استقامت نوشت:
حادثهی تلخ و دردناک روستای جهانآباد فهرج هفته گذشته افکار عمومی را در استان و بلکه در کل کشور در بهت و حیرت فرو برد. حوادثی از این دست اگرچه به طور کامل قابل پیشگیری هم نیستند هم یک راه مقابله با این رویدادهای ناگوار دستکم این است که مسوولان و اهل نظر در این باره سکوت نکنند و به تحلیل جنبههای مختلف این رویداد بپردازند.
انتشار این خبر به خصوص در شبکههای اجتماعی، اما اغلب محدود به نشان دادن چهرهی زشت و ضد انسانی جنایت بود، و این واقعه کمتر از نظر تحلیلی مورد توجه قرار گرفت. اولین واکنش تحلیلی از سوی خلیل هماییراد مطرح شد که روی جنبهها و بسترهای اجتماعی و فرهنگی این جنایت تاکید کرد و آن را ناشی از فقر فرهنگی خواند.
این نوع نگاه اما به فاصلهی کوتاهی تبدیل به یک اعتراض در شبکهها شد تا آنجا که برخی این پیشفرض را به فقر فرهنگی منطقهی جغرافیایی وقوع جرم تعمیم دادند که با توضیحات بعدی و کارشناسی هماییراد این مساله تا حدودی فروکش کرد.
در این میان اما وحید قرایی وکیل خبرنگار کرمانی از منظر حقوقی و اجتماعی نیز در وبسایت شخصی خود به این ماجرا توجه کرد و خبرگزاری ایسنا منطقه کرمان نیز کوشید با انتشار یک گزارش در گفتوگو با دو کارشناس روان شناسی و جامعه شناسی به کند و کاو در لایهها و ابعاد دیگر این ماجرا التفات ویژهای به این واقعه دردناک نشان دهد. علاقهمندان به این مباحث حتما مطالب مورد اشاره را مطالعه و در این مجال محدود اینک نیازی به تکرار همهی موارد فوق نیست.
همانطور که انتظار میرفت قاتل در مدت زمان کوتاهی با تلاش گستردهی نیروهای امنیتی و انتظامی دستگیر شد و دادگستری نیز تاکید دارد که رسیدگی به این پرونده را به سرعت و به طور ویژه انجام خواهد داد، که خبر مربوط رادر همین صفحه خواهید خواند. به طور مسلم این رسیدگی که به دنبال آن مجازات قاتل را نیز در پی دارد مرهمی است بر زخمی که به این زودیها مداوا نمیشود. اما رسیدگی به این پرونده از این نظر که ابعاد و لایههای پنهان این واقعه را نیز برملا میکند اهمیت دارد.
توجه به انگیزهها و لایههای روان شناختی و جامعهشناختی این واقعه دردناک، که ایبسا قاتل نیز خود از قربانیان این خشونت و بسترهای کهنهی خشونتزایی در جامعه قلمداد بشود، حتما اهمیت زیادی دارد. این رسیدگی برای جرم شناسان و برنامهریزان اجتماعی و نیز برای تنویر افکار عمومی امری ارزشمند است و امید است مسوولان ذیربط در این فقره جدیت نشان دهند و با اطلاع رسانی و بیان تحلیلی ماجرا از جنبههای مختلف در رسانهها به مساله توجه نشان داده و دقت نظر لازم را بنمایند تا همهچیز محدود و منحصر به مجازات قاتل نشود.
در ادامه آخرین ارزیابی و سوال تحلیلی یک مسوول ذیربط را که خبرگزاری ایرنا منتشر نموده است میآوریم با این امید که جرمشناسان و کارشناسان حقوقی، روان شناسی و جامعه شناسی به گفتوگوی انتقادی خود توجه نشان دهند و رسانهها نیز به منظور درک بهتر و روشنتری از این واقعه به افکار عمومی یاری برسانند. این واقعهی تلخ اگرچه ریشهکن کردن آن به طور مطلق امکان پذیر نیست؛ اما با خشکاندن بسترهای این نوع جنایتها در محیطهای جغرافیایی، اجتماعی، و فرهنگی و خانوادگی شاید بتوان از ابعاد آن فروکاست و یا تکرار آن را به حداقل ممکن کاهش داد.
پس از نوشتن این یادداشت بود که خبرها را بار دیگر مرور میکردم. اینبار قتلی دیگر در مکانی دیگر در فهرج رخ داده است.
دو برادر بر سر ارث با یکدیگر نزاع کردهاند که پایان ماجرا به قتل انجامیده است. اگر کسی با نگاه تحلیلی به ماجرای این قتل که آشکارا بخاطر ارث به وقوع پیوسته است تامل نماید و بعد بگوید قتل اخیر بر بستری متولد شده است که خشونت بیحد و حصر فاجعهی دو هفته پیش روی آن موثر بوده است، شاید سخنی به گزافه نگفته باشد!