سیدحسین مرعشی در گفتگو با نشریه «حریم امام»
ساده زیستی، مسئولیت پذیری، اخلاقی بودن و بدون وابستگی و آزادی کامل. خدا رحمت کند ایشان را. إن شاء الله ما در آینده هم شاهد نسلی از یک چنین علمایی باشیم که موجب زینت جمهوری اسامی باشند و یادگارانی از روحانیونی انقلابی و خط امامی را داشته باشیم که منزه، پاک و خوب زندگی بکنند و خوب در یاد‌ها
سیدحسین مرعشی در گفتگو با هفته نامه حریم امام ارگان آستان مقدس امام خمینی که پرونده شماره اخیر خود را به بررسی زندگی آیت الله جعفری اختصاص داده به بیان نکاتی از زندگی امام جمعه سابق کرمان پرداخته که در پی می‌آید:
ارتباط شما با مرحوم آیت الله جعفری چگونه بود؟
ما دور‌های طولانی با آقای جعفری همراه بودیم. من از سال ۶۱ تا ۶۴ معاون استاندار کرمان بودم و از آبان ۶۴ تا اسفند ۷۲ هم استاندار بودم؛ بعد هم ۸ سال نماینده کرمان بودم؛ یعنی مجموعاً ۲۰ سال مستقیماً با آقای جعفری در سمت‌های حکومتی مرتبط بودم. در این سال‌های اخیر هم که من که بیکار بودم و آقای جعفری هم دوره امامت جمعه شان تمام شد، باز ارتباط مان محفوظ بود.
از خاطرات تان از ایشان برایمان بفرمایید.
آقای جعفری در کرمان یکی از روحانیونی بودند که از جهات متعددی تبلور و تجسم روحانیت با فضیلت و نجیب کرمان بودند. خب کرمان یها در خصل تهایی مانند ملایمت و مدارا برجستگی دارند؛ که شما برخی از شخصی تهای ملی کرمانی را خوب می‌شناسید مثلاً مرحوم شهید باهنر، مرحوم آیت الله هاشمی و آقایانی که در قید حیات هستند مثل آقای محمدجواد حجتی کرمانی یا اخوان موحدی کرمانی؛ یک خصلت برجسته‌ای در روحانیت کرمان است، آن مدارا و ملایمت و اهل تعامل بودن است. در کرمان کمتر روحانی‌ای می‌توان پیدا کرد که پرخاشگر و اهل برخورد، نفی و تکفیر باشد بلکه عموماً اهل مدارا هستند و یک نجابت ذاتی دارند. آقای جعفری از این جهت تجسم و تبلور این نجابت عمومی مردم کرمان و علمای کرمان بود.
دومین خصوصیت خوبی که ایشان داشتند، این بود که ایشان بزر گتر‌های خودشان و اساتید خودشان مانند مرحوم آیت الله صالحی و افرادی مثل مرحوم آقای آیت الله روحانی، مرحوم آیت الله حقیقی و آیت الله شاکری-که هنوز در قید حیات هستند- را که در علم فقه و اجتهاد پیشکسوت بودند، این‌ها را خیلی احترام می‌کردند؛ یعنی امامت جمعه و نمایندگی، ولی فقیه باعث نشده بود که ایشان خودشان را نفر اول کرمان بدانند و نسبت به پیشکسوتان و کسانی که در علم بر ایشان برتری داشتند، خودشان را بالاتر بدانند.
خصوصیت بعدی ایشان این بودکه با طلبه‌ها و روحانیون جوان هم ارتباط و تعامل خوبی داشتند یعنی هم با بالادست خودشان در اهل علم هم در پایین دست خودشان در اهل علم، خیلی همراه بودند.
ویژگی مثبت دیگر آقای جعفری این بود که ایشان درمسائل اداری و اجتماعی یکی از معدود آخوند‌هایی بودکه در دوران طولانی که حدود ۴۰ سال امامت جمعه کرمان را بعد از آقای حجتی کرمانی و قبل از آقای علیدادی بر عهده داشتند، مطلقاً عِده و عُده و مرید و دفتری نداشتند که به اسم ایشان بخواهند از کیسه امام جمعه و از آبروی امام جمعه برای کار‌های دنیای یشان خرج کنند. آخوند کاملاً بی حاشیه‌ای بود و در طول ۴۰ سال نمایندگی امام و رهبری در کرمان و امامت جمعه کرمان مطلقاً آلوده هیچ باند و گروهی از اطرافیانش نشد. بچه‌های سالم و خوبی داشت و دارد و نه در بیتش بچه هایش مسئله برایش درست کردند و نه از دفتری‌های ایشان کسی می‌توانست اهل استفاده باشد.
یکی دیگر از خصوصیات خوب آقای جعفری این بود که به طور کلی با مسئولان وقت از هر جناحی - حالا استاندار بود یا مسئول دیگری مثلاً در دادگستری یا در دادگاه انقلاب –همکاری داشت بدون این که چشم بر اشکالات آن‌ها بپوشاند؛ یعنی آقای جعفری اگر در اوج این که یک رئیس دادگاه انقلاب یا یک استانداری یا یک مدیرکل اطلاعاتی را یا یک فرمانده سپاهی را مورد توجه و عنایت قرار می‌داد، اگر ضعفی از او مشاهده می‌شد و یا کسی شکایتی از او نزد ایشان می‌برد، این قدرت و این شهامت را داشت که بدون تعارف و بدون رودربایستی موضوع را پیگیری کند و اصلاً برای حل و فصل مسائلی که به ایشان ارجاع می‌شد، رودربایستی نداشت. گوش شنوایی داشت و قضاوت هایش معمولاً تحت تأثیر حرف‌ها و شنیده‌ها نبود، بلکه در اختلافاتی که در استان پیش می‌آمد، همه حرف‌های اطراف قضیه را می شنید و با عدالت حکم می‌کرد.
ویژگی مهم دیگر ایشان، تقیدشان به قانون بود. در این زمینه من خاطره‌ای از ایشان دارم. یکی از مسئولان اول انقلاب شکایتی به نزد ایشان برده بود. ایشان دعوت کردند از من به عنوان استاندار، آقای فلّاح -که آن وقت دادستان عمومی و انقلاب کرمان بودند- و آن شاکی، در منزل ایشان جمع شدیم. خب آن بنده خدا که خیلی حمایت مقامات قضایی را داشت، خب شکایتش را طرح کرد و من هم پاسخ قانونی را دادم. بحث‌های ما دو نفر ۵ دقیقه طول کشید و برای آقای جعفری مسلّم شد که ایشان هیچ حقی ندارد. همان جا ایشان جلسه را تمام کردو خطاب به آن شاکی گفت که فلانی! شما حرف دیگری دارید؟ گفت نه. گفت خب به سلامت. هر چه آن جا آقای فلّاح گفت خیلی خب حالا راه حلی پیدا کنید؛ آقای جعفری گفتند: «آقای فلاح راه حل ندارد؛ کار خلاف قانون، خلاف قانون است.»
یعنی ایشان این طوری نبود که از مسئولان بخواهند کوچک‌ترین مماشاتی را نسبت به یک کسی که خلاف قانون کرده است، انجام دهند؛ بلکه خیلی مقید به قانون و مقید به حق بود.
خصلت دیگر ایشان صراحت و حفظ حرمت بزرگان بود. آقای جعفری هم با آقای هاشمی و هم با آقای خاتمی ارتباطات عاطفی خوبی داشتند. با آقای هاشمی که از زمان طلبگی و با آقای خاتمی هم که در زمان ریاست جمهوری آشنا شده بودند، البته با مرحوم پدر آقای خاتمی خیلی رفیق و صمیمی بودند. ایشان اصلاً این روش‌ها و منش‌هایی را که بعداً درست شد که به بزرگان توهین بشود، هیچ وقت قبول نداشتند.
