افزایش ۱.۵ درجه‌ای دمای تابستان؛
براساس اعلام کارشناسان هواشناسی کرمان امسال کرمانی‌هاتابستانی گرم‌تر ازسال قبل راتجربه می‌کنندواین در حالیست که خبرهای خوبی ازپاییزنیزبه گوش نمی‌رسدوحکایت ازکاهش میزان بارندگی‌ها دارد.
هر گاه اسم تابستان می‌آید روزهای گرم و طاقت فرسا در ذهن‌ها تداعی می‌شود اما این روزها افزایش دما به گونه ای شده است که تاکنون سابقه نداشته و مردم را به ویژه در مناطق گرمسیری با مشکلات عدیده ای مواجه کرده است.
در حالی روزهای ابتدایی فصل تابستان را می گذارنیم که گرمایی بی سابقه که اغلب در مردادماه و با شدت کمتری رخ می‌نمود در اواسط تیرماه مردم را غافگیر کرده است. به گفته کارشناسان هواشناسی تابستان امسال میانگین دمایی کرمان ۰.۵ تا ۱.۵ درجه گرم‌تر از حالت نرمال است و پاییز امسال نیز علاوه بر ادامه این روند، شاهد کاهش میزان بارش‌ها در استانی خواهیم بود که مدت‌های مدید است که با پدیده خشکسالی و بحران کم آبی دست و پنجه نرم می‌کند.
کرمان که پهناورترین استان کشور به شمار می‌آید دارای شرایط آب و هوایی متنوع بوده و گرم‌ترین و خنک‌ترین نقاط را در خود جای داده است؛ ثبت دمای ۵۲ درجه طی چند روز اخیر در شهداد که «گندم بریان» گرم‌ترین نقطه کره زمین را در خود جای داده و دمای ۱۵ درجه در لاله زار گویای این واقعیت است.
این روزها بحث پیرامون تفاوت دمای اعلام شده از سوی هواشناسی با دماسنج خودروها یا دماسنج‌های معمولی بالا گرفته است؛ درحالی مردم شهداد خبر از دمای ۶۸ درجه به گواه دماسنج‌های نصب شده در سایه می‌دهند که مسئولان هواشناسی این دما را غیراستاندارد می‌دانند و اعتقاد دارند که دما باید تحت یک سری شرایط استاندارد تعیین شود. چرا که دماسنج‌های ماشین‌ها یا دماسنج‌هایی که در ارتفاع مناسب قرار ندارد با خطای اندازه گیری مواجه هستند.
جولان گرمای بی سابقه در استان کرمان
مریم سلاجقه کارشناس اداره کل هواشناسی استان کرمان در گفتگو با مهر می‌گوید: برای ثبت دما یکسری شرایط استاندارد تعریف شده و دماسنج باید در جعبه اسکرین در یک ارتفاع مشخص و به دور از تابش مستقیم آفتاب باشد.
وقتی از او در خصوص ثبت دمای ۶۸ درجه در شهداد سؤال می‌کنم اینگونه پاسخ می‌دهد: دمایی که توسط دماسنج‌های معمولی داخل خودرو یا در سطح زمین گرفته می‌شود دچار خطا بوده و عوامل محیطی نظیر دمای موتور خودرو، تابش مستقیم آفتاب یا گرمای سطح زمین بر آن تاثیرگذار است.
سلاجقه ثبت دمای ۵۲ درجه در ۱۴ تیرماه جاری در شهداد را بی سابقه می‌داند و می‌افزاید: در این روز شهداد گرم‌ترین نقطه ایران بود و مردم این منطقه در خنک‌ترین ساعات روز دمای ۳۶ درجه را تجربه کردند این در حالی است که بیشینه دمای شهداد در سال‌های گذشته ۵۰.۴ درجه بود که در دوم تیرماه سال ۸۴ ثبت شد. روز گذشته نیز بیشینه و کمینه دما در شهداد به ترتیب ۴۹ و ۳۶ درجه بوده و امروز نیز همینگونه است.
از او در خصوص مدت زمان ادامه روند افزایش دما سؤال می‌کنم؛ می‌گوید: دما برای طولانی مدت قابل پیش بینی نیست اما طبق قاعده کلی همواره میانگین دما تا اواسط مرداد ماه روند افزایشی دارد.
این کارشناس هواشناسی کرمان از تابستانی با افزایش میانگین دمایی بین ۰.۵ تا ۱.۵ درجه خبر می‌دهد اما بارش‌های تابستانی را نرمال می‌داند و می‌افزاید: این روند در خصوص پاییز نیز صادق بوده و در پاییز امسال ضمن کاهش میزان بارندگی میانگین دمای هوا ۰.۵ تا ۱.۵ درجه گرم‌تر از حالت نرمال خواهد بود.
فردا اندکی هوا خنک تر می‌شود ولی باز هوا گرم است، در واقع این کاهش به صورت عددی بوده و به لحاظ احساسی هوای گرم است؛ این را سلاجقه می‌گوید و ادامه می‌دهد: این کاهش دما در حد یک تا دو درجه بوده و محسوس نیست؛ در مجموع این هفته دما نوسان داشته و قاعده خاصی ندارد.
