گفتارنو/مرضیه قاضی زاده:با شروع سال ۹۶ و داستان پیمان سپاری ارزی شروع شد، بعد هم که خشکسالی و پوکی پسته و حال هم کرونا، انگار باد و باران و فلک دست به دست هم دادند که ریشه صادرات پسته را بخشکانند.
اگر چه هم اکنون تمامی مشکلات به گردن کرونا افتاده است، اما دبیر کل انجمن پسته ایران معتقد است که مشکل اصلی صادرات پسته پیمان سپاری ارزی است.
حسین رضایی با بیان این جمله که به طور معمول ۵۰ درصد محصول پسته در ماههای اول صادر میشده است، در خصوص تاثیر پیمان سپاری ارزی بر صادرات پسته به گفتارنو میگوید:در سال ۹۷-۹۸ که سال شروع پیمان سپاری ارزی بود، حدود ۲۶ درصد محصول ما صادر شد و در سال محصولی ۹۸-۹۹ نیز ۳۹ درصد.
رضایی در ادامه میافزاید:در همان سال ۹۷ که سال شروع پیمان سپاری ارزی بود، صادرات پسته ۲۳ درصد کاهش یافت.
به گفته دبیر کل انجمن پسته ایران، هم اکنون ۱۰۲ هزار تن از محصول پسته سال قبل کشور در انبارهای کشور باقی مانده که نزدیک ۷۵ هزار تن آن مربوط به استان کرمان است.
رضایی با بیان این جمله که باقیماندن این حجم از پسته در انبارهای کشور بی سابقه است، میگوید:آن طور که ما حساب کردیم تقریباً برای هر کیلو ۳ هزار و ۵۰۰ تومان تاجر ضرر میکند که این مبلغ برابر با ۳.۵ درصد قیمت کل محصول است، این در حالی است که سود تاجر از صادرات پسته تنها ۲ درصد است.
اختلاف قیمت ارز آزاد و نیمایی و مشکلات مربوط به معامله باصرافیهایی مورد نظر بانک مرکزی، اینها مواردی است که دبیر کل انجمن پسته ایران از آنها به عنوان دلیل خروج تجاز از بازار پسته یاد میکند و در این رابطه میگوید:در حال حاضر تاجران به نام ما که همواره حجم بالایی از محصول پسته را صادر میکردند، صادرات را کنار گذاشته اند.
او در ادامه خاطر نشان میکند:بحث پیمان سپاری حال بسیار پیچیده شده است، در حال حاضر ما صادر کنندهای داریم که بانک مرکزی به او گفته است که دو هزار تومان زیر نرخ رایج بازار ارز را از او میگیرد.
رضایی در پاسخ به این شائبه که صاد رکنندگان ارز پسته را به کشور بر نمیگردانند، گفت:صادر کننده از ۲۰ نفر محصول میخرد بعد محصول را به چین و دیگر کشورها صادر میکند، مجبور است این ارز را به کشور بر گرداند چرا که باید پول کشاورزان را پرداخت کند.
اودر قیاس رقم ارزی صادرات پسته با دیگر محصولات، اظهار میکند:رقم ارزی صادرات پسته در مقابل سایر صنایع همچون پتروشیمی عدد چندانی نیست. ما شاید یک میلیارد دلار هم از رقم ارزی صادرات پسته مان باقی نمانده باشد.
دبیر کل انجمن پسته ایران با اشاره به اشتغال مستقیم و غیر مستقیم صنعت پسته در ایران، میگوید:حدود ۵ میلیون نفر درگیر صنعت پسته هستند؛ یک بخشنامه اشتباه میتواند زندگی ۵ میلیون نفر را تحت پوشش قرار دهد که تنها ۲۰۰ هزار خانوارش در استان کرمان هستند.
بنا به گفته او دوره پیک صادرات پسته به جهت زمان عید چینی هاو کریسمس در ماههای مهر تا آذر است که این فرصت طلایی هم اکنون با مشکلات و موانع پیمان سپاری ارزی از دست رفته است.
رضایی در خصوص رقم صادرات پسته در فروردین ماه میگوید:در فروردین ماه ۲ هزار و ۴۰۰ تن پسته صادر شد.
دبیر کل انجمن پسته ایران در خصوص تاثیرات کاهش صادرات بر قیمت پسته میگوید:قیمت پسته از مهر تا الان ۱۰ هزار تومان کاهش داشته است؛ به طوریکه پسته فندقی به ازای هر کیلو گرم اط ۹۵ هزار تومان به ۸۵ هزار تومان رسیده است.
رضایی در پاسخ به پیش بینی اش برای قیت محصول پسته، میگوید: نمیتوان در این خصوص آمار دقیقی ارائه داد چرا که ما تا پایان شهریور ماه برای صادرات پسته فرصت داریم و باید میزان محصول سال جدید را هم تخمین بزنیم.