رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: دستاوردهای دولت تدبیرو امید در صنعت هستهای بیبدیل است و سازمان انرژی اتمی ایران ثابت کرد که حداکثر هوشمندی لازم را در مذاکرات و در متن برجام به خرج داده است.
علی اکبر صالحی روز یکشنبه در آیین بهرهبرداری از طرحهای وزارت نفت، سازمان انرژی اتمی، وزارت کشور و سازمان تامین اجتماعی خاطرنشان کرد: دستاوردهای دولت تدبیروامید در صنعت هستهای بیبدیل است و در نتیجه تلاش کارکنان سازمان انرژی اتمی در هشت سال اخیر، بهویژه از سال ۱۳۹۷ و بعد از خروج آمریکا از برجام، تراز توان هستهای کشور در همه زمینهها بر همگان آشکار شد.
وی گفت: سازمان انرژی اتمی ایران اثبات کرد که حداکثر هوشمندی لازم را در مذاکرات و در متن برجام به خرج داده است. از سوی دیگر، سازمان انرژی اتمی ایران علاوه بر انجام پروژههای زیربنایی و عظیمی مانند توسعه چرخه سوخت هستهای کشور، توسعه نیروگاههای اتمی را با احداث واحدهای ۲ و ۳ در بوشهر به ارزش ۱۰ میلیارد دلار از منابع مالی دولتی آغاز کرد.
رییس سازمان انرژی اتمی، ایجاد مرکز تولید و توسعه رادیو داروهای ایران (تترا) و مرکز بزرگ یوندرمانی مجموعا به ارزش حدود ۳۵۰ میلیون یورو بدون اتکا به بودجه دولت را از دیگر دستاوردهای دولت تدبیروامید در حوزه هستهای عنوان کرد و افزود: دولت تدبیروامید در سختترین شرایط جنگ اقتصادی، این طرحها را آغاز کرد و به پیش برد و حدود ۸۵ درصد این ۲ پروژه اخیر تقریبا کامل شده است.
صالحی، چالشهای سازمان انرژی اتمی برای تامین مخازن محافظت از سوختهای مصرف شده نیروگاه بوشهر را یادآور شد و گفت: سوخت که مصرف میشود به مدت هفت سال دراستخری زیر گنبد نیروگاه بوشهر محفوظ میماند تا خنک شود و رادیواکتیویته آن کمتر شود، اما بعد از خنک شدن باید به صورت خشک نگهداری شود. برای نگهداری از سوخت مصرف شده نیروگاه نیازمند مخزنهای بزرگی به وزن حدود ۱۲۰ تن را داریم. استخر سوخت مصرف شده نیروگاه بوشهر در حال پرشدن است و باید این مخزنها را جهت نگهداری سوخت مصرف شده تامین میکردیم.
وی با بیان اینکه نتوانستیم مخزنهای مورد نیاز را به خاطر تحریمها از بازار بین المللی تهیه کنیم، تصریح کرد: به همین دلیل با توجه به جمیع مسائل فنی، سیاسی و حقوقی مرتبط با این موضوع، سازمان انرژی اتمی ایران بدون عدول از هیچ یک از تعهدات بینالمللی حقوقی خود، طراحی و ساخت مخازن دومنظوره بومی را که یکی از پیچیدهترین پروژههای مهندسی کشور در سطوح بالای استانداردهای ایمنی و مهندسی است، آغاز کرد. تمام مراحل طراحی، ساخت اجزا و مونتاژ آنها برای اولین بار در کشور انجام و باعث ارتقای سطح تکنولوژی صنایع مختلف کشور شد.
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: امکان تامین این تجهیزات از خارج از کشور باتوجه به تحریمهای ظالمانه بین المللی حاکم بر صنعت هستهای بسیار دشوار است و از سوی دیگر قیمت نمونه خارجی، بدون هزینه حمل و نگهداری، برای هر مخزن ۲ و نیم میلیون دلار و به عبارت دیگر ۱۰ میلیون دلار برای چهار مخزن در سال است. به حمدالله با ساخت نمونه کاملا بومی این مخازن با ۵۰ درصد قیمت نمونه خارجی، مانع از خروج این مقدار ارز از کشور میشویم.
