آرمان مطرح کرد: شغل جدید، تصادف ساختن!
«شغل جدید، تصادف ساختن!»، «آموزش طوطی وار جای تربیت پژوهشگر»، «زد و بند در تحقیقات دانشگاهی»، «اصلاحطلبان شرطی برای روحانی نگذاشتهاند»، «نقد ادبی ظرفیت انسانها برای مدارا را بیشتر میکند»، «مواظب فرار سیاستمداران به عربستان باشیم»، «خطر حذف یارانه در کمین آرای روحانی» و «بنبست لیستدروغ شورای شهر!» از مهم ترین موضوع های اختصاصی روزنامه آرمان در شماره یکشنبه 19 دی محسوب می شود.
** شغل جدید، تصادف ساختن!
در روزی که جزئیات تازهای درباره تخلفات رانندگی درون شهری منتشر شد، یک مقام مسئول در سازمان پزشکی قانونی از افزایش کشف تصادفات ساختگی در این سازمان خبر داد. این موضع در حالی توسط مهرداد علی بخشی مورد توجه قرار گرفته که در روزهای اخیر اخبار و گزارشهای تازهای درباره افزایش تصادفات ساختگی برای دریافت دیه منتشر شده است.
اظهارات جانشین مدیریت بحران رئیس سازمان پزشکی قانونی همانطور که میتواند نشان دهنده بهبود عملکرد این سازمان در تشخیص تصادفات ساختگی باشد، خود میتواند اثبات کننده افزایش این نوع تصادفات نیز تلقی شود. نعمت احمدی، وکیل دادگستری در گفتوگو با آرمان میگوید: «مواردی وجود دارد که فرد خود را جلو ماشینی بیندازد یا تصادفاتی که به عمد با وسایل نقلیه عمومی میشود، اما خوشبختانه این مساله هنوز در کشور ما، شکل سازمانیافته به خود نگرفته است.»
احمدی در ادامه اظهار میکند: به نظر نمیرسد که ایجاد تصادفات ساختگی در کشور به یک حرفه بدل شده باشد، چون داستان باید از مسیرهای معینی عبور کند، یعنی اینکه آن کارشناسی که در مورد میزان خسارت و میزان تقصیر اظهارنظر میکند، اگر ماجرا بوی فریب و ظاهرسازی بدهد، پی به ساختگی بودنش میبرد و آن را اعلام میکند. احمدی در پایان خاطرنشان میکند: مواردی وجود دارد که فرد خود را جلو ماشینی بیندازد یا تصادفاتی که به عمد با وسایل نقلیه عمومی میشود، اما خوشبختانه این مساله هنوز در کشور ما، شکل سازمان یافته به خود نگرفته است.
**آموزش طوطی وار جای تربیت پژوهشگر
با بررسی جایگاه پژوهش در جامعه باید بر این امر تاکید داشت که عنصر پژوهش با همه اهمیت و حساسیتهای خود هنوز آنطور که باید و شاید از سوی دانشجویان یا نهادهای پژوهشی کشور مورد توجه قرار نگرفته است.
هر ساله از سوی نهادهای متعدد بودجه ای برای پژوهش لحاظ میشود، اما میزان کارآمدی پژوهشها و اقدامات انجام شده جای تامل دارد. بر اساس تعاریف، پژوهش باید خط مشی و چراغ راه برای تصمیمات هر سازمان قلمداد شود، نه اینکه به صرف اخذ بودجه با یک عملکرد سطح پایین و فقط به دلیل درج در گزارشهای عملکرد سالانه مورد توجه قرار گیرد. در اصل پژوهشها باید از قفسههای خاک گرفتههای کتابخانهها خارج شده و مبنای تصمیم گیری سازمان و نهادهای مسئول قرار گیرد.
در سالهای اخیر از سوی وزارت علوم و دیگر مراکز مربوطه اخبار متعددی درباره پایان نامه فروشی و تقلبها شنیده شده است، اما انگار این رشته سر دراز دارد و همچنان خرید و فروش پایان نامه و پژوهش در خیابان انقلاب تهران و دیگر مراکز مشابه مشاهده میشود.
در ضمن این نقد فقط به دانشجویان دانشگاهها و سازمانهای بعضا دولتی محدود نمیشود، بلکه در کشور کم نیستند اساتید به اصطلاح «کپیکار» که سال به سال چندین کتاب را به نام خود ثبت میکند. ضرب المثل «از ماست که بر ماست» مصداق بارز علمکرد نخبگان و اساتید، دانشجویان و وضعیت علمی کشور است. توسعه علمی، صنعتی و فرهنگی هر کشور بدون پرداختن به امر پژوهش با موفقیت چندانی همراه نیست. در واقع پژوهش موتور محرک پیشرفت و توسعه محسوب میشود.
