گفتارنو- مهدیه السادات هاشمی:
افزایش ناگهانی قیمت شیر در روزهای اخیر باعث به وجود آمدن حواشی زیادی شد و مردم که تا چند روز قبل شیر را به قیمت ۵۸۰۰ تومان خریداری میکردند به یکباره با قیمت ۸۳۰۰ تومانی شیر روبرو شدند یعنی افزایش۴۰ درصدی که برای مردم و به خصوص قشر ضعیف جامعه تعجب آور بود و موجب اعتراض و در نتیجه نخریدن شیر توسط مردم شد.
با توجه به خشکسالی بیسابقه و گرانی شدید نهادههای دامی این روزها حرفه دامداری استان کرمان حال و روز خوشی ندارد و با مشکلات عدیدهای روبروست، که به گفته دامداران امان آنان را بریده و به مانع بزرگی برای استمرار فعالیت در این بخش تبدیل شده است.
کمبود علوفه و نیز گرانی نهادههای دامی از مهمترین مشکلات دامداران هستند که در اثر خشکسالی و کاهش بارندگی به وجود آمده است. همه چیز دست به دست هم داده و دامداران را در تأمین علوفه مورد نیاز دامهای سبک و سنگین خود با مشکلاتی عدیدهای مواجه کرده به طوری که بسیاری از دامداران، دامهای خود و حتی دامهای مولد را به خاطر افزایش هزینهها به کشتارگاهها میسپارند.
بارشهای ناکافی موجب شده تا مراتع روستایی به شدت با کمبود علف روبه رو شوند و از طرفی خشکسالی باعث میشود طول قد جو و گندمها به حد مناسب نرسد بنابراین بخش دیگری از خوراک دام که توسط خود دامدار تهیه میشد، از بین برود این در حالیست که در بازاری که وابسته به عرضه و تقاضا است، قیمت جو و کاه به شدت افزایش مییابد ضمن این که به علت قیمت بالای نهادههای دامی توانایی خرید دامداران پایین آمده و خبری هم از نهادههای دولتی نیست و همه چیز دست به دست هم داده تا شاهد ورشکستگی تعداد زیادی از دامداران استان و در نتیجه بسته شدن تعدادی از دامداریها باشیم.
علوفهای هم اگر باشد توان خرید آن نیست
در این رابطه حمیدفرحبخش یکی از گاوداران کرمان به گفتارنو میگوید: در حال حاضر مشکلات گاوداری منحصر به استان کرمان نیست و این چالش در سراسر کشور وجود دارد ضمن این که مشکلات گاوداریها تنها به قیمت شیر ختم نمیشود بلکه قیمت علوفه خشبی که شامل یونجه، کاه، ذرت میشود مشکل عمده ما است.
وی ادامه داد: نهادههایی که به صورت جو، ذرت و کاه که به وسیله دولت توزیع میشود کافی نیست. علوفه گاو به دو بخش تقسیم میشود بخش خشبی و کنستانتره، در بخش خشبی ۵۵ درصد از غذای دام ذرت، کاه و یونجه است و تقریبا ۴۰ درصد آن کنستانتره که شامل مخلوطی از جو ذرت و سبوس کنستانتره است.
این فعال جوزه دامداری ادامه می دهد: در حال حاضر قیمت شیر مشکل ساز شده زیرا این قیمت میبایست سه ماه قبل از عید تخصیص داده شود که تاکنون تغییر ایجاد نشده لذا طی این هفت ماه گاوداران روی هر کیلو شیر تقریبا ۲۰۰۰ تومان ضرر داشتهاند و این امر موجب شده تا بسیاری از گاوداریها با مشکلات عدیدهای روبرو شوند ضمن این که علوفهای هم اگر باشد توان خرید آن را ندارند.
بسیاری از گاوداریها تعطیل میشوند
فرحبخش در ادامه میگوید: امسال به دلیل این که بارندگی نداشتیم دچار خشکسالی شدیم در شرایطی که سال قبل قیمت هر کیلو کاه بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ تومان بود اما امسال کاه به قیمت ۴۰۰۰ تومان در هر کیلو عرضه میشود یعنی چیزی حدود ۵ برابر. همچنین یونجه را سال گذشته کیلویی ۲۰۰۰ تومان تهیه میکردیم و امسال بین ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ تومان خریداری کردهایم ضمن این که گاوها تحت هر شرایطی باید تغذیه شوند در حالی که این ۲۰۰۰ تومان هم مشکل چندانی از گاوداریها مرتفع نمیکند.
