30 سال تمام را پشت سر گذاشته و حالا در روزهای 31 سالگی، به فکر تشکیل خانواده افتاده است. لیسانس مهندسی برق دارد و دو سال است که بهعنوان نگهبان حراست، در یکی از ادارههای دولتی مشغول به کار شده و ماهانه حدود 2 میلیون تومان حقوق میگیرد. رضا میگوید:«دختری که قصدازدواج باآن رادارم، باید از خانواده خوبی باشند. دخترشان حسابدار است و وقتی مادرم برای خواستگاری تماس گرفت، همین که گفتیم در یک اداره دولتی مشغول هستم، خوشحال بودند. گفتند همین که در این اوضاع کارداری خدا را شکر، مسائل دیگرش مهم نیست.»
در یک دهه اخیر، اوضاع برای دهه شصتیهایی که وارد بازار کار شدند به نحوی رقم خورد که رضایت شغلیشان بیش از هر چیز دیگر تنها در داشتن شغل، خلاصه شد. تناسب با مدرک تحصیلی، آرزوهای کودکی و بلندپروازیهای بزرگسالی همه جای خود را به این دادند که فقط بتوانند در جایی مشغول به کار شوند. آمارها نیز نشان میدهد که دهه شصتیها، 53 درصد از جمعیت بیکار کشور را تشکیل میدهند.
در سالهای اخیر، دهه هفتادیها نیز که حالا بین 18 تا 27 سال سن دارند، پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه وارد بازار کار شدهاند و به تقاضای اشتغال دامن زدهاند. پسری متولد سال 72 میگوید:«من با مدرک لیسانس علوم ارتباطات اجتماعی از دانشگاه تهران، انبر برمیدارم و با اوستا و صاحب کار سرِ داربست میدوم. اما همین هم برایم لذت عجیب و شعف دارد. پول، کار، سربازی و وجهه اجتماعی کلیدواژههای این روزهای من شدهاند.»
روایت آمار از اشتغال 28 تا 37 سالهها
با توجه به اینکه آخرین سرشماری در کشور در سال ۱۳۹۵ انجام شد و افراد دهه شصت در آن سال، دارای رنج سنی ۲۶ تا ۳۵ سال بودند، اطلاعات جمعیتی سرشماری در سال ۱۳۹۵، مبنای بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری متولدین دهه شصت قرار گرفته که با توجه به آمارهای جمعیت نیروی کار میتواند به وضعیت فعلی بازار کار، بسیار نزدیک باشد.
بر اساس گزارش مهر از اطلاعات مرکز آمار ایران در خصوص وضعیت نیروی کار، متولدین دهه شصت حدود ۱۷ میلیون نفر از جمعیت کل کشور را تشکیل میدهند که بالغ بر ۹ میلیون نفر از این افراد «جمعیت فعال» هستند؛ به این معنا که در گروه سنی بیکاران یا شاغلان قرار دارند؛ به عبارتی مجموع افراد بیکار و شاغل، جمعیت فعال را تشکیل میدهد. همچنین بالغ بر ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر نیز از جمعیت ۱۷ میلیونی دهه شصتیها، در گروه «جمعیت غیرفعال» یعنی در خارج از گروه بیکاران و شاغلان قرار دارند. افراد محصل، خانه دار، دارآمدهای غیرکاری (بهعنوان مثال درآمد از محل اجاره ملک) از جمله افراد در گروه جمعیت غیرفعال هستند.
اما در بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری، گروه جمعیتی فعال باید مبنای محاسبه قرار گیرد؛ با این توضیح بررسی آماری نیروی کار به استناد آمارهای مرکز آمار ایران نشان میدهد از مجموع جمعیت فعال افراد دهه شصت، بالغ بر ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در گروه شاغلان و حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر نیز در گروه بیکاران قرار دارند.
با توجه به اینکه جمعیت بیکار کشور طی سالهای ۹۵ و ۹۶ در محدوده ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر اعلام شد، بیکاری یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفری گروه سنی ۲۶ تا ۳۵ سال که متولدین دهه شصت را شامل میشود،۵۳ درصد از جمعیت بیکار کشور را به خود اختصاص میدهد. این آمار نشان میدهد بیش از نیمی از جمعیت بیکار را افراد متولدین دهه شصت تشکیل میدهند و در حال حاضر متولدین دهه شصت، در گروه سنی ۲۸ تا ۳۷ سال قرار دارند که بیشترین سهم از جمعیت بیکار کشور در این گروه سنی قرار دارند.