حکایت عجیب شبکه نیمه تمام فاضلاب کرمان؛
روژه شبکه فاضلاب شهر کرمان دو دهه پیش کلنگ زنی شده است علیرغم وعده های مکرر برای تسریع این پروژه عمرانی اما عملا پروژه شبکه فاضلاب کرمان اسیر اعتبارات قطره چکانی و فرسایشی شده است.
مردم کرمان به یاد دارند که قبل از آغاز شبکه فاضلاب شهر کرمان آب فاضلاب ناشی از چاه های جذبی در سطح شهر آنقدر بالا آمده بود که بسیاری از سازه های مرکزی شهر کرمان غرق در فاضلاب شهری شده بودند و بالا آمدن سطح آب های زیر زمینی به مشکلی اساسی برای شهر تبدیل شده بود.
با آغاز اجرای فاضلاب شهری کرمان این مشکل تا حدودی کاهش یافته است، حداقل اینکه دیگر مسئولان شهر کرمان از بالا آمدن سطح آب در زیر زمین بناهای شهر گلایه نمی کنند با این وجود هنوز هم آبهای زیر سطحی شهر کرمان دردسر ساز هستند و گفته می شود یکی از دلایل کندی اجرای پروژه بزرگ تقاطع غیر هم سطح میدان آزادی کرمان بالا آمدن سطح آب در گذرهای زیر زمینی این سازه عظیم است.
اما نکته جالب اینکه بعد از ۲۰ سال از آغاز طرح فاضلاب کرمان این پروژه فقط ۳۰ درصد پیشرفت داشته است و در صورت ادامه تزریق قطره چکانی اعتبارات به این پروژه احتمالا نیم قرن دیگر شبکه فاضلاب کرمان تکمیل خواهد شد.
طی ۲۰ سال گذشته تمام دولتها وعده های مکرر برای اتمام این پروژه داده اند، اوایل دولت یازدهم نیز وعده هایی در خصوص جذب بخش خصوصی و تسریع در اجرای پروژه داده شد اما این حرف ها نیز در حد وعده ماند و پروژه به دولت دوازدهم رسید
طی ۲۰ سال گذشته تمام دولتها وعده های مکرر برای اتمام این پروژه داده اند، اوایل دولت یازدهم نیز وعده هایی در خصوص جذب بخش خصوصی و تسریع در اجرای پروژه داده شد اما این حرف ها نیز در حد وعده ماند و پروژه به دولت دوازدهم رسید.
قرار بود با توجه به کمبود آب در کرمان و احداث مجتمع پتروشیمی و کارخانه فولاد در حاشیه شهر کرمان، آب شبکه فاضلاب پس از تصفیه به بخش صنعت اختصاص یابد.
حتی در دولت نهم قرار شد آب شبکه فاضلاب کرمان به زمین های پسته حومه کرمان و زنگی آباد اختصاص یابد اما همه این وعده های زیبا هم بی نتیجه رها شد.
حالا در نیمه سال ۹۶ مردم کرمان مانده اند و طرح فرسایشی شبکه فاضلاب، هر بار که یک کوچه در کرمان برای اجرای شبکه فاضلاب حفاری می شود حدود یک ماه طول می کشد تا شبکه فاضلاب در یک معبر تمام شود.
اجرای شبکه در خیابان های اصلی مانند آنچه که هم اکنون در خیابان آزادگان کرمان می گذرد موجب بروز ترافیک می شود که وقتی این ترافیک را کنار پروژه های عمرانی نیمه تمام شهر کرمان بگذاریم دلیل کافی برای بلند شدن صدای گلایه های مردم پیدا می شود.
گلایه مردم از کیفیت و سرعت فرسایشی پروژه
محمد سلیمانی یکی از شهروندان کرمانی است که خطاب به مسئولان می گوید: چرا پروژه ای که ماهیتا زمان بر است به دلیل کمبود اعتبار و یا ناتوانی پیمانکار مشکلاتش تشدید می شود.
وی تصریح کرد: چند روز کوچه کنده کاری می شود، چندین روز حفاری زمان می برد و چند روز لوله گذاری و اینقدر این مسیر برای تست لوله ها و پر کردن چاله ها و در نهایت آسفالت طولانی می شود یک محله مدت ها مختل می شود.
سلیمانی ادامه داد: اگر این پروسه طی شود شما بعد از یک ماه کوچه ای پر از دست انداز خواهید داشت و اگر با نشست زمین و یا کنده کاری مجدد مواجه نشوید باید روی این دست اندازها رفت و آمد کنید و هزینه هنگفتی بابت تعمیر زیربندی خودروها پرداخت کنید.
