درسی از امام خمینی(س)/
«چهره ایران امروز گلگون است و دلاورى و نشاط در تمام اماکن به چشم مى خورد. آرى این چنین است راه امیر مؤمنان على و سرور شهیدان امام حسین. اى کاش «خمینى» در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع براى خداى تعالى کشته مى شد.» (
اصغر میرشکاری: «چهره ایران امروز گلگون است و دلاورى و نشاط در تمام اماکن به چشم مى خورد. آرى این چنین است راه امیر مؤمنان على و سرور شهیدان امام حسین. اى کاش «خمینى» در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع براى خداى تعالى کشته مى شد.» (صحیفه امام، ج3، ص460) . برای کسانی که در صحنه وقایع این روزها در سال 1357حضور داشتند و در کوران حوادث و روند رو به رشد و شتابگیر انقلاب اسلامی مردم مسلمان ایران همانند اغلب مردم کم و بیش سری در مسائل می کشیدند، این سخن حرفی آشنا است که نظیر آن پیوسته بر قلم و زبان رهبر فرزانه و نستوه انقلاب جاری و زمینه ساز دلاوری و نشاط در میان مردم می شد و رژیم شاه را دچار سردر گمی و تغییرات پی در پی می کرد تا به زعم خود شاید در طوفان خیزش عدالت خواهانه و آزادی جویانه این مردم چاره ای و راه نجاتی بجوید و البته هرچه بیشتر تقلا و تلاش می کرد، بیشتر در باتلاق خود ساخته فرو می رفت. در تعویض نخست وزیران و دولتها، بعد از جمشید آموزگار نوبت به روحانی زاده ای به نام شریف امامی رسید ولی او هم با دولت به اصطلاح آشتی ملی که خود فریب و دامی بیش نبود، راه به جائی نبرد و در تلاطم امواج حرکت و خروش مردم در راهپیمائی بی سابقه روز عید فطر در سیزدهم شهریور ماه 1357و راهپیمائی بی سایقه تر روز پنجشنبه 16شهریور راه به جائی نبرد و تصمیم گرفت تا به مردم چنگ و دندان نشان دهد. لذا با برقراری حکومت نظامی در تهران و چندین شهر دیگر، در اولین ساعات روز جمعه 17 شهریور مأموران رژیم به انبوه مردم در میدان ژاله(میدان شهدا) یورش برده و با تیر اندازی مستقیم جمعیت زیادی را به خاک و خون کشیدند. گرچه آمارها متفاوت است، اما آنچه مسلم است، جمع زیادی شهید و تعداد زیادتری زخمی و مجروح شدند.
آثار و تبعات این واقعه هولناک در سرعت بخشی به زوال نظام ستمشاهی و اوج گیری و پیشرفت برنامه های انقلاب مورد اذعان همه محققین و تاریخ نویسان انقلاب و در جای خود قابل بررسی و تحلیل است اما امام خمینی(س) به مناسبت این روز و نیز سالگرد آن پیامهای ارزنده و راهگشائی ارائه داده اند که فرازی از پیام 18 شهریور 1357 یعنی روز بعد این واقعه هولناک در طلیعه سخن آمد. و در پیام 16 شهریور 1358به مناسبت سالگرد این واقعه هولناک چنین ملاحظه می شود:
«خاطره تلخ 17 شهریور 57 و خاطره تلخ روزهاى بزرگى که بر امت گذشت، میوه شیرین سرنگونى کاخهاى استبداد و استکبار و جایگزینى پرچم جمهورى عدل اسلامى را به بار آورد. مگر نه آن است که دستور آموزنده «کُلُّ یَومٍ عاشُورا و کُلُّ أَرضٍ کَربَلاء» باید سرمشق امت اسلامى باشد. قیام همگانى در هر روز و در هر سرزمین، عاشورا قیام عدالتخواهان، با عددى قلیل و ایمانى و عشقى بزرگ، در مقابل ستمگران کاخ نشین و مستکبران غارتگر بود و دستور آن است که این برنامه سرلوحه زندگى است در هر روز و در هر سرزمین. روزهایى که بر ما گذشت عاشوراى مکرر بود و میدانها و خیابانها و کوى و برزنهایى که خون فرزندان اسلام در آن ریخت، کربلاى مکرر. و این دستور آموزنده، تکلیفى است و مژده اى. تکلیف از آن جهت که مستضعفان، اگر چه با عده اى قلیل، علیه مستکبران، گرچه با ساز و برگ مجهز و قدرت شیطانى عظیم، مأمورند چونان سرور شهیدان قیام کنند. و مژده که شهیدان ما را در شمارشهیدان کربلا قرارداده است؛ و مژده که شهادت رمز پیروزى است.17 شهریور، مکرر عاشورا و میدان شهدا، مکررِ کربلا و شهداى ما، مکررِ شهداى کربلا و مخالفان ملت ما، مکررِ یزید و وابستگان او هستند. کربلا کاخ ستمگرى را با خون درهم کوبید؛ و کربلاى ما کاخ سلطنت شیطانى را فرو ریخت» (صحیفه امام، ج9، ص: 445و 446)
