به گفته‌ی برخی از فعالان بازار دلیل گرانی کاغذ، دو قسمت شدن است؛ چرا که در این وضع گروه اول (کاغذ تحریر، بالکی و روزنامه‌ای) با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده و گروه دوم (مابقی کالا‌های سلولوزی، گلاسه و مقوا) با ارز ۸۸۰۰ تومان وارد شده و این موضوع دوگانگی در بازار ایجاد می‌کند.
گفت‌وگوها با بنکداران کاغذ ظهیرالاسلام را در ادامه می‌خوانید:
کاغذ را با توجه به بالا و پایین شدن دلار به فروش می‌رسانند
یکی از مغازه‌داران بنگاه کاغذ در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز گفت: دلالی در بازار تمامی ندارد و تمام قیمت‌های بازار را این افراد سودجو تعیین می‌کنند، به‌طوری که هر روز در بازار برای خرید و فروش کاغذهای مختلف ساعت اولیه‌ی صبح قیمت‌ها را نسبت به نرخ دلار روز تعیین و به فروش می‌رسانند با توجه به اینکه کاغذها با ارز دولتی و ماه‌ها قبل وارد کشور شده است و هیچ‌گونه نظارتی هم بر آن نیست.
این فعال فروش کاغذ در ادامه صحبت‌های خود افزود: قیمت‌گذاری کاغذ در بازار متولی ندارد و همین چند سلیقه بودن تعیین قیمت بازار را به چالش کشیده است و در چند ماه گذشته قیمت‌های کاغذ را چندین برابر افزایش داده که این موضوع، برای صنعت‌های درگیر با این موضوع، به خصوص چاپ، مخرب است و تبعات اقتصادی این وضعیت، حوزه‌هایی که نیازمند به کاغذ هستند، مانند دانشجویان، دانش آموزان و غیره را فلج می‌کند.
همچنین او ادامه داد: در یکی از انباهاری کاغذ به نام انبارهای شورآباد به اندازه‌ی کافی کاغذ موجود است و فقط باید قیمت‌ها در این بخش یکسان‌سازی شود تا پای دلالان حذف و بازار به تعادل برسد.
هر بند کاغذ در بازار آزاد به ۵۵۰ هزار تومان رسید
یکی دیگر از فعالان فروش کاغذ در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز گفت: قیمت کاغذ در هفته‌های گذشته حدود ۱۰۰ هزار تومان افزایش را تجربه کرده است و قیمت هر بند کاغذ در بازار آزاد به ۵۵۰ هزار تومان رسید.
او افزود: این افزایش قیمت کاغذ و تداوم آن خانواده‌هایی را هدف قرار خواهد داد که چند ماه دیگر به دنبال تامین کتاب‌های درسی و دفتر‌های مورد نیاز دانش‌آموزان خود هستند. این موضوع می‌تواند چالش‌های بزرگی را ایجاد کند و از طرفی به نفع دلالان سودجو هم هست.
این مغازه‌دار تصریح کرد: علت گرانی اخیر، کمبود عرضه‌ی کاغذ است و چندین ماه است که اتحادیه از توزیع کاغذ و فروش آن در بازار کنار گذاشته شده و وزارت ارشاد وظیفه‌ی توزیع کاغذ در سطح بازار را بر عهده دارد. کاغذی که با ارز دولتی تهیه شده است و وزارتخانه باید میان ناشران توزیع کند.
به گفته‌ی وی، در سال گذشته و به دنبال حذف فروشندگان کاغذ، ۱۰ درصد فروشندگان کاغذ در بازار مجبور به تعطیلی کسب و کار خود شده‌اند.
تک نرخی نبودن نرخ ارز یکی از فاکتورهای گرانی کاغذ
یکی دیگر از فعالان خرید و فروش کاغذ در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز گفت: تک نرخی نبودن نرخ ارز یکی از فاکتورهای گرانی‌های اخیر است، چرا که در زمان تک نرخی بودن ارز کالا‌ها به‌صورت عمومی وارد و در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گرفت.
این فرد در ادامه صحبت‌های خود درباره مشکلات کاغذ افزود: با این قیمت‌ها و شرایط فعلی، کاغذ جزو کالا‌های ضروری است و از ماه‌ها قبل مقرر شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی تأمین شود و در کارگروه تنظیم بازار مقرر شده این کار با هماهنگی وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد، آموزش و پرورش و مصرف کنندگان کاغذ انجام شود تا یک سقف تعزیراتی برای نرخ کاغذ گذاشته شود.
همچنین او تصریح کرد: باید از صادرات کاغذ جلوگیری و با قاچاقچیان کاغذ باطله برخورد شود و در مرحله‌ی بعد کارگروهی مشخص شود که هر کسی که کاغذ وارد می‌کند با مصرف کننده ارتباط مستقیم داشته باشد تا واسطه‌گری در این زمینه حذف شود.
۹۰ درصد کاغذ تحریر وارداتی است
یکی از فروشندگان کاغذ تیشو و سایر کاغذهای مصرفی با دادن آمارهایی در خصوص میزان تولید کاغذ تیشو در کشور اظهار کرد: از سال ۹۲ تا ۹۷ در کشور ۵۰ هزار تن تولید و ۸۷ هزار تن واردات کاغذ تیشو داشتیم که در سال ۹۷ تولیدات کاغذ تیشو به ۱۵۳ هزار تن رسید و واردات آن به ۶ هزار تن کاهش یافت علاوه بر اینکه در سال ۹۷ حدود ۱۰ هزار تن کاغذ تیشو به کشور‌های دیگر صادر کردیم.
