وزیر امور خارجه آمارهای جدیدی از اثرات مثبت برجام پس از آغاز روند اجرایی برنامه جامع اقدام مشترک ارائه کرد.
به گزارش جماران به نقل از ایسنا، محمد جواد ظریف در جلسه علنی امروز (یکشنبه) مجلس آمارهای جدیدی از اثرات مثبت برجام، حجم مبادلات و سرمایههای آزاد شده کشورمان پس از آغاز روند اجرایی برنامه جامع اقدام مشترک ارائه کرد.
محمدجواد ظریف که در جلسه علنی امروز مجلس در مورد افقهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران پس از اجرای برنامه جامع اقدام مشترک سخن میگفت، اظهار کرد: اعتقاد داریم حضور مردم در صحنه سیاسی کشور باعث شده است کسانی که همیشه انقلاب اسلامی را مانع رسیدن به اهدافشان میدانستند، در مقابل این ملت سر تعظیم فرود آورند و اگر نبود حضور و مقاومت مردم طرفهای خارجی از فشار و تحریم دست برنمیداشتند و در این هدف یعنی جدایی حاکمیت و مردم مأیوس نمیشدند.
وی افزود: اتفاقی که در برنامه هستهای افتاد این بود که در یک حوزه مشخص بهانههایی که باعث ایجاد فشار و تهدید علیه کشورمان وجود داشت از دنیا گرفته شد اما این به این معنی نیست که دشمنی و خصومت آنها با کشور حل شده و کارشکنیها را کنار گذاشتهاند.
ظریف افزود: از زمان به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای با پشتوانه تلاش و مقاومت مردم و اعتماد به خدا و اهل بیت ما هر روز به دنبال پیگیری حقوق ایران در دنیا بودیم و باید بدانیم اگر برجام نبود قرار بود تحریمها افزوده شود و روند اجرایی تحریمهای گذشته علیه ایران ادامه پیدا میکرد و در این مسیر فروش نفتمان به صفر میرسید.
وی تصریح کرد: در آغاز کار دولت تدبیر و امید ما فروشمان به رقمی به 850 هزار بشکه رسیده بود در حالی که پیش از آن و قبل از اعمال تحریمها حدود دو میلیون بشکه فروش نفت داشتیم، اما به برکت مقاومت مردم این روند متوقف شد و امروز تولید نفت ما به بالاتر از دو میلیون بشکه رسیده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به مسیر حل و فصل پیامدی گفت: هیاتهای خارجی در ایران و پس از حل و فصل ابعاد نظامی پرونده هستهای نشان میدهد که دنیا ایران را محیطی امن برای سرمایهگذاری میداند، اما برخی کشورها و صهیونیستها و سعودیها به دنبال نشان دادن فضای ناامنی در کشور ما هستند و ما باید بدانیم که نباید به این فضا دامن بزنیم و جو روانی علیه کشورمان تشدید کنیم و دائم بگوییم که تحریمها برداشته نشده و شاید به زودی اجرای برجام متوقف شود.
وی تاکید کرد: پس از اجرایی شدن روال برجام ماهانه رقمی حدود 700 میلیون دلار وارد خزانهای شد که موجودی فراوانی نداشت و نباید ما واقعیت را زیر سوال ببریم. همچنین منابع مالیمان قابل وصول شد و بسیاری از بانکها ارتباطات خود را با ایران از سر گرفتند.
ظریف با بیان اینکه شرایط برای بازگشایی اعتبار اسنادی برای کشورمان و تجار فراهم شده، گفت: تا 11 خردادماه حدود 4172 مورد اعتبار اسنادی یا همان السی باز شده و این رقم رو به افزایش است. همچنین تا به امروز 5 میلیاد دلار بدهی نفتی اماراتیها به ایران، دو میلیارد دلار بدهی شل به ایران، شش میلیارد دلار از بدهی نفتی هندیها به ایران و تقریباً تمام مطالبات کشورمان از یونان به کشور بازگشته است.
ظریف تاکید کرد: در شرایطی که این دستاوردها برای کشورمان ایجاد شده نباید دائم القا کنیم که ایران یک کشور پرخطر است و هر روز تحریمها ممکن است بازگردد و در مسیری که صهیونیستها و سعودیها میخواهند گام برداریم؛ البته هنوز برخی از مشکلات وجود دارد اما این موانع و مشکلات هیچ ارتباطی با برجام ندارد و دیواری که در طول سالها بلندتر و بلندتر شده است.
