فرهنگ> رسانه: امین شول سیرجانی: در شرایطی که مذاکرههای هستهای ایران و کشورهای گروه ۱+۵ همچنان در جریان است اما شبکه های تلویزیونی کشورمان بر خلاف بسیاری از رسانههای غربی از انعکاس آنچه در لوزان میگذرد با بیاعتنایی عبور کرده است.
امشب، شب آخر ضرب الاجل تعیین شده برای مذاکرههای هستهای میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ است. از شهروندان عادی گرفته تا نخبگان، تجار، اهالی سیاست و... همه و همه در پی اطلاع از نتایج مذاکرههای دشوار و پیچیده نمایندگان ایران و کشورهای غربی هستند. در این شرایط خبرگزاریهای معتبر غربی در کنار شبکههای تلویزیونی خارج از کشور کوشش میکنند در راستای سیاستهای رسانهایشان اخبار جدیدی را از لوزان مخابره کنند. اخباری که بعضا به فضاسازی رسانهای هم شباهت دارند. اما شبکههای تلویزیونی داخل کشور با خونسردی تمام با موضوع برخورد کردهاند.
انتخاب سردبیر؛ بازرسی از رستورانها
حوالی ساعت سه بامداد یک شبکه خبری فارسی زبان خارج از کشور در حال گفتوگو با دو مفسر پیرامون برنامههای هستهای ایران و آینده مذاکره هاست. اما در ایران «شبکه بین المللی خبر» که شبکه تخصصی پخش خبر و تفسیر رویدادهاست؛ برنامه مستندی را درباره چگونگی «تامین سوخت کشتیها در جهان» پخش میکند. راس ساعت سه بامداد هم این شبکه ۱۵ ثانیه از بخش خبریاش را به مذاکرات اختصاص داد و سپس به سراغ پخش گزارشی دباره بازدید سرزده بازرسان بهداشت و تعزیرات از رستورانهای فرحزاد تهران اختصاص داد و به مردم توصیه کرد جوجه کباب زعفرانی را فقط در رستورانهای مورد اطمینان بخورند. سایر شبکههای تلویزیونی داخل کشور هم مانند شبکه خبر پخش برنامههای عادیشان را دنبال کردهاند. شبکه یک فیلم سینمایی «دیدی میتازد» را پخش کرد و شبکه سه هم یک فیلم داستانی.
خبرهای واکنشی بدون تحلیل
آخرین برنامه تحلیلی تلویزیون به گفتوگوی ویژه خبری شبکه مربوط است که با حضور صادق خرازی و حمید بعیدینژاد – دیپلمات عضو تیم مذاکره کننده هستهای – پخش شد. خبرگزاریهای داخلی در مقایسه با تلویزیون وضعیت بهتری دارند و هر کدام کوشش کردهاند از طریق خبرنگاران اعزامیشان خبرهای اختصاصی بیشتری تولید کنند. با این وجود خبرگزاریهای داخلی هم نتوانستند از ظرفیت خبرنگاران اعزامیشان به شکل مناسبی بهره ببرند. خبرگزاری فارس از ساعت یک بامداد تا سه بامداد فقط سه خبر بسیار کوتاه روی خروجیاش قرارداده که بدون نقل قول مشخص و مبهم هستند.
خبرگزاریهای تسنیم، مهر و ایسنا هم خبرهایش بیشتر جنبه «واکنشی» دارند. مثلا این خبرگزاریها خبر رسانههای غربی درباره تعیین ضرب الاجل برای ایران تا فردا صبح را به نقل از «یک دیپلمات ایرانی» تکذیب کردهاند یا خبرهای واکنشی دیگری را منتشر کردهاند اما گزارش مستقلی که حاوی دیدگاههای کارشناسان باشد را منتشر نکردهاند. به نظر میرسد تا اینجای کار تلویزیون ایران عملا از انعکاس آنچه در شب آخر مذاکرهها در لوزان میگذرد؛ عقب مانده است و خبرگزاریها هم انرژی لازم را برای شفاف سازی و اطلاع رسانی به کار نگرفتهاند.