رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اولین کار در کشور را برگرداندن آرامش به دانشگاه دانست و گفت: این برای دانشگاه زیبنده نیست که اجازه اظهارنظر به افراد در حوزه علمی و تخصصی مسائل سیاسی داده نشده و با یک رفتار خارج از نزاکت، عرف و متداول و دور از جامعه معمولی و نه فقط جامعه علمی برخورد شود.
ایسنا: رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اولین کار در کشور را برگرداندن آرامش به دانشگاه دانست و گفت: این برای دانشگاه زیبنده نیست که اجازه اظهارنظر به افراد در حوزه علمی و تخصصی مسائل سیاسی داده نشده و با یک رفتار خارج از نزاکت، عرف و متداول و دور از جامعه معمولی و نه فقط جامعه علمی برخورد شود.
محمدرضا پورابراهیمی نماینده کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی در آستانه روز دانشجو به ارائه تحلیلی از فعالیت های دانشجویان و چرایی رادیکالیسم سیاسی در دانشگاه‌ها و بیان شعارهای هنجارشکنان پرداخت.
وی توضیح داد: در سال های اخیر مباحث حوزه دانشگاه به تحولاتی نیاز داشت تا بتواند متناسب با شرایط عمومی کشور پاسخگوی بخشی از مطالبات جریان دانشجویی در کشور باشد. همچنین موضوعاتی را در عرصه خدمت و همراهی با نظام و در راستای رفع نیازهای کشور پیگیری کند؛ جریان دانشجویی و دانشگاه، موفقیت های بزرگی در حوزه رفع نیازهای کشور بدست آورد که بخش زیادی از اتفاقات مثبت رخ داده در عرصه علم و دانش را مدیون مجاهدت‌های جریان دانشجویی و استادی در دانشگاه ها هستیم. اساتید و دانشمندان حوزه علمی کشور کسانی هستند که پیش از این دانشجو بوده و فعالیت‌های سازنده‌ای داشتند.
پورابراهیمی با تاکید بر اینکه دانشجویان، اساتید و دانشگاه ها نقش بارزی برای پاسخ به نیازهای کشور دارند و باید از آن ها تقدیر کرد، افزود: البته گاهی علی رغم افزایش ظرفیت علمی، رشد علمی در کشور به دلایل مختلف کاهش پیدا کرد.
در سال های اخیر شاهد رکود فعالیت های سیاسی و تشکیلاتی بودیم
وی در ادامه اظهار کرد: در کنار این موضوع، یکی از مباحث مرتبط با فضای علمی و تخصصی و رفع نیازهای جامعه در حوزه تصمیمات مربوط به دانشگاه‌ها، فعالیت های دانشجویی و تشکل‌های دانشجویی فعال در عرصه سیاسی است؛ در سال های اخیر در دانشگاه ها به هر دلیلی شاهد رکود فعالیت های سیاسی و تشکیلاتی بودیم. شاید این رکود به خاطر عدم استقبال مسئولان دانشگاه ها و نبود زیرساخت‌های لازم برای ایجاد ظرفیت های قانونی جهت اظهار نظر بوده که تصور می شد نباید انتقادات سازنده مطرح شود حال اینکه بعضی انتقادات سازنده ولو به صورت تند هم می تواند در چارچوب روال علمی و تخصصی بیان شود. نباید هیچ کسی از انتقاد و کار کارشناسی دوری کرده و آن را کنار بگذارد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: شاید بخشی هم به خاطر بی انگیزگی در فضای دانشجویی بوده است. به هر حال عوامل متعددی در این موضوع تاثیرگذار بوده که رویکرد مورد انتظار از جریان دانشجویی رخ نداد؛ بعد از وقوع مسائل اخیر و بحث اغتشاشات، جریان دانشجویی دچار شتابزدگی در روش و رویکرد مواجهه با حل مشکلات جامعه شد.
دانشجویان که اصل نظام را قبول ندارند در اقلیت هستند
پورابراهیمی تاکید کرد: البته باید تفاوتی قائل شد بین دانشجویانی که به عنوان جریان انتقادی به دنبال بهبود عملکرد هستند با تعداد محدود دانشجویانی که اساسا با رویکرد انقلاب، نظام و شاخص‌ها و مولفه های اصلی انقلاب دشمنی داشته و نظام را قبول ندارند؛ ما نتوانستیم این خط تشخیص و تفاوت را لحاظ کنیم.
وی ادامه داد: دانشجویان که اصل نظام را قبول ندارند در اقلیت هستند، چنین افرادی در همه کشورها وجود داشته و بعضا با ساختار حاکمیت‌شان مواجه می‌کنند. در مقابل قاطبه دانشجویان به انقلاب، نظام، رهبری و شهدا اعتقاد دارند اما انتقاداتی به عملکرد مسئولان داشته و خواستار بهبود عملکردها هستند بنابراین جدا کردن آن ها از موضوعات اساسی است؛ باید مرزی ایجاد شود بین انتقاد علمی، سازنده و کارشناسی با فضایی که دانشگاه را به سمتی می برد که اساسا از بستر نگاه علمی خارج کند.
پورابراهیمی افزود: اگر نتوان بیان حرف تخصصی حتی با رویکرد سیاسی را در دانشگاه مبنا قرار داد، پس کجا گفتمان سازی رخ دهد؟ در قدیم اگر کسی حرف خارج از نزاکت بیان می کرد به او می گفتند مگر بچه چاله میدان هستی؟ چاله میدان اصطلاحی بدان معناست که دیگر نمی توان بر اساس علم و دانش پاسخگو بود.
وی با تاکید بر اینکه «دانشگاه محل تضارب افکار، آرا و اندیشه ها حتی در حوزه سیاسی است»، گفت: این برای دانشگاه زیبنده نیست که اجازه اظهارنظر به افراد در حوزه علمی و تخصصی مسائل سیاسی داده نشده و با یک رفتار خارج از نزاکت، عرف و متداول و دور از جامعه معمولی و نه فقط جامعه علمی برخورد شود؛ پس اولین کار در کشور برگرداندن آرامش به دانشگاه است؛ آرامش را در شرایطی می توان تعریف کرد که بازنگری در روش های مواجهه با تشکل‌های دانشجویی شود. باید خروجی این مواجهه بتواند ظرفیتی برای بیان انتقاد علمی، سازنده و کارشناسی ولو به صورت تند ایجاد کند.
پورابراهیمی ادامه داد: انتقاد تند ولی به صورت علمی هیچ اشکالی ندارد؛ مثل اینکه کسی با صراحت و به تندی اما به صورت علمی به من بگوید که اظهارنظرم درباره فلان شاخص اقتصادی مردود است، این با اهانت کردن فرق دارد. باید ضمن مشخص کردن انتظارات از دانشگاه، فضا را به سمت کار کارشناسی برد و بستر آن را فراهم کرد؛ البته اخیرا اطلاع پیدا کردم که نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها و تشکل های رسمی در دانشگاه به دنبال ایجاد چنین بستری هستند. باید برگزاری کرسی های آزاد اندیشی مورد تاکید مقام معظم رهبری هم دنبال شود که اینها حلقه‌های مفقوده دانشگاه هاست.
وی در جمع بندی با بیان اینکه باید بدون ایجاد هیچ حساسیتی بسترهای لازم را فراهم کرد، گفت: باید ارتباط دانشگاه با مسئولان در حوزه های ملی و منطقه ای متناسب با هر شرایطی تعریف کرد. در بسیاری از مواقع، این ارتباط متقابل به اصلاح خطای دید فضای دانشگاه نسبت به مدیریت جامعه کمک می کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران با ارائه مثالی توضیح داد: چندی پیش یکی از دانشجویان دوره دکترا انتقادی را درباره موضوع سپرده بانکی در بودجه مطرح کرد و گفت که جای تاسف دارد مسئول مربوطه بدون نشان دادن واکنشی، اجازه اقدامی درباره سپرده های بانکی داده است؛ در پاسخ به او توضیح دادم که این موضوع در لایحه دولت نبوده و مجلس آن را اضافه کرده است، مسئول مربوطه هم در زمان بررسی لایحه در صحن علنی رسما با آن مخالفت کرد، بعد از تصویب هم در نامه رسمی به شورای عالی هماهنگی اقتصادی کشوراعلام کرده که این موضوع به صلاح کشور نیست و باید اصلاح شود چون باعث تحمیل هزینه سنگین به کشور می شود.
