مهدیه السادات هاشمی:
وزیر امورخارجه سابق کشورمان گفت: اگر سیاست خارجی منافع و امنیت ملی را دنبال نکند موثر و مفید نیست بنابراین سیاست خارجیای کارآمد است که هدفش پیگیری منافع و امنیت ملی باشد.
به گزارش گفتارنو محمدجواد ظریف در دومین همایش ملی سیاست خارجی ایران که در دانشگاه شهید باهنر کرمان برگزار شد بیان داشت: سیاست خارجی منافع و امنیت ملی در هم تنیده است و اگر بخواهیم در این زمینه نظریه پردازی کنیم، نیاز به شناخت نظریهها و نظریهپردازان بومی داریم.
وی که به صورت مجازی در این نشست سخن میگفت افزود: نظریه با مکتب متفاوت است لذا ما نیاز داریم نظریه را با شرایط ویژه جمهوری اسلامی وفق دهیم لذا نباید خود را در چهارچوب زندان نظریه قرار دهیم و این به معنای فرار از نظریه نیست بلکه به معنی نیاز به نظریه پردازی و آزاداندیشی در حوزه روابط خارجی است.
وزیر سابق امور خارجی ایران گفت: امنیت ملی، منافع ملی و دیپلماسی سه مفهوم سیاست خارجی هستند یعنی سیاست خارجی پیگیری منافع ملی است و دیپلماسی راهکار پیگیری سیاست خارجی است.
وی افزود: اگر سیاست خارجی منافع و امنیت ملی را دنبال نکند موثر و مفید نیست بنابراین سیاست خارجیای کارآمد است که هدفش پیگیری منافع و امنیت ملی باشد.
وزیر سابق امور خارجه به سخنان اخیر مقام معظم رهبری در دیدار با مردم کرمان و خوزستان اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: کف امنیت ملی، بقاست و بقا دولت و ملت باید در هم تنیده باشد و عناصر انگیزشی و معنایی و مادی از تامین کننده امنیت و منافع ملی هستند.
وی افزود: با نگاهی به قانون اساسی جمهوری اسلامی متوجه میشویم که قدرت نظامی، قدرت اقتصادی (توسعه)، قدرت دیپلماسی، امنیت داخلی و انسجام داخلی تشکیل دهنده امنیت ملی هستند.
ظریف گفت: نگرش جداسازی آرمان از منافع ملی صرف یک نگرش تبلیغاتی است؛ لذا کسانی که این مطالب را میگویند هیچگاه در کشور خود از این نگرش استفاده نکردهاند.
وی تصریح کرد: تصور اینکه منافع آرمانی با منافع ملی ما در تضاد است کاملا غلط است ضمن این که ضرورت اولویت بندی منافع همواره بوده و اگر بقا در خطر باشد به سایر منافع برای مدتی کوتاه کمتر توجه یا چشمپوشی میشود.
وزیر امور خارجه افزود: عنصر مردم بعد از عنصر بقا، مهمترین زمینه امنیت ملی و عامل بازدارندگی و قدرت ملی است و این مردم هستند که به کشور قدرت، بازدارندگی و تاثیرگذاری در سطح بین المللی میدهند.
وی خاطرنشان ساخت: رضایتمندی مردم و مشروعیت نظام، قدرت ملی ایجاد می کند و از علل نگرانی قدرتهای بزرگ جهان میتوان به ایستادگی مردم از فرهنگ ایثار و مقاومت که قدرت کشور را می سازد اشاره کرد.
وزیر امورخارجه سابق کشورمان عنوان کرد: مردم دنیا و منطقه به جمهوری اسلامی به عنوان یک نمونه نگاه کنند که مهمترین عنصر در الهام بخشی جمهوری اسلامی محسوب میشود.
ظریف بیان داشت: همانطور که از قدرت گفتمانی، انگیزشی، معنایی، روایت سازی، تصویرسازی برای تهدید انگاری ایران استفاده میشود ما باید توجه داشته باشیم که در کنار عناصر مادی قدرت نیازمند عناصر معنوی قدرت نیز هستیم.
وی افزود: به خاطر داشته باشیم که عناصر معنوی برای جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت میانی یا به عبارتی قدرت منطقهای میتواند جاپایی در سطح بین المللی بسیار فراتر از اندازه اقتصاد، قدرت نظامی، جغرافیای و منابع ما ایجاد کند.
ظریف تصریح کرد: در کنار عناصر مادی قدرت نیازمند عناصر معنوی قدرت نیز هستیم و نمیتوان منابع قدرت خالص را به عنوان قدرت منابع مادی قدرت در نظر گرفت لذا منابع انگیزشی جمهوری اسلامی و اصل الهام بخشی ایران از منابع قدرت ماست.
وی افزود: نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه را منبع قدرت میتوان در نظر گرفت؛ لذا از منابع قدرت میتوان به توسعه اقتصادی، توسعه همه جانبه و پایدار، انسجام اجتماعی، توان نظامی اشاره کرد اما هیچ یک به تنهایی نمیتوانند توان قدرت کشور باشند. لذا باید همه منابع قدرت داخلی را در کنار نفوذ خارجی قرار داد.
ظریف با بیان این که بیشتر نفوذ است که میتواند قدرت را افزایش دهد یادآور شد: الهام بخشی از طریق نفوذ بدست میآید.
وز افزود: ما باید نگرش غیرمادی به نظریه داشته باشیم و مبانی فطری، پایه قدرت ماست؛ لذا نباید گول این حرف را بخوریم که ایران باید بین دولت بودن یا آرمان یکی را انتخاب کند زیرا ما همزمان هم دولتیم و هم آرمان. آمریکا آمادگی ندارد که آرمانهای خود را از منابع قدرت ملی خود جدا کند، بنابراین آرمانهای خود را حداقل در بیان حفظ می کند.
وزیر سابق امور خارجه گفت: اهمیت مشروعیت و رضایتمندی مردمی، عزت ملی در قدرت است زیرا عزت یک عنصر انگیزشی و معنایی از قدرت است و نباید عزت را فراموش کرد.
وی ادامه داد: از دیگر عناصر قدرت الهام بخشی است ضمن این که الهام بخشی از طریق نفوذ حاصل میشود نه از طریق حضور بنابراین الهام بخشی بازدارندگی و قدرت کشور را افزایش میدهد و از آسیب پذیری کشور جلوگیری میکند.
ظریف تصریح کرد: با یک نگاه جامع نگر به امنیت ملی میتوانیم منافع ملی و سیاست خارجی و دیپلماسی داشته باشیم و سپس در جهت یک ایران آباد و آزاد و سربلند و پرقدرت در صحنه منطقه و جهانی حرکت نماییم.