40 میلیارد دلار منابع اعتباری در کشور ایجاد شده است
وی خاطرنشان کرد: امروز خطوط اعتباری پیش روی کشور قرار گرفته و به دلیل حساسیت دولت برای هدایت این خطوط اعتباری و ارتباطات حاصله به سمت نیازهای داخلی کمی حرکت با فکر و طمأنینه بیشتر است اما بدانیم حدود 40 میلیارد دلار منابع اعتباری در کشور با دنیا ایجاد شد و در طول تاریخ ایران 60 توافق حمایت از سرمایهگذاری خارجی با طرفهای مختلف امضا شده که هفت توافق آن در طول سالهای پس از برجام بوده است.
وی تصریح کرد: تاکنون بیش از سه میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در کشورمان به تصویب رسیده که قطعا این رقم رو به افزایش خواهد بود.
ظریف در ادامه اظهار کرد: دولت سعودی توانست مقدار زیادی از بازارهای نفتی را ببلعد و ما خوشبختانه توانستهایم از زیر 900 هزار بشکه صادرات نفت به دو میلیون بشکه برسیم و شرکتهای معتبر بینالمللی به سمت ایران سرازیر شدهاند؛ شرکتهایی که اگر در نمایشگاهها به سمت آنها میرفتیم اعلام میکردند که نمیتوانیم با شما حرف بزنیم یا به عنوان مثال اگر در دوبی به سراغ ماکروسافت میرفتیم به ما میگفتند که اجازه ندارند با ما حتی صحبت کنند، اما امروز نمایندگان ماکروسافت در ایران هستند و این ما هستیم که شرایط امروز را رقابتی کردهایم.
وزیر امور خارجه در ادامه اظهار کرد: در حوزه حمل و نقل نیز خوشبختانه ناوگان هوایی، کشتیرانی و ریلی در حال بازسازی هستند. فرامو ش نکنیم در شرایط عادی، مذاکره و اجرای یک قرارداد چند میلیاردی سالها طول میکشید به عنوان مثال قرارداد فولاد مبارکه برای مذاکره پنج سال طول کشید اما ما ظرف پنج ماه توانستیم بسیاری از این قراردادها را به مراحل خوبی برسانیم.
ظریف تصریح کرد: موانع، مخالفتها، کارشکنیها و شیطنتها را فراموش نکردهایم و قرارمان نبود که اختلافات مبنایی و اصولیمان را با دیگران حل و فصل کنیم. اعتقاد داشته و داریم که جمهوری اسلامی ایران براساس حفظ آرمانها و دیدگاههای امام و رهنمودهای رهبری به پیش میرود و قصد مذاکره در اینها را نداشتهایم.
وی افزود: تلاشمان این بوده است که با حفظ این مبانی بهانهها را بگیریم. نباید بهانهتراشی کنیم باید تلاش کنیم که بهانهها گرفته شود و با فراهم کردن بستر اقتصاد مقاومتی فضایی برای سرمایهگذاری در تولید و اشتغال ایجاد شده است، فضایی که به برکت حضور نیروهای مسلح آرمترین فضای منطقه است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: به برکت مقاومت و حضور مردم در پای صندوقهای رای امید دشمنان نظام اسلامی ناامید شده است. اجازه ندهید این فضای مبارکی که به برکت خون شهدا به وجود آمده دستخوش اختلافات جناحی شود و سرمایهگذاران داخلی را ناامید کند و برای سرمایهگذاران خارجی نیز اینگونه القا کند که محیط ایران همچنان با تحریم است.
قرارمان نبود که تحریمهای شرکتهای آمریکایی را برداریم
ظریف در ادامه اظهار کرد: قرارمان نبود که تحریمهای شرکتهای آمریکایی را برداریم. همانطور که میبینید وزیر خارجه آمریکا به جای اینکه با قلدری بگوید ما تحریم میکنیم ناگزیر از گفتن آن است و میگوید که ما تلاش میکنیم که تحریمها را برداریم. بحث بر این است که برای اینکه بر ایران تحریم بگذارند امروز فرار میکنند از این اتهام که تحریمها را علیه ایران ادامه دهند.
ظریف همچنین بیان کرد: دستاورد خون شهدا و تلاش مقاومت مردم و خدمتگذارانتان را فراموش نکنید.