** زد و بند در تحقیقات دانشگاهی
گرچه تحقیقات خوبی در ایران صورت گرفته است، اما ضعف در پژوهشهای دانشگاهی را نمیتوان کتمان کرد. محمد زاهدی اصل، مددکار اجتماعی و استاد دانشگاه درباره ضعف پژوهشها در مورد مسائل اجتماعی در گفتوگو با «آرمان» میگوید: «برای حوزه آسیبهای اجتماعی که امروزه گسترده و متنوع شده و عمق بیشتری پیدا کرده اند نیاز به اطلاعات مستند و دقیق است، در حالی که بخش قابل توجهی از اطلاعات ما اطلاعات درست و روشمندی نبوده و تحقیقات ناقص و آبکی هستند که واقعا مبنای علمی مناسبی هم ندارند.»
یکی از مشکلات در جامعه ما این است که درباره مسائل اجتماعی پژوهش درستی انجام نشده و اطلاعات دقیقی در این زمینه در دسترس نیست. این مساله چه تاثیری در برنامه ریزیهای اجتماعی و موفقیت یا عدم موفقیت آنها دارد؟
هر اقدامی که بخواهد هوشمندانه و عاقلانه انجام شود باید پشتوانه علمی داشته باشد. برای پشتوانه علمی هم اطلاعات به روز و موثق مورد نیاز است، یعنی اگر اطلاعات ما ناقص و غلط باشد بر مبنای این اطلاعات حتما برنامه ریزیها هم غلط از آب در میآیند و اگر بخواهیم این برنامهها را هم عملیاتی کنیم حتما کاستیهای قابل توجهی وجود خواهد داشت که آسیب زننده است. برای هر اقدامی نیاز به برنامهها، تحقیقات و اطلاعات به روز و قابل اعتماد است نه آنکه پژوهشها کاذب و غیر مستند باشند.
** اصلاحطلبان شرطی برای روحانی نگذاشتهاند
وزهای پرالتهاب نزدیک میشوند. رنگ و بوی انتخابات ریاست جمهوری که در اردیبهشت 96 برگزار خواهد شد دستکم در فضای رسانهای و سیاسی افزایش یافته است. میتوان گفت از فردای 24 خرداد 92 که روحانی با حمایت اصلاحطلبان پیروز شد اصولگرایان منتظر 96 هستند. روحانی انحصار هشت ساله آنها در قدرت را شکست.
شعار چرخ اقتصاد و چرخ هستهای در کنار هم، روحانی را به برجام رساند. برجامی که سیبل اول هجمههای مخالفان او است. در داخل روحانی تورمی افسار گسیخته را تحویل گرفت و حالا آن را به زیر ده درصد رسانده است. اما همچنان مخالفان بر طبل هیچ بودن دستاورهای رئیس دولت یازدهم میکوبند. اینکه شاخصهای بانکی میگویند دولت رشد منفی7.5را به مثبت 7 رسانده هم تاثیری بر نظر این افراد ندارد. با همه تخریبها برای انتخابات 96 چه سرانجام محتملی میتوان درنظر گرفت؟ «آرمان» گفتوگویی با حسین کاشفی انجام داده درباره آنچه در سه سال گذشته رخ داده و اینکه چه نتیجهای در 96 رخ خواهد داد که در ادامه میخوانید.
کاملا درست است که حمایت اصلاحطلبان در پیروزی روحانی نقشی تاثیرگذار داشت. در انتخابات آتی هم با توجه به اینکه اصلاحطلبان همواره منافع ملی را مقدم بر همه موضوعات میدانند از روحانی حمایت میکنند چرا که روحانی در این چهار سال دستاوردهای متفاوتی داشته است که در دوره دوم زمان آن را دارد در یک برنامهریزی بلندمدت این موفقیتها را توسعه دهد.
اگرچه همانطور که گفته شد اصلاحطلبان برای حمایت از روحانی در این دوره شرطی ندارند اما پیشنهادها و نظرات خود را به رئیسدولت یازدهم خواهند داد. بنابراین نقد و نظرات اصلاحطلبان در راستای توسعه کشور و حرکت در مسیر پیشرفت در ابعاد داخلی و خارجی به حسن روحانی ابلاغ میشود. رئیسجمهور هم همواره نشان داده از نظرات، انتقادات و پیشنهادها استقبال خواهد کرد.
