رئیس انجمن پسته ایران: چاره کار پایین آمدن نرخ دلار است/بورس پسته تنها وعده توخالی داد

گفتارنو/مرضیه قاضی زاده:برای اتفاقی که بر سر صادرات پسته افتاده دلایل متعددی بیان می‌شود از پیمان سپاری ارزی و بورس پسته تا کرونا.
برخی کارشناسان علت اینکه ۱۰۲ هزار تن پسته از سال قبل در انبار‌ها مانده است را پیمان سپاری ارزی می‌دانند و کاهش روند صادرات پسته از سال ۹۷ که سال شروع پیمان سپاری ارزی است را دلیلی موجهی برای اثبات این امر می‌دانند، دبیر انجمن پسته ایران یکی از این افراد است که سر سختانه بر این عامل تاکید دارد.
در کنار آن، اما استاندار کرمان و مسئولان اجرایی، کرونا را عامل اصلی کاهش صادرات پسته می‌دانند، چرا که در این برهه از زمان به غیر از پسته سایر محصولات کشاورزی نیز به واسطه همین امر با کاهش قیمت جدی مواجه شده اند؛ کاهش قیمتی که حتی کفاف هزینه‌های کاشت را نداد.
در این میان، اما هستند کارشناسانی که تاثیر دو عامل پیمان سپاری ارزی و کرونا را کمرنگ جلوه می‌دهند و بر عامل بورس پسته تاکید دارند. همین چند وقت پیش بود که رئیس خانه کشاورز رفسنجان با انتقاد از عملکرد محمدرضا پورابراهمی در ارتباط با بورس پسته، انتظارات قیمتی و وعده‌های توخالی بورس پسته را عامل عدم عرضه پسته کشاورزان در ماه‌های مهر تا آذر ماه که اوج صاردات پسته است، دانست.
به گفته جواد نظری، مشکلات پیمان سپاری ارزی با جایگزین کردن ارز حاصل از صادرات برای واردات قابل حل بوده و چندان قابل توجه نیست.
رئیس انجمن پسته ایران در گفتگو با گفتارنو تمامی این عوامل را در کاهش صادرات پسته دخیل می‌داند و معتقد است که هر یک از این عوامل در هر مقطع زمانی تاثیرات متفاوتی داشته و برجسته‌تر بوده است، به گونه‌ای که فرضا در ماه‌های مهر تا آذربورس پسته تاثیر شگرفی در کاهش صادرات پسته داشته است.
محمد صالحی اگر چه بر این نکته صحه می‌گذارد که بورس پسته و وعده‌های توخالی آن بزرگترین عامل عدم عرضه پسته و کاهش صادرات بوده است، اما معتقد است تاثیرگذاری آن تنها منوط بر ماه‌های مهر تا آذر ماه بوده است؛ به عبارت دیگر بورس پسته تنها جلوی صادرات ۱۰ تا ۱۵ هزار تن پسته‌ای که می‌توانست در آن ایام صادر شود گرفته است و در باقی ایام سال سایر موارد از جمله کرونا، پیمان سپاری ارزی و نوسانات ارزی بیشترین تاثیرگذاری را داشته اند.
صالحی همچنین در پاسخ به این گفته که انتظارات افزایش قیمتی پسته به واسطه تبلیغات و شعار‌های بورس پسته و در پی آن عدم عرضه پسته از سمت کشاورز منجر به استفاده آمریکایی‌ها و قرارداد‌های بلند مدت آن‌ها شده است، می‌گوید: واقعیت این است که خیلی نمی‌توانیم روی این مسئله تاکید کنیم چرا که قراداد‌ها در شهریور ماه بسته شده اند.
رئیس انجمن پسته ایران معتقد است عاملی که بیش از بقیه بر کاهش صادرات پسته تاثیر گذاشت، افزایش روزانه قیمت دلار است؛ چرا که با وجود تعداد بالای صادرکنندگان پسته ایرانی، رقابت بر سر قیمت منجر به کاهش پی در پی قیمت دلاری پسته در خارج از کشور و عدم تمایل خریداران خارجی شده است.
به گفته او با توجه به این کاهش پی در پی قیمت دلاری پسته خریداران ترجیح می‌دهند که پسته آمریکایی که روند با ثباتی دارد خریداری کنند وسراغ پسته ایرانی نیایند؛ چرا که بعد از هر خرید با کاهش قیمت بعد از آن متحمل زیان شده اند.
صالحی افزایش قیمت دلار را بزرگترین خیانت به صادرات پسته می‌داند و در این رابطه می‌گوید: بزرگترین ضربه‌ای که پسته خورد از ناحیه همین افزایش قیمت ارز بود. خریدار خارجی که ۸ هزار و ۵۰۰ و یا ۸ هزار و ۷۰۰ دلار پسته خریده بود، تا جنس دستش می‌رسید دوباره هزار و یا هزار و ۵۰۰ تومان قیمت دلار بالاتر رفته بود وهمین امر موجب می‌شد تا صادرکننده پسته متناسب با آن درصدی در قیمت دلاری پسته به منظور رقابت با سایر صادرکنندگان کاهش دهد، فرضاً وقتی هزار و ۵۰۰ تومان دلار بالا رفته بود و دلار ۱۱ هزار تومان بود چیزی حول و هوش ده درصد دلار گران شده بود و به همین تناسب قیمت دلاری پسته نیز کاهش یافته بود و خریداری که پسته را ۸ هزا رو ۵۰۰ دلار خریده بود متضرر شده بود.
رئیس انجمن پسته ایران چاره کار را در کاهش قیمت دلار می‌داند، کاهش قیمتی که در کنار ثبات بازار منجر شود تا دیگر صادرکننده قیمت دلاری پسته را کاهش ندهد.
به گفته او دیگر مشکل پیمان سپاری ارزی سد راه صادرکنندگان نیست چرا که با نشست‌های صورت گرفته با رئیس کل بانک مرکزی کلیه ارز حاصل از صادرات به واردگنندگان اختصاص می‌یابد و دیگر مسئله نرخ ارز نیمایی و آن اختلاف ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومانی این نرخ با نرخ ارز آزاد مطرح نیست.