وی از بارش‌های رگباری و رعد وبرق در ارتفاعات جنوب و جنوب غرب استان کرمان در بعدازظهر امروز خبر می‌دهد و می‌گوید: صبح امروز لاله زار با ۱۵ درجه و شهداد با ۳۶ درجه به ترتیب خنک‌ترین و گرم‌ترین نقاط استان کرمان بودند.
سلاجقه از ثبت دمای ۲۳ درجه شهر کرمان در صبح امروز خبر می‌دهد و می‌افزاید: انتظار داریم این دما در گرم‌ترین ساعات روز به ۳۹ درجه برسد. بیشنه دما طی روز گذشته در شهر کرمان ۴۰ درجه بود که امروز نسبت به دیروز تغییر محسوسی مشاهده نمی‌شود.
وی یادآور می‌شود: امروز آسمان در اکثر مناطق استان کرمان کمی ابری خواهد بود، در مناطق غربی شاهد رگبار و در مناطق شرقی شاهد وزش باد خواهیم بود.
سلاجقه ادامه می‌دهد: مردم شهرستان‌های ریگان، رودبار جنوب، قلعه گنج و شهداد روز گذشته دمای ۴۹ درجه را تجربه کردند.
وی میزان بارش‌ها در سال زراعی جاری را ۱۰۹.۳ میلیمتر اعلام کرده و می‌گوید: این میزان بارندگی در مدت مشابه سال قبل ۱۰۴.۹ میلیمتر بوده است.
گرمازدگی در کمین شهروندان
اما با توجه گرمای هوا سلامتی افراد می‌تواند به مخاطره افتاده و کمترین بی توجهی فرد را دچار گرمازدگی کند، پزشکان معتقدند که افراد در این ایام باید مصرف میوه و مایعات را افزایش داده و از قرار گرفتن در محیط‌هایی با دمای بالا پرهیز کنند.
دکتر عبدالرضا محمودی پزشک عمومی می‌گوید: با توجه به احتمال گرمازدگی افراد در اثر افزایش دما، مردم باید ضمن پرهیز از حضور طولانی مدت در مکان‌هایی با دمای بالا مصرف مایعات فراوان و آب زیاد را مدنظر قرار داده و همچنین سبزیجات و میوه‌ها را جایگزین غذاهای پرچرب و دیر هضم یا دارای پروتئین بالا کنند.
وی با اشاره به افزایش مراجعه بیماران با علائم گرمازدگی به مراکز درمانی می‌گوید: زمانی که افراد برای مدت زمان طولانی در معرض هوای گرم قرار گرفته و بار اضافی به سیستم کنترل دمای بدن فرد وارد می‌شود دیگر بدن قادر به خنک کردن خود نبوده و افزایش تعریق رخ داده در نتیجه بدن دچار اختلال می‌شود.
به گفته وی خستگی، غش، سردرد، اسهال و استفراغ، رنگ پریدگی و مرطوب بودن پوست، تند و ضعیف بودن نبض، تند و سطحی بودن تنفس، گرفتگی عضلانی، بر افروخته بودن پوست بدون تعریق، بالا بودن درجه حرارت بدن، تند بودن ضربان قلب، گیجی، از دست دادن هوشیاری، گرفتگی عضلات و گشادی مردمک چشم از جمله علائم گرمازدگی است.
اقدامات اولیه درمانی برای بیماران دچار گرمازدگی
این پزشک درمان و عوارض ناشی از گرمازدگی را منوط به شدت آن می‌داند و می‌افزاید: اطرافیان بیمار باید پیش از اقدام برای رساندن فرد گرما زده به مراکز درمانی دمای بدن فرد را کاهش دهند که برای این منظور بدن فرد گرمازده را در آب سرد فرو برده به طوری که دمای بدن به کمتر از ۳۹ درجه نرسد.
وی ادامه می‌دهد: در صورتی که چنین امکانی وجود ندارد می‌توان با استفاده از یک پارچه بدن فرد را با آب سرد خیس کرده یا قطعات یخ را به آرامی روی بدن فرد حرکت داد و ابتدا باید سر و گردن او را خنک کرد.
محمودی می‌افزاید: پاهای فرد باید در محل بالاتری نسبت به بدن او قرار گیرد تا جریان خون به سمت سر او بیشتر شود و دست‌ها و پاهای فرد را در صورتی که دچار گرفتگی عضلانی نشده باشد ماساژ داده شود تا خونی که خنک شده، به سمت مغز و مرکز بدن او جریان یابد.
این پزشک با اشاره به اینکه افرادی که دچار گرمازدگی به علت تعریق زیاد حجم زیادی آب و نمک بدن خود را از دست می‌دهند، تاکید می‌کند: چنانچه فرد دچار گرمازدگی به هوش است بهتر است آب یا نوشیدنی خنک به همراه مقدار کمی نمک بنوشد.
وی ادامه می‌دهد: هنگامی که بدن فرد خنک شد باید هر ۱۰ دقیقه یک بار دمای بدن او را اندازه گیری کرد تا دمای بدنش به ۳۸.۵ درجه سانتیگراد کاهش پیدا کند.
