گفتارنو/ مرضیه قاضی زاده: «اگر ما الان دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان را داشتیم و رفسنجان، بم، جیرفت و سیرجان زیر مجموعه ما بودند خدمات بهداشتی و درمانی در ان مناطق بهتر انجام میشد؛ ولی خوب به خاطر تصمیم گیریهایی که بعضاً حالت سیاسی هم داشت این دانشگاهها به مرور زمان جدا شدند» این جمله را سرپرست معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمان میگوید تا از وضعیت درمان در نقاط مختلف استان انتقاد کند.
مرتضی هاشمیان در این گفت وگو اشکال اصلی درمان را عدم ارتباط سیستم درمان با بیمار و همراه بیمار میداند و میگوید: «یک همراه مریض که بیمارش را به بیمارستان میبرد، ابتداییترین حقش این است که به ان توضیح داده شود که روال کار به چه صورت است و چه اقداماتی را باید انتظار داشته باشید، اما متاسفانه ما در این قسمت ضعیف هستیم و این به این موضوع بر میگردد که ما کرمانیها کم حرف میزنیم. »در ادامه این گفت وگو را می خوانید:
*آقای دکتر ! شما وضعیت درمان را در استان کرمان چگونه ارزیابی میکنید؟ به نظر شما استان کرمان از نظرنحوه درمان و شاخصهای درمانی در جایگاه خوبی قرار دارد؟باید بگویم که ما در استان ۵ دانشگاه هستیم که من میتوانم در رابطه با دانشگاه علوم پزشی کرمان با شما صحبت کنم.
استان در مجموع وضعیت مطلوبی ندارد، ولی دانشگاه علوم پزشکی کرمان وضعیتش مطلوب است. در گذشته طی یک سیاست حالا چه درست و چه غلط، تصمیم گرفتند که دانشگاهها از هم جدا که به نظر شخص من تصمیم چندان خوبی نبود.
اگر ما الان دانشگاه استان کرمان را داشتیم و رفسنجان، بم، جیرفت و سیرجان زیر مجموعه ما بودند خدمات بهداشتی و درمانی در این منطقه بهتر انجام میشد؛ ولی خوب به خاطر تصمیم گیریهایی که بعضاً حالت سیاسی هم داشت این دانشگاهها به مرور زمان جدا شدند.
بعضا من الان میبینم که چه در اموزش، چه در درمان و چه در بحث پژوهش این محدودهها وضعیت خیلی مناسب و مطلوبی ندارند و اگر زیر مجموعه کرمان بودند شاید وضعیتشان بهتر بود.
در مورد خود دانشگاه عوم پزشکی کرمان باید بگویم که یک جمعیت یک میلیون و سیصد هزار نفری زیر مجموعه دانشگاههای ما هست و حدود ۲۲ بیمارستان ما در این مجموعه دانشگاه داریم. تعداد تخت ما نسبت به جمعیتمان از نرم کشوری بالاتر است و تعداد متخصصین هم از نرم کشوری بالاتر هستند.
در طرح تحول نظام سلامت که از سال ۹۳ شروع شد زیر ساختهای دانشگاه و زیر ساختهای درمانی تحول خیلی خوبی پیدا کرد و نو نوار شدند. بیمارستان های باهنر، افضلی پور و شفا حتی ظاهرشان هم خیلی در شأن بیماران ما نبود، ولی الحمدالله در طرح تحول بهتر شدند.
ماندگاری پزشکان ما نیز در طرح تحول خیلی بهتر شد و ما تقریباً در دانشگاه کمبود خاصی از لحاظ متخصص نداریم، همین طور شاخصهای پرستاری ما نیز نسبت به نرم کشوری بالاتر است.
اگر چه معمولاً همکاران ما چه در بحث پزشکی وچه پرستاری شرایط سختی را دارند و به هر حال یک خستگی مزمن همراه افراد با تجربه است، ولی در خصوص ان شاخص ها، تعداد پرستارها و کادر پرستاری ما از نرم کشوری پایینتر نیستیم و حتی میتوانم بگویم که جلوتر هم هستیم.
من اگر بخواهم یک دورنمایی رابه شما بدهم، باید بگویم که وضعیت ما وضعیت بدی نیست و میتوانم به جرأت بگویم که وضعیت بدی نداریم. اگر چه اگر بگوییم که ما مطلوبیم این انگیزه را از دست میدهیم، ما بایستی همیشه تلاش کنیم تا به سمت بهتر شدن برویم و اشکالاتمان را رفع کنیم.
خیلی اشکالات رفتاری خصوصاً در بیمارستانها داریم که بعضاً خیلی از آنها باعث نارضایتی همشهریان میشود و به هر حال ما هیچ توجیحی در این رابطه نداریم و باید این را درست کنیم.
