ما بايد به همكاران خود در سازمان انرژي اتمي فرصت لازم را بدهيم كه بتوانند فعاليت‌هاي ما در سايت‌هاي هسته‌اي را با آنچه در برجام متعهد به آن شده‌ايم منطبق كنند. اگر ما اين آماده‌سازي متعهد شده را دايما به عقب بيندازيم دو اثر عيني خواهد داشت
حميد بعيدي‌نژاد، مديركل سياسي و امور بين‌الملل وزارت خارجه در حاشيه بازديد از نمايشگاه مطبوعات در غرفه «اعتماد» در پاسخ به اين سوال كه وضعيت پرونده فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران در حال و گذشته موسوم به پي‌ام دي در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در چه مرحله‌اي قرار دارد و آيا اميدي به مختومه‌شدن كامل اين پرونده تا نيمه دسامبر وجود دارد يا خير، گفت: خوشبختانه تا به امروز در خصوص پي‌ام دي مسير بسيار خوبي با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي طي شده است و ما شاهد تحولات بسيار مفيدي در اين خصوص بوده‌ايم. قطعا اميدوار هستيم كه تا ١٥ دسامبر مساله فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران در حال و گذشته موسوم به پي‌ام دي حل و فصل شود و البته ما اميدوار هستيم كه گزارشي كه قرار است يوكيا آمانو، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي در خصوص اين پرونده بدهد زودتر از ١٥ دسامبر هم از سوي ايشان جمع‌آوري شود و در اختيار شوراي حكام قرار بگيرد. رويه‌اي كه تا به امروز طي شده طبق پيش‌بيني‌هايي بوده كه با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در نظر گرفته شده بود و بايد بگويم كه تاثير حل پرونده پي‌ام دي بر برجام تاثير مستقيمي است. اين موضوع در سال‌هاي گذشته بر بحث‌هاي صلح‌آميز فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران سايه انداخته بود و سرويس‌هاي جاسوسي و برخي اعضاي آژانس تلاش كردند به برنامه هسته‌اي ايران شكل و شمايل نظامي بدهند. در همين راستا براي عادي شدن پرونده ايران در شوراي امنيت و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم اين پرونده بايد حل و فصل شود. نقطه عطفي كه ما به دنبال آن هستيم اين است كه صنعت هسته‌اي ما وارد مرحله جديدي از همكاري‌هاي صلح‌آميز با ساير كشورها شود و اين مساله هم‌زماني محقق خواهد شد كه تكليف پرونده پي‌ام دي مشخص شده باشد. با توجه به همين مسائل بوده كه ما از ابتداي مذاكرات به دنبال اين بوديم كه پيش از اجرايي شدن برجام موضوع پي‌ام‌دي كاملا بسته شود كه خوشبختانه تمام مسير فني مورد نياز هم كه بسيار سخت و مشكل بوده به شكل كامل طي شده است و ما اميدوار هستيم كه بر همان اساس كه پيش‌بيني شده اين پرونده هم مختومه شود.
با اجراي تعهدهاي فني برخورد سياسي نكنيم
اين عضو تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي كشورمان در ادامه در پاسخ به اين سوال «اعتماد» كه چرا با وجود تاييد برجام در مراجع متفاوت هنوز اما و اگرهايي در خصوص اجراي تعهدات ايران در داخل كشور وجود دارد و به عنوان مثال در خصوص انتقال سانتريفيوژها به انبارهاي نگهداري موضع‌گيري‌هاي متفاوتي صورت مي‌گيرد، گفت: هم ايران و هم كشورهاي ١+٥ بايد از هم‌اكنون تمهيداتي را به اجرا درآورند كه پس از رسيدن به روز اجرا، آماده ورود به مرحله اجرا بشويم. در همين راستا ايران هم بايد براي رسيدن به روز اجرا آماده شود و در اين مسير بايد تعداد سانتريفيوژهاي خود را بر اساس تعداد تعيين‌شده در برجام تغيير دهيم. بر همين اساس من هم از اظهارنظرهايي كه در خصوص اجراي تعهدات ايران بر اساس برجام صورت گرفت شگفت زده شدم چرا كه به نظر من نبايد با مسائلي مانند برجام سياسي برخورد كنيم. طبيعي است كه ما بايد به همكاران خود در سازمان انرژي اتمي فرصت لازم را بدهيم كه بتوانند فعاليت‌هاي ما در سايت‌هاي هسته‌اي را با آنچه در برجام متعهد به آن شده‌ايم منطبق كنند. اگر ما اين آماده‌سازي متعهد شده را دايما به عقب بيندازيم دو اثر عيني خواهد داشت: نخست آنكه اين مساله اجرايي‌شدن برجام را به تعويق خواهد انداخت چرا تا زماني كه ما برنامه هسته‌اي خود را به حد تعريف شده در برجام نرسانيم، برجام اجرايي نخواهد شد. سناريوي دوم هم اين است كه ما به دنبال به تعويق انداختن اجراي برجام نيستيم اما مي‌خواهيم اين اقدام‌ها را به زمان‌هاي ديگري موكول كنيم كه اگر اين كار انجام شود خسارت‌هاي فني و اجرايي بسياري براي كشور خواهد داشت. اقدام‌هاي ما در خصوص سانتريفيوژهايي كه در حال حاضر در نظنز