کشف «اولین رژ لب جهان» در جنوب کرمان

رسانه‌های جهان به‌تازگی خبری از ابعاد کشف مربوط به اختراع نخستین رژ لب جهان در جنوب استان کرمان طی حدود چهار هزار سال پیش منتشر کرده‌اند که جزییات علمی آن ارزش شنیدن و خواندن دارد و نشان می‌دهد ایرانیان در آن مقطع چه دانش پیچیده شیمیایی داشته‌اند.

به گزارش ایرنا، باستان‌شناسان در میان آثار تاریخی به دست آمده در منطقه جیرفت در استان کرمان، از داخل یک ظرف سنگی از جنس کلوریت، پودری را کشف کردند که با انجام تحقیقات و آزمایش‌های شیمیایی بر روی آن متوجه شدند این محصول یک ظرف نگهدارنده مواد آرایشی بوده و محتویات آن نیز برای رنگ آمیزی لب در چهار هزار سال پیش مورد استفاده قرار گرفته است.

اسکندری، محقق و باستان شناس، هدف اصلی از مطالعه مواد آرایشی باستانی را پی بردن به دانش علم شیمی ساکنان فلات ایران عنوان کرد که در این زمینه در دنیا سرآمد بوده‌اند.

به گفته اسکندری، تجزیه و تحلیل شیمیایی ماده برجا مانده در داخل این ظرف سنگی باستانی که شبیه سرمه‌دان‌های امروزی است، نشان می‌دهد ایرانیان نخستین اختراع‌کنندگان رژ لب بوده‌اند.

وی ادامه داد: با بهره‌گیری از روش‌های تابش پرتو ایکس و طیف‌سنجی جرمی مشخص شد بقایای مانده در ظرف از کانی‌هایی همچون هماتیت، منگنیت، برونیت، گالن و آنگلزیت همراه با صمغ‌های گیاهی و سایر مواد آلی تشکیل شده است.

اسکندری با بیان اینکه این نمونه باستانی شباهت زیادی به دستورالعمل‌های تهیه رژ لب‌ در زمان معاصر دارد تاکید کرد: مواد مشابه پیش از این از تمدن مصر به دست آمده بود اما نمونه‌ای که از ایران کشف شده هم دارای قدمت بیشتری است و هم نشان می‌دهد ایرانیان در آن زمان توانسته‌اند محصولات آرایشی پیچیده‌تری تولید کنند.

این باستان شناس اضافه کرد: در این پژوهش علمی مشخص شد این ماده به خودی خود جزییات بسیاری دارد و تهیه آن مستلزم دانش عمیق از پردازش شیمیایی و رفتار ترکیبات آهن و منگنز، تأثیرات کوارتز ریز آسیاب‌شده به عنوان براق‌کننده و روغن، موم و احتمالا اوره به عنوان عوامل مرطوب‌کننده بوده است.

وی یادآور شد: در جوامع اولیه شهری با سلسله مراتب اجتماعی، رسم دفن ظروف لوازم آرایشی همراه با متوفی نشان‌دهنده اهمیت شخص حتی پس از مرگ او بوده است.