافتی ربطی به صادرات ندارد، گفت: این موضوع کاملا صحیح است چرا که در حال حاضر به طور خوش بینانه 20درصد از خرمای مضافتی صادر می شود و مابقی در بازار داخل خرید و فروش می شود.
او در ادامه خاطر نشان کرد: خرمای مضافتی به صورت سالانه 300هزار تن تولید می شود که بیشترین میزان تولید آن نیز در شهرستان های جیرفت و بم است.