وی افزود: در خصوص کاغذهای بسته بندی، لاینر و فلوتینگ در بین سال‌های ۹۲ تا ۹۷ در کشور ۵۰۰ هزار تن تولید و ۲۱۱ هزار تن واردات این نوع کاغذها را داشتیم و در سال ۹۷ تولید این سه نوع کاغذ با افزایش چشم گیری مواجه شد و به ۸۱۰ هزار تن رسید و واردات آن به ۲۰ هزار تن کاهش یافت همچنین در سال ۹۷ شاهد صادرات بیش از ۱۹۵ هزار تن کاغذهای بسته بندی، لاینر و تیشو بودیم.
او در ادامه صحبت‌های خود افزود: با وجود پیشرفت‌هایی که در ارتباط با تولید کاغذهای ذکر شده داشتیم، اما حدود ۹۰ الی ۸۰ درصد از کاغذهای چاپ، تحریر و روزنامه در کشور وارداتی است.
کمبود عرضه علت اصلی افزایش قیمت کاغذ
یکی دیگر از مغازه‌داران فعال در حوزه‌ی کاغذ و مقوا درباره‌ی بحران این روزهای کاغذ به خبرنگار انصاف‌نیوز گفت: میزان دقیق افزایش قیمت کاغذ مشخص نیست و بازار کاغذ باید دقیق‌تر بررسی شود و همچنین به دلیل حمایت نکردن از کارخانه‌ها در راستای تولید کاغذ این بحران ادامه‌دار بوده و قیمت آن افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه علت اصلی افزایش قیمت عدم تعادل عرضه و تقاضا است، اظهار کرد: از طرف دیگر بالا رفتن نرخ ارز و عدم تخصیص منابع لازم برای واردات کاغذ نیز باعث بالا رفتن قیمت این محصول شده است.
همچنین این فرد با بیان مشکلات بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارشاد، مدعی شد: ثبت سفارش در محدوده وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت و معرفی مصرف‌کنندگان و نظارت بر توزیع و قیمت به عهده وزارت ارشاد است که این مساله باعث بروز اختلافاتی بین این دو وزارتخانه شده و این موضوع نیز در نابسامانی بازار کاغذ تأثیر داشته است.
کاغذهای مانده در گمرک
یک فعال بازاری در حوزه کاغذ درباره‌ی افزایش قیمت‌ها و همچنین وجود بحران در این حوزه به خبرنگار انصاف‌نیوز گفت: وقتی نظارتی توسط مسوولان نباشد و خیل عظیمی از کاغذ هم در گمرک مانده باشد این دلایل باعث می‌شود که قیمت افزایش یابد و بحران‌ها بیشتر و ادامه‌دار باشد.
او همچنین افزود: اگر وزارت صنعت واقعا زور برخورد داشته باشد این مشکلات رفع خواهد شد و قیمت کاغذ هم کاهش می‌یابد.
بحران کاغذ به دلیل آن است که مثل دلار قیمت آن بالا و پایین می‌رود
فعال حوزه کاغذ به خبرنگار انصاف‌نیوز گفت: وجود بحران در کاغذ یک دلیل بیشتر ندارد وقتی کاغذ با ارز دولتی تهیه می‌شود اما فروش آن آزاد است و هر روز قیمت آن بالا و پایین می‌شود و هیچ مسوولی نظارت ندارد و بازار را به حال خود رها کرده است همین دلایل باعث به وجود آمدن بحران می‌شود.
او ادامه داد: وزارت ارشاد به هیچ عنوان دخالتی در بازار کاغذ ندارد و فقط تماشا می‌کند؛ اگر واقعا وزیر قدرت داشت این وضع بازار کاغذ و کتاب نبود. جیب ما را خالی کردند اما بار ما در گمرک خوابیده و کاغذی برای فروش وجود ندارد، به همین علت مقصر اصلی بحران کاغذ دولت و وزارت ارشاد و وزارت صنعت هستند.
مافیای کاغذ یا مشکل تامین ارز است؟!
حسن نمکدوست روزنامه نگار باسابقه و استاد دانشگاه نیز در توییتی درباره‌ی مساله‌ی کاغذ به موضوع وجود مشکل در تامین ارز برای کاغذ روزنامه اشاره کرده است. او در این رشته توییت نوشت:
«حجم كاغذ روزنامه و ارز مصرفی تا اسفند ۹۷ فقط ۴ درصد رقمی است كه كارگروه كاغذ تأیید كرده است (۳ هزار و ۹۰۰ تن به قیمت ۳ میلیون و ۶۵۰ هزار دلار). یعنی برای ۹۶ درصد بقیه، ارزی خریداری نشده و لاجرم كاغذی وارد نشده است؟
به بیان دقیق‌تر، کارگروه با حدود ۸۵ درصد تقاضاها برای واردات کاغذ روزنامه موافقت کرده است، اما در مسیر، وزارت صمت، و به‌خصوص بانک مرکزی مقدار مورد نظر کارگروه را کاهش داده‌اند تا حدی که کاغذ وارداتی روزنامه در عمل از حدود ۱۰۰ هزار تن به رقم ناچیز ۳ هزار و ۹۰۰ تن رسیده است؟
بر اساس آمار ارائه شده، البته اگر برداشت من از آمارها درست باشد، بنابراین عبارت #مافیای_کاغذ هم معنای ویژه‌ای در این باب ندارد و مشکل معطوف به موضوع تأمین ارز است.
البته مقصودم حجم کاغذ روزنامه وارداتی و ارز اختصاص یافته از زمان شکل‌گیری کارگروه ساماندهی واردات کاغذ تا ۳۰ بهمن ۹۷ است.»
منبع: انصاف
