یدالله موحد رییس کل دادگستری استان کرمان در گردهمایی سالانه کارشناسان رسمی دادگستری استان کرمان گفت: اگر نظریه کارشناسی غرض آلود بوده و شائبه خروج از بی طرفی در آن وجود داشته باشد بدگمانی به نظام قضایی را در میان جامعه دامن میزند لذا باید قضات و کارشناسان در نهایت بی طرفی و البته با ایجاد احساس بی طرفی که موضوع مهم تری است رفتار کنند و این بدین معنی است که اصحاب دعوا نیز باید احساس کنند کارشناس بی طرف نظر میدهد.
وی افزود: گاهی کارشناسان نظر را در اختیار اصحاب دعوا قرار میدهند که اقدامی نادرست است و این امر تبعاتی ایجاد میکند.
رئیس کل دادگستری استان کرمان اظهارداشت: بزرگترین آفت عدالت در یک جامعه این است که نگرش جامعه به کارگزاران عدالت این باشد که بی طرف نیستند و تحت تاثیر اغراض، تهدید، تطمیع و مسائل ... و عوامل بیرونی یا درونی، اظهار عقیده میکنند.
وی با بیان اینکه استقلال کارگزاران عدالت یک امر حیاتی و یک ضرورت غیر قابل اجتناب است، افزود: وجود کارگزار عرصه عدالت مستقل، شجاع، عالم، سالم و صادق در هر جامعهای نعمت بزرگی است، زیرا میتواند سلامت جامعه را تامین کند لذا کارشناسان باید روزانه معلومات خود را بروز و روزآمد کنند.
موحد گفت: سئوال جدی که گاهی مطرح میشود این است که چرا جلب نظر کارشناسی در دعوا و اختلافات ضرورت دارد؟ که پاسخی واضح و بدیهی دارد.
رئیس کل دادگستری استان کرمان افزود: به طور روز افزون علوم فنون توسعه پیدا میکند و مسائل پیچیدهتر میشود و امور اجتماعی، اقتصادی، صنعت، معدن و ... بر اساس علوم و فنون تخصصی پیشرف میکنند و اداره میشوند لذا شناخت موضوعات و اشراف قاضی بر موضوعات محتاج اعمال معلومات تخصصی و فنی است.
وی تصریح کرد: موضوع شناسی اصل بحث قضا و در عدالت بسیار کار مهمی است لذا قاضی باید موضوع را بشناسد تا بتواند حکم و رای بدهد.
رئیس کل دادگستری استان کرمان ادامه داد: دادن حکم در شان قضا است لذا کارشناسان نمیتوانند حکم بدهند و قاضی بعد از موضوع شناسی طبق قانون حکم میدهد.
وی اظهارداشت: بخش قابل توجهی از اطاله دادرسی مربوط به کارشناسی هاست که این موضوع ضرورت بازنگری فرایند کارشناسی در قوانین با هدف کوتاه کردن این فرایندها را نشان میدهد.
موحد بیان داشت: کارشناس در مواردی که در پروانه وی آمده صلاحیت موضوعی دارد و اگر به احکام ورود کرد دخالت در کار قضا است.
وی ادامه داد: نقش کارشناسان موضوع شناسی است و باید به قاضی موضوع را بگوید و ابهامات موجود را برطرف کند.
رئیس کل دادگستری استان کرمان بیان کرد: قاضی بر اساس توضیحات کارشناسان قانع میشود و رای میدهد لذا نظرات کارشناسان به عنوان کارگزاران عدالت در حکم تاثیرگذار است.
رئیس کل دادگستری استان کرمان با بیان اینکه کارشناسان رسمی دادگستری در محضر خداوند قسم یاد میکنند که به راستی اظهار عقیده کنند و نظر شخصی خود را در موضوع دخالت ندهند و بر خلاف واقع نیز چیزی نگویند، گفت: اینکه کارشناسان رسمی دادگستری قسم یاد میکنند بسیار مهم و حیاتی است، زیرا در اجرای عدالت قسم یاد میکنند.
موحد افزود: تردیدی وجود ندارد که کارشناسان در قانون استحکام قضایی نقش مهمی را ایفا میکنند و هر چه کارشناسیها روشن باشد تصمیمات قضایی نیز روشنتر و قاطعتر خواهد بود.
وی بیان کرد: بخش عمدهای از پروندههای قطوری که دچار اطاله دادرسی شده به دلیل نظرات کلی مبهم و غیر قابل استفاده کارشناسان است که موجب بدبینی به دستگاه قضائی میشود.
رئیس کل دادگستری استان کرمان گفت: کارشناسان نسبت به نظری که میدهند باید مسئول باشند و با نظرات خود مردم را حیران و سیستم قضایی را دچار آشفتگی نکنند لذا این فرایند باید کیفی سازی و کوتاهتر شود.
وی ادامه داد: کارشناسان رسمی دادگستری نظر میدهند و نظر این افراد در رای قاضی تاثیر دارد لذا باید پاسخگوی این نظر باشید و در مقابل این نظر مسئولیت دارند.
موحد افزود: کارشناسان رسمی دادگستری نباید به اطلاعات دیگران اکتفا کنند لذا باید خود کارشناس در موضع تحقیق و تفحص کند و سه کارشناس در پرونده تبادل نظر کنند و رای بدهند.
وی عنوان کرد: گاهی برخی کارشناسان موضوع را بررسی نمیکنند و فقط نظر هیات کارشناسی را تایید میکنند که اشتباه است و اگر یکی از سه کارشناس هیات کارشناسی رای ندهد و قاضی رای دهد تخلف محسوب میشود.