وی تصریح کرد: براساس کدام معادله در پنج ماه گشایش اقتصادی ایجاد میشود که ما انتظار داریم پس از پنج ماه از اجرایی شدن برجام مشکلات فراوان گذشته به یکباره حل شود و دائم روی این موضوع تمرکز کنیم؟
ظریف تاکید کرد: مبانی قدرت جمهوری اسلامی ایران استکبارستیزی و حرکت ضدسلطه است؛ به همین دلیل است که عربستان و صهیونیستها علیه ما تلاش میکنند و ما اصول خود یعنی حمایت از مقاومت و تلاش علیه استکبارستیزی کوتاه نمییاییم و ما در گذشته نیز این را بارها گفتهایم و اگر امروز برخی تحریمها و فشارها علیه ما اعمال میشود به دلیل همین مبنای فکری است و ما به خاطر چند دلار از اصولمان عدول نمیکنیم.
وی همچنین در ادامه خاطرنشان کرد: مذاکرات هستهای با هدایت و نظارت رهبری شکل گرفته و قطعاً حمایتها و هدایتهای داهیانه ایشان در این مسیر باعث افتخار تیم مذاکرهکننده بوده است و اگر این حمایتها نبود نتیجه مورد نظر حاصل نمیشد.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به ارائه منظم گزارش از روند اجرای برجام براساس مصوب مجلس گفت: ما 27 فروردین طبق قانون گزارش کامل و صادقانهای را ارائه کردیم و گزارش بعدی را 27 تیرماه ان شاءالله ارائه خواهیم کرد و قطعاً قانون برای ما یک مبناست.
وی همچنین درخصوص رسوایی اخیر عربستان در سازمان ملل خاطرنشان کرد: اتفاقی که افتاد که قطعا باعث شرمندگی سازمان ملل است، تکرار اتفاقات گذشته است که امروز با نمود قدرت ایران و فروکش کردن هیاهوها نمود بیشتری پیدا کرد و توجه کنیم که عربستان هیچگاه تغییر نکرده است و این رفتارها به خاطر قدرت جمهوری اسلامی ایران است و فضاحتهای این کشور که پشت غبار ایرانهراسی و ایرانستیزی سالها پنهان شده بود دیگر قابل کتمان نیست.
وی تاکید کرد: اگر آنها نخواهند از تروریستها و افراطیها که روزی دامن آنها را خواهد گرفت، حمایت کنند و اگر نخواهند یمن را به خاک و خون بکشند و اگر بخواهند برخی رفتارهایشان را اصلاح کنند ما مشکلی با کشورهای همسایه و دوست نداریم و عربستان هم زیر این چتر قرار میگیرد و اینکه امسال حج را لغو کردیم به خاطر تاکید بر روی عزت و صحت حجاجمان بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برنامه وزارت امور خارجه برای تحقق اقتصاد مقاومتی گفت: ما در وزارت خارجه اصول اقتصاد مقاومتی را دنبال میکنیم و شرایط برای سرمایهگذاری در ایران برای تحقق اقتصاد مقاومتی را مهیا میکنیم و باید هر ایرانی در هر جای دنیا احساس کند میتواند در داخل کشور آزادانه سرمایهگذاری کند و میتواند هر زمانی که خواست در کشور حاضر و یا از آن خارج شود.
ظریف با بیان این مطلب که به زودی دعوای حقوقی جمهوری اسلامی ایران علیه آمریکا تقدیم مراجع بینالمللی خواهد شد، گفت: اقدامات لازم برای برخورد با دستاندازی غیرقانونی به اموال جمهوری اسلامی ایران انجام شده و به زودی دعاوی حقوقی جمهوری اسلامی ایران علیه ایالات متحده در دیوان بینالمللی دادگستری جاری خواهد شد و به دنیا نشان خواهیم داد که اقدام آمریکا قانونشکنی بوده است و این اتفاق به هیچ عنوان به معنای تحقیر جمهوری اسلامی ایران نخواهد بود و امروز کشورمان در اوج عزت است و تحقیر ملت ما مربوط به دوران دیگری بود.
وی درخصوص کمیسیون مشترک اجرای برجام گفت: جلسات این کمیسیون و کارگروههای زیرمجموعه آن به طور منظم برگزار میشود و ما هر روز اقدامات مربوط به برجام را پیگیری میکنیم و تعهدات طرف مقابل را تا مثقال آخر وصول میکنیم.
وی خاطرنشان کرد: ما حدود هفت تا هشت سال از قوانین بینالمللی عقب هستیم و در این سالها ارتباطمان با بانکهای خارجی قطع بود قوانین متعددی تغییر پیدا کرد و ما از مجلس تقاضا داریم پیوستن ایران به کنوانسیونهای جدید را مطابق با لایحههای وزارت اقتصاد، وزارت خارجه و سایر بخشها دریافت میکند مورد بررسی قرار دهد.
وزیر امور خارجه در بخش پایانی صحبتهای خود درخصوص شرایط توسعه گردشگری در کشورمان گفت: مبنای فکری ما حفظ عزت ایران است و ما بر همین اساس هیچوقت به طور یکجانبه با هیچ کشوری لغو روادید نمیکنیم و تنها لغو روادید به صورت دوجانبه اتفاق خواهد بود و در این مسیر عزت ایرانی برای اولویت داریم.
پاسخ به سوالات نمایندگان
وزیر امور خارجه پس از پایان ارائه گزارش خود در صحن علنی مجلس به سوالات نمایندگان نیز پاسخ داد.
محمد جواد ظریف در پاسخ به سوالی مبنی بر این که پس از برجام نقش وزیر خارجه برای تشویق سرمایهگذاران برجسته بوده است اما بعضی از بانکهای بزرگ همکاری لازم را انجام نمیدهند، گفت: در این موضوع دو نکته وجود دارد؛ یکی این که بانکهای بزرگ حدود 7-8 یا 10 سال مورد تحریم بودهاند و جریمه شدهاند. مانند بانکی در سوییس که دو میلیارد دلار جریمه شده یا یکی از بانکهای آلمان نیز به همین ترتیب. لذا فضای روانی که در بانکها وارد شده است را باید بشکنیم اما چگونه؟ به آمریکا و اروپاییها فشار وارد میآوریم که بانکها را راضی کنند تا وارد سرمایهگذاری شوند.
وی افزود: راه دیگر باز کردن مسیری برای بانکهاست؛ غیر از بانکهایی که خیلی پر سر و صدا هستند بانکهای زیادی در دنیا وجود دارند که به سمت ایران میآیند؛ از طرف دیگر میتوانیم فضای رقابتی ایجاد کنیم. باید کاری کنیم بانکهایی که از این قافله عقب ماندهاند احساس نکنند که تصمیم درستی گرفتهاند.
وزیر خارجه با اشاره به این که در این مورد تحریمی علیه ایران وجود ندارد، گفت: ما نباید این را خودمان تبلیغ کنیم، تنها جایی که تبلیغ میکنند بعضی از دوستان در داخل هستند؛ بنابراین باید فضای رقابتی ایجاد کنیم و حتی بنده در سفر قبلی که به اروپا داشتم تعدادی از مسوولان بانکها نیز با ما بودند و در سفری است که امشب به اسلو خواهم داشت مذاکرات بانکی و سیاسی انجام خواهیم داد.
ظریف تصریح کرد: همچنین در دیداری که با اعضای 1+5 خواهیم داشت در اجرای صحیح برجام تاکید خواهم کرد. زیرا در حوزه اقتصاد و سرمایهگذاری مهمترین عامل برای سرمایه گذاری ایجاد فضایی امن و بیتنش است.
ظریف همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره این که آمریکا قانونی را به تصویب رساند در مورد روادید کسانی که به ایران میآیند و باید دوباره کسب اجازه کنند و این مساله با روح برجام مغایر است، اظهار کرد: زمانی که این خبر را شنیدم با آقای کری تماس گرفتم و گفتم این خلاف قانون است و او هم تعهد کرد که اقدامات لازم را انجام دهد.
وی تصریح کرد: در مورد بازرگانان اروپایی و کشورهای سی و هشت گانهای که امکان سفر بدون روادید به آمریکا داشتند در حال حاضر وضعشان بد نیست. با این تفاوت که الان میروند و یک ویزای ده ساله دریافت میکنند لذا از طرف تجاری این موضوع مانعی نخواهد داشت.
ظریف ادامه داد: ممکن است در ارتباطات مردمی مشکل باشد که مذاکراتمان را در این زمینه ادامه میدهیم. البته طرف آمریکایی میداند که این قانون مانع روابط اقتصادی با ایران شود، نقض برجام است نباید این کار صورت گیرد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این صحبت لاریجانی که آیا پیگیریها ادامه دارد، گفت: مقداری از طرف مقابل این مساله حل شده است. در حال پیگیری هستیم. مکانیسمی هم از طریق کنسولی ما ایجاد شده که موضوع پیگیری شود.
