زهرا نعمتی اولین زن ورزشکار معلول ایرانی است که به تازگی سهمیه المپیک 2016 را کسب کرده است. او چهاردهمین ورزشکار معلول شاخصی است که به المپیک راه یافته است.
تا پایان المپیک 2012 لندن بسیاری تصور میکردند که تنها ورزشکار معلولی که توانسته است به المپیک راه یابد و با ورزشکاران سالم از نظر جسمی رقابت کند، اسکار پیستوریوس بوده است. واقعیت این است که پیستوریوس حتی در المپیک لندن تنها ورزشکار کمتوانی نبوده است که در المپیک شرکت کرده است.
به گزارش ایسنا به نقل از سایت the inclusion club در طول تاریخ المپیک تعدادی ورزشکار معلول و کمتوان توانستهاند به سهمیه المپیک دست یابند و در این رقابتها با ورزشکارانی که از نظر جسمانی سالم هستند رقابت کنند.
در بازیهای لندن علاوه بر پیستوریوس دو ورزشکار کمتوان دیگر حضور داشتند که در المپیک شرکت کردند. دونگ هیون از کره جنوبی ورزشکار تیروکمانی است که یک چشم او 10 درصد و چشم دیگر او 20 درصد بینایی دارد. او توانست در مسابقههای لندن رکورد خود را در المپیک پکن و آتن را بشکند و با تیم کره به مدال طلا برسد.
ناتالی پارتیکا از لهستان ورزشکاری بود که در مسابقههای لندن برای دومین بار در رقابتهای پینگپنگ المپیک شرکت کرد. او به صورت مادرزادی بدون دست راست متولد شده است.
بدون شک پیستوریوس درخشانترین این ورزشکاران است اما او اولین معلولی نبوده ست که در المپیک حضور داشت.
ممکن است ورزشکاران زیادی با معلولیت در بازیهای المپیک شرکت کرده باشند اما 10 ورزشکار شناخته شدهای که نامی از آنها در تاریخ المپیک باقی مانده است به شرح زیرند:
1- جرج ایسر (George Eyser):
ایسر که ژیمناست آلمانی – آمریکایی بوده است در سال 1904 در المپیک تابستانی شرکت کرد. او در یک روز شش مدال کسب کرد که سه مدال آن طلا و دو مدال نقره بود. پای چپ ایسر چوبی بود. او توانست در پرش با نیزه مدال طلا کسب کند.
2- اولیور هالاسی (Oliver Halassy)
هالاسی ورزشکار واترپولو و شنای آزاد مجارستان بود. او در سال 1928 ، 1932 و 1936 در المپیک تابستانی شرکت کرد. او اولین شناگر معلولی بود که در المپیک حضور یافت. او در تصادفی در کودکی پای چپ خود را از دست داده بود. هالاسی در سال 1946 بعد از یک اتفاق دزدی در اطراف خانهاش به دست یک سرباز شوروی کشته شد.
3- لیز هارتل (Lis Hartel):
لیز ورزشکار اسبسوار دانمارکی بود. هارتل اولین زنی بود که در مسابقههای اسب سواری توانست مدال المپیک کسب کند. او در المپیک 1952 و 1956 مدال نقره کسب کرد.
او از ناحیه زانو به پایین فلج بود و برای سوار شدن و پیاده شدن از اسب نیاز به کمک داشت. هارتل اعتبار زیادی کسب کرد تا بتواند جنبش احداث مدارس درمان با اسب سواری را شروع کند. مدرسهای در هلند به اسم او به ثبت رسیده است.
4- رجتو ایلدیکو (Rejto ildiko):
رجتو شمشیربازی را از 15 سالگی آغاز کرد. او ناشنوا بود. مربیان او با نوشتن با او ارتباط برقرار میکردند. او یکی از بهترین شمشیربازان زن در دنیا شد و در دهه 50 و اوایل دهه 60 به اوج خود رسید.
در سال 1958 او قهرمان رشته "فویل" در مجارستان شد. در سال 1963 او قهرمان "فویل" در دنیا شد. او از سال 1960 تا 1976 در تمامی المپیادها شرکت کرد. او 7 مدال دریافت کرد که عبارتند از 2 مدال طلا، 3 نقره و 2 برنز. او یکی از بهترین شمشیربازان زن در تاریخ المپیک شناخته شده است.
5- جف جیمز فلوت (Jeff james Float):
جف قهرمان شنای آمریکایی بود که رکورد جهان و مدال طلای المپیک گرفته است. او در سال 1980 سهمیه شرکت در المپیک مسکو با تیم شنای آمریکا را کسب کرد اما این مسابقهها از سوی آمریکا تحریم شد، 4 سال بعد در سال 1984 مسابقههای المپیک در لسآنجلس برگزار شد.