** نقد ادبی ظرفیت انسانها برای مدارا را بیشتر میکند
حسین پاینده (1341- تهران) بیش از دو دهه است که در فضای دانشگاهی و ادبی ایران قلم میزند، درس میدهد، و تاثیر بسزایی بهویژه در نقد ادبی داشته است. این تاثیرگذاری را میتوان هم در تدریس نظریه و نقد ادبی در دانشگاه و کارگاههای بیرون از دانشگاه دید، و هم در کتابهای تالیفی و ترجمه ایشان. اما شاید فقر ما در نظریه و نقد ادبی در طول این سالها بیشتر به چشم بیاید، و همین فقر است که وقتی به کارنامه پاینده نگاه میکنیم، متوجه میشویم در این فقرزدایی سهم بسزایی داشتهاند.
جز این دو، مطالعات فرهنگی و مطالعات بینارشتهای هم که از سوی ایشان به صورت جدی به آن پرداخته میشود باید افزود. «داستان کوتاه در ایران»، «گشودن رمان»، «نقد ادبی و مطالعات فرهنگی»، «گفتمان نقد» «نقد ادبی و دموکراسی»، «رمان پسامدرن و فیلم» از جمله تالیفات ایشان هستند که در این گفتوگو نیز به آنها اشاره شده است. آنچه میخوانید گفتوگوی مونا رستا، منتقد ادبی و داستاننویس با دکتر حسین پاینده استاد نظریه و نقد ادبی دانشگاه علامه طباطبایی است.
وقتی مراجعه میکنند و درباره نکاتی از نوشتههایم با من صحبت میکنند، متوجه میشوم که با این نوشتهها به فکرکردن سوق داده شدهاند، نه فقط فکرکردن درباره این یا آن اثر ادبی، بلکه فکرکردن درباره زندگی خودشان و جهان پیرامونشان. این نهایت خواسته من است، اینکه مخاطبانم قدرت تفکر انتقادی را پیدا کنند. در کتاب «نقد ادبی و دموکراسی» این موضوع را مفصلا توضیح دادهام که نقد ادبی ربط مستقیمی با تفکر انتقادی دارد و ظرفیت ما انسانها برای مدارا و شنیدن سخن «دیگری» را بیشتر میکند.
**مواظب فرار سیاستمداران به عربستان باشیم
در ابتدای هفته گذشته بود که نمایندگان مجلس در ادامه بررسی لایحه برنامه ششم توسعه تصمیم به حذف ماده 53 این لایحه مبنی بر تغییر ساز و کار خوراک پتروشیمیها گرفتند. در این زمینه بیژن زنگنه، وزیر نفت اعتقاد دارد که ارزان شدن قیمت خوراک پتروشیمیها ایجاد رانت میکند و در طول دو سال نمیتوان قوانین را تغییر داد. همچنین به گفته او در حال حاضر بخش خصوصی حتی از گران شدن قیمتها استقبال میکند.
از طرف دیگر، مسئولان وزارت صنعت عنوان میکنند به دلیل اینکه این حوزه جزو مزیت نسبی ایران حساب میشود پس باید با قیمت ارزانتری عرضه شود. در همین زمینه بهمن آرمان، اقتصاددان در گفتوگو با «آرمان امروز» میگوید: «مساله قیمت گاز طبیعی مورد نیاز صنایع پتروشیمی یک مساله به شدت مشکوک است و به نظر من از خارج از ایران هدایت میشود، چرا که اگر نظریه ریکاردو به عنوان اقتصاددان برجسته را مد نظر قرار دهیم، وجود گاز طبیعی در ایران و داشتن بزرگترین ذخایر گاز طبیعی جهان در کشور ما دیگر به معنای مزایای نسبی نیست، بلکه باید از آن به عنوان مزایای مطلق یاد شود.»
آیا این موضوع باعث نمیشود رقیبان ایران شرکتهایی را که در ایران اقدام به سرمایهگذاری کردهاند جذب کنند؟
در حالی که تولید آلومینیوم در ایران کمتر از 400 هزار تن است، رفته رفته سرمایهگذاران به جنوب خلیج فارس میروند، طوری که اکنون عربستان سعودی در حال ظرفیتسازی برای تولید 10 میلیون تن آلومینیوم است. تولید آلومینیوم بحرین نیز به حدود 950 هزار تن میرسد. امارات متحده عربی هم تولید خود را به 2.2 میلیون تن رسانده است، زیرا آلومینیوم به علت مصرف بسیار بالای انرژی به انرژی جامد Solid Fuel شناخته میشود.
