معاون میراث فرهنگی استان کرمان:
من خودم همیشه توقع دارم که سازمان در تهران هم همه‌ی طرح‌های استان را بررسی کند و روی آن نظر بدهد، اما گاهی بستگی به تشخیص استان، ممکن است ضرورتی برای اظهار نظر تهران نبینند.
هفته نامه استقامت نوشت: تنها چند روز بعد از کلنگ‌زنی پروژه‌ای عمرانی در مجاورت گنبد جبلیه و حاشیه‌ی جنگل دست‌کاشت کرمان، صدای اعتراضات بلند شد. پیش از این و در سال‌های گذشته نیز، اعتراضات و مخالفت‌ها به ساخت تقاطع غیرهمسطح در این مکان، منجر به توقف این پروژه شده است.
طی دو سال گذشته اما، اولین‌باری نیست که به پروژه‌های شهری انتقاد می‌شود. اکنون و در مورد گنبد جبلیه نیز، دوست‌داران میراث و عده‌ای از اهالی فرهنگ و هنر، در شبکه‌های اجتماعی با نوشتن دل‌نگرانی‌های خود، از مسوولین خواسته‌اند تا دست از اجرای این‌گونه پروژه‌ها بردارند. برخی مدعی هستند که برای ساخت این زیرگذر، اجازه‌ی میراث فرهنگی یا گرفته نشده یا میراث استان در برابر شهرداری کوتاه آمده است.
با محسن موحدی، معاون میراث فرهنگی استان در این‌باره گفت‌وگوی کوتاهی کردم، که در ادامه می‌خوانید.
آقای موحدی! ممکن است ابتدا بگویید؛ برای چه نوع پروژه‌هایی نیاز به اخذ مجوز از سازمان میراث فرهنگی است؟
در حریم آثار تاریخی هر پروژه‌ای در قالب ساخت‌وساز قرار باشد انجام بشود، باید حتما از میراث فرهنگی طبق قانونی که موجود است، مجوز گرفته بشود.
در هر نوع پروژه‌ای؟ یا فقط پروژه‌های کلان؟
کلیه‌ی پروژه‌های عمرانی؛ اعم از اجرای سد، استخراج سنگ از کوه‌ها، لوله‌کشی گاز و احداث جاده و … در هر منطقه‌ای باشد باید حتما از میراث فرهنگی استعلام گرفته بشود. برای این الزام، قانون موجود است که امیدواریم دستگاه‌های اجرایی در راستای نگاه حمایتی که استاندار محترم نسبت به میراث فرهنگی دارند، به این قانون توجه بیش‌تری داشته باشند.
روند ارایه‌ی مجوز از سوی میراث فرهنگی چگونه است؟
به عنوان مثال، جهاد کشاورزی از میراث فرهنگی استعلام می‌کند که می‌خواهیم در فلان نقطه مجوز تاسیس یک مجتمع کشاورزی یا دامی بدهیم؛ بعد از این درخواست، کارشناسان باستان‌شناسی ما از محل بازدید می‌کنند و گزارش می‌دهند و اگر مشکلی وجود نداشته باشد، مجوز را صادر می‌کنیم. در این پروژه‌هایی که در شهرستان‌ها هست، خیلی راحت و با همین گزارش میدانی، مجوز را صادر می‌کنیم ؛اما در مورد پروژه‌های عمرانی در شهر که پروژه‌های بزرگی هستند، طرح حتما باید در شورای فنی سازمان بررسی بشود، به خصوص این‌که اگر در بافت تاریخی باشد. بعد هم، در کمیته‌ی فنی بررسی شده و در صورتی ضوابط میراث رعایت شده باشد، تاییدیه را صادر می‌کنیم.
شورای فنی سازمان، چه تعداد عضو دارد و از چه کسانی تشکیل شده است؟
این شورا از ۱۰،۱۲ نفر تشکیل شده که مدیرکل میراث استان، معاون میراث فرهنگی ایشان، تعدادی کارشناس و واحد حقوقی اداره در آن حضور دارند.