او در این مسابقهها کاپیتان تیم شنای آمریکا شد و در شنای آزاد 4*200 متر توانست مدال طلا کسب کنند. او در مسابقه شنای آزاد 200 متر نفر چهارم شد. او در 13 ماهگی تقریبا به صورت کامل شنوایی خود را از دست داده بود و از یک گوش 90 درصد و از گوش دیگر 65 درصد ناشنوا بود. او اولین ورزشکار رسمی ناشنوای آمریکا بود که مدال طلای المپیک را کسب کرد.
6- نرولی فرهان (Neroli Fairhall):
نرولی در کرایست چرچ نیوزیلند متولد شد. او در یک تصادف از ناحیه کمر به پایین فلج شد و نتوانست فعالیت خود در دوومیدانی را ادامه دهد. به همین دلیل به رشته تیروکمان روی اورد.
او توانست در المپیک 1984 لسآنجلس شرکت کند و برای نیوزیلند مسابقه دهد. او در این مسابقهها رتبه سی و پنجم را کسب کرد. او سپس مربی تیروکمان در کرایست چرچ شد. او در 11 ژوئن 2006 در سن 61 سالگی به دلیل وخیم شدن وضعیت معلولیتش جان خود را از دست داد.
7- پائولا فانتاتو (Paolo Fantato)
پائولا در سن 8 سالگی به دلیل فلج شدن شروع به استفاده از ویلچر کرد. او از سال 1988 تا 2004 در 5 دوره پارالمپیک شرکت کرد و 5 مدال طلا، یک نقره و دو بررنز برای ایتالیا کسب کرد. او در سال 1996 هم در المپیک و هم در پارالمپیک شرکت کرد.
او در آن سال مدال برنز فردی و مدال طلای تیمی را در پارالمپیک کسب کرد. او در سال 2000 در پارالمپیک مدال طلای فردی و تیمی را کسب کرد و در سال 2004 نیز در پارالمپیک مدال طلا و مدال نقره دریافت کرد.
8- ترنسی پارکین (Terence Parkin)
پارکین در سال 2000 در سن 20 سالگی برای اولین بار در المپیک شرکت کرد. او ناشنوا بود و از زبان اشاره برای ارتباط برقرار کردن با مربیاش استفاده میکرد.
او در سال 2000 در مصاحبهاش گفت: من به المپیک میروم تا نماینده آفریقای جنوبی باشم. رفتن به المپیک برایم بسیار مهم است تا نشان دهم که یک ناشنوا هم میتواند همه کار انجام دهد. ما نمیتوانیم بشنویم اما میتوانیم همه چیز را ببینیم. میخواهم به دنیا نشان دهم که همیشه فرصتهایی برای ناشنوایان نیز هست.
9- مارلا رانیان (Marla Runyan):
مارلا ورزشکار دوومیدانی آمریکا است که در دوی جاده و دوی ماراتن شرکت کرده است، او نابینا است. او در دوی 5 هزار متر زنان سه بار قهرمان آمریکا شده است.
رانیان در پارالمپیک 1992 4 مدال طلا در پرش طول، دوی 100، 200 و 400 متر کسب کرد.
او همچنین در مسابقههای دوچرخهسواری آن سال نیز شرکت کرد. او در سال 1996 برای گرفتن سهمیه المپیک تلاش کرد و در هفت گانه دهم شد. او در المپیک سیدنی 2000 در دوی 1500 متر رتبه هشتم را کسب کرد.
10- ناتالی دوتوا (Natalie du Toit):
ناتالی در سال 2003 در مسابقههای آفریقایی با افراد سالم مسابقه داد و در شنای آزاد 800 متر مدال طلا کسب کرد. او در مسابقههای آفریقایی – آسیایی توانست در شنای آزاد 800 متر مدال نقره و شنای آزاد 400 متر مدال برنز کسب کرد.
او در سال 2004 مسابقههای انتخابی المپیک آتن را از دست داد اما توانست سهمیه المپیک سال 2008 را کسب کند. در مسابقههای المپیک پکن در شنای آزاد 10 کیلومتر او رتبه شانزدهم را کسب کرد. او همچنین در پارالمپیک 2008 نیز شرکت کرد و 5 مدال طلا کسب کرد. او بعد از مسابقههای المپیک لندن بازنشسته شد.
در سال 2008 مقالهای درباره ورزشکاران معلولی که در المپیک شرکت کردهاند منتشر شد. تعدادی ورزشکار دیگر در این مقاله نام برده شدهاند که در اینجا نام آنها آورده نشد. این مقاله به مدیریت دیوید لیگ از کانادا نوشته شد.