هستند به سه قسم تقسيم مي‌شود. يك تعداد سانتريفيوژهايي هستند كه در حال حاضر كار مي‌كنند و رقم ٥٠٦٠ مورد آنها هم به كار خود ادامه خواهند داد. اين تعداد سانتريفيوژ نه تنها دست نخورده باقي مي‌ماند كه به كار خود هم ادامه خواهد داد. بنابراين اين بحثي كه در حال حاضر در خصوص «جمع‌آوري سانتريفيوژها» صورت مي‌گيرد تعبير نادرستي است و عمده سانتريفيوژهاي ما سر كار خود باقي مي‌مانند. بخش دوم مربوط به‌سانتريفيوژهاي مازاد بر پنج هزار و ٦٠ سانتريفيوژ هستند كه در حال حاضر فعال هستند و بايد از تعداد آنها در سايه تمهيدات فني كاسته شود. اين سانتريفيوژها ابتدا بايد در مسير كاري خاموش شده و سپس با مراقبت به انبارهاي نگهداري منتقل شوند. اگر زمان اين اقدام را به روزهاي ديرتري موكول كنيم و در عين حال هم نخواهيم كه روز اجرا به تعويق بيفتد بايد اين انتقال در زمان كوتاهي در نهايت انجام شود. بخش سوم هم سانتريفيوژهايي هستند كه نصب نشده و در نطنز هستند و اگر اين دو بخش آخر را در مدت‌زمان كوتاهي به انبارهاي نگهداري منتقل كنيم امكان آسيب رسيدن به آنها وجود خواهد داشت. اين سانتريفيوژها روتورهاي حساسي دارند و اگر با دقت خاموش نشوند و به محل نگهداري منتقل نشوند آسيب‌هاي جدي خواهند ديد. در حال حاضر همكاران ما در سازمان انرژي اتمي دقت مي‌كنند كه اين انتقال با مراقبت و در زمان مكفي انجام بگيرد. با توجه به حساسيت‌هاي فني نبايد اين بحث‌ها را سياسي كرد و بايد آرامش خاطر را براي همكاران خود در سازمان انرژي اتمي فراهم كنيم كه آن دسته از اقدام‌هاي فني را كه لازم است با طمانينه انجام دهند. ضمن اينكه ما به تعهدات خود همزمان با تعهداتي كه آنها داده‌اند عمل مي‌كنيم اما نبايد اين مسائل را دستخوش تصميم‌گيري‌هاي سياسي كنيم. تعهدات ايران كاملا روشن است و مي‌خواهيم تا زمان اجرا هم به اين نقطه برسيم و بحث‌هاي فني را بايد به متخصصان و دانشمندان فني واگذار كنيم.
روند ابهام‌زدايي از تعهدات امريكا ادامه دارد
رييس تيم كارشناسي ايران در مذاكرات هسته‌اي در پاسخ به اين سوال كه پروسه بررسي حقوقي تعهدهاي امريكا در رفع تحريم‌ها در چه مرحله‌اي است و آيا به نتيجه خاصي در اين خصوص رسيده‌ايد يا خير؟ گفت: امريكايي‌ها مجموعه اقدام‌هايي را رسما اعلام كرده‌اند و باراك اوباما رييس‌جمهور اين كشور هم دستورهايي را صادر كرده است تا در روز اجرا، اجراي تحريم‌هاي اين كشور متوقف شود. همكاران ما در حال بررسي ابعاد حقوقي هستند تا ببينيم كه آيا دستورهايي كه صادر شده است منطبق بر تعهدهاي داده‌شده از سوي امريكا در برجام است يا خير؟ احيانا سوال‌ها و ابهام‌هايي را كه در مسير بررسي حقوقي به وجود مي‌آيد با طرف‌هاي مقابل هم در ميان مي‌گذاريم و پاسخ‌هاي آنها را دريافت مي‌كنيم. برجام موضوعي صرفا بين ايران و امريكا نيست و در اين مسير ما با ساير اعضاي ١+٥ غير از امريكا هم رايزني‌هاي متداومي داريم. ما اين مسير بررسي را ادامه خواهيم داد تا جايي كه مطمئن شويم دستورهايي كه اوباما داده است منطبق بر تعهدات امريكا در برجام است و اگر ابهام‌هايي هم وجود داشته باشد در اين تبادل پرسش و پاسخ‌ها بايد رفع شود. اين مسير بررسي هم تا زماني كه تمام ابهام‌هاي ما رفع شود ادامه خواهد داشت. تا زماني كه بر ما به‌طور كامل مسلم نشود كه امريكايي‌ها و اروپايي‌ها تحريم‌هاي خود را به شكل كامل لغو مي‌كنند و دستورها و قوانين آنها نيز با اين تصميم منطبق است ما وارد مرحله اجرا نخواهيم شد. در حال حاضر همه اين مسائل در جريان است و ما در مقطع كنوني با ابهام‌هاي حادي روبه‌رو نيستيم.
تا نكات مدنظر رهبري رعايت نشود وارد فاز اجرا نخواهيم شد
حميد بعيدي‌نژاد در پاسخ به اين سوال كه آيا طبق وعده‌هاي داده‌شده ما از ابتداي سال آتي ميلادي وارد فاز اجرايي برجام خواهيم شد؟ گفت: مقام معظم رهبري در سخنان خود علاوه بر نكاتي كه مطرح كردند به دو سندي كه در مجلس شوراي اسلامي و شوراي‌عالي امنيت ملي منتشر شده هم اشاراتي داشتند و تا زماني كه در خصوص رعايت نكات مطرح شده از سوي ايشان به اطمينان كامل نرسيم. وارد مرحله اجرا نخواهيم شد. با توجه به بحث‌هايي كه با ١+٥ داريم و روند پيشروي بحث‌هاي ما با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و سندي كه در خصوص اراك نهايي شده و امضا خواهد شد، در مجموع در جريان روند مثبتي قرار داريم و خوش‌بين هستيم كه بتوانيم تا اوايل سال آتي ميلادي به روز اجراي برجام برسيم.