اما آنچه حائز توجه و تذکر است، ورود عامل "شهادت" به معنی خاص نیز و موقعیت بی نظیری که در منظر مردم ما داشته و دارد، در وقایع و رویدادهای انقلاب و نقش ماندگار و تأثیرگذار آن در فرآیند تشکیل نظام و حفظ و حراست از دستاوردهای انقلاب است که البته اشارات و توجهات به جا و هدایتهای سنجیده امام خمینی در بهره برداری منطبق بر فرهنگ عقیدتی تشیع و توجه به جانبازی های سالار شهیدان و و یاران آن حضرت در واقعه کربلا و فداکاری‌های خاندان آن حضرت در ادامه راه، تأثیر این عامل را مضاعف و سختی‌ها را به مقدار زیادی قابل تحمل تر ساخته است .
این ارزش _ شهادت _ گرچه در فرهنگ عقیدتی ما با جهت خاص آن، " لیس فوقه بر"_ هیچ نیکی و بری برتر از آن نمی باشد_ اما منحصر به تشیع فقط نمی باشد و همه مذاهب و ادیان و مرام ها نه تنها بر آن صحه می گذارند که در نظام ارزشگذاری آنها هم از جایگاه بس بالائی برخوردار می باشد و به زبانی، مقبولیت عام و همگانی و همه جائی دارد و همینطور از شهرهای بزرگ گرفته تا دورترین نقاط در کشور امری مقبول و معروف است و بعدها در اثر جنگ تحمیلی و جنایات دشمن بعثی و در جریان دفاع مقدس، این پرچم افتخار و سعادت بر سرتاسر کشور بر افراشته شده است و حتی در گورستانهای اقلیتهای دینی هم آرامگاه شهدا زیارتگاه و قبله آمال قرار گرفته است.
پایان بخش این مقال پیام امام خمینی(س) درباره کشتار وحشیانه مردم تهران در17 شهریور است که در تاریخ 18 شهریور 1357 از نجف اشرف خطاب به ملت ایران صادر شده است . در این پیام می خوانیم:
«بسم اللَّه الرحمن الرحیم/ ملت شریف و شجاع ایران/ بار دیگر شاه با دستور حکومت نظامى در تهران و سایر شهرستانهاى بزرگ ایران، ثابت کرد که پایگاهى در میان ملت ندارد. اعلام حکومت نظامى در محیطى آرام- به اقرار رادیو و مطبوعات ایران که راهپیمایى با کمال آرامش در آن انجام مى گرفت- نه تنها قانونى نیست بلکه جرم است و دستور دهنده آن مجرم. شاه براى به رگبار بستن مردم بى دفاع و مظلوم هیچ بهانه اى را بهتر از حکومت نظامى ندید. روزهاى اخیر، تهران و سایر شهرستانهاى مهم ایران براى اظهار مظلومیت و مخالفت با مجرمى که 35 سال بر مقدرات آنان سلطه دارد و جنایات و خیانتهاى او در کشور و مخالفتهاى او با قانون اساسى واضح است، شاهد راهپیماییهاى آرام بود. اظهار مخالفت با مجرمى که تمام هستى ملت را به باد داده است، از طرف کسانى بود که در حد عالى شعور سیاسى و دینى بودند؛ به طورى که حاضر شدند ارتش را گلباران کنند ولى «دولت آشتى ملى»، آنان را به عنوان شعار بر خلاف قانون اساسى، محکوم نمود؛ و حال آنکه شعار آنان بر ضد قانون اساسى شکن- یعنى شاه- بود. شعار بر ضد رژیم تحمیلى غیر قانونى بود، اظهار مظلومیت بود ولى واقعیت این است که شاه مى خواهد انتقام خود را از ملت بى دفاع بگیرد، و با صحنه سازیهاى مبتذل، ملت بىدفاع را به مسلسل ببندد و نفسها را به خیال باطل خودش در سینه خفه گرداند ولى دیگر دیر شده است و ملت مظلوم و بیدار ایران آگاه گردیده اند. من هنوز اطلاع دقیقى از کشتگان و مجروحان در سراسر ایران ندارم؛ ولى خبرگزاریها تعداد کشتگان را به صدها نفر گزارش داده اند و خبرهایى از ایران، این تعداد را بیش از هزار نفر مى گویند. اکنون بر ملت شجاع ایران است که به هر ترتیبى که ممکن است به مجروحین بیشمار خود، خون، دوا و غذا برساند و از هر گونه کمک مالى دریغ ننماید.