*منطورتان کدام اشکالات رفتاری است؟
اشکال ما این است که ما با مریض و با همراه مریض ارتباط برقرار نمیکنیم. به طور کلی کادر درمان ما این مشکل را دارد و این مشکل از پزشک شروع میشود تا کادر پرستاری مان، حتی بخش خدمات و نگهداری ما هم این مشکل را دارد.
یک همراه مریض که بیمارش را به بیمارستان میبرد، ابتداییترین حقش این است که به ان توضیح داده شود که روال کار به چه صورت است و چه اقداماتی را باید انتظار داشته باشید، اما متاسفانه ما در این قسمت ضعیف هستیم و این بر میگردد به این که ما کرمانیها کم حرف میزنیم.
این کم حرف زدن در اینجا به ما اسیب میزند وباعث میشود که مریض و همراهش احساس نارضایتی کنند چرا که وارد یک فضایی میشوند که این فضا یک مقدار گنگ هست و اگر بهترین کار هم برایشان صورت گیرد، چون برایشان توضیح داده نمیشود راضی نمیشوند.
*آقای دکتر! سفر درمانی در کرمان کم نیست؛ نمونه اش مریضهای سیرجان که اکثراً برای درمان به شیراز میروند، مریضهای زرند، کوهبنان و رفسنجان هم به یزد میروند، جنوب استان هم به همین شکل است و بیماران رودبار و منوجان و ... ترجیح میدهند تا برای درمان به هرمزگان مهاجرت کنند. میگوییم قطب سلامت هستیم، ولی تنها از ایرانشهر و زاهدان برای درمان به کرمان مراجعه میکنند که خوب وضعیت آنها هم مشخص است. به نظر شما این مهاجرت درمانی یک نمود بارز از نقص در وضعیت درمانی استان نیست؟
ببینید این یک نکتهای هست که باید اصلاح شود، ولی این که بخواهیم دنبال مقصرش در یک جا بگردیم این درست نیست. این مسئله فرهنگی است، در شمال استان فرضاً در رفسنجان کسی که حتی میخواهد یک ماشین خریداری کند، برای خرید به یزد میرود. یک نفر که میخواهد در زرند برای دخترش جهاز بخرد این جهاز را از یزد خریداری میکند، به هر حال درمانش را هم ان جا انجام میدهد.
*منظورتان این است که دلیل مهاجرت درمان، فرهنگ مردم است؟
بله؛ البته نمیتوانم بگویم که فقط فرهنگ است و بخشهای مختلفی در این قضیه نقش دارند.
من میخواهم بگویم که باید یک تغییر رفتار صورت بگیرد، بخشهای مختلفی در این امر اثر گذار هستند و این که بگوییم که فقط حوزه سلامت و درمان و پزشک و پرستار مقصر است، درست نیست؛ اگر چه اینها هم نقش دارند و باید اصلاح شوند، ولی فقط وابسته به اینها نیست.
من نقش رسانهها را بسیار بارز میبینم یعنی خود رسانهها و صدا و سیما باید بیایند و این فرهنگ را عوض کنند تا یک تغییر رفتار اتفاق بیفتد، ببینید دانشگاه علوم پزشکی کرمان جزء یکی از ۱۰ دانشگاه بزرگ کشور است، چه از لحاظ آموزشی و چه درمانی و پژوهشی، ولی متاسفانه بیمار ما به استان همجواری مراجعه میکند که بعضاً ما میبینم که روال درمان را هم به خوبی طی نمیکند.
مریضی که به استانهای مجاور می رود خوب ان جا میدانند که این مریض برای امروز و فردایشان هست در نتیجه خیلی خوب با مریض رفتار میکنند، خوب اقتصاد درمان هست و بخش خصوصی استانهای همجوار ما روی مریضهای شمال استان کرمان میچرخد. توریست سلامت و مریضی که برای بیماری به جایی مراجعه میکند سه تا ۵ برابر یک توریسم معمول درامد زایی دارد.
*طی دورههای مختلف اخباری مبنی بر افتتاح بیمارستان سینا در زرند کرمان شنیده شده و وعدههای بسیاری در این رابطه داده شده است، ولی کماکان این بیمارستان آماده بهره برداری نشده است!
ببینید ساختمان بیمارستان سینا دست وزارت بهداشت نیست و وزارت مسکن دارد آن را میسازد. ما خودمان یکی از مدعیان هستیم که چرا وزرات مسکن ان را تحویل نمیدهد.
این مشکل اقتصادی که متاسفانه به کشور ما تحمیل شد واین تحریمها خوب به همه جنبهها اثر گذاشت، خوب وزارت مسکن هم با کمبود اعتبار مواجه شده است.
*آقای دکتر کلنگ زنی این بیمارستان مربوط به سال ۸۷ است!
ببینید این مسئله یک زخم کهنهای در زرند شده است و حقیقتا همه هم شاکی هستند و بعضاً هم شکایتشان درست است، اما خدمتتان عرض کردم که وزارت بهداشت و دانشگاه نقشی در ساخت این بیمارستان ندارند و دست وزارت مسکن است.
