محمد برشان در گفت وگو با گفتارنو مطرح کرد
گفتارنو/گروه اقتصاد: یک پژوهشگر حوزه قنات، پروژه چاه به جای قنات را شکست خورده دانست و گفت: پروژه ی حفر چاه نباید انجام می شد و علت پایین رفتن سطح آب های زیر زمینی همین چاه های اطراف قنوات و استفاده نابجا و عدم لایروبی است .
گفتارنو/گروه اقتصاد: یک پژوهشگر حوزه قنات، پروژه چاه به جای قنات را شکست خورده دانست و گفت: پروژه ی حفر چاه نباید انجام می شد و علت پایین رفتن سطح آب های زیر زمینی همین چاه های اطراف قنوات و استفاده نابجا و عدم لایروبی است .
محمد برشان با اشاره به اینکه هزینه لایروبی و لایه گذاری و بغل گذاری بسیار سنگین است در گفت وگو با گفتارنو افزود: اجرای این کارها از دست هرکسی برنمی آید و دولت باید کمک کند.
برشان در ادامه مشارکت مردم برای نگهداری قنات ها ضروری دانست و افزود: اصلاحات ارزی بزرگترین ضربه به قنات ها را زد و قنات ها را از یک مالک به چند مالک دادند که این ها نه توانایی ، فرهنگ و دانشش را داشتند.
برشان اذعان کرد : قنات ها متولی ثابتی ندارند و این موجب کوتاهی در نگهداری از قنات ها می شود.
وی همچنین افزود: آب منطقه ای بخشی از وظایفشان مانند آمار برداری را انجام می دهند، جهاد کشاورزی کار تعمیر و نگهداری این ها را انجام می دهد. و اخیرا نیز میراث فرهنگی برای ثبت میراث ها وارد شده است.
او این را هم اضافه کرد: باید متولی یکسان باشد و وظایف مشخص باشد.
وی تشکیل وزارت آب را تنها راه برای جلوگیری از خشکسالی و عدم خشک شدن قنات ها دانست و تصریح کرد: همه ی کشور های جهان وزارت آب دارند که البته وجود این وزارت نیز در کشور ما الزامی است.
وی در پایان سیر تخریب قنات ها را از زمان آقا محمد خان دانست و اظهار داشت: آقا محمد ختن زمانی که آمد 14 رشته قنات بزرگ از جمله قنات شهرآباد را کور کرد همچنین 72 رشته قنات در کرمان و اطراف کرمان در زمان آقا محمدخان قاجار وجود داشت. ولی ایشان که رفت به 35 الی 40 رسیده بودندو الان قنات ها نیستند و فقط گزارششان است.
او یادآور شد: قنات ها مهم ترین سازه ی تمدن بشر است و اگر قنات نبود شهر هایی مثل یزد ، کرمان ، نایین ، کاشان ، بیرجند و حتی اصفهان شکل نمی گرفتند .
برشان قنات را اولین سازه های تمدنی در بخشی از ایران زمین دانست و اظهار داشت: بنا به اعتراف همه ی مورخین داخلی و خارجی قنات در ایران شکل گرفته است و بنا بر اعتراف اکثریت این مورخین قنات در کرمان شکل گرفته است.
وی با بیان اینکه قدمت قنات شهداد از زمان مادها می باشد افزود: قنات مادی شهداد هنوز هم هست و آب دارد و در پیک چهار فرسخ شما قنات شهداد را می بینید .
برشان در خصوص ثبت ملی قنات ها گفت: ما 3 قنات را در کرمان ثبت جهانی کرده ایم و پروژه ی ثبت قنات های ما یک پروژه شاخص است.
او این را همه اضافه کرد: قنات جوپار و دو قنات قاسم آباد و قنات اکبر آباد بروات در بم را ثبت جهانی کرده ایم.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر فایده ثبت جهانی قنات ها خاطر شان کرد: قناتی که ثبت جهانی می شود میراث جهانی به حساب می آید و این اقدام مهمی است.
برشان با بیان اینکه گالری قنات جوپار در جهان بی نظیر است ، گفت: قنات جوپار یک موزه قنات است و شما جایی نمی بینید 300 متر قناتی که هم گالری باشد و هم موزه قنات باشد.
وی در ادامه این را هم اضافه کرد: موزه قنات جوپار شاخصه های مردم شناسی ، اجتماعی و همینطور اندیشمندی های افرادی این قنات را احداث کرده اند را به نمایش می گذارد.
وی در خصوص بودجه های اختصاص یافته در حوزه قنات ها اظهار داشت: امسال نزدیک 350 میلیون تومان از یونسکو برای ساختن جلوی گالری قنات شهداد گرفته ایم و سازه ای که ساخته شده است نمادی از معماری کرمان است.
برشان در خصوص شرایط ثبت ملی قنات ها گفت: جاده دستیابی ، ضرورت اتصالی و سابقه ی تاریخی 3 مولفه ای برای ثبت ملی قنات می باشد.
وی با بیان اینکه قنات خبر ، قنات باقرآباد بافت و قنات داوران رفسنجان به ثبت ملی رسیده اند افزود: قنات هایی که ما به ثبت ملی رساندیم ، پرونده شان در میراث فرهنگی آماده است ، همچنین قنات های دیگری نیز نظیر قنات جرجافک زرند ، قنات خرند راور و تعدادی دیگر از قنات ها هستند که هنوز در انتظار ثبت ملی هستند.
وی در ادامه افزود: 5 قنات پاکم، قنات دشدر ، قنات جمشیدیه ، قنات اسد اباد و قنات باغ چمک آوردشان به اندازه آورد زاینده رود در سال های ترسالی است.
وی در خصوص علت خشک شدن قنات بردسیر گفت: مولفه های زیادی در خشک شدن قنات ها هست، یکی خشکسالی است و دیگری موضوع حفر چاه در جوار این هاست.