وی یکی دیگر از مشکلات را انتشار بوی فاضلاب در کوچه ها دانست و افزود: متاسفانه با وجود تمام این مشکلات طرح بسیار کند در حال انجام است.
زهرا پور خاتون، کارشناس شهری نیز در گفتگو با مهر اظهار داشت: مردم کرمان به یاد دارند روزهایی را که با بارش باران آب فاضلاب آنقدر بالا می آمد که گاها صحن مسجد جامع کرمان را فرا می گرفت و حتی یک بار کتابخانه مسجد زیر آب رفت و هنوز هم دیوارهای مسجد جامع کرمان تا نیمه نم زده است.
در بسیاری از مکانهای شهر کرمان پمپهای آب هنوز هم فعال هستند و اگر خاموش شوند با یک بارندگی آب برخی از بناها را فرا می گیرد
وی افزود: در بسیاری از مکانهای شهر کرمان پمپ های آب هنوز هم فعال هستند و اگر خاموش شوند با یک بارندگی آب برخی از بناها را فرا می گیرد.
وی ادامه داد: اجرای شبکه فاضلاب در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور انجام شده است و در هیچ شهری مانند کرمان طرح کند و فرسایشی نبوده است البته دلیل اصلی کندی طرح در کنار کمبود اعتبار همین بحث بالا آمدن آب های زیر زمینی بوده است بطوریکه در برخی از خیابان های شهر کرمان برای اجرای فاضلاب مجبور شدند چندین ماه آب موجود در سطوح زیر زمین را با پمپ های متعدد خارج کنند.
پورخاتون افزود: متاسفانه با وجود مشکلات فنی طرح آنقدر کند است که گاه اجرای طرح در برخی از خیابانهای و انشعابات فرعی سالها طول می کشد مثلا می توان به خیابان جهاد و خیابان آزادگان اشاره کرد.
وی افزود: آب در کرمان حکم طلا دارد و با توجه به اینکه خشکسالی در این شهرستان جان فرسا شده است به سادگی می توان با فروش آب تصفیه شده در کرمان هزینه های طرح را تامین کرد.
مسئولان چاره اندیشی کنند
وی گفت: تا قبل از اجرای طرح تمامی آبهای فاضلاب شهر کرمان با استفاده از چاه های جذبی دفع می شد و همین امر خسارتهای زیادی را به زیر ساختهای شهر وارد کرد.
استفاده از پیمانکاران قدر در راستای حل این مشکل چاره ساز است و باید با استفاده از تکنولوژیهای جدید و تامین اعتبار با پیگیری مسئولان و مدیریت ارشد استان این مشکل را حل کرد
پورخاتون ادامه داد: استفاده از پیمانکاران قدر در راستای حل این مشکل چاره ساز است و باید با استفاده از تکنولوژیهای جدید و تامین اعتبار با پیگیری مسئولان و مدیریت ارشد استان این مشکل را حل کرد.
در همین رابطه محمد جواد زاهدی نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از کندی اجرای این طرح در گفتگو با مهر اظهارداشت: مسئولان باید برای تامین اعتبار مورد نیاز این پروژه اقدام عاجل انجام دهند.
وی افزود: نباید به این امر بسنده کنیم که با اجرای پروژه در برخی نقاط حساس مشکل بالا آمدن آب در کرمان رفع شده و اگر چاره اندیشی نکنیم به زودی شاهد بروز مجدد بحران آبهای زیر زمینی خواهیم بود.
زاهدی گفت: این طرح در سال ۷۶ کلنگ زنی شده است اما اجرای پروژه عملا از چند سال قبل آغاز شد و از ابتدا با کمبود اعتبار مواجه بوده است.
وی عدم اختصاص اعتبار در برخی از سالها و یا اعتبارات بسیار اندک سالانه را چالشی جدی در اجرای این پروژه دانست.
وی از وزارت نیرو خواست برای رفع مشکلات این پروژه در کرمان چاره اندیشی فوری کند.
۸۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کرمان اظهارداشت: شبکه فاضلاب در کرمان هم اکنون در برخی از مناطق شهر اجرا و مورد بهره برداری قرار گرفته است و ۲۷ هزار مشترک با جمعیت ۵۸ هزار نفر به شبکه وصل شده اند.
محمد طاهری افزود: در کل شهر شبکه فاضلاب ۳۰ درصد پیشرفت دارد و مشکل اصلی ما هