سنگک نوعی نان است که روی سنگ‌ریزه‌های داغ در تنور تهیه می شود. این نان که به دلیل قدمت و رواج پخت آن در کشور به نان ملی معروف است سابقه ای طولانی در ایران کهن دارد و برخی مورخان مبدا تولید نان سنگک در کشور را پیش از اسلام می دانند.
سنگک نوعی نان است که روی سنگ‌ریزه‌های داغ در تنور تهیه می شود. این نان که به دلیل قدمت و رواج پخت آن در کشور به نان ملی معروف است سابقه ای طولانی در ایران کهن دارد و برخی مورخان مبدا تولید نان سنگک در کشور را پیش از اسلام می دانند.
در تاریخ آمده نان سنگک پس از بیماری یکی از پادشاهان ساسانی و با توصیه طبیب دربار برای معالجه تهیه شده است و نان سنگک در گذشته نان طبقه اشراف یا نظامیان بوده و آن را بیشتر در فصل زمستان و بعد از اسلام در ماه رمضان پخت می‌کردند.
خواص درمانی نان سنگک از آنجا نشات می گیرد که خمیر آن از آرد کامل تهیه می شود و روش خاصی در تهیه آن به کار می رود. این عوامل موجب می شود که نان سنگک هضم آسان داشته باشد و سلامت بدن را تامین کند، ضمن اینکه این نان از نظر مزه و طعم یک سر و گردن از سایر نان های سنتی کشور بالاتر است و می توان به جرات گفت در صورت رعایت اصول طبخ این نان بهترین نان سنتی در ایران و شاید در جهان باشد. سنگک یکی از انواع نان سنتی است که در تهیه آن از دانه‌هایی مثل کنجد، سیاهدانه یا مخلوطی از هردو برای خوش طعم تر کردنش استفاده می شود و این امر نیز بر خواص خوب این نان افزوده است.
به گفتته استادان نانوا در گذشته نان سنگک از آرد مرغوب و سالم و آب خالص و نمک به دست می‌آمده و خمیر ترش هم که در خمیر آن به عنوان مایه خمیر به کار می‌رفته از همان آرد و آب و نمک درست می شده است. در پخت نان سنگک به غیر از ماده فوق، جوش شیرین یا هر ماده دیگری نمی‌توان به کار برد و به جز آرد گندم کامل، هیچ آرد دیگری حتی آرد جو یا سایر حبوب را نمی‌توان برای پختن نان سنگک استفاده کرد.
خواص نان سنگک
آرد نان سنگک از گندم کامل همراه با سبوس تهیه می شود. به گفته کارشناسان تغذیه؛ سبوس گندم حاوی مقادیر مناسبی از ویتامین B ، ویتامین E و فیبر است که برای درمان بیماریهای عصبی و پوست توصیه می شود، همچنین فیبر موجود در سبوس در درمان بیماری های یبوست، قلبی - عروق و پیشگیری از سرطان و دیابت موثر است.
اما شاید مهمترین دلیل برتری نان سنگک نسبت به سایر نان ها در این است که در تهیه این نان نمک کمتری استفاده می شود و خمیر نان سنگک بسیار کمتر از سایر نان‌ها حاوی این ماده مضر است.
همچنین نان سنگک برای افرادی که از اضافه وزن رنج می برند مناسب است، چراکه سبوس درون این نان حجم بسیار زیادی از معده را اشغال می‌کند و مناسب برای رژیم های غذایی است.
محبوبیت نان سنگک در خارج از ایران
این نان تنوری سنتی خوشمره نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورهای جهان نیز جای خود را باز کرده است و اکنون در تعدادی از کشورهای اروپایی و امریکا نان سنگک به فروش می رسد و مورد استقبال قرار گرفته است. در یکی از سایت ها که نان سنگک ایرانی را در امریکا به فروش می رساند، هر نان سنکگ با وزن 1.00پوند به قیمت $ 4.99 قیمت گذاری شده است و در توضیحات فروش نان سنگک این سایت آمده است؛ تازه و پخت روز که فاقد هرگونه مواد نگه دارنده می باشد بهترین انتخاب برای صرف با غذاهای مورد علاقه ی شما.
روس ها نیز طرفدار این نان سنتی ایران هستند و نان سنگک را یکی از خوشمزه ترین نان های جهان می دانند که بر اساس سنت های دیرین طبخ می شود. در آلمان و تعدادی دیگری از کشورهای اروپایی نیز تولید نان سنگک راه اندازی شده است و در مدت کوتاهی طرفداران زیادی را از بین مشتریان سخت گیر خارجی جذب کرده است.
کم توجهی به نان سنگک در ایران
در روزهای اخیر دوباره موضوع کیفیت نان داغ شده است و در همین راستا کارشناسان زیادی به ارائه راهکار برای ارتقاء کیفیت نان در کشور پرداخته اند. تکرار دوباره این موضوع و ارائه راهکار توسط کارشناسان مختلف درحالی است که در کشور ما از سالیان دور تولید و طبخ نان های با کیفیت و سالم مانند سنگک رواج دارد. فقط کافیست مسئولان ذی ربط بیشتر به این نان توجه کنند.
منبع: قانون
