یک روزنامه نگار ارشد و کارشناس روابط خارجی گفت: من نگاه امیدوارانهای به مذاکرات ایران با ۴+۱ در وین دارم و معتقدم که ارادهای مشترک شکل گرفته و هسته تصمیم گیر در داخل کشور به این نتیجه رسیده است که باید گفتگو کنیم.
جلال خوش چهره در نشست تخصصی جمعیت توسعه آزادی استان کرمان با موضوع مروری بر مذاکرات ایران در وین با اشاره به دور جدید مذاکرات هستهای در وین افزود: در حال حاضر ارادههای مشترکی برای مذاکرات شکل گرفته و قرار است این گفتگوها نقشه راه را برای توافقات تاثیرگذار تعیین کند.
وی با بیان اینکه آخرین اخبار حاکی از این است که گفتگوها به خوبی و فارغ از از مباحث حاشیهای در داخل و خارج و با اراده و نگاه مشترک دنبال میشود، به مذاکرات ایران و عربستان در بغداد اشاره کرد و گفت: ایران به شکل موازی همان گونه که با جامعه جهانی گفتگو میکند در حال مذاکرات منطقهای نیز هست که میتواند هم سنگ با مذاکرات وین باشد.
خوشچهره با بیان اینکه سیاست صبر استراتژیک ایران بود که توانست چهار سال در برابر فشار حداکثری حکومت دونالد ترامپ مقاومت کند گفت: امروز حق ایران است که بخواهد محصول صبر استراتژیک را برداشت کند.
این روزنامهنگار پیشکسوت ادامه داد: با پرهیز دولت جدید ایالات متحده از پیش شرطهای گذشته و همچنین تعدیل در مواضع اعضای اروپایی گروه ۱+۴ میتوان به توافق رسید و اگر سنگ اندازی جدی دوبارهای انجام نشود؛ اراده مشترکی از سوی همه طرفهای برای انجام گفتگو ایجاد شده است.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه ضرورتی برای انجام مذاکرات در این مقطع وجود دارد تصریح کرد: بحث جدی و بدون رودربایستی که باید مطرح کرد این است که آیا ما جزو جامعه جهانی هستیم یا نیستیم.
خوشچهره در ادامه این بحث با بیان اینکه ما عضوی از جامعه جهانی هستیم گفت: امام خمینی (ره) در یکی دو ماهه نخست استقرار پیروزی انقلاب اسلامی تلاش کرد که رفراندوم برگزار کرده و عنوان جمهوری اسلامی ایران را رسما اعلام کنند و این یعنی اینکه ما یک نظام سیاسی عضو جامعه بین الملل و صاحب کرسی هستیم و میتوانیم با جامعه جهانی مراوده و تعامل داشته باشیم.
وی با بیان اینکه یک نگاه مبهم راجع به مذاکره وجود دارد گفت: ما در جامعه جهانیای زندگی میکنیم که دولتها با منافع ملی متضاد در آن حضور دارند و دیپلماسی قرار است و منافع متعارض را مدیریت کند.
خوشچهره با بیان اینکه ما وقتی که عضو جامعه جهانی هستیم و میخواهیم عضو آن باشیم طبیعتا باید با دیگر بازیگران وارد گفتگو شویم گفت: حتی بین آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی، بین چین و کمونیسم، ویتنام شمالی و آمریکا در اوج جنگشان گفتگو بود؛ چون همه میخواستند جزو جامعه جهانی باشند.
وی با بیان اینکه مفهوم مذاکره با توافق فرق میکند گفت: ما وارد گفتگو میشویم که ببینیم آیا به توافق میرسیم یا خیر.
این تحلیلگر مسائل خارجی افزود: تابویی از مذاکره ایجاد شده که یک مانع جدی را برای ما ایجاد کرده چرا که ما خودمان باید بدانیم با منافع متضادی که در کل جامعه جهانی وجود دارد باید زمینههای گفتگو را بلد باشیم.
وی با بیان اینکه معمولا کسانی از گفتگو میترسد که یا حرفی برای گفتگو ندارند یا گفتگو بلد نیستند گفت: گفتگو باید بسترساز توافق با شد، ولی بعضی چنان به گفتگو حمله میکنند که گویی یک توافقی صورت گرفته و بازی صفر و صدی انجام شده و ما همه چیز را دادیم و طرف مقابل همه چیز را با گرفته است.
