اختصاصی گفتار نو/اختلال پارانوئید با زندگی چه می کند
چندین بار در خیابان درگیر شده بود و طرف را طوری کتک زده بود که از او شکایت کرده بودند اما هر دفعه با پول یا تهدید، قضیه را فیصله داده بود. بعد از هر اشتباهی چند روزی خوب بود و دوباره شروع می کرد.
گفتارنو/مهدیه هاشمی:
یک سال می شد که برای ادامه تحصیل از یکی از شهرهای شمالی به کرمان آمده بود. ترم سوم بود که با رامین آشنا شد. با عشق و علاقه به خواستگاریش آمد. قرار شد چند وقتی نامزد باشند تا درسش تمام شود بعد با هم ازدواج کنند.
اوایل همه چیز خوب بود. رامین دست و دلباز و عاشق بود. هر دفعه که برای دیدنش می رفت، گل یا کادویی دستش بود. خرج و مخارج دانشگاه را هم متقبل شده بود و این اواخر برایش ماشین هم خریده بود تا رفت و آمدش آسان تر شود، برایش خانه ای هم اجاره کرده بود تا به خوابگاه نرود.
در همان روزهای اول حس می کرد رامین نسبت به بعضی از مسایل بیش از اندازه حساس است. گاهی از این حساسیت لذت می برد و فکر می کرد به خاطر عشق و علاقه به او کمی حسودی می کند. اما او کم کم پا را از مسایل کوچک فراتر گذاشت دائم رفت و آمدهایش را کنترل می کرد. به هر بهانه ای تلفن همراهش را می گرفت و چک می کرد. اگر در خیابان با یکدیگر قدم می زدند و اتفاقی کسی نگاهش به او می افتاد، با طرف درگیر می شد.
یک روز در خیابان اتفاقی همکلاسی اش را دید و با هم احوالپرسی کردند. وقتی به خانه رسید، او راچنان کتکی زد که تا چند روز از خانه نمی توانست بیرون بیاید. می گفت: نگاهایتان برایم مشکوک بود از طرز نگاهتان به یکدیگر خوشم نیامد.
دوستانش از اطرافش پراکنده شده بودند. هیچ کس به او زنگ نمی زد جز خانواده اش که هیچ اطلاعی از این وضع نداشتند. تمام تنش سیاه و کبود بود و منزوی و افسرده شده بود. چند بار با او قهر کرد اما هر دفعه با عذر خواهی و خرید کادو و اشک ریختن دلش را به دست می آورد.
چندین بار در خیابان درگیر شده بود و طرف را طوری کتک زده بود که از او شکایت کرده بودند اما هر دفعه با پول یا تهدید، قضیه را فیصله داده بود. بعد از هر اشتباهی چند روزی خوب بود و دوباره شروع می کرد.
چند باری برای مشاوره نزد من آمد. هر دفعه راهکارهایی به او پیشنهاد می کردم، ولی نامزدش زیر بار نمی رفت. به رامین پیشنهاد دادم نزد روانپزشک برود، ولی رامین قبول نمی کرد. چند باری با رامین برای دیدنم به اتاق مشاوره آمده بودند و کلی با او صحبت کرده بودم اما هیچ تاثیری در رفتارش نداشت.
چند وقتی بود که از او خبر نداشتم. فکر کردم با هم خوب شدند و به دنبال زندگیشان رفته اند. تا اینکه یک روز رامین مستاصل و پریشان به دفتر آمد. او را دعوت به آرامش کردم نشست بعد از خوردن یک لیوان آب، گفت سحر چند ماه پیش بی خبر وسایلش را جمع کرده و رفته شمال.
برای برگرداندنش من هم راهی شمال شدم اما در بین راه تصادف کردم و پاهایم شکست. چند ماهی طول کشید تا پاهایم به وضعیت عادی برگردند و من مجدد به طرف شمال راه افتادم و به خانه مادر سحر رفتم اما هیچکس آنجا نبود.
همسایه ها گفتند دو ماه است که دخترشان ازدواج کرده و همگی با هم از اینجا به شهر دیگری رفته اند و هیچکس آدرسی از محل جدید سکونتشان نداشت...
حالا رامین با یک دنیا علاقه به سحر، مستاصل و تنها مانده بود.
وقتی بدبینی به حدی میرسد که شخصیت فرد را تحت تاثیر قرار میدهد، دیگر مساله جدی است. به عبارت دیگر، شخصیت بدگمان نوعی اختلال شخصیتی محسوب میشود که بسیار دردسرساز است.
