کارشناس امور سالمندان اداره کل بهزیستی در گفت و گو با گفتارنو مطرح کرد:
کارشناس امور سالمندان اداره کل بهزیستی به گفتارنو می گوید: خانواده ها اگر سالمندشان در حدی از وضعیت مراقبتی باشد که قرار باشد خانواده ها کمک کنند، ترجیح می دهند که سالمندشان را به مراکز شبانه روزی بفرستند و چندان راغب نیستند که در راستای ارتقای کیفیت سالمندی که نیمه مستقل است هزینه کنند.
گفتارنو/مرضیه قاضی زاده:
در کشور ما حرکت سالمندی پرشتاب است و پیش بینی می شود که در سال 2050 ایران جزء چهار کشور سالمند آسیا باشد؛این در حالی است که علاوه بر فراهم نبودن زیر ساخت های مناسب سالمندی ؛نسل امروز نیز آگاهی لازم را نسبت به سالمندان ندارد. حال آن که علی رغم اطلاع رسانی ها و فرهنگ سازی های صورت گرفته در خصوص سالمندان کماکان آمار نگهداری سالمندان در مراکز شبانه روزی بالاست و عملاً به نیازها و خواسته های این قشر از جامعه توجه نمی شود.
کارشناس امور سالمندان اداره کل بهزیستی در خصوص درصد سالمندان استان کرمان به گفتارنو می گوید: براساس سرشماری ۹۵ تعداد سالمندان استان ۲۴۷ هزار و ۲۰۶ نفر است اما براساس برآورد مرکز آمار ایران جمعیت سالمندان استان در سال ۹۷ حدود ۲۶۳ هزار نفر بوده است . لذا درصد سالمندی استان براساس سرشماری سال ۹۵ حدود۷.۸ درصد و براساس برآورد ۹۷ حدود ۸.۸ درصد است.
زکیه نوری درپاسخ به این سوال که بیشترین جمعیت سالمند در کدام شهرستان های استان است، می گوید: کرمان بیشترین جمعیت سالمند را دارد و بعد از آن سیرجان و جیرفت به نسبت جمعیت سالمند بیشتری نسبت به سایر شهرستان های استان دارند.
نوری در خصوص برنامه های بهزیستی برای توانمند سازی سالمندان استان، می گوید: یکسری از برنامه ها از کانال شورای سالمندان انجام می شود که این شورا به ریاست استاندار و دبیری بهزیستی و مشارکت سایر دستگاه ها هر سه ماه یک بار تشکیل و متناسب با دستور کاری که دارد سیاستگذاری های لازم انجام می دهد.
با توجه به اینکه بهزیستی استان در سال گذشته سند راهبردی استان را تدوین نمود، از کارشناس این اداره پرسش شد که تاکنون چند در صد از اهداف این سند محقق شده است. نوری در پاسخ به این پرسش با بیان این جمله که اقداماتی که در هفته سالمند انجام شده است در راستای همین سند بوده است، می گوید: رصد برنامه ها در دستور کار قرار گرفته و درصدی از کار انجام شده است اما اینکه بخواهیم الان درصدی را اعلام کنیم نمی توانیم چرا که این سند به تازگی ابلاغ شده است.
او در خصوص چشم انداز و بازه زمانی این سند می گوید: بعضی برنامه هایی که به پیوست سند است یک ساله وبعضی ها سه ساله و یا چند ساله است ولی کلاً چشم انداز دوری ندارد که بگوییم در دراز مدت انجام می شود.
با توجه به توضیحات این کارشناس سالمندان اداره بهزیستی هدف کلی این سند رسیدن به سالمندی فعال و توانمند است که در قالب 6 هدف اختصاصی شامل ارتقای سطح فرهنگ جامعه در خصوص پدیده سالمند، توانمند سازی سالمند، توسعه مشارکت های اجتماعی، حفط ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی سالمند و امنیت مالی دنبال می شود.
او در پاسخ به این پرسش که سن زندگی فارغ از بیماری در سالمندان استان در چه جایگاهی نسبت به متوسط کشوری قرار دارد، می گوید: به طور کلی پژوهشی در استان به منظوراندازه گیری امید به زندگی و یا سن زندگی با کیفیت انجام نشده اما براساس مطالعات کلی که انجام شده است امید به زندگی بین 74 تا 78 سال و سن زندگی با کیفیت بین 60 تا 64 سال است که البته امید به زندگی زنان بالاتر از مردان است.
این پاسخ او به همراه گفته های پیشین این کارشناس مسئول در خصوص بازه زمانی کوتاه مدت سند راهبردی سالمندی منجر به این پرسش شد که چگونه بدون مطالعات اولیه یک سند راهبردی در استان تدوین شده و علت بازه زمانی کوتاه آن چیست.
نوری در پاسخ به این پرسش می گوید: من گفتم سه ساله، برای اینکه بعضی از برنامه هایی که در سند هست، کوتاه مدت است. به هر حال بعضی برنامه ها میان مدت و بعضی هم بلند مدت هستند.
او در ادامه می افزاید: اتفاقاً یکی از برنامه های شورای سالمندان، پژوهش در همین زمینه و نیازهای سالمندان است.