وی میگوید: امسال بسیاری از گاوداریها تعطیل میشوند زیرا مواد خشبی تقریبا کم و قیمت آن سرسامآور است و با این که دولت قیمت شیر را افزایش داده اما کفایت نمیکند
فرحبخش با بیان اینکه طی این هفت ماه دولت هیچ کمکی به ما نکرده بلکه دست در جیب گاوداریها کرده تا قیمت شیر به صورت معمول افزایش نیابد تا سالهای آینده مردم در رفاه باشند تصریح میکند: اگر قیمت شیر همراه با افزایش علوفه افزایش یافته بود گاوداران با مشکل مواجه نمیشدند؛ ضمن اینکه در حال حاضر اگر علوفهای هم باشد گاوداران حتی پول خرید آن را هم ندارند.
فرحبخش ادامه میدهد: ما سالهای قبل هم با چنین مشکلاتی مواجه بودیم اما طی ۷ ماهه اخیر این مشکلات وخیمتر شدهاند یعنی قیمت علوفه بالا رفته اما قیمت شیر ثابت مانده است.
وی معتقد است مسئولان از مشکلات ما اطلاع دارند و گاها برای بازدید به گاوداریها سر میزنند اما متاسفانه تاکنون مشکلی حل نشده است.
فرحبخش با بیان اینکه ما کمک مسئولان را نمیخواهیم اما قیمت شیر را طوری تنظیم کنند که ما هم ضرر نکنیم ادامه میدهد: شیر یک ماده فاسدشدنی است که باید زودتر به فروش برسد بنابراین کارخانجات با قیمت ۴۸۰۰ و یا هر قیمتی که بخواهند آن را خریداری میکنند.
محکوم به فنا هستیم/ مهمترین مشکل ما دخالت دولت است
همچنین محمودی یکی دیگر از گاوداران با بیان این که ما محکوم به فنا هستیم بنابراین هیچ توقعی هم از کسی نداریم به گفتارنو میگوید: مهمترین مشکل ما دخالت دولت است ضمن این که به نظر میرسد مشکل امسال ما غیرقابل حل باشد.
وی میگوید: ما امسال با خشکسالی عجیبی روبرو هستیم که موجب شده قیمت علوفه و کاه ۴ برابر شود و قیمت مابقی اقلام مصرفی ما به شدت افزایش داشته باشد؛ فرض کنید روغن موتوری که ما سال قبل ۲۰۰ هزار تومان خریداری میکردیم امسال باید ۷۵۰ هزار تومان بخریم که چند برابر شده واقعا این افزایش چند برابری قیمتها توان از تولیدکنندگان گرفته و منتظر مسکنی هستیم تا این مشکلات را کم کند.
وی معتقد است قیمتگذاری شیر توسط دولت هم به معضلی تبدیل شده تحت این عنوان که دولت به ما یارانه میدهد و ارزی به ما اختصاص دادهاند دردی را دوا نمیکند زیرا ما نمیتوانیم به گاو بگوییم مثلا به جای علوفه امشب سیب زمینی بخور!!!
دولت ارز ندهد در عوض بگذارد خودمان قیمتگذاری کنیم
محمودی ادامه میدهد: برای تولید شیر املاح و پروتئین و ... نیاز است و باید در برنامه غذایی گاو گنجانده شود ضمن اینکه سویایی که دولت به ما تخصیص داده شده ۲۳ خردادماه بایستی به گاو میدادیم تا شیر تولید کند هنوز در بنادر دپو شده و ما سردرگم هستیم که چه باید بکنیم؛ به نظرم بهتر است که این یارانه به ما تعلق نگیرد و آزاد شود تا به طریقی دیگر آن را تهیه کنیم.
وی ادامه میدهد: دولت میگوید از صفر تا صد علوفه را تامین و خودش قیمت را تعیین میکند که موجب مشکلاتی برای گاوداران میشود.
محمودی معتقد است دولت ارز ندهد ولی محصول را آزاد بگذارد تا ما خودمان بدانیم چه باید بکنیم.
امان ما بریده شده
وی میگوید حدود یک ماه است که گاوداران به وضع موجود اعتراض کردهاند یکی از خواستههایشان این است که یا ارز را درست تخصیص دهند یا مواد علوفهای را به اندازه کافی در اختیار گاوداران قرار دهند و یا دخالت نکنند و بگذارند علوفه آزاد شود.