مشخصه بیماران مبتلا به اختلال شخصیت بدگمان یا پارانوئید، شکاک بودن و بیاعتمادی دائم به همه افراد است. صد البته آنها احساس بدگمانی را به خود نسبت نمیدهند بلکه دیگران را مسئول این همه بدگمانی خود میدانند. این افراد متخاصم، تحریکپذیر و خشمگین هستند. آنها متعصبند و به همسر خود سوءظن بیمارگونه دارند. شخصیتهای پارانوئید بدعنق و اهل دعوا و مرافعه هستند و دائم مدارکی دال بر تخلف دیگران از قانون جمع میکنند . بهطور معمول از هر 1000 نفر، بین 5 تا 25 نفر دچار این مشکل هستند و در مردان هم شایعتر است.
اما بهترین راهکاری که برای پیشگیری توصیه میشود، این است که از کودکی محیط تربیت کودک خوب، دوستانه و با محبت باشد و روابط موجود در خانواده سیری طبیعی داشته باشد. مادر اولین منبع تغذیه کننده نیازهای عاطفی کودک است و اگر این منبع مهم به درستی وارد عمل نشود و بیاعتمادی را به فرزندش منتقل کند، او در سراسر زندگی با مشکلاتی روبرو خواهد شد.
محسن مروی رییس انجمن مددکاران اجتماعی خراسان جنوبی در گفت و گو با ایسنا می گوید: برخی از افراد دچار مشکلی به نام بدبینی هستند و نسبت به اخلاق و رفتار دیگران حتی نزدیکانشان نیز شک و تردید دارند که این معضل میتواند به سادگی یک زندگی را به تباهی بکشاند، چراکه شخصی که این مشکل را دارد احساس میکند چیزی را که میبیند یا میشنود واقعیت ندارد و با چیزی که در پشت صحنه وجود دارد، متفاوت است.
وی می افزاید: در واقع در ایجاد بیماری بدبینی، خانواده، الگوهای اجتماعی و زیست شناختی هر کدام به سهم خود در این بیماری نقش دارند که متاسفانه هیچ چیز مثل بدبینی در خراب کردن یک رابطه مخصوصاً در زندگی مشترک قدرتمند نیست.
مروی با اشاره به اینکه بدبینی به همسر اشکال متفاوتی دارد، گفت: بسیاری از زوجین بدبینیهای بیمارگونه خود را نوعی رفتار طبیعی تلقی میکنند و آن را با عناوینی همچون غیرت و تعصب ومراقبت توجیه میکنند، حال آنکه واقعیت چیز دیگری است.
وی با بیان اینکه به طورکلی بدبینی به همسر در3 حالت کلی بروز میکند، اظهارکرد: گروه اول افرادی هستند که بدبینی در ذاتشان است. این افراد را از همان ابتدای زندگی براحتی میتوان شناخت، آن زمان که نسبت به هر موضوعی نیمه خالی لیوان را میبینند و در رابطه با پیرامون خود نوعی نگاه منفی دارند.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی خراسان جنوبی گفت: گروه دوم افرادی هستند که نوعی وسواس نیز در بدبینیهایشان نهفته است. این دسته از زوجین نسبت به برخی رفتارها و واکنشهای همسر خود به جنس مخالف، حال در محیط کاری باشد، نوعی وسواس فکری دارند که در پارهای اوقات همراه با بدبینی به وی است که البته در این فرم باز هم اختلاف بین زوجین خیلی پدیدار نمیشود.
مروی ادامه داد: گروه سوم که در حقیقت روزگاری جزو گروههای یک و دو بودند بشدت در معرض خطرند، چرا که مبتلا به اختلال پارانوئید میشوند به این معنا که با کنار هم گذاشتن برخی پارامترهای خیالی به این نتیجه میرسند که همسرشان قطعا در حال خیانت به وی است و این فکر همچون خوره جسم و روح فرد را نابود میکند.
مروی اظهارکرد: فرزندان والدین بدبین و شکاک در طول زندگی یاد میگیرند که در آینده نیز نسبت به همسرشان و اطرافیان خود بدبین و شکاک باشند.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی خراسان جنوبی گفت: ظاهر آرام فرد نباید حمل بر خونسردی و آرامش خیال گذاشته شود چراکه فرد پارانوئیدی خشمی پنهان در وجودش دارد که شناور و همیشگی است و هر بار متوجه یک نفر میشود، تحت کنترل گرفتن اوضاع و شرایط، تلاش برای نداشتن خطا و اشتباه، در افتادن با مراجع قدرت مثل کارفرما یا پدر و مادر، حساسیت نسبت به انتقادها، محدودیت در روابط اجتماعی، تنگ بودن دایره دوستان، از دیگر علایم شخصیت پارانوئیدی است.
