گفتارنو/مرضیه قاضی زاده:
طرح اقدام ملی مسکن به عنوان مهمترین طرح مسکنی وزارت راه و شهرسازی چند ماهی است که مطرح شده است. در این طرح قرار است ۴۰۰ هزار واحد مسکونی تا سال ۱۴۰۰ ساخته شود که شامل احداث ۲۰۰ هزار واحد در شهرهای جدید، ۱۰۰ هزار واحد در بافت فرسوده و ۱۰۰ هزار واحد بنیاد مسکن باشد.
به گزارش گفتارنو، اوایل شهریور امسال، ثبتنام این طرح از استان کرمان آغاز شد. با این حال کماکان برخی از کارشناسان بازار مسکن با قیاس این طرح با مسکن مهر از احتمال تبدیل شدن اراضی کشاورزی به مسکونی و ساخت و سازهای ناقواره در حواشی شهر ابراز نگرانی میکنند.
یک فعال بازار مسکن در این خصوص به گفتار نو میگوید: در روستاها چندان بحثهای مالکیت و یا آن روالی که بنیاد مسکن انجام میدهد وجود ندارد.
محمدرضا بنی واهب تشریح میکند: شهرهای بالای ۵۰۰ نفر طرح تفضیلی و طرح جامع دارند، ولی در یکسری از مناطق این طرحها تعریف نشده است مثل روستاهایی که به دلیل کنار جاده بودن، ایجاد یک طرح صنعتی و معدنی و یا هر نوع سرمایه گذاری دیگری ایجاد شده اند، لذا با وجود این مناطق احتمال انحراف این تسهیلات بیشتر میشود.
بنی واهب در این رابطه خاطر نشان میکند: وقتی این نوع وامها پرداخت میشود، یکسری از افراد این نوع از زمینها را با استشهاد محلی واگذار میکنند، یعنی سند مکتوب تک برگی که نشان دهد این زمین از کسی خریداری شده است را ندارند.
این فعال بازار مسکن در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به قطعه بندی و فروش زمینهای کشاورزی فاقد آب در مناطق مختلف استان؛ میگوید: عمده حواشی شهرها به این نحو ایجاد میشوند. در کرمان بیشتر اراضی حواشی شهر علف کاری و یا گندم کاری بوده است که الان تبدیل به زمینهایی شده اند که به صورت قطعات کوچکتر به ورثه رسیده اند و یا حتی آدمهای جدیدی آنها را تملک کرده اند مثل اطراف زرند، شهربابک، سیرجان، رفسنجان و خصوصاً نوق رفسنجان.
براساس اظهارات این فعال بازار مسکن این نوع از وام دهی در نهایت منجر به انجام ساخت و ساز در اراضی کشاورزی و یا روستاهایی میشود که به جهت ایجاد یک طرح صنعتی و یا معدنی ایجاد شده اند.
بنی واهب با بیان این جمله که در حال حاضر خیلی از روستاهای حاشیه سیرجان جزء شهراند، در خصوص عواقب این نوع از تسهیلات در طرحهای این چنینی میگوید: این نوع از وامها باعث میشود تا هم آن اراضی از بین برود و هم اینکه این ساخت و سازها از نظر شهرسازی معیوب اند چرا که یک فرد وامی را از روی زمینی میگیرد که اصلاً مشخص نیست خیابانش کجاست و مسجد، مدرسه، راههای دسترسی، محلهای خرید فروش و مغازه هایش کجا تعریف شده است.
او در ادامه میافزاید: خانههای کوچک، نامناسب، غیر استاندارد و غیر مرغوب از نظر سازهای و معماری با این نوع از وامها سر باز میکنند و بعد از مدتی شما میبینید که در یک منطقهای فرضاً ۵۰۰ خانه ساخته شده؛ آن هم در جایی که قبلا اراضی اش عمدتا گندم کا رو علف کار بوده است و یا حتی باغ پسته و یا خرمایی بوده که حال خشک شده است.
او با بیان این جمله که هیج کس کار تحقیقی و بررسی آمایش سرزمین ندارد، میگوید: زمینهای حاشیه شهر و روستاهایی که به خاطر مشکل آب امکان کشاورزی ندارند به این پروژهها اختصاص داده میشوند، مسئلهای که نه برای مردم سود آور است و نه برای شهر موقعیت بهتری ایجاد میکند. شهرها با این مدل ارتقا پیدا نمیکنند و سطح آسایش و رفاه مردم را این مدل بالا نمیبرد.
در مقابل مدیر کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان در خصوص طرح اقدام ملی مسکن به گفتار نو میگوید: در فاز اول ما سراغ متقاصیانی میرویم که زمین دارند و دغذغهای در این خصوص وجود ندارد، شاید افرادی که نظرات منفی و یا انتقاداتی در این خصوص دارند به این دلیل است که این طرح را با مسکن مهر قیاس کردند.
علی اکبر سلطانی نژاد در واکنش به اظهارات بنی واهب مبنی بر احتمال تبدیل شدن اراضی کشاورزی به مسکونی میگوید: اصلا به این شکل نیست وشاید ایشان اصلاً اطلاعاتی در این زمینه نداشته باشند.
سلطانی نژاد ادامه میدهد: شهرداری به زمینی پروانه ساخت میدهد که حتما کاربری اش مسکونی باشد و زمینی کاربری مسکونی دارد که در حوزه طرح جامع و طرح تفضیلی شهر باشد.
او در پاسخ به این سوال که گفته میشود که شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر طرح تفضیلی ندارند، میگوید: این گفته اشتباه است، تمام شهرستانهای استان طرح جامع و طرح تفضیلی دارند.
اگر چه مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بر کاربری مسکونی زمینها و داشتن معماری شهری تاکید دارد، اما در بخش دیگری از صحبت هایش میگوید: برای آن متقاصیانی که زمین ندارند شاید دغدغه این کارشناس قابل تأمل باشد که آن هم به خاطر تجارب قبلی است؛ ولی ما حتماً زمینهای مناسب و مطلوب مردم را انتخاب میکنیم.
سلطانی نژاد در ادامه میافزاید: مبنای ما این است که وقتی متقاضی را ثبت نام کردیم، زمینهایی که میخواهیم پروژه را در آنها عملیاتی کنیم به متقاضیان معرفی کنیم تا متقاضی خود انتخاب کند؛ لذا از نظر و مشارکت مردم حتماً استفاده میشود.
مدیر کل بنیاد مسکن در خصوص احتمال ساخت و ساز این مسکنهای این طرح در حواشی شهر میگوید: طبیعتاً، چون زمین در متن شهر نیست امکان این امر وجود دارد.
سلطانی نژاد با بیان این جمله که زمین باید دولتی باشد تا قیمت زمین حذف شود و کمکی برای مردم باشد، میگوید: درمتن شهر زمینهای دولتی خیلی کم اند، لذا این احتمال وجود دارد که در برخی نقاط این اتفاق بیفتد، ولی در حواشی شهر مسئله مهم برخورداری زمین است. ممکن است یک زمین در حاشیه شهر باشد، اما از نظر امکانات زیربنایی و روبنایی برخوردار باشد.
او در ادامه میافزاید: براساس تجربهای که ما داریم، برنامه و هدف ما این است که زمینهایی که به لحاظ خدمات روبنایی و زیر بنایی مناسب نیستند در برنامه قرار نگیرند.
بنا به اظهارات مدیر کل بنیاد مسکن اراضی دولتی همانند طرح مسکن مهر با قیمت کارشناسی شده در اختیار افراد قرار خواهند گرفت که این قیمت بسیار پایینتر از قیمت کارشناسی شده زمین خواهد بود.