معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان کرمان:
هفت هتل کاغذی حاصل تلاش‌های دولت قبل برای بهبود زیرساخت‌های گردشگری استان بود. از محمد جهانشاهی معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی استان کرمان در خصوص فرجام این پروژه‌ها و کاغذهایی که خاک می‌خورند، پرسیدم. طبعاً پای برخی مباحث دیگر هم به گفت‌وگویمان باز شد که می‌خوانید.
محبوبه فیروزآبادی در صدای تاک نوشت:
هفت هتل کاغذی حاصل تلاش‌های دولت قبل برای بهبود زیرساخت‌های گردشگری استان بود. از محمد جهانشاهی معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی استان کرمان در خصوص فرجام این پروژه‌ها و کاغذهایی که خاک می‌خورند، پرسیدم. طبعاً پای برخی مباحث دیگر هم به گفت‌وگویمان باز شد که می‌خوانید.
هفت هتل در دولت گذشته روی کاغذ در استان کرمان تعریف‌شده بود. این هتل‌ها چیزی فراتر از حفر یک گودال نرفت. علاقه‌مندم از آخرین وضعیت این هتل‌ها بگویید.
سهم کرمان 7هتل بود. منتها شاید آن زمان ساخت هتل توجیه نداشت. چون به هر صورت هتل در مرحله‌ی اول برای گردشگری که از خارج از منطقه می‌آید ساخته می‌شود، و بعد در کنارش ممکن است یک سری خدمات باشند که در خود آن منطقه یا شهر استفاده کنند.
در حال حاضر با توجه به اتفاقاتی که در گردشگری استان و کشور افتاده است بحث زیرساخت‌ها و مرکز هتلینگ اولویت اول سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص داده است. شاید آن هتل‌ها و آن پروژه‌ها اجرانشده‌اند اما در همان شهرها هتل‌هایی در حال ساخت است؛ در شهر کرمان، سیرجان و ...
امکاناتی مانند زمین در اختیار سرمایه‌گذاران قرارگرفته یا تسهیلاتی فراهم‌شده؟
بعضی از زمین دادن‌ها ناموفق بود.
در سیرجان گودالی به نام هتل حفرشده است. مالکیت آن زمین با کیست؟
با شهرداری؛ آن گودال سر جایش است. الآن در سیرجان گروه مالی گردشگری یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های ما را در یکی از محدوده‌های فضای سبز سیرجان دارد دنبال می‌کند.
در جنوب بم حدود 300 میلیارد تومان در هتل سرمایه‌گذاری می‌شود که یک مرکز تفریحی، پزشکی، فروشگاه است. هتل بم 25درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
به‌هرحال الآن با توجه به اینکه توجیه اقتصادی وجود دارد بخش خصوصی وارد عمل شده است. ما خودمان در شهر کرمان شاهد یک اتفاق خیلی خوب هستیم،2 ساختمان دارند تبدیل می‌شوند به هتل آپارتمان‌های خیلی خوب.
آقای جهانشاهی! ما با یک پارادوکس روبرو هستیم؛ ازیک‌طرف فعالان بخش هتلداری می‌گویند: ما زیر 60 درصد ظرفیت اشغال هتل‌هایمان است و هتلی که ظرفیت اشغالش زیر 60 درصد باشد، توجیه اقتصادی ندارد. از طرفی وقتی داریم عدم موفقیت‌مان را در بخش گردشگری آسیب‌شناسی می‌کنیم یکی از نقص‌هامان عدم وجود زیرساخت مناسب که مصادیق آن هتل است، سخن به میان می‌آوریم. این پارادوکس را می‌شود قدری توضیح بفرمایید؟
اگر فقط بحث اقامت را در نظر بگیریم 60 درصد ضریب اشغال، ضریب خوبی است. زیر 30 درصد توجیه ندارد. البته نمی‌توانیم در همه‌جا این رقم را بگوییم ولی به هر صورت بستگی به درجه‌ی هتل دارد.
هتل فقط اقامت نیست، بخشی از درآمدهای هتل معطوف به اقامت هست بخش زیادی از آن به خدمات جانبی برمی‌گردد، منتهی بازار ما در حال حاضر برای هتل‌های 4 و 5 و هتل سنتی توجیه دارد.
البته هتل‌های دیگر ما هم می‌توانند خدمات بدهند. اگر فضای آن و کیفیت خدمات آن‌ها خوب باشد. ما نمونه‌ی آن را در شهر کرمان داریم: هتل کرمان در ترمینال قدیم، آماده‌شده است. به‌صورت کامل هزینه کرده و کیفیت آن را اصلاح‌کرده و ارتقا داده. شما می‌توانید ضریب اشغال این هتل را با قبلاً مقایسه کنید.
اگر هتل آمادگی پیدا کند و در بحث بازاریابی کار کند و خدمات و سرویس آن خوب باشد، مطمئناً الآن هتلداری توجیه دارد.
منتهی باید قبول کنیم به‌هرحال صنعت هتل داری ما نیاز به خدمات و حمایت‌های بیشتر دارد. در بحث مالیات و عوارض و همین ارزش‌افزوده‌ای که الآن ممکن است بخشی از هزینه‌ها را برای مشتری‌ها بالا ببرد و در حقیقت قیمت اتاق هم بالا می‌رود.
ما اگر این خدمات و حمایت‌ها را از صنعت هتل داری داشته باشیم قطعاً هتلداری با آن کلاسی که بازار تقاضا کرده، قطعاً توجیه دارد.
