احیای تالاب جازموریان در هاله ای از ابهام!
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان گفت: تالاب جازموریان در فاز اول مطالعاتی قرار دارد که امید است بزودی عملی شود وسبب احیای این تالاب شود و حکایت منطقه ویژه اقتصادی نشود که قرار بود یک منطقه ویژه اقتصادی در آن زده شود تا باعث رونق اقتصادی منطقه شود حالا روبه فراموشی سپرده شده است.
تالاب جازموریان سال‌ها پیش انبار علوفه کشور بود و یکی از مناطق عشایری استان کرمان ومرکز پرورش دام از جمله شترو گوسفند و بز و از جاذبه‌های طبیعی استان کرمان بوده است و موجودات موجود در آن، گونه‌های گیاهی در حال خشک شدن و جانوری وپرندگان در حال کوچ کردن از آن هستند.
این تالاب، یکی از زیباترین تالاب‌های کشوراست که متأسفانه از سال ۷۶ خشک شده است.
امسال هم با توجه به بارندگی‌های اخیر، تالاب جان تازه‌ای گرفت و کشاورزان و دامداران منطقه خوشحال شدند؛ اما باز هم این بارندگی ها نتوانست لب های خشک شده تالاب را سیراب کند و در حال حاضر باز هم این تالاب خشک است.
آنچه درباره تالاب جازموریان نگران کننده است، علاوه بر نابودی دامپروری و مهاجرت مردم از این مکان موضوع مهم دیگری است آن هم این است که این تالاب منشأ ۲۵ درصد از گرد و غبار منتشر شده در سطح کشور است.
احیای مجدد تالاب جازموریان نیازمند همکاری همه مردم و مسئولان است تا این بهشت دوباره احیا شود؛ البته، جلسه‌هایی نیز برای احیای این تالاب برگزار شده است.
احیای تالاب جازموریان مثل منطقه ویژه اقتصادی فراموش نشود
مرجان شاکری مدیرکل محیط زیست استان کرمان در این خصوص گفت:در سفری که نوبخت به جنوب کرمان داشت یک ردیف بودجه برای احیای تالاب جازموریان قرار داده شد که نشان از همراهی همه مسئولان دارد و محیط زیست یک مساله فرابخشی است.
او افزود: از نظر کارشناسی بین تعریف تالاب تفاوت‌هایی وجود دارد و اولین توجه به بحث تالاب‌ها را ایران داشته و باید این پیشگام بودن را حفظ کنیم.
مدیرکل محیط زیست استان کرمان گفت: هر چیزی در هر جایی یک قیمتی دارد مسلما تالاب جازموریان در کویر ارزشمند است که همه باید تلاش کنیم این تالاب را حفظ کنیم و این ذخیره برای نسل آینده ماندگار شود.
شاکری بیان داشت: نگاه محیط زیست کامل و جامع است و همه باید از این همکاری استقبال کنند و باید برای حفظ و احیا تالاب همه دست به دست هم دهیم ، همچنین از منطقه‌ای حقابه این تالاب را در فصول مختلف در نظر بگیرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان گفت: باید به همه نشان دهیم که استان کرمان ظرفیت‌های زیادی برای جذب اعتبارات دارد بخصوص تالاب جازموریان اگر احیا شود برای رونق منطقه جنوب کرمان در بحث گردشگری و اشتغال مثمر ثمر خواهد بود.
او تصریح کرد: تالاب جازموریان در فاز اول مطالعاتی قرار دارد که امید است بزودی عملی شود وسبب احیای این تالاب شود و حکایت منطقه ویژه اقتصادی نشود که قرار بود یک منطقه ویژه اقتصادی در آن زده شود تا باعث رونق اقتصادی منطقه شود حالا روبه فراموشی سپرده شده است.
احیای تالاب جازموریان
شاکری افزود: طرح احیاء تالاب جازموریان اکنون آغاز شده است و تا کنون در مجموع ۱۲ میلیارد تومان اعتبارات ملی برای این طرح به استان اختصاص یافته است.
شاکری بیان داشت: از زمان آغاز طرح تا کنون سه دبیرخانه هر کدام به زیربنای ۹۰ متر مربع در شهر‌های کهنوج، قلعه گنج و خود اداره کل کرمان راه اندازی شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان با بیان اینکه برنامه مطالعاتی ۵ ساله اداره کل محیط زیست استان آغاز و تا کنون برنامه‌های پیشنهادی و راهکار‌های آن تدوین شده است، افزود: تعیین حق آبه‌ها، وضعیت کلی و برنامه های اولویت دار و طرح معیشت های جایگزین سه اولویت مهم در طرح احیاء تالاب جازموریان است.
تالاب جازموریان وارد فاز مطالعاتی شده است
نماینده سازمان محیط زیست کشور نیز گفت: با عزمی که در کشور و استان‌های کرمان و سیستان بلوچستان وجود دارد تالاب جازموریان وارد فاز مطالعاتی شده است.
ژاله امینیان اظهار داشت: سازمان حفاظت از محیط زیست مسئولیت حفاظت و مدیریت تالاب‌های کشور را به عهده دارد و از سال ۱۳۸۳ با تغییر رویکردی که داشتیم تاکنون ۳۲ تالاب وارد برنامه شیوه مطالعاتی کشور شده است.
نماینده سازمان محیط زیست کشور گفت: در دبیرخانه تالاب‌های کشور بر این باوریم که اگر این برنامه که با حضور همه ذینفعان اجرا شده پیگیری شود بسیار موثر خواهد بود.
او گفت: از سال ۹۶ با توجه به عزم ملی که در استان و در کشور وجود داشت تالاب جازموریان وارد این طرح و فرآیند شد.
امینی افزود: امیدواریم این کارگاه‌ها و نشست‌های علمی تخصصی مفید واقع شوند و تمامی اقدامات انجام شده به مرحله اجرا درآید و تالاب جازموریان احیا شود.
چالش‌هایی برای احیای تالاب‌ها داریم
جعفر رودری رئیس سازمان مدیرت و برنامه ریزی کرمان استانداری کرمان نیز بیان داشت: در کنار احیای تالاب جازموریان باید به فکر معیشت اقتصادی مردم منطقه هم باشیم.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان گفت: مطالعات جازموریان باید به گونه‌ای انجام شود که پاسخگوی مسائل اقتصادی و معیشتی منطقه جازموریان باشد.
رودری افزود: جازموریان مساله کوچکی نیست، این بحث ریشه در مسائل اقتصادی، اجتماعی و طبیعی دارد و شاید بخشی از آن به دلیل احداث سدها، بند‌ها باشد و بخشی برخاسته از تضاد منافع حوزه‌های آب ریز با خود منطقه جازموریان به لحاظ اقتصادی است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان گفت: دو سال است که مطالعات در خصوص تالاب جازموریان در حال انجام و بررسی است بنابراین باید این طرح پاسخ علمی در خصوص مسائل و مشکلات جازموریان ارائه دهد.
رودری تصریح کرد: باید دید که مسائل و مشکلات حوزه جازموریان به چه چیز مربوط است؛ چالش‌هایی برای احیای تالاب‌ها داریم، اما باید دنبال راهکار‌های آن باشیم و بتوانیم یک سری راهکار‌های علمی را پیشنهاد بدهیم.
مسائل اقتصادی و معیشتی منطقه جازموریان
سعید محمودی رئیس محیط زیست رودبار جنوب نیز در این خصوص اظهار داشت: ۵۰ درصد تالاب جازموریان در این شهرستان قرار دارد وظرفیت‌های تالاب برای گردشگری، صنایع‌دستی، شترسواری وبرگزاری مسابقات شترسواری و بوم گردی است.
محمودی افزود: علت‌های خشک شدن تالاب جازموریان را می‌توان به خشکسالی‌های پی درپی، احداث سد جیرفت در حوزه آبریز تالاب، قطع درختان، چرای بی رویه دامها، برداشت بی رویه از سفر‌های آب زیرزمینی و حفر چاه‌های غیر مجاز عنوان کرد.
او با اشاره به پوشش گیاهی موجود در تالاب جازموریان گفت: گیاهان بوته‌ای مثل اسکمبیل و خارشتر وگونه‌های درختچه‌ای مثل کهور، گز، وجود دارد و اسکمبیل درخت مقاوم و عامل مهمی در مهار شن‌های روان و ریزگرد‌ها است.
محمودی در خصوص گونه‌های جانوری موجود در این تالاب هم افزود: در این تالاب گونه‌های جانوری شامل گراز، گربه وحشی و جنگلی، خرگوش، و پرندگان آبزی و کنار آبزی از قبیل فلامینگو، انواع مرغابی سانان، آبچلیک، سلیم، چاخ لق، دیدومک، چوپ پا، و پرندگان خشک‌زی مانند هوبره، انواع باقرقره، چکاوک، فاخته، قمری و یاکریم، جیرفتی و دراج زندگی می‌کنند.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان رودبار جنوب گفت: تالاب جازموریان جز تالاب‌های کنوانسیون رامسر نبوده به همین دلیل تا کنون اقدامات خاصی در مورد احیا آن صورت نگرفته بود.
او افزود: در سال ۹۷ طرح مطالعاتی تالاب جازموریان در دوبخش نحوه تامین حق آبه تالاب و هم چنین تعیین زیست بوم تالاب توسط جهاد دانشگاهی کلید خورده است.
محمودی تصریح کرد: امیدواریم مسئولان استانی و کشوری برای احیای این تالاب اقدامات لازم را انجام بدهند.
پوشش گیاهی و جانوری تالاب جازموریان
سلمان کرمی، رئیس اداره محیط زیست شهرستان قلعه گنج هم در خصوص تالاب جازموریان گفت: پوشش گیاهی موجود در تالاب جازموریان که مربوط به بخش شهرستان قلعه گنج وقابل مشاهده است شامل کهور، گز، سرخ گز، اسکمبیل و علف‌های خود رو فصلی است.
او افزود: از گونه‌های جانوری موجود در تالاب می توان به گربه وحشی، گربه جنگلی، سمور، خدنگ، انواع روباه، شغال، خوک وحشی، خرگوش اشاره کرد.
کرمی بیان کرد: از انواع پرندگانی که در تالاب زندگی می کنند هم می‌توان از هوبره، قمری،کریم فاخته، چکاوک، باقرقره و پرنده جیرفتی یا کمنزیل آبزی و کنار آبزی انواع مرغابی‌ها، فلامینگو، ابچیلک، چوب پا، دیدومک، بوتیمار نام برد.
با همه توصیفات اکنون این سوال مطرح هست آیا تالاب بزرگ جازموریان بزودی احیا می‌شود یا همچنان در بستر بیماری خشک شدن می‌ماند؟
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