بر اساس این گزارش، ظریف همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد این که بعد از توافق هستهای تحریمهایی علیه اشخاص و یا افرادی ایجاد شده است، گفت: در حوزه هستهای حتی یک تحریم هم اضافه نشده است؛ البته افراد جدیدی را وارد فهرست کردهاند و ما تنها در حوزه موشکی پاسخ دادیم. این که در حوزه موشکی با طرف غربی مذاکره نکردیم.
وی خطاب به نمایندگان مجلس اظهار کرد: گفتوگویی که نمایندگان مجلس آمریکا با اعضای وزارت خارجه این کشور داشتند را بروید بخوانید. نمایندگان مجلس به نمایندگان وزارت خارجه آمریکا میگویند که شما چه کار کردهاید؟ ممنوعیت قطعی برای برنامه موشکی ایران را به یک برنامه آبکی تبدیل کردید، متاسفم که این گفتوگوها در اختیار مردم قرار نمیگیرد که بدانند نمایندگان مجلس آمریکا به اعضای وزارت خارجه این کشور چه میگویند که آنها از مواضعشان کنار آمدند.
وی تاکید کرد: بنابراین تمام بحث موشکی را توانستیم با اقتدار حفظ کنیم. لذا برنامه موشکی نقض برجام نیست. میگویند با قطعنامه 2231 همخوانی ندارد و برای آرام کردن افکار عمومی خود به فهرستهای قبلی خود افرادی را اضافه کردند که پاسخ به آنها این است که تقویت توان موشکی ایران دفاعی و برای جلوگیری از تعدی و چشمداشت به خاک و منافع جمهوری اسلامی ایران است که نیروهای مقتدر ما اجازه نمیدهند که هیچ کس چشمداشتی داشته باشد.
وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که برای هر نوع تحریمی که اعمال شود باید اقدام متقابل صورت گیرد، گفت: در شورای عالی امنیت ملی چارچوبهایی بیان شده است که به عنوان اقدام متقابل در مقابل اقدامی که آنها انجام دهند ما نیز آن اقدامات را انجام خواهیم داد لذا چارچوبی که در شورای امنیت ملی به تصویب رسیده است، مسوولیت را مشخص میکند و اگر تخطی صورت گیرد در راستای نقض برجام بوده است و یا اگر تحریمهای جدیدی تحمیل شود که بر اساس آن اقدام متقابل صورت میگیرد البته در حوزه موشکی به دستور رییس جمهور اقدامی انجام شده است.
ظریف همچنین در مورد قانون داماتو و این که چگونه اعمال میکنند، گفت: نمایندگان مجلس آمریکا به دنبال تحریم هستند و ما به دولت آمریکا تذکر دادهایم که باید برجام رعایت شود و البته در حال حاضر بحث قانون داماتو نیست، قانون ایلسا است و تمدید قانون ایلسا مغایر برجام به شمار میرود و نحوه برخورد با این قانون در کنگره باعث میشود که برجام نقض شود البته اهداف و چارچوبهای برجام هم مشخص است.
وزیر امور خارجه همچنین در مورد این که با توجه به تحولات منطقه روابط تجاری ما با روسیه باید قویتر انجام شود و تا کنون چه اقداماتی صورت گرفته است، گفت: علاوه بر این که یکی از گستردهترین مذاکرات اقتصادی ما با طرف روسی میباشد اما چین هم در جایگاه خود قابل تامل است که قصد دارد 30 میلیارد دلار به منظور سرمایهگذاری و فاینانس داشته باشد و ما با این دو کشور ارتباطات اقتصادی داریم.
وی تصریح کرد: با روسیه نیز فاینانس 2.2 میلیارد دلاری بانکی داریم البته بحثی هم مطرح شده که 5 میلیارد دلار در برخی پروژهها سرمایهگذاری انجام شود. ضمن این که ما تلاش میکنیم کاهش تعرفهها را هم داشته باشیم و محصولاتی مانند مواد لبنی و گوشتی هم بتوانیم در برنامههای خود قرار دهیم بنابراین سطح روابط اقتصادی ما با روسیه در حال گسترش است. روابط بانکی خوبی هم داریم.
ظریف در پایان اظهار کرد: در مورد فاینانس 5 میلیارد دلاری که مرحله اول آن دو میلیارد دلار است شرایط مقررات را ارزیابی خواهیم کرد تا اطمینان حاصل کنیم منافع ایران تامین میشود.