ضمن اینکه یک هتل هم در خیابان ابوحامد داریم که کارهای آن تقریباً تمام‌شده است و به‌زودی به بهره‌برداری می‌رسد و ما فقط در بحث هتل‌های جدیدمان و هتل آپارتمان می‌توانیم بگوییم که اگر از نظر عددی بخواهیم حساب کنیم تقریباً 10 درصد ظرفیت هتلی‌مان افزایش پیدا می‌کند.
اما ما شهرهایی داریم که هنوز هتل ندارند؛ مثل زرند!
زرند؛ خب ما دنبال این هستیم که ظرفیت‌هایی که فعالیت اقتصادی خوبی در شهرستان‌ها دارند بیایند کمک کنند آنجا هتل ساخته شود. در صحبت‌هایی که کردیم به نتایجی هم رسیدیم. امیدواریم این اتفاق در زرند بیافتد.
الآن در راور یک هتل آپارتمان افتتاح کردیم. بافت هتل نداشت؛ یک هتل آپارتمان در بافت افتتاح کردیم. در تقریباً شهرهای دیگرمان هم اگر هتل نیست، از ظرفیت اقامتگاه بوم گردی استفاده کردیم.
به نظر شما وضعیت جیرفت از نظر اقامتی مطلوب است؟
خب؛ جیرفت 3 هتل در حال کار دارد. یکی هم در مجموعه‌ی اقامتی پذیرایی دلفارد دارد. یک هتل هم با پیشرفت نسبتاً خوبی در حال کار است و امیدواریم که آن‌هم در سال آینده به چرخه‌ی خدمات اضافه شوند.
دولت از بحث تأمین زیرساخت‌ها خودش را کنار کشیده است. درست است؟
دولت فقط سعی می‌کند تسهیلات و کمک بدهد. در اصل من فکر می‌کنم که شاید مسیر درست فعلاً همین باشد.
کاروانسرای وکیل چندین بار بین بخش خصوصی و دولت دست‌به‌دست شد. چندین استاندار هم پیگیر کار بودند. چندین بار خبرنگارها جمع شدند و کلنگ زده شد.حتی پرچم ترکیه هم زده شد!
من امیدوارم الآن با توجه به عزمی که در استان کرمان شاهد هستیم این دفعه دیگر به سرانجام برسد. ما در این سال‌های اخیر شاهد انجام اتفاقات و رویدادهایی بودیم که شاید فکرش را هم نمی‌کردیم، همین باغ فتح‌آباد، کنسول گری انگلیس، بیرم‌آباد، محدوده‌ی بازار…
کیفیت خدمات هتل‌ها در کرمان در مقایسه با هتل‌های هم ستاره در بقیه کشور پایین‌تر است؛ این نقد را قبول دارید؟
متأسفانه در سال‌های گذشته به دلیل اینکه هتل‌های ما تحت‌فشار زیادی بودند و خب بازار نبود و ضریب اشغال زیر 25 و 20 درصد بود. در بخشی از مقاطع دیگر کم‌کم رونق رفته بود. این بر فضای هتل‌ها و بر خدماتشان تأثیر می‌گذارد. خب من می‌توانم به جرئت بگویم که بیش از 5 میلیارد تومان در ظرف همین دو سه سال اخیر در شهر کرمان فقط هتل‌داران خرج کردند و کیفیت خدماتشان را بالا بردند.
کدام هتل‌ها؟
هتل کرمان، هتل پارس هزینه‌های سنگینی کرده‌اند.
پس شاید در بخش آموزش ضعف داشته باشیم!
ما قبول داریم که در آموزش کار داریم به هر صورت وقتی‌که یک فضایی رونق پیدا می‌کند در شرایط رقابت قرار می‌گیرند و مجبور می‌شوند خدماتشان را ارتقا دهند.
تا سال 92، بیش از 15 سال؛ فقط یک موسسه آموزشی در کرمان داشتیم، الآن ما 4 موسسه آموزشی در استان کرمان داریم که تخصصی کار می‌کنند. موسسه تشریفات هتلداری‌مان الآن 1 سال است که دوره‌های خیلی خوبی را برگزار کرده است. اساتید گران‌قیمتی را هم به کرمان آورده، صحبت‌هایی که کردیم، با هزینه‌های بسیار مناسب در کرمان دوره برگزار کردیم.
من می‌توانم به جرأت بگویم که برگزاری بیش از 45 دوره‌ی آموزشی در 3 سال گذشته شاید به‌اندازه‌ی تاریخ گردشگری استان دوره‌ی آموزشی برگزار کردیم و می‌شود بگوییم که همه حوزه‌های ما آموزش دیدند منتهی کافی نیست.
تا سال 92 فقط راهنمایان تاریخ فرهنگی در کرمان داشتیم الآن با توجه به ظرفیتی که در استان کرمان از قدیم وجود داشته است، ما راهنمایان اکوتوریسم و ژئوتوریسم داریم یعنی در جمع استان‌های پیش رو هستیم که تنوع راهنمای گردشگری تخصصی دارد.
اعتبارات گردشگری میراث فرهنگی خیلی قطره‌چکانی می‌آید...
ما در طول 3 سال شرایط سختی داشتیم در حوزه‌ی گردشگری نسبت به سال‌های گذشته . شاید 60 یا 70% اعتباراتمان کاهش پیداکرده است. ما اواسط دهه‌ی 80 خیلی اعتبارات خوبی در استان داشتیم، خب این دو سه سال به شدت افت کرد. منتهی برای ما خیلی سخت گذشت ولی یک آورده برای ما داشت؛ استفاده از ظرفیت بخش خصوصی. ما خیلی کارهای زیادی در این دو سه سال انجام دادیم و همه‌ی آن را هم بخش خصوصی کمک کرد.
