دومین اثر مهم روستای میمند، مسجد آن است. مساحت مسجد ١٢٠ متر است. عظمت متراژ را زمانی می‌توان دریافت که بدانیم با ابزار مدرن امروزی نمی‌توان در دل این صخره‌ها، حفره‌ای احداث کرد. حجاران میمندی در گذشته چه کرده‌اند که ١٢٠ متر مربع را که شکل نامنظمی هم دارد به نیایش و انجام‌دادن اعمال و باورهای مذهبی خود اختصاص داده‌اند؟!
نعمت احمدی در شرق نوشت:
ثبت جهانی روستای میمند در جلسه اخیر سازمان جهانی یونسکو موفقیتی است برای ایران و نشانه‌ای از سپیده‌دم تمدن آغازین بشری در فلات ایران. روستای میمند، نوزدهمین اثر جهانی در ایران است که توسط یونسکو ثبت جهانی شده است. این تعداد اثر ثبت جهانی‌شده در یک کشور، نشانه وسعت و عمق تمدن آن کشور است. روستای میمند در ٣٦ کیلومتری شهرستان «شهر بابک» قرار دارد؛ وجه تسمیه شهر بابک را به پدر اردشیر ساسانی، مؤسس سلسله ساسانی، می‌رسانند. میمند؛ روستایی کنده‌شده در دل صخره. مشابه این روستا را در کشور ترکیه دیده‌ام- کاپادوکیه- با این تفاوت که زندگی در منطقه کاپادوکیه ترکیه به تاریخ پیوند نخورده است. دست‌کنده‌هایی که در دل کوه در ناحیه کاپادوکیه ترکیه توسط بشر احداث شده، دیگر مسکونی نیست. مدتی است دولت ترکیه این منطقه را به ناحیه‌ای توریستی تبدیل کرده و باید در نوبت تور بازدید از این ناحیه، از قبل نام‌نویسی کرد، اما روستای میمند هنوز هم مسکونی است. بعد از انقلاب و توجه به روستا و روستانشینان، روستای میمند به لحاظ وضع تاریخی خود مورد توجه واقع شد تا جایی که آوازه آن از استان کرمان به سراسر کشور و آن‌سوی مرزها کشیده شد. به همت سیدحسین مرعشی، استاندار اسبق کرمان و رئیس‌مرکز کرمان‌شناسی که چندین سال به‌جد به واکاوی فرهنگ استان مشغول بود، چندین موقعیت تاریخی استان کرمان در جهان معرفی شدند.
١- ارگ تاریخی بم که متأسفانه بعد از سه، چهار هزار سال در زلزله چند سال پیش ویران شد، اما به همت مسئولان استان و کمک جهانی تا حدودی از زیر آوار زلزله بیرون آمده، بزرگترین سازه خشتی جهان است که در سال ٢٠٠٤ میلادی ثبت جهانی شد.
٢- دومین اثری که در استان کرمان ثبت جهانی شد، باغ «شازده‌ماهان» است. باغی که توسط شاهزاده عبدالحمید میرزا ناصرالدوله، فرمانفرما، در دوره قاجاریه ساخته شد. ناصرالدوله در سال ١٣٠٩ هجری قمری یعنی چهار سال قبل از ترور ناصرالدین‌شاه درگذشت. معماری که مشغول احداث سردر باغ شازده و در حال نصب آخرین آجرها بود، وقتی خبر مرگ شاهزاده را شنید با خوشحالی از نصب آخرین آجر خودداری کرد و اکنون نیز این نقص باقی مانده است. باغی به مساحت ٥/٥ هکتار برگرفته از سنت احداث باغ ایرانی در آب‌وهوای خشک و بیابانی فلات ایران. باغ شازده در ٣٠ تیر ١٣٩٠ به ثبت جهانی یونسکو رسید.
٣- روستای میمند سومین اثر تاریخی استان کرمان و نوزدهمین اثر در ایران است که به ثبت جهانی یونسکو رسیده؛ خانه‌های میمند در دل صخره‌های کوه به‌صورت دست‌کند ساخته شده یا بهتر بگویم حفر شده است.
درباره سابقه تاریخی روستای میمند حداقل دو نظریه مطرح است؛ عده‌ای بر این باورند که در زمانه قدرت مادها نخستین سلسله ایرانی که در قرن ششم و هفتم قبل از میلاد در غرب به قدرت رسیدند، این آثار صخره‌ای را برای سکونت در منطقه غرب پدید آوردند. اما نظر غالب دیگر برمی‌گردد به قرن‌ها قبل از حضور و ظهور مادها و ورود اقوام آریایی به داخل فلات ایران. بناهای صخره‌ای میمند نماد مذهبی و ناشی از باورهای آئین مهرپرستی ایرانیان قبل از قبول دین زرتشت بوده است. هرچند برخی محققان بر این باورند که مجموعه سکونتی میمند برگرفته از باورهای مذهبی عده‌ای از مردمی بوده که نوعی زندگی مخفی را به‌لحاظ باور مذهبی برای خود برگزیده و در این دستکنده‌ها به‌صورت مخفی زندگی می‌کردند. در نوشته حاضر به سابقه تاریخی روستای میمند کاری ندارم؛ منطقه‌ای مسکونی که بنا به تحقیق باستان‌شناسان سابقه سکونتی بیش از ١٢ هزار سال را در دل اتاق‌های صخره‌ای خود دارد. حیاتی که از سپیده‌دم تاریخ تا هم‌اکنون ادامه داشته، تداوم زندگی در یک محل با مردمی خاص که در نقطه دیگری از جهان با این پیوستگی دیده نشده است. تغییراتی جزئی که در روستای میمند صورت گرفته، به چند دهه قبل می‌رسد؛ ورود برق و استفاده از وسایل گرمایش جدید، ساکنان این روستای باستانی را به اندک تغییری در نوع استفاده از نور، گرما و سرما کشانده است. روستای میمند هم‌اکنون ٤٠٦ مجتمع مسکونی دارد که در زبان محلی –کیجه- نامیده می‌شوند. در این ٤٠٦ کیجه دوهزارو ٥٦٠ اتاق موجود است؛ اتاق‌هایی که هم‌اکنون مسکونی بوده و از گذشتگان به ساکنان آنها به ارث رسیده است. جغرافیای روستا و نوع حفر کیجه‌ها نشانه‌ای از آن است که مردم این روستا، قرن‌ها با دیگر مناطق پیرامونی خود ارتباط و آمیزشی نداشته‌اند و نسل ساکنان آن از لحاظ ژنتیکی خالص است. بهره هوشی ساکنان میمند از متوسط منطقه بالاتر است، هرچند در سالیان گذشته به علت دسترسی به راه‌های مواصلاتی و رفت و آمد ساکنان به دیگر مناطق استان و کشور، ازدواج‌هایی صورت گرفته است. این روستا توانسته همه نیازهای زندگی جغرافیایی معینی را در خود جمع کند. نخست اینکه، این روستا دارای مدرسه‌ای است که به همان شیوه و طرز کیجه‌ها ساخته شده، با این تفاوت که فضای کیجه مدرسه از واحدهای مسکونی وسعت بیشتری دارد. وجود مدرسه در این روستا اهمیت علم و دانش را می‌رساند که نیاز علمی روستا به‌وسیله ساکنان آن در طول قرن‌ها برآورده می‌شده است.
دومین اثر مهم روستای میمند، مسجد آن است. مساحت مسجد ١٢٠ متر است. عظمت متراژ را زمانی می‌توان دریافت که بدانیم با ابزار مدرن امروزی نمی‌توان در دل این صخره‌ها، حفره‌ای احداث کرد. حجاران میمندی در گذشته چه کرده‌اند که ١٢٠ متر مربع را که شکل نامنظمی هم دارد به نیایش و انجام‌دادن اعمال و باورهای مذهبی خود اختصاص داده‌اند؟! مسجد سنگی میمند دارای محراب نیز هست. این مسجد را که روی سه ستون سنگی به ارتفاع دو متر احداث شده به دوره متأخر نسبت می‌دهند. هرچند نوع حفاری و تشابه آن با دیگر کیجه‌ها نشانه آن است که حفاران اولیه این مکان مذهبی را در کنار مجموعه مسکونی روستا حفر کرده‌اند. نور فضای ١٢٠ متری مسجد تنها از در ورودی تأمین می‌شود.
سومین اثر قابل توجه میمند غیر از خانه یا کیجه‌های ساکنین محلی، حسینیه روستاست. بنای حسینیه از تجمیع چند منزل مسکونی صخره‌ای به دست آمده است که پیداست این تجمیع نیز متعلق به دوره صفویه و بعد از آن است. ارتفاع حسینیه با توجه به نوع سنگ سقف آن بین یک‌مترو ٨٠ سانتی‌متر تا دو متر و ٣٠ سانتی‌متر متغیر است هرچند فضای حسینیه ٢٠٠ متر است، اما نقشه منظمی ندارد و نشان می‌دهد در طول تاریخ به فضای آن اضافه شده است. هیأت‌های باستان‌شناسی متعددی از کشورهای مختلف، خصوصا فرانسه و ایتالیا در منطقه کاوش و تحقیق کرده‌اند. با توجه به سنگ‌نگاره‌های اطراف روستا، گروه باستان‌شناسی ایتالیایی تحت سرپرستی «لورواگوران» قدمت روستای میمند را به ١٢ هزار سال قبل می‌رسانند. تداوم حیات از سپیده‌دم تاریخ تا امروز در منطقه کرمان نشانه‌ای از حضور اولیه تمدن در فلات ایران است؛ تمدنی که نقش انکارناپذیری در حیات تمدنی خانواده بشری دارد. امید آنکه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با تکیه بر این ظرفیت‌ها به جلب گردشگر داخلی و خارجی اقدام کند و امکانات رفاهی را متناسب با جغرافیای میمند برای حفظ و حراست از نوع سازه صخره‌ای آن فراهم آورد.