چهره ایران امروز گلگون است و دلاورى و نشاط در تمام اماکن به چشم مى خورد. آرى این چنین است راه امیر مؤمنان على و سرور شهیدان امام حسین. اى کاش «خمینى» در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع براى خداى تعالى کشته مى شد.
ملت ایران! مطمئن باشید که دیر و یا زود پیروزى از آن شماست. شاه با حکومت آشتى ملى مى خواهد روحانیت شریف ایران و سیاسیون محترم را در کشتار خود سهیم گرداند ولى فریب او خیلى زود برملا گردید. انَّ کَیْدَ الشَّیطانِ کانَ ضَعیفاً.
جهان باید بداند که این است فضاى باز سیاسى ایران! و این است رژیم دموکراسى شاه! و این است عمل به دین مبین اسلام در منطق شاه و دولت او! اکنون به بهانه هاى پوچ دست به حبس و تبعید تازه زده اند و مى زنند. باید علما و روشنفکران ملت در زیر چکمه دژخیمان خُرد شوند تا کسى خیال آزادى به خود راه ندهد. شما اى ملت محترم ایران، که تصمیم گرفته اید خود را از شرّ رژیم شاه خلاص گردانید و در رفراندمى که در سه و چهارم شوال[15و16شهریور] در برابر ناظران سراسر جهان انجام دادید به دنیا نشان دادید که رژیم شاه جایى براى خود در ایران ندارد- چنانچه در روزنامه هاى خارجى هم منعکس گردید. مطمئن باشید که هیچ قدرتى نمى تواند با شما که بیدارید و بپاخاسته اید روبه شود.
ارتش وطنخواه ایران! شما دیدید که ملت با شما دوست و شما را گلباران مى کند. و مى دانید که این چپاولگران براى ادامه ستمگرى، شما را آلت قتل برادران خود قرار داده اند، به دیگر برادران ارتشى خود که شاه را رها کرده اند و در پشتیبانى مردم، به دشمن حمله نموده اند بپیوندید، و بپاخیزید و نگذارید ملت شما نابود و برادران و خواهران شما به خاک و خون کشیده شوند. نام خود را در تاریخ که به سود ملت ایران به راه خود ادامه مى دهد، هر چه زودتر ثبت کنید و ریشه خیانت و ظلم را بکنید.
شما اى علماى بزرگ اسلام و سیاسیون بزرگ، که از فشار شاه هراسى به دل راه نمى دهید! نشانه اعتماد و قوّت روحیه ملت هستید، و در این موقع حساس نه تنها باید استقامت کنید بلکه روحیه عالى مقاومت جامعه را هر چه بیشتر باید تقویت کنید، و هر چه بیشتر صفوف خود را براى مقابله با دشمن مردم ایران متشکلتر کنید. از خداوند متعال نصرت اسلام و مسلمین را خواهانم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته. روح اللَّه الموسوی الخمینى (صحیفه امام، ج3، ص: 459_461)
یاد امام و شهدا به ویژه شهدای 17شهریور 1357 را گرامی می داریم و به روان پاکشان درود می فرستیم.