اگر بخواهید به طور خلاصه به ویژگی‌های ایشان اشاره کنید، چه می‌فرمایید؟
ساده زیستی، مسئولیت پذیری، اخلاقی بودن و بدون وابستگی و آزادی کامل. خدا رحمت کند ایشان را. إن شاء الله ما در آینده هم شاهد نسلی از یک چنین علمایی باشیم که موجب زینت جمهوری اسامی باشند و یادگارانی از روحانیونی انقلابی و خط امامی را داشته باشیم که منزه، پاک و خوب زندگی بکنند و خوب در یاد‌ها
بمانند.
ما دور‌های طولانی با آقای جعفری همراه بودیم. من از سال ۶۱ تا ۶۴ معاون استاندار کرمان بودم و از آبان ۶۴ تا اسفند ۷۲ هم استاندار بودم؛ بعد هم ۸ سال نماینده کرمان بودم؛ یعنی مجموعاً ۲۰ سال مستقیماً با آقای جعفری در سمت‌های حکومتی مرتبط بودم. در این سال‌های اخیر هم که من که بیکار بودم و آقای جعفری هم دوره امامت جمعه شان تمام شد، باز ارتباط مان محفوظ بود.
از خاطرات تان از ایشان برایمان بفرمایید.
آقای جعفری در کرمان یکی از روحانیونی بودند که از جهات متعددی تبلور و تجسم روحانیت با فضیلت و نجیب کرمان بودند. خب کرمان یها در خصل تهایی مانند ملایمت و مدارا برجستگی دارند؛ که شما برخی از شخصی تهای ملی کرمانی را خوب می‌شناسید مثلاً مرحوم شهید باهنر، مرحوم آیت الله هاشمی و آقایانی که در قید حیات هستند مثل آقای محمدجواد حجتی کرمانی یا اخوان موحدی کرمانی؛ یک خصلت برجسته‌ای در روحانیت کرمان است، آن مدارا و ملایمت و اهل تعامل بودن است. در کرمان کمتر روحانی‌ای می‌توان پیدا کرد که پرخاشگر و اهل برخورد، نفی و تکفیر باشد بلکه عموماً اهل مدارا هستند و یک نجابت ذاتی دارند. آقای جعفری از این جهت تجسم و تبلور این نجابت عمومی مردم کرمان و علمای کرمان بود.
دومین خصوصیت خوبی که ایشان داشتند، این بود که ایشان بزر گتر‌های خودشان و اساتید خودشان مانند مرحوم آیت الله صالحی و افرادی مثل مرحوم آقای آیت الله روحانی، مرحوم آیت الله حقیقی و آیت الله شاکری-که هنوز در قید حیات هستند- را که در علم فقه و اجتهاد پیشکسوت بودند، این‌ها را خیلی احترام می‌کردند؛ یعنی امامت جمعه و نمایندگی، ولی فقیه باعث نشده بود که ایشان خودشان را نفر اول کرمان بدانند و نسبت به پیشکسوتان و کسانی که در علم بر ایشان برتری داشتند، خودشان را بالاتر بدانند.
خصوصیت بعدی ایشان این بودکه با طلبه‌ها و روحانیون جوان هم ارتباط و تعامل خوبی داشتند یعنی هم با بالادست خودشان در اهل علم هم در پایین دست خودشان در اهل علم، خیلی همراه بودند.
ویژگی مثبت دیگر آقای جعفری این بود که ایشان درمسائل اداری و اجتماعی یکی از معدود آخوند‌هایی بودکه در دوران طولانی که حدود ۴۰ سال امامت جمعه کرمان را بعد از آقای حجتی کرمانی و قبل از آقای علیدادی بر عهده داشتند، مطلقاً عِده و عُده و مرید و دفتری نداشتند که به اسم ایشان بخواهند از کیسه امام جمعه و از آبروی امام جمعه برای کار‌های دنیای یشان خرج کنند. آخوند کاملاً بی حاشیه‌ای بود و در طول ۴۰ سال نمایندگی امام و رهبری در کرمان و امامت جمعه کرمان مطلقاً آلوده هیچ باند و گروهی از اطرافیانش نشد. بچه‌های سالم و خوبی داشت و دارد و نه در بیتش بچه هایش مسئله برایش درست کردند و نه از دفتری‌های ایشان کسی می‌توانست اهل استفاده باشد.