** خطر حذف یارانه در کمین آرای روحانی
فروردین ماه سالگذشته بود که نمایندگان مجلس نهم مصوبهای جنجالی را درحوزه یارانهها به تصوب رساند. مصوبهای که رای نمایندگان اصولگرا به آن فریاد دولت را در آورد. بر اساس آن مصوبه دولت مکلف به حذف یارانهها بود و تنها سه دهک پایین جامعه از آثار اجرای این طرح در امان میماندند. البته دولت مخالفتی با حذف یارانههای نقدی نداشت، اما اصرار داشت که برای اجرایی شدن این مصوبه باید مکانیزم آن نیز از سوی مجلس مشخص شود در هر صورت آن مصوبه اجرایی نشد.
از سوی دیگر اصلاحطلبان و اقتصاددانهای منصوب به این طیف سیاسی همواره چه درابتدای اجرای این طرح و چه درطول اجرای آن، به نوع پرداخت یارانه ازسوی دولت احمدینژاد و درکل طرح هدفمندی یارانهها نقد داشتند. اصلاحطلبان این طرح را کاملا پوپولیستی میدانستند ومعتقد بوده و هستند این طرح علاوه برتحمیل بار مالی به دولت موجب افزایش قیمت حاملهای انرژی و هزینه تمام شده تولید در ایران میگردد.
واقعیت این است که بعد از چند ماه از اجرای طرح هدفمندی با وجود افزایش تقاضا در بازار، شاهد پیدایش مشکلات متعدد برای تولیدکنندگان داخلی بودیم. بهطوری که شوک ناشی از افزایش قیمتها ناشی از این طرح و همچنین اعمال تحریمهای بینالمللی موجب شد اقتصاد ایران درآستانه ورشکستگی قرار بگیرد. هرچند دولت روحانی با افزایش قیمت حاملهای انرژی توانست بار مالی ناشی از این طرح را از دوش خود بردارد، اما واقعیت این است که یکی از علل عدم چرخش چرخ کارخانهها و واحدهای تولیدی، آثار ناشی از هدفمندی غیر اصولی یارانه در دولت سابق است.
** بنبست لیستدروغ شورای شهر!
لیست انتخاباتی! خیلی مانده که این دو کلمه به واقعیت تبدیل شود. ارائه لیست انتخاباتی در سرمای زمستان برای انتخاباتی که قرار است در اردیبهشتماه برگزار شود، یک شیطنت بچهگانه است و دیگر هیچ! ظاهرا این بار هم مانند تمام دفعات قبل دریافتی اعضای اتاق فکر تخریب اصلاحات و دولت زودتر از موعد به ایشان رسیده است.
شاید هم پاداشی برای اضافهکاری دریافت میکنند که حتی 10 دقیقه هم زمان به فکر کردن اختصاص نمیدهند و آنچه را به ذهنشان میرسد، منتشر میکنند! جالب آنجاست که این ناپختگان عالم سیاست به سراغ سوژههایی هم میروند که صحت آن در مخیله افراد با دانش سیاسی کم هم نمیگنجد؛ مانند بازگشت کرباسچی به کرسی قدرت!
چندی قبل بود که لیستی بهعنوان لیست نهایی اصلاحطلبان برای انتخابات شورای شهر منتشر شد که نامهای غلامحسین کرباسچی، فاطمه هاشمی رفسنجانی، زهرا اشراقی، سیدمحمدرضا خاتمی، سیدحسینمرعشی، مرتضی الویری، یاسر هاشمی رفسنجانی، حسین فریدون، محسن مهرعلیزاده، فاطمه کروبی، نرگسالسادات موسوی خامنه، سیدهادی خامنهای، سیدعلیاکبر محتشمیپور، محمد قوچانی، احمد خرم، ژیلا بدیهیان(همت)، فاطمه چهلامیرانی(باکری)، محمدعلی آهنگران، غلامعلی رجایی، باران کوثری و علیکریمی در آن درج شده بود. در انتها هم به نقل یک منبع آگاه آمده بود: «بنا به توافق بهعملآمده در جلسات اصلاحطلبان، در صورت پیروزی این فهرست، ریاست شورای شهر تهران برعهده غلامحسین کرباسچی بوده و محسن هاشمی رفسنجانی نیز بهعنوان شهردار تهران معرفی خواهد شد.» در نگاه اول شوخی بودن این لیست عیان است و البته تنها یک شوخی نیست و در پشت پرده آن اهدافی نهان است.