انشاالله با پیگیریهایی که صورت گرفته قرار هست تا اواخر شهریور این بیمارستان را به ما تحویل بدهند، به محض اینکه این بیمارستان به ما تحویل داده شود ما ظرف ۲ الی ۳ ماه این را تجهیز میکنیم؛ یعنی ما الان بالغ بر ۵۰ الی ۶۰ درصد تجهیزاتش را اماده کرده ایم.
ما برای تجهیزش که مربوط به وزارت بهداشت است و بعد بهره برداری اش مشکلی نداریم، بیمارستان به ما تحویل شود بقیه کارها را ما به نحوی انجام میدهیم که این بیمارستان سه ماهه به بهره برداری برسد.
* برخی مدعی اند اصلاً ادغام بیمارستان سینا در بیمارستان تأمین اجتماعی یک کار غیر قانونی بوده است. پاسخ شما چیست؟
کسی نمیتواند بگوید ادغام این دو بیمارستان غیر قانونی است، یک زلزلهای اتفاق افتاد و دفتر فنی دانشگاه، وزارت خانه، استانداری همه پای کار امدند و همه گفتند که این مرکز خیلی امن و ایمن نیست برای بیماران.
چه کاردیگری غیر از این میشد انجام داد؟ از یک فضای دیگری که بالقوه بود و ۱۰۰ تخت داشت و به هر حال ظرفیت افزایش را هم داشت استفاده بهینه شد و اتفاقاً کار خوبی هم صورت گرفت.
با یک پشتوانهای که فرمانداری، استانداری و وزارت بهداشت، دانشگاه و همه نشستند و یک صورت جلسهای شد که این ساختمان دیگر ایمن نیست و در نتیجه برویم در ان ساختمان. قرار شد این کادر هم قسمت عمدهای به ان سمت بروند، پزشکان ما هم به ان بخش اضافه شدند که حالا در این اضافه شدن به هر حال پرسنل ما یک نظراتی را دارند به علت این که سیستم درمانی تامین اجتماعی با وزارت بهداشت جدا هست و این ادغام به سختی صورت گرفت و در کشور مورد این چنینی نداشتیم و شاید این مورد دومی بود که اتفاق افتاد. درست هست که هر دوی این مجموعهها درمانی بودند، اما مدیریت، اداره و راهکارها و همه فرایندها بعضاً متفاوت بود.
*ما در زرند درمانگاهی تحت عنوان درمانگاه فجر داریم که حرف و حدیث زیادی بر سر آن وجود دارد برخی مدعی اند که این درمانگاه اصلاً مجوز ندارد و برخی دیگر مدعی اند که این بیمارستان به جهت جذب بیشتر بیماران، از یزد پزشک میآورد. پاسخ شما در این خصوص چیست؟ آیا آوردن پزشک یزدی در این درمانگاه بر خلاف اصول اقتصاد سلامت و صحبتهای خود شما مبنی بر فرهنگ سازی نیست؟
مجوز که قطعاً دارد وبدون مجوز نمیتواند کار کند. این درمانگاه مربوط به یکی از ارگانهای نظامی است و در حقیقت دارد به مجموعه درمان زرند کمک میکند.
*به هر حال این درمانگاه دولتی نیست و باید بابت این خدمات درمانی، هزینه پرداخت شود!
این بیمارستان غیردولتی است و با یک تعرفه بین تعرفه دولتی و خصوصی کار میکند. این بیمارستان در حقیقت مجوز دارد و مصوبه هیئت وزیران است و هیچ مشکلی ندارد.
ببینید در بحث درمان به تنهایی دانشگاه و دولت نمیتواند تمام کارها را انجام دهد و ما باید از بخشهای غیر دولتی و خصوصاً بخش خصوصی کمک بگیریم.
*آقای دکتر به هر حال در زرند به جهت معدنی بودن این منطقه و شدت حوادث کم بیمار وجود ندارد و حال آنکه از سایر شهرستانهایی همچون کوهبنان و راور نیز به زرند مراجعه میشود و خود این مسئله منجر به شمار بالای مراجعان و بیماران به بیمارستانهای زرند شده است. در حال حاضر که بیمارستان سینا کماکان به افتتاح نرسیده است، چه تدبیری برای این منطقه در نظر گرفته شده است؟
بیمارستان امام علی ۱۶۰ تخت دارد و جمعیت زرند هم چیزی حدود ۲۰۰ هزار نفر است، ما از نظر تعداد تخت در زرند مشکل حادی نداریم و بیمارستان تامین اجتماعی زرند هم دارد کار خودش را انجام میدهد.
بیمارستان سینا هم انشالله با ۱۲۰ تخت اضافه میشود و تعداد تختمان در زرند خیلی بالا میرود.
به هر حال وقتی سود جویی جای طبابت همراه با اخلاق خوب را بگیرد مردم مهاجرت که نه ، بلکه فرار میکنند.