صالحی تصریح کرد: این پروژه عظیم مهندسی به دلیل قرارگیری در رده کلاس یک تجهیزات ایمنی نیروگاههای اتمی باعث ارتقای بیش از پیش خودباوری و اعتماد به نفس متخصصان سازمان انرژی اتمی جهت ورود به ساخت سایر تجهیزات کلاس یک نیروگاهی شده است. برای اولین بار در کشور توانستیم فورج، آهنگری و ریختهگری بالای ۶۰ تن داشتیم که قطعه عظیمی است.
وی درباره مشکلات سازمان انرژی اتمی در حوزه تامین سوخت هستهای نیز گفت: کلیه فعالیتهای صلح آمیز صنعت هستهای در دنیا از تولید برق هستهای تا پزشکی و تحقیقات در کشاورزی وابسته به وجود منابع کافی از مواد پرتوزا به ویژه کیک زرد است که متاسفانه سالهاست جمهوری اسلامی از دسترسی به بازارهای بین المللی کیک زرد محروم مانده و حتی پس از برجام نیز برخی کشورهای عضو گروه ۱+۴ مانع از اجرای قراردادهای منعقد شده برای تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت هستهای شدند.
رییس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: با وجود محدودیتهای داخلی، سازمان انرژی اتمی در زمینه تامین کیک زرد اقدامات جدیتری را در دستور کار قرار داد و با بهره گیری از مدیریت جوان و دلسوز، توانست علاوه بر توسعه ظرفیت کارخانه تولید کیک زرد اردکان، معادن شماره یک و شماره سه در مجتمع ساغند و نیز معدن سالها اکتشاف شده خشومی اردکان که به دلیل عدم تامین مالی مالی مورد نیاز راکد مانده بود را بدون دریافت بودجه از دولت، امروز رسما به بهره برداری صنعتی برساند.
صالحی گفت: با تدبیر قانونگذار در سال ۱۳۹۰، شرایط صیانت و حراست از منابع محدود و کم عیار پرتوزای کشور در قانون اصلاح قانون معادن به وجود آمده و با تصویب آیین نامه اجرایی مربوط به این قانون در سال ۱۳۹۴ و اجرای دقیق، صحیح و صریح مواد قانون توسط سازمان انرژی اتمی ایران، امکان تولید بیش از ۱۰۰ تن کیک زرد در سال از منابع کم عیار داخلی در دسترس کشور قرار گرفته است.
وی افزود: در دولتهای یازدهم و دوازدهم، بخش اکتشاف سازمان انرژی اتمی به پیشرفتهترین تجهیزات روز دنیا مجهز شده و به جرات میتوان گفت با فاصله بسیار از دیگر سازمان ها، بهترین و به روزترین نیروی انسانی متخصص و تجهیزات اکتشافی را در اختیار دارد.
رییس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی با بهره گیری از دانش و تخصص انباشته متخصصان خود در تاسیسات موجود در حال کار اقدام به پیاده سازی طرحهای اصلاح کرد که تولید کیک زرد را از حدود سه تن در ابتدای دولت تدبیرو امید به ۳۵ تن در سال ۱۳۹۹ رساند و انشاالله در سال ۱۴۰۰ به ۵۰ تن میرساند که به معنای ۱۷ برابر شدن میزان تولید کیک زرد کشور در هشت سال گذشته است.
صالحی تصریح کرد: با بهره برداری رسمی از طرح افزایش ظرفیت در بخشهای انتهایی فرایند کارخانه تولید کیک زرد اردکان و نیز ایجاد تاسیسات بازیابی اورانیوم از سنگهای کم عیار در مجتمعهای شهید سلیمانی ساغند و خوشومی اردکان، گام بلندی در افزایش ظرفیت تولید کیک زرد کشور به سمت ۱۰۰ تن در سال برداشته میشود.
وی گفت: علاوه بر این، استحصال اورانیوم از سایر معادن و کارخانههایی که مواد معدنی ورودی به آنها آغشته به مواد پرتوزاست در دستور کار قرار گرفته و با این مجموعه تدابیر، قیمت تمام شده کیک زرد تولیدی در داخل، از ۱۰۰۰ دلار به ازای هر کیلوگرم در سال ۱۳۹۲ به حدود ۸۰ دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده که قابل رقابت با قیمتهای جهانی است.