طبق نظریه متخصصان پزشکی ورزشی اگر چه کاهش مصرف چربی ها در ورزشکاران از اهمیت زیادی برخوردار است، اما حذف کردن آن از برنامه غذایی ورزشکاران به هیچ وجه علمی و به صلاح آنان نیست.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان چربی ها دسته ای از مواد مغذی هستند که باید به مقدار 20 الی 30 درصد کل انرژی روزانه را از این دسته مواد غذایی تامین کنیم. صحبت هایی که در مورد مضرات چربی می شود بیشتر فرضیه است . اگر هر روز فعالیت جسمانی داریدو ورزش می کنید در مورد مصرف چربی ها در حد توصیه شده نگران نباشید.
اهمیت چربی در برنامه غذایی:
انرژی حاصل از یک گرم چربی دو برابر قند و پروتئین و برابر ۹ کیلوکالری است . بنابراین به‌دلیل انرژی‌زائی، چربی‌ها اهمیت خاصی در جیرهٔ غذائی دارند.چربی‌ها منبع انرژی اولیه به حساب می‌آیند و حدود ۷۰ درصد از کل انرژی موردنیاز بدن در حالت استراحت و پنجاه درصد انرژی موردنیاز را در ورزش‌های سبک تا متوسط تأمین می‌کنند. در ورزش‌های طولانی که بیش از سه ساعت طول بکشد چربی‌ها تا ۸۰ درصد انرژی موردنیاز را تأمین می‌کنند.
برخی از ورزشکاران فکر می کنند که با حذف چربی از برنامه غذایی خود،کار درستی انجام داده اند. در صورتیکه هیچگاه نباید چربی ها یا روغن ها را از رژیم غذایی خود حذف کنند، زیرا مصرف نکردن چربی لطمات جبران ناپذیری به بدن وارد می سازد. چربی‌ها ترکیب اصلی و اساسی غشاء سلولی و همچنین جزء اصلی فیبرهای عصبی و محافظ ارگان‌های حیاتی هستند. تمامی هورمون‌های استروئیدی بدن از کلسترول ساخته می‌شوند، بسیاری از ویتامین‌ها یعنی ویتامین‌های محلول در چربی فقط از طریق چربی‌ها وارد بدن می‌شوند و چربی زیرپوستی افراد سبب حفظ تعادل گرمائی و حرارت بدن می‌شود.
لزوم استفاده از چربی برای ورزشکاران استقامتی
حذف کردن چربی ها از برنامه غذایی ورزشکاران به هیچ وجه علمی نیست، اگر چه کاهش میزان آن از اهمیت زیادی برخوردار است. چربی یکی از مواد با انرژی زایی بالا و سوخت خوب برای ورزشکاران استقامتی است. در فعالیتهای طولانی مدت و میان مدت نیاز بدن به چربی احساس می شود. روغن ها چربی های قابل رویت هستند و همچنین در شیر و سایر لبنیات، تخم مرغ، مغزدانه ها و انواع گوشت و ... وجود دارند.
رابطه چربی و بالارفتن توان ورزشکاران
اسکندر رحیمی رییس کمیته تغذیه و بهداشت هیأت پزشکی ورزشی استان فارس در مورد درصد چربی بدن ورزشکاران گفت: امروزه ثابت شده است که میزان درصد چربی بدن ورزشکاران یکی از عوامل مطلوب در آمادگی و توانائی‌های جسمانی است که می‌تواند در موفقیت ورزشکاران تأثیرگذار باشد. این میزان درصد در هر رشتهٔ ورزشی متفاوت است. اما نکتهٔ بسیار مهم این است که هرگز درصد چربی بدن ورزشکاران نباید کمتر از هفت درصد وزن ایشان شود. همانطور که گفته شد چربی‌ها نقش اساسی در غشاء سلولی، فیبرهای عصبی و هورمون‌های استروئیدی دارند. بنابراین چنانچه درصد چربی بدن از هفت درصد کمتر شود شاهد اختلالات و بیماری‌هائی در سیستم عصبی، غدد و متابولیسم خواهیم بود و چه بسا که زندگی فرد را نیز به خطر بیندازد.
رحیمی تاکید کرد: فراموش نشود در هر حالتی ۲۰ تا ۲۵درصد منابع انرژی موردنیاز فعالیتهای ورزشی باید از طریق چربی‌ها تأمین شود.از طرف دیگر اسیدهای چرب ضروری و ویتامین‌ها از طریق مصرف چربی‌ها تأمین می‌شود بنابراین حذف کامل چربی از رژیم غذائی ورزشکاران در هر شرایطی بسیار اشتباه است.
البته باید دقت کرد بیشتر از چربی های گیاهی استفاده کنید. نسبت یک سوم چربی حیوانی به دو سوم چربی گیاهی مطلوب است. حتی اگر فعالیت بدنی دارید بهتر است این نسبت را رعایت کنید.از چربی گیاهی که به صورت هیدروژنه است حتی المقدور اجتناب کنید مانند روغن های نباتی جامد که حاوی نسبت بالایی از اسید های چرب اشباع و ترانس هستند .بعضی از روغن ها مانند زیتون به دلیل داشتن اسید های چرب تک غیر اشباع به نام اسید اولئیک امکان کاهش سطح کلسترول را دارند. اما اسیدهای چرب تک غیر اشباع بر مقدار چربی مفید تأثیری ندارند شاید ورزش بهترین گزینه برای افزایش سطح چربی مفید باشد.
رحیمی تاکید کرد: ورزشکاران باید توجه کنند که همانطور که مصرف چربی به اندازه کافی، ضروری است و حذف آن ایجاد مشکل می کند، از طرفی مصرف زیاد چربی می تواند کاهش کارائی ورزشکار و خستگی آنان را به همراه داشته باشد.هرچه بر شدت تمرین افزوده شود سهم چربی در تأمین انرژی کمتر شده و بر سهم قندها افزوده می شود.( اگر تمرین از 75% حداکثر ضربان قلب فراتر رود این امر به وقوع خواهد پیوست )پس باید دقت کرد نه تنها چربی ها بلکه هیچ دسته از موادغذایی (چربی، پروتئین،کربوهیدرات،میوه ها و سبزیجات و لبنیات) را نباید حذف کرد،بلکه همه را به اندازه مصرف کرد.
پس لازم است بدانیم که چربی‌ها یکی از مواد موردنیاز بدن برای تولید انرژی است. حذف آن از رژیم غذائی بسیار اشتباه است و می‌تواند موجب بروز اختلالات و بیماری‌ها شود. از طرف دیگر مصرف بیش از حد و ناآگاهانهٔ آن نیز می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌ها شود. همانند تمامی مواد موردنیاز بدن باید دقت کرد که حداقل و حداکثر چقدر چربی می‌توان مصرف نمود و از طرف دیگر کیفیت آن نیز مطرح است. مقدار و درصد مصرف چربی‌ها اشباع و غیراشباع می‌تواند ضامن سلامت و پیشگیری‌کنندهٔ بسیاری از بیماری‌ها باشد.