محمودی در ادامه با اشاره با اینکه تعدادی از گاوداریها رو به تعطیلی میروند و حذف میشود اما بقیه طبق روال معمول به کار خود ادامه خواهند داد افزود: با این وضع که هر روز یک قیمتی را مصوب میکنند امان ما بریده شده ضمن این که قیمتها نیز سه برابر شدهاند و توانمان رو به پایان است؛ همه ما مقروض هستیم و تولیدکنندهها ناراحت هستند.
معاون جهاد کشاورزی: گاوداران مشکلات زیادی دارند
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان هم سخنانی مشابه سخنان گاوداران کرمانی را بر زبان آورده و گفته: در حال حاضر با شرایط خشکسالی که پیش آمده قیمت نهادهها (علوفههای خشبی) با افزایش چندین برابری روبه رو شده و به هر جهت فشار مضاعفی روی دامدار وجود دارد.
علی باقری دو روز در رابطه با مشکلات اخیر گاوداری های استان کرمان به خبرگزاری ایسنا گفته: خشکسالی سال جاری در ۵۰ سال گذشته بی سابقه بوده که با افزایش ناگهانی قیمت نهادههای دامی به ویژه علوفههای خشبی از جمله کاه، بیده و سیلو ذرت روبه رو شدهایم و این مسئله تنها مربوط به استان کرمان نیست بلکه کل کشور را درگیر کرده است.
وی ادامه داده: در اینجا دامداران فشارهای زیادی متحمل میشوند و شیری که در مغازه به فروش میرسد قیمت آن نسبت به گاوداری ها زیاد است.
به گفته باقری درآمد و هزینههای دامداران با هم همخوانی ندارد و گاوداران شرایط سخت اقتصادی را طی میکنند.
استاندار کرمان هشدار داده بود
معاون جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه اکثر دامداران علوفه و نقدینگی ندارند، بیان کرد: ما از جمله استانهایی هستیم که از ابتدای سال این موارد را پیش بینی کردیم و حتی استاندار کرمان مکاتباتی با وزارت جهاد داشتند که قرار شد یکسری بسته های حمایتی در اختیار گاوداران قرار گیرد.
وی با اشاره به تحصن چند روز پیش گاوداران در مقابل استانداری عنوان کرد: بخشی از نهادهها با ارز ۴۲۰۰ تومان توسط هیئت دولت در حال تامین است و البته باید گفت که شاهد افزایش قیمت همین نهاده ها نیز بوده ایم.
از کامیونهایی که مواد معدنی حمل میکنند درخواست کردیم در برگشت نهاده بیاورند
باقری افزود: کرایه حمل نهادهها از بنادر با افزایش چند برابری روبه رو بوده و در حال حاضر کامیونهایی که از کرمان برای حمل میفرستیم متاسفانه باید چندین روز در نوبت بمانند که این شرایط را سخت تر کرده است.
وی در رابطه با دپو شدن نهادهها در گمرک عنوان کرد: بخشی از نهاده وارد شده که متاسفانه در حال حاضر کامیونی نداریم که آن را از بنادر حمل کند و حتی در این رابطه مکاتبه شده و تنها کامیونهایی که مواد معدنی را به بنادر حمل میکنند هنگام بازگشت از آنان خواسته شده تا نهاده حمل کنند.
باقری گفت: بخشی از نهادههایی همچون جو، ذرت قابل ذخیره سازی استراتژیک و تامین است، اما بخشی نیز از جمله کاه، بیده و ذرت علوفه ای که در فصل تولید میشود باید توسط دامدار خریداری و در طول سال استفاده کند.
وی درباره تعیین قیمت شیر و لبنیات تصریح کرد: قیمت شیر کشوری و توسط ستاد تنظیم بازار مشخص میشود و حتی تقاضا داده شد که ۱۰ درصد از آن در اختیار استان قرار گیرد.
بعد از گرانی کالاهایی همچون شکر، روغن، گوشت، تخممرغ و مرغ حالا نوبت به شیر رسیده تا در این آشفته بازار پلکان افزایش قیمت را طی کند. انگار کالاهای اساسی و استراتژیک زندگی مردم در حال مسابقه بر سر کمبود و در نتیجه افزایش قیمت هستند و در نبرد تا هر یک زودتر گوی افزایش قیمت را از دیگری برباید و در این میان سفره مردم و به خصوص قشر ضعیف جامعه است که هر روز کوچکتر میشود.