خوشچهره ادامه داد: آنچه در جامعه جهانی میتواند پشتوانه یک گفت و گوی مطلوب باشد داشتن یک دولت قدرتمند و دارای استدلالهای منطقی و پشتوانههایی است که بتواند ابزار و امتیازهای لازم را برای ما فراهم کند.
وی افزود: ما در برجام وضعیت برابری نداشتیم، چون قطعنامههای سازمان ملل علیه ما وجود داشت، ارتباط ما با جامعه جهانی قطع شده بود و در منطقه در انزوای کامل قرار داشتیم و وضعیت اقتصادی ما منفی شده بود لذا طبیعی است که ما در برجام یک توافق ایده آل صدرصد نداشتیم.
خوش چهره گفت: برجام ما را زیر منشور سازمان ملل خارج کرد و پرونده ما را از شورای امنیت وارد آژانس کرد و این موضوعات را باید درک کنیم.
این فعال رسانهای با طرح این پرسش که اینکه گفته میشود روی پای خودمان بایستادیم به چی معنی است گفت: آیا در شرایط تحریم کارخانههای ما و کارگران سر جایشان هستند و سرمایه گذاران به راحتی سرمایه گذاری میکنند آیا مبادلات بانکی را انجام دهیم و آیا ما میتوانیم مواد اولیه داشته باشیم؟
وی در عین حال اذعان داشت: در جایی که دشمن زورگویی میکند مانند دوره ترامپ باید تحمل کنیم، اما زمانی که فرصت فراهم میشود، باید گفتگو کنیم.
خوش چهره با بیان اینکه قطعا ما امتیازهای صدرصد نمیتوانیم بگیرم گفت: زمانی که شما قبول میکنید مذاکره کنیم یعنی حاضر شدیم از یک سری امتیاز خود عقب بکشیم تا بتوانیم به نقطه توافق برسیم و تعامل این است.
این کارشناس روابط خارجی تصریح کرد: کسانی که با مذاکره مخالف است نمیتوانند بگویند که ما میخواهیم بجنگیم و راهکاری عمومی که مشروعیت اخلاقی به ویژه نزد افکار عمومی داشته باشد از آنها نشنیده ایم.
وی تاکید کرد: متأسفانه مخالفتها با بیشتر ناشی از منافع جناحی و حزبی است تا اینکه ما تصور کنیم از منظر و نگاه منافع ملی است.
وی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه عدهای برجام را یک خیانت و عدهای آن را یک خدمت و عدهای معتقدند نباید برجام را وارد معادلات انتخاباتی میکردیم افزود: انتخابات سال ۹۲ و ۹۶ نه انتخاب فرد بلکه انتخاب رویکرد بود.
خوش چهره با بیان اینکه سایه سیاست خارجه کاملا بر انتخابات حاکم بود گفت: حل کردن پرونده هستهای باعث شد آقای روحانی با یک استقبال مردمی روبرو شود، چون مردم با این ذوق و اشتیاق به او رأی دادند که با جامعه جهانی به یک قرارداد فعال برسد.
وی گفت: با وجود انتقاداتی که به آقای روحانی دارم و امروز هم توهین به رئیس جمهور جزو فضلیتها شده اگر باز هم سال ۹۲ یا ۹۶ با همان موقعیت باشیم من حتما به ایشان رأی میدهم.
خوش چهره در خصوص چالشهای خروج آمریکا از برجام گفت: کسانی که از ناحیه برجام و عادی شدن روابط ما با جامعه جهانی دچار آسیب میشدند با آن مخالفت کردند.
این روزنامه نگار با بیان اینکه یک سری مخالفت خیلی جدی راجع به برجام در داخل داشتیم و به اندازه همان اسرائیل، عربستان، امارات و راستای ائتلاف آمریکا هم با برجام مخالف بودند گفت: تاکنون ائتلاف به این بزرگی ندیدم که یک یک سر آن در داخل بودند و یک سر آن به کاخ سفید و تل آیو و ریاض و... میرسید.
وی با بیان اینکه مسئولان هستهای بسیار مظلوم واقع شدند گفت: عدهای گفتند که در نظنز سیمان ریختند و آن را پر کردند در حالی که اگر این گونه بود چرا ظرف ۶ ماه توانسته ۶۰درصد اورانیوم غنی سازی کند؟
وی گفت: مشکل ما این است زمانی که برجام را تفسیر میکنیم با منافع حزبی آن را نگاه میکنیم و این بسیار بد است، در حالی که اول باید به منافع و منابع ملی خود در این امر نگاه کنیم.