برای صدور مجوز هر پروژه، چند رای مثبت کفایت می‌کند؟
این شورا، بیش‌تر یک گروه مشورتی است. اگر پروژه بزرگ باشد، باید حداقلِ تعداد مخالفین را داشته باشد اما اگر واحد حقوقی مخالف یک پروژه باشد، حتما صدور مجوز منتفی می‌شود، رای مدیرکل که نظر نهایی را می‌دهد نیز در این شورا نقش مهمی دارد.
الان در مورد همه‌ی پروژه‌هایی که در شهر کرمان در حال انجام است، میراث فرهنگی مجوز لازم را صادر کرده است؟
ما حرائم آثار تاریخی را به دستگاه‌ها ابلاغ کرده‌ایم و آنها هم موظفند که رعایت کنند. شهرداری هم معمولا حریم ابلاغی ما را رعایت می‌کند.
در مورد تقاطع‌های غیرهمسطح آزادی و باغملی هم میراث نظر داده است؟
اگرچه بیش‌تر حساسیت در مورد صدور مجوزها، مربوط به پروژه‌هایی است که در بافت تاریخی اجرا می‌شود اما در مجموع، چون کرمان یک شهر تاریخی است، میراث فرهنگی در مورد همه‌ی پروژه‌ها باید نظر بدهد و ما عضو کمیسیون ماده ۵ هستیم، و رای داریم.
در مورد زیرگذر گنبد جبلیه چطور؟ حرف و حدیث‌های فراوانی در این‌باره وجود دارد. میراث فرهنگی مجوز را صادر کرده است؟
گنبد جبلیه جزو بناهایی است که حریم پیوسته دارد.
این حریم، چه بناهایی را شامل می‌شود؟
قلعه دختر و اردشیر، تخت درگاه قلی‌بیگ، باغ بیرم‌آباد و خود گنبد جبلیه در این حریم قرار دارد. هر پروژه‌ی عمرانی که در این محدوده قرار باشد اجرا بشود، باید حتما میراث فرهنگی در مورد آن نظر بدهد و آن را تایید کند. در این حریم همچنین، نمی‌توان ساخت‌وساز انجام داد، اگر میشد حتما تا حالا صورت گرفته بود.
اما می‌بینید که این محدوده یک فضای باز دارد تا چشم‌انداز حفظ بشود. در بسیاری نقاط مثلا دامنه‌ی قلعه دختر و قلعه اردشیر یا بند مملکت که کنار تخت درگاه قلی‌بیگ است، به جز آنچه که در روی سطح وجود دارد، زیرسطح زمین هم بقایایی وجود دارد. در مورد پروژه‌ی زیرگذر، پیشنهاد شهرداری، طبق ضوابط و مقررات حریم در شورای فنی مطرح شده، مغایرت‌هایی وجود داشته است اما تا آنجا که امکان داشته، از حریم فاصله گرفته‌اند و پروژه‌ی روگذر را به زیرگذر تبدیل کرده‌اند.
خوب، برای آن طرحی که الان در حال اجراست، میراث فرهنگی مجوز داده است؟
طرح هنوز ابهاماتی دارد که باید توسط میراث فرهنگی بررسی و تایید نهایی بشود.
اما این پروژه چند هفته قبل، کلنگ‌زنی شد!
بخشی را که با طرح مغایرت نداشته را شهرداری شروع کرده است. شهرداری خیلی دارد به میراث کمک می‌کند و هرجا که ما تقاضا کرده‌ایم، ورود کرده‌اند؛ اما همه‌ی ما تعهد داریم که طرح، تاییدیه‌ی نهایی را داشته باشد.
حالا چه باید کرد؟ دوست‌داران میراث بسیار از این بابت نگران هستند.
قرار شده طی هفته‌ی جاری، جلسه‌ای با حضور میراث و شهرداری تشکیل بشود و کارشناسان، طرح نهایی را ببینند، و بررسی دقیق را انجام بدهند. طرح باید تایید نهایی را داشته باشد.
این طرح بعد از تایید توسط میراث کرمان، نیاز به مجوز میراث فرهنگی کشور هم دارد؟
من خودم همیشه توقع دارم که سازمان در تهران هم همه‌ی طرح‌های استان را بررسی کند و روی آن نظر بدهد، اما گاهی بستگی به تشخیص استان، ممکن است ضرورتی برای اظهار نظر تهران نبینند.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۳
با بهره گیری از مشاوران قوی میتوان بهترین طرحها را اجرا کرد.