این کارشناس مسئول در پاسخ به این پرسش که اداره بهزیستی چه برنامه هایی به منظور افزایش سن سالمندی بدون بیماری انجام داده است، می گوید: یکی از برنامه های ما راه اندازی و توسعه مراکز روزانه سالمندان است که روزانه سالمندان در این مراکز مراجعه و اقدامات توان بخشی و آموزشی دریافت می کنند و دیگری توسعه بنیادهای فرزانگان است که هم اکنون ما ۵ بنیاد فعال داریم و دو تا هم در سال جاری راه اندازی می شوند .
او در ادامه می افزاید: هدف اصلی این بنیادها ایجاد روحیه نشاط و شادابی در سالمندان و همچنین راه اندازی کلوپ ورزشی سالمندان است.
استقبال از مراکز روزانه سالمندان در شهرستان ها بیشتر است
اگر چه برنامه ها و اولویت اصلی بهزیستی بر توسعه مراکز روزانه نگهداری سالمند است اما برخی از جامعه شناس معتقدند که در کنار این مراکز روزانه ایجاد و راه اندازی مراکز شبانه نیز یک ضرورت است چرا که جدا از بحث های فرهنگی می بایست به واقعیات و نیازهای استان توجه شود. حال آن که در سال های اخیر علی رغم تلاش های صورت گرفته به منظور نگهداری سالمندان در فضای خانواده تقاضا برای نگهداری سالمند درمراکز شبانه روزی افزایش داشته است.
نوری در پاسخ به این سوال که آیا تعداد مراکز شبانه روزی استان با جمعیت سالمندان استان هم خوانی دارد ، می گوید: مراکز شبانه بیشتر اختصاص به سالمندانی دارد که وضعیت جسمانی خوبی ندارند و خانواده شرایط نگهداری آن ها را ندارد، ما در حال حاضر ۵ مرکز شبانه روزی سالمندان داریم ولی کلاً نگاه سازمان بهزیستی این است که این گونه مراکز توسعه پبدا نکنند .
او در ادامه می افزاید: گاهاً ممکن است در ساماندهی تعدادی از سالمندان با مشکل مواجه باشیم ولی باید بگویم که هنوز همین ۵ مرکز هم ظرفیتشان کامل نشده است. شاید یک مرکز ظرفیت نگهداری اش تکمیل شده باشد ولی مراکز دیگر بدین شکل نیست .
این کارشناسامور سالمندان اداره بهزیستی در خصوص استقبال کرمانی ها از مراکز روزانه نگهداری سالمندان می گوید: متأسفانه سالمندان به مراکز روزانه چندان مراجعه نمی کنند و استقبال چندانی ندارند.
او در ادامه می افزاید: خانواده ها اگر سالمندشان در حدی از وضعیت مراقبتی باشد که قرار باشد خانواده ها کمک کنند، ترجیح می دهند که سالمندشان را به مراکز شبانه روزی بفرستند و چندان راغب نیستند که در راستای ارتقای کیفیت سالمندی که نیمه مستقل است هزینه کنند.
نوری با بیان اینکه متقاضی زیادی برای این مراکز داشته ایم، می گوید: از بین این ۳ مرکز تنها یک مرکز پر رونق است و دو مرکز دیگر با وجود اینکه امکانات و تیم خیلی خوبی دارند مراجعات چندانی ندارند.
او در ادامه با اشاره به مرکز روزانه نگهداری سالمند در رفسنجان، می افزاید: در سطح شهرستان ها استقبال بهتر از کرمان است.
با توجه به گفته های این کارشناس مسئول سازمان بهزیستی در کرمان، استقبال ازبنیاد نخبگان به مراتب بهتر از مراکز روزانه نگهداری سالمند بوده است.
در حالی کارشناس امور سالمندان اداره کل بهزیستی از علاقه مندی پایین همشهریان برای مراجعه به مراکز روزانه و ارتقای کیفیت زندگی سالمندی خبر می دهد که براساس آمار و شواهد موجود علاوه بر وضعیت جسمی نامناسب سالمندان، وضعیت روحی سالمندان نیز در این مقطع سنی چندان مناسب نیست و برخی از کارشناسان معتقدند که آمار افسردگی در این سن بالاست.
نوری ضمن تأیید آمار بالای افسرگی در این سن ، می گوید:افسردگی یکی از بیماری های شایع دوران سالمندی است و یکی از اهدافی که ما بنیادهای سالمندان را راه اندازی کردیم ایجاد روحیه نشاط و شادابی در سالمندان است.
این کارشناس امور سالمندان بهزیستی در ادامه با تأکید بر تمایل پایین سالمندان کرمانی برای مشارکت در برنامه های ورزشی می گوید: ما برنامه های زیادی در استان گذاشتیم که البته سالمندان حضور پیدا می کردند اما چندان مشارکتی در آن برنامه ها نداشتند.
او در پاسخ به این پرسش که وضعیت افسردگی در سالمندان استان به چه صورت است، می گوید: با توجه به سنجش هایی که در مراکز شبانه و روزانه انجام شده است تعداد قابل توجهی از سالمندان در رنج افسردگی قرار گرفته اند البته شاید نتوان برچسب افسردگی را به این افراد زد اما آن روحیه شاداب را ندارند.
