استاد دانشگاه شهید باهنر و عضو فرهنگستان علوم پایه کشور با اشاره به فرونشست زمین در استان کرمان اظهار کرد: لایه‌های رسی علت اصلی فرونشست در ایران و استان کرمان است زیر رس بر اثر خشک شدن با کاهش حجم شدیدی روبرو می‌شود. لذا وقتی آب زیرزمینی برداشت می‌شود آرام آرام آب لایه رسی گرفته می‌شود.
استاد دانشگاه شهید باهنر و عضو فرهنگستان علوم پایه کشور با اشاره به فرونشست زمین در استان کرمان اظهار کرد: لایه‌های رسی علت اصلی فرونشست در ایران و استان کرمان است زیر رس بر اثر خشک شدن با کاهش حجم شدیدی روبرو می‌شود. لذا وقتی آب زیرزمینی برداشت می‌شود آرام آرام آب لایه رسی گرفته می‌شود.
به گزارش گفتارنو، احمد عباس‌زاده در نخستین نشست تخصصی منهای خبر با موضوع فرونشست زمین با بیان اینکه عامل فرونشست طبیعی، انسانی یا طبیعی_انسانی است، اظهارداشت: یک چهارم خانه‌های کرمانی روی قنات قرار دارند.
استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان بیان کرد: قنات‌ها در شهرها، از دیگر علل فرونشست است حدود ۲۰۰ رشته قنات در شهر تهران و ۶۰ رشته قنات در شهر کرمان داریم که از زیر یک چهارم خانه‌های کرمانی قنات عبور کرده است و چاله‌های زیاد در خیابان‌ها به دلیل وجود قنات‌هاست. به غیر از شهر جیرفت مابقی شهرهای استان کرمان قنات دارند.
وی انحلال را از دیگر عوامل فرونشست دانست و افزود: نمونه این فرونشست را در شهربابک و اختیارآبار شاهدیم.
عباس‌زاده عنوان کرد: نشست زمین یک بحران بین‌المللی است که تغییرات آب و هوایی، دخل و تصرف‌های زیرزمینی و برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی از علل این مهم است.
وی بیان کرد: وقتی ضخامت زمین متفاوت یا نشست متوقف شده باشد فرونشست پهنه‌ای با شکاف همراه است.
عضو فرهنگستان علوم پایه کشور ادامه داد: در جاهایی که رس‌ها تا نزدیک سطح زمین خیس بوده‌اند و وقتی آبشان را از دست می‌دهند و شکاف‌های عمومی و چند ضلحی ایجاد می‌شود که در چند نقطه از استان این نوع فرونشست را داریم.
وی تصریح کرد: اطراف چاله اختیارآباد احتمال فرونشست ناگهانی وجود دارد، همچنین زنگی‌آباد نیز همین وضعیت دارد. محور باغین_رفسنجان و محدوده‌ای در دشت خاتون آباد خطر فروچاله در آن مناطق وجود دارد.
عباس‌زاده با بیان این که دشت‌های جنوب استان در فرونشست تاخیر دارند، گفت: دشت وسیع جازموریان مستعد فرونشست است و در آینده نزدیک به بحران تبدیل می‌شود.
وی افزود: در جاهایی که مدیریت آب داشتیم با مشکل فرونشست روبرو نیستند مثل؛ دشت بم که کمترین را چاه زدند و قنات‌ها دایر هستند اما فهرج و نصرت‌آباد و گنبکی با مشکل فرونشست روبرو هستند.
علی رشیدی مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب خاوری کشور نیز گفت: مطالعات فرونشست در سطح کشور به‌صورت جدی آغاز شده است.
وی آب را یکی از ابر چالش‌های کشور دانست و بیان کرد: بیشترین میزان فرونشست‌ها نقطه‌ای در ده سال گذشته در صوغان حدود دو متر، دشت رفسنجان حدود ۱.۵ متر، دشت کرمان و زرند حدود ۱.۴ متر بوده است.
حمید علیدادی‌سلیمانی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان نیز گفت: حدود ۱۳۰ میلیمتر متوسط بارندگی سالانه استان کرمان است.
وی ادامه داد: متاسفانه حدود ۶.۵ میلیارد مترمکعب آب از سفره‌های زیرزمینی استان کرمان برداشت شده است و باید میزان مصرف را به حدود ۴ میلیارد مترمکعب برسانیم تا به تعادل برسد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان با تشریح اقدامات صورت گرفته در حوزه مدیریت مصرف آب، بیان کرد: مردم خود را مالک آب و زمین می‌دانند و مدیریت و تعامل بخشی و صرفه‌جویی بسیار سخت است لذا اغناسازی عمومی را در اولویت قرار دادیم.
وی اصلاح روش‌های آبیاری، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، اصلاح خطوط شبکه آب‌ها و تغییر الگوی کشت را از راه‌حل‌های کاهش فرونشست‌ها برشمرد.
علیدادی‌سلیمانی با بیان این مطلب که آب‌های شهر جیرفت آبرفتی است اما بافت لایه‌های زمین شهر کرمان رسی است، اظهار کرد: باید به صورت هوشمندانه بخشی از آب زیرسطحی و فاضلاب را در زیر شهر کرمان نگهداریم و همه آن را به شبکه فاضلاب منتقل نکنیم.
وی تاکید کرد: اصلاح کاهش برداشت و اصلاح روش‌های کشاورزی از راهکارهایی برای به تاخیر انداختن فرونشست است.