یکی دیگر از خصوصیات خوب آقای جعفری این بود که به طور کلی با مسئولان وقت از هر جناحی - حالا استاندار بود یا مسئول دیگری مثلاً در دادگستری یا در دادگاه انقلاب –همکاری داشت بدون این که چشم بر اشکالات آن‌ها بپوشاند؛ یعنی آقای جعفری اگر در اوج این که یک رئیس دادگاه انقلاب یا یک استانداری یا یک مدیرکل اطلاعاتی را یا یک فرمانده سپاهی را مورد توجه و عنایت قرار می‌داد، اگر ضعفی از او مشاهده می‌شد و یا کسی شکایتی از او نزد ایشان می‌برد، این قدرت و این شهامت را داشت که بدون تعارف و بدون رودربایستی موضوع را پیگیری کند و اصلاً برای حل و فصل مسائلی که به ایشان ارجاع می‌شد، رودربایستی نداشت. گوش شنوایی داشت و قضاوت هایش معمولاً تحت تأثیر حرف‌ها و شنیده‌ها نبود، بلکه در اختلافاتی که در استان پیش می‌آمد، همه حرف‌های اطراف قضیه را می شنید و با عدالت حکم می‌کرد.
ویژگی مهم دیگر ایشان، تقیدشان به قانون بود. در این زمینه من خاطره‌ای از ایشان دارم. یکی از مسئولان اول انقلاب شکایتی به نزد ایشان برده بود. ایشان دعوت کردند از من به عنوان استاندار، آقای فلّاح -که آن وقت دادستان عمومی و انقلاب کرمان بودند- و آن شاکی، در منزل ایشان جمع شدیم. خب آن بنده خدا که خیلی حمایت مقامات قضایی را داشت، خب شکایتش را طرح کرد و من هم پاسخ قانونی را دادم. بحث‌های ما دو نفر ۵ دقیقه طول کشید و برای آقای جعفری مسلّم شد که ایشان هیچ حقی ندارد. همان جا ایشان جلسه را تمام کردو خطاب به آن شاکی گفت که فلانی! شما حرف دیگری دارید؟ گفت نه. گفت خب به سلامت. هر چه آن جا آقای فلّاح گفت خیلی خب حالا راه حلی پیدا کنید؛ آقای جعفری گفتند: «آقای فلاح راه حل ندارد؛ کار خلاف قانون، خلاف قانون است.»
یعنی ایشان این طوری نبود که از مسئولان بخواهند کوچک‌ترین مماشاتی را نسبت به یک کسی که خلاف قانون کرده است، انجام دهند؛ بلکه خیلی مقید به قانون و مقید به حق بود.
خصلت دیگر ایشان صراحت و حفظ حرمت بزرگان بود. آقای جعفری هم با آقای هاشمی و هم با آقای خاتمی ارتباطات عاطفی خوبی داشتند. با آقای هاشمی که از زمان طلبگی و با آقای خاتمی هم که در زمان ریاست جمهوری آشنا شده بودند، البته با مرحوم پدر آقای خاتمی خیلی رفیق و صمیمی بودند. ایشان اصلاً این روش‌ها و منش‌هایی را که بعداً درست شد که به بزرگان توهین بشود، هیچ وقت قبول نداشتند.
اگر بخواهید به طور خلاصه به ویژگی‌های ایشان اشاره کنید، چه می‌فرمایید؟
ساده زیستی، مسئولیت پذیری، اخلاقی بودن و بدون وابستگی و آزادی کامل. خدا رحمت کند ایشان را. إن شاء الله ما در آینده هم شاهد نسلی از یک چنین علمایی باشیم که موجب زینت جمهوری اسامی باشند و یادگارانی از روحانیونی انقلابی و خط امامی را داشته باشیم که منزه، پاک و خوب زندگی بکنند و خوب در یاد‌ها
بمانند.
