گفتارنو/مرضیه قاضی زاده:آن طور که رئیس سازمان امور عشایر ایران خبر داده است تاکنون گزارشی مبنی بر ابتلای عشایر به ویروس کرونا دریافت نشده است.
با این حال برخی از کارشناسان بر صحت این گفته تردید دارند و معتقدند که با توجه به پراکندگی عشایر در جای جای ایران و نبود مرکز بهداشت در نزدیکی برخی از عشایرکوچ نشین، نمیتوان به این گفته اعتماد کرد. این عده معتقدند که تا کنون هیچ تیم نظارتی از سمت مراکز بهداشت به سمت محل سکونت عشایرارسال نشده است.
عدم ابتلای جامعه عشایری به ویروس کرونا با توجه به ابتلای سایر احاد جامعه اعم از کارگران، سربازان، کارمندان وغیره به ویروس کرونا این سوال را ایجاد کرده است که چه دلیل منطقی برای عدم ابتلای این جامعه به ویروس کرونا وجود دارد؟
باید توجه داشت که در صورت ابتلای هر یک از این افراد به این ویروس، این گروه همانند یک بمب ساعتی عمل میکند که تا چند وقت دیگر نیز زمان کوچش به منطقه ییلاقی فرا میرسد.
«تاکنون گزارشی دال بر اینکه سکونت گاههای عشایر و یا حتی شخص عشایری به ویروس کرونامبتلا شده است، نداشته ایم» این گفته مدیر کل امور عشایر جنوب استان کرمان است که البته مورد تایید مدیر کل امور عشایر شمال استان نیز هست.
اسلام شاهرخی، مدیر کل امور عشایر جنوب استان کرمان در خصوص نحوه نظارت و پایش عشایر منطقه در خصوص ویروس کرونا میگوید: باشند در مکانهایی که خانه بهداشت نزدیک عشایر باشد، این عشایر ممکن است که در آن جا پروندهای داشته باشند و یا از طریق تلفن رسیدگی شده باشند، حال آنکه بعضی از عشایر نیز که در خانواده هایشان افراد تحصیل کرده بوده از طریق سامانه پایش انجام داده اند.
شاهرخی در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون تیم بهداشتی به منطور سنجش عشایر به منطقهای ارسال شده است یا نه؟ میگوید: به شکل تیمی هنوز پایشی صورت نگرفته ست چرا که عشایر در مناطق پراکنده هستند و ان جایی که روستا تمام شود عشایر سکونت دارند.
مدیرکل امور عشایر شمال استان کرمان هم در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه میتوان به عدم ابتلای جامعه عشایری به کرونا تکیه کرد، میگوید:مأمور و مسئول بحث ثبت اطلاعات در ارتباط با ویروس کرونا مراکز بهداشت شهرستانها هستند و به نوعی همان شکلی که مراکز بهداشت و دستگاههایی اجرایی این مسئولیت را نسبت به اقشار مختلف جامعه دارند نسبت به عشایر هم این مسئولیت را دارند.
رضا نیکزادی خاطر نشان میکند: در بحث بیماری ما دنبال این بودیم که اطلاع رسانی ها، توصیهها و دستورالعملهای بهداشتی از طریق عواملی از جمله تشکلهای عشایری و مجموعه ادارات در شهرستانها به اطلاع مردم برسانیم.
نیکزادی با بیان این جمله که «تردد و ارتباط جامعه عشایری با جامعه روستایی و شهری حداقل است» در پاسخ به چرایی عدم ابتلای جامعه عشایری به ویروس کرونا میگوید: دلیل اصلی مبتلا نشدن عشایر به ویروس کرونا این بوده است که این افراد به توصیهها و دستورالعملهایی که از طریق اداره کل عشایری و مراکز بهداشت در مناطقی که این مراکز وجود داشتند، عمل کرده اند.
اگر چه او عمل به توصیههای بهداشتی را دلیل آمار صفر ابتلا به کرونا در بین این جامعه میداند، اما در بخشی دیگری از صحبت هایش اظهار میکند: به هر حال پراکندگی جمعیتی و جغرافیایی حوزه عشایری به گونهای است که خدما ت رسانی کافی نیست و ما باید آن حساسیتی که نسبت به جامعه شهری و روستایی داریم، نسبت به جامعه عشایری نیز داشته باشیم.
بنا به گفته اوبا توجه به توصیههای انجام شده در مناطق عشایر نشین، دید وو بازدیدهای عید و مراسم محلی این قشر از جامعه به حداقل رسیده است.
مدیرکل امور عشایر شمال استان کرمان در پاسخ به نحوه توزیع اقلام ضد عفونی کننده برای این جامعه که سبک زندگیشان به گونهای است که همواره در فضای باز هستند و به صورت گروهی زندگی میکنند، میگوید: در شهرستان بافت این گند زادیی انجام شد و حتی محل سکونت افراد و نگهداری دامشان هم گندزادیی شد.
نیکزادی در این رابطه خاطر نشان میکند: اگر بگوییم که تمام افراد توانستند از این اقلام بهداشتی استفاده کنند درست نیست، در بعضی مناطق که حساسیت مراکز بهداشت بیشتر بوده این کار انجام شده است.
مدیر کل امور عشایر جنوب استان کرمان نیز با اشاره به محدودیتهای پیش رو در تامین مواد ضد عفونی کننده میگوید:به هر حال همه شهرستانها موفق نشدند که مواد ضد عفونی کننده و شویندههای رایگان بگیرند، اما تا حدودی این آگاهی و اطلاع رسانی انجام شده که ما در شرایط کرونایی هستیم، حال آنکه امروزه با وجو ابزارهای متنوع اطلاعاتی و رسانهها، افراد در دورترین مکانها نیز از اخبار مطلع میشوند.
شاهرخی با اشاره به دستورالعمل ستاد مقابله با کرونا، سازمان امور عشایر و وزارت جهاد کشاورزی و منابع طبیعی مبنی بر تعویق انداختن کوچ بهاره عشایر میگوید: تاکید این سازمان هاو همچنین محیط زیست بر این است که فعلا کوچ و جابه جایی صورت نگیرد و تاحد ممکن این کوچ به تعویق بیفتد.
اگر چه مدیر کل امور عشایر جنوب استان کرمان موعد کوچ عشایر را در نیمه دوم اردیبهشت ماه میداند و معتقد است که تا قبل از آن هیچ گونه تقاضایی برای کوچ وجود ندارد، اما برخی از عشایر منطقه شرق استان معتقدند که عشایر کوچرو باید سر فصل کوچ خود را انجام دهند چرا که اگر بخواهند کوچ را عقب بیندازند تمامی آغُلها و طویلهها (گاشها) در دشتها آفت میزنند و این آفت همه دامهای عشایر را درگیر میکند.
مطلبی که مدیر کل امور عشایر شمال استان کرمان نیز آن را تایید میکند و در این رابطه میگوید: این کوچ حداکثر میتواند با ۳۰ روز تاخیر انجام گیرد.
نیکزادی در خصوص اقدامات وپروتکلهای صورت گرفته به منطور کوچ عشایر میگوید: قرار بر این شده است که در مسیری که قرار هست تا کوچ شروع شود جامعه عشایری ارتباطشان رابا یکدیگر کمتر کنند ودر اطراق گاهها با فاصله بیشتر حد نرمال که ۵۰۰ متر هست چادرشان را دایر کنند.