باید فضایی در دانشگاه برای شنیده شدن صحبت و انتقاد دانشجویان ایجاد شود
وی ادامه داد: پس باید ارتباط به گونه‌ای برقرار شود که انتقاد و حرف دانشجو شنیده شود؛ برای این کار ضمن تعریف جایگاهی، آن را ساماندهی کرد مثلا هر هفته دو نشست با حضور مسئولان ارشد برگزار شده و به صحبت‌های دانشجویان گوش دهیم با این روند اطلاعات دقیق به دانشجویان داده شده و ابهامات آن ها نیز برطرف می شود؛ باید به دنبال فضایی در دانشگاه بود که صحبت و انتقاد دانشجو شنیده شود.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: باید تفاوتی ایجاد شود بین انتقاد سازنده و دلسوزانه برای نظام با کسی که نقش برانداز دارد؛ دانشجویی که نقش برانداز دارد در هیچ حکومتی جایگاهی ندارد؛ ما در این باره با هیچ احدی تعارفی نداریم. در مقابل طبیعتا باید از حضور دانشجویانی در میدان استقبال کرد که برای سرافرازی کشور، نظام و مردم کار می کنند ولی به عملکرد مسئولان هم انتقاد دارد؛ باید این فضای تبادل نظر و اندیشه باز شود که خروجی آن اصلاح نحوه مواجه و اصلاح عملکردهاست.
پورابراهیمی در ادامه درباره اینکه آیا فضای نقدی در دانشگاه ها وجود دارد، گفت: فضای نقد در دانشگاه ها وجود دارد اما می توانست خیلی بهتر از وضعیت فعلی باشد؛ به دلایل مختلفی در دانشگاه‌ها رکود و رخوت ایجاد شد و این روزها شاهد فضای شدت (افراطی) هستیم.
وی درباره اینکه چقدر لحن بیان اعتراضات دانشجویان ولو با ادبیات نامتعارف مرتبط با شرایط اقتصادی کشور است، گفت: این حرف درستی است که اکنون کشور درگیر مشکلات اقتصادی است و باید برای عبور از آن راهکار ارائه شود؛ البته این فضای هم میان و بلند مدت هم نیست.
پورابراهیمی با بیان اینکه کسی نمی تواند مشکلات را کتمان کند، افزود: فضای فعلی به برخورد عقلانی و منطقی نیاز دارد بدان معنا که افراد با دلایل منطقی تحلیلی ارائه دهند که چه طور امکان بهتر شدن این فضا وجود دارد و بعد به عنوان یک مطالبه دانشجویی انتظارات شان جهت انجام شدن و یا نشدن چندین کار را بیان کنند؛ پس این که روش مواجهه از چارچوب قاعده علمی و اخلاقی و علمی خارج شود، پاسخ منطقی به نتایج نامطلوب نیست.
وی ادامه داد: باید با نگاه علمی به یک موضوع نگریست؛ مثلاً اگر مجلس بودجه خوبی مصوب نکرد نباید در رد آن از روش غیر اخلاقی استفاده کرد بلکه باید ادله ها و رویکردها بررسی شود؛ امروز وضعیت معیشتی و درآمدی و خط فقر، مطلوب نیست و کسی هم نمی تواند آن را کتمان کند؛ برای خارج شدن از این وضعیت می توان از نظرات کارشناسان متخصص در مراکز علمی استفاده کرد و اگر دولت و مجلس به آن پیشنهادات اعتنایی نداشت گلایه و انتقاد ولو به صورت تند وارد است.
