گفتار نو/ مرضیه قاضی زاده :
کرمان به عنوان یکی از پهناورترین استان های کشور متاسفانه همواره انگ مصرف مواد مخدر را با خود داشته است و میزان مصرف و شیوع استفاده از آن در بین مردم همواره بالاتر از میانگین کشوری بوده است.
اگر چه برخی آمار بالای اعتیاد در کرمان را به قرار گرفتن استان کرمان در مسیر ترانزیت مواد مخدر نسبت می دهند اما در مقابل عده ای شیوع استفاده از مواد مخدر در کرمان را ناشی از فقر فرهنگی و قبیح ندانستن این امر در بین مردم می دانند به طوری که حتی حسین چناریان، دبیر پیشین مبارزه با مواد مخدر در پاسخ به این سوال که آیا قرار داشتن کرمان در مسیر ترانزیت مواد مخدر سبب افزایش شیوع مصرف موادمخدر در استان کرمان شده است، می گوید: منکر این نیستم که فراوانی مواد مخدر در افزایش نرخ شیوع مواد مخدر اثر دارد، اما اگر بحث فراوانی این موضوع بود،چرا افغانستان که تولید کننده مواد مخدر در دنیاست، چنین انگی به مردمش زده نمیشود.
مدیر کل بهزیستی استان کرمان در خصوص آمار افراد مبتلا به اعتیاد به گفتار نو می گوید: گرایش به سمت اعتیاد متاسفانه همیشه به دلایل متعددی چون ضعف در تاب آوری، کمبود یا نبود اعتماد به نفس و در کنار ان عوامل مسائد کننده در حوضه خانواده، مدرسه و اجتماع برای جوانان وجود داشته است . همجواری استان کرمان با استان های مرزی و مسیر ترانزیت مواد مخدر این ویژگی را برای استان ما ایجاد کرده که متاسفانه ما بیشتر در معرض مسائل مربوط به اعتیاد باشیم،چرا که همین امر دسترسی بیشتری را فراهم می کند .
عباس صادق زاده می افزاید: در گذشته مواد اعتیاد اور از نظر شیوع استفاده در رتبه او ل تریاک و در رتبه های بعدی به ترتیب هروئین و شیشه بوده است اما هم اکنون گل به رتبه دوم از نظر شیوع استفاده رسیده است و رتبه بندی مواد اعتیاد اور از نظر رواج استفاده به صورت اول تریاک بعد گل و سپس شیشه درآمده است و به نوعی گل جایگزین هروئین شده است.
صادق زاده در پاسخ به این سوال که شیوع مصرف مواد اعتیاد اور بیشتر در چه سنی است، اذعان می کند: جوانان تمایل بیشتری به مصرف مواداعتیاد اور دارند، یعنی ما شیوع مصرف را در سنین 10 تا 20 سالگی بیشتر داریم.
او در ادامه می افزاید: جای تأسف بیشتر دارد که در گروه های خانم ها و دختران نیز گرایش و فراوانی بالایی در مصرف به تریاک و گل وجود دارد.
مدیر کل بهزیستی استان کرمان با بیان اینکه تمایل به مصرف مواد توهم زا و ناشتاخته بالا رفته است به فراورده هایی از جمله LSD، دستمال ، بنزای ، مدیکال و ... اشاره می کند و می گوید: این مواد توهم زا،محرک یا با اثرات مخلوط میباشند و به جز اثرات اعتیاد آوری اثرات روحی و روانی شدیدی هم ایجاد می کنندو متاسفانه پاسخ به درمان( به علت نو ظهور بودن و عدم وجود تجربه درمانی و خود ماهیت ماده ) هم در این گروه کمتر اتفاق می افتد.
مدیر کل بهزیستی استان کرمان در پاسخ به این سوال که چند درصد از افراد جامعه درگیر بیماری اعتیاد هستند، می گوید: در سال 94 یک عده از محققین و دانشمندان برجسته کشور در طی یک پژوهش افراد مبتلا به اعتیاد را 5.5میلیون نفر اعلام کردند ، این آمار را در سال 97 به 7 میلیون نفر رسیده یعنی تخمین افراد در گیر اعتیاد در سال جاری 7 میلیون نفر است.
او در ادامه می افزاید: متاسفانه در جمع افرادمبتلا به بیماری اعتیاد، شمار افرادی که بی خانمان هستند و متاسفانه به عنوان متجاهر و کف خیابان نام گذاری می شوند افزایش پیدا کرده است و ما متوجه تعداد زیادی از افرادی هستیم که هیچ پناه و حامی ندارند و معمولاً مصرف چند گانه دارند.
قابل توجه است که بنا به گزارش مرکز آمار ایران در سال 95، استان کرمان رتبه دوم فقر را به خود اختصاص داده است، اگر چه هیچ گزارش مجزایی در سال 97 مبنی بر آمار و درصد افراد فقیر در کرمان ارائه نشده است اما گزارشات کشوری حاکی از این امر است که بالای 40درصد از افراد جامعه ایران زیر خط فقر قرار دارند که همین مسئله خود زمینه حاشیه نشینی و سایر آسیب های اجتماعی را فراهم آورده است.
مدیر کل بهزیستی استان کرمان در خصوص تاثیرات حاشیه نشینی بر بروز آسیب های اجتمای چون اعتیاد می گوید:ما افزایش حاشیه نشینی ها را داریم. وقتی می گوییم حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیر رسمی، در کنارش باید بگوییم افزایش و گسترش اعتیاد چرا که این افراد کلونی تشکیل می دهند و یک عده دیگر از افراد را به سمت خود می کشانند واین مسئله خود باعث می شود تا شمار افراد متجاهر و بی خانمان درگیر اعتیاد افزایش یابد.
اگر چه او بر ارتباط مستقیم حاشیه نشینی و اعتیاد تاکید دارد اما در بخشی از صحبت هایش با اشاره به گزارشات مربوط به پهنه بندی میزان مصرف مواد اعتیاد اور، می گوید: آن چه این گزارشات نشان می دهد این است که اتفاقاً در مناطق برخوردار جوانان و خانم هایی که به سمت اعتیاد گرایش داشتند فراوانی بیشتری نسبت به محلات کمتر برخوردار داشتند.
او در ادامه می افزاید: این مسئله نشان می دهد که صرفاً فقر مادی نیست که افراد را دچاربیماری اعتیاد می کند بلکه فقر فرهنگی است ، بسیاری از خانواده ها هستند که شرایط مالی خوبی دارند اما شدیداً در گیر اعتیاد اند.
مدیر کل بهزیستی در خصوص خدمات بهزیستی بر کاهش شمار افراد مبتلا به بیماری اعتیاد می گوید: ما در استان کرمان 450 مرکز درمان اعتیاد داریم و آمار امروز ما 90 هزار نفر بیمار در حال درمان در مراکز استان کرمان است.
صادق زاده با بیان این جمله که« در این سال ها، هم تعداد مراکز و هم میزان پذیرش این مراکز را افزایش داده ایم»می گوید: ما مراکز سرپایی را هم افزایش داده ایم و با این افزایش ها گسترش جغرافیایی مراکز را بالا برده ایم.
او در ادامه می افزاید: در گذشته شاید تجمع مراکز درمانی اعتیاد صرفاً مربوط به مرکز استان و چند شهر برخوردار بود اما امروزه ما در همه شهرستان ها مرکز درمان اعتیاد داریم، حتی در برخی از بخش های محروم هم به جهت ضرورتی که داشته مرکز درمان اعتیاد را ایجاد کرده ایم.