وی افزود: بنظر من برجام نه تنها خیانت نبود بلکه یکی از موفقترین تلاشهای دیپلماتیک ایران بود و توانستیم زبان و هنر دیپلماسی خودمان را نشان دهیم.
خوش چهره در پاسخ به این سوال که برخی مخالفان تلاش دارند تا دولت بعدی سکان دار مذاکرات شود، آیا امکان شکل گیری همین مذاکرات شش ماه دیگر وجود دارد گفت: اگر این ظرفیت وجود داشت که شش ماه دیگر همین نقطهای باشیم که الان هستیم، قطعا به این نتیجه نمیرسیدیم که الان مذاکرات را آغاز کنیم.
وی با اشاره به مذاکره با ایران با عربستان در عراق گفت: ایران و عربستان ۲ واقعیت جاری در منطقه هستیم و نه عربستان میتواند ایران را محو و نادیده بگیرد و نه ایران میتواند عربستان را نادیده بگیرد.
این روزنامه نگار گفت: نگرشهای ما وقتی با مشکل روبرو میشود که وارد چارچوبهای ایدئولوژیک میشود اگر ما نگرشها و همکاریهای منطقهای خود را در یک نگاه عرفی و آنچه که در جامعه جهانی جریان دارد؛ دنبال کنیم میتوانیم به یک فهم مشترک از امنیت منطقهای و جمعی برسیم و به یک بازدارندگی و سیاست پیشگیرانه برسیم و از تنش و جنگ سردی که وجود دارد عبور کنیم.
وی تمایل دو سویه را عامل اصلی گفتگو با عربستان دانست و افزود: اگر این گونه نبود مسئولان ما و نمایندگان عربستان هم اکنون در بغداد نبودند.
خوش چهره گفت: اتفاقی که در حال رخ دادن است این است که ۲ قدرت اصلی منطقه و احتمالا مصر و اردن گفتگوهای گستردهای خواهند داشت و میتوان اصلیترین و جدیترین مانع برای عبور از تنگناهای تحریمی و حلقههای تنگی که دور کشور کشیده شده را از میان برداشت.
وی با بیان اینکه ظاهرا همه جناحها درباره گفتگو با عربستان توافق دارند گفت: مذاکره با عربستان مثل برجام نیست که به گردن روحانی یا ظریف و امثال آنها بیندازند.
خوش چهره در خصوص انتشار فایل صوتی اخیر ظریف و تاثیر احتمالی آن بر مذاکرات گفت: ظریف در این مصاحبه بخشی از عوامل ناکامی برجام را تشریح کرده است و من با درست و غلط آن کاری ندارم.
وی گفت: این فایل صوتی تاثیری بر روند مذاکرات نخواهد گذاشت، زیرا اراده مشترکی شکل گرفته که مسائل فی ما بین حل و فصل بشود.
این روزنامه نگار در خصوص افشای فایل صوتی سخنان ظریف گفت: این اتفاق افتاد تا شکاف را در درون نظام سیاسی ایجاد کند و این پیام را به بیرون دهد که این دولتی که با شما گفتگو میکند مشروعیتی ندارند، زیرا در داخل با کانونهای قدرت مشکلات زیادی دارند، اما از نظر من نتیجه مذاکرات امروز در وین و اینکه قرار شد کارگروههایی تشکیل شوند نشان میدهد که این فایل صوتی تاثیری نداشته است.
وی گفت: من نگاه امیدوارانهای به مذاکرات دارم و معتقدم که ارادهای مشترک شکل گرفته و هسته تصمیم گیر در داخل کشور به این نتیجه رسیده است که باید گفتگو کنیم و این موضوع حتی بستر ساز مناسبی برای دولت بعدی است.
خوش چهره گفت: آنچه که اهمیت دارد این است که با وجود همه اختلافاتی که وجود دارد نقاط قوت نهادهای خود را به خوبی برجسته سازی کنیم و این گونه نباشد سرمایههای کشور را به دلیل منافع حزبی مورد حمله قرار دهیم یا اینکه مواضع عافیت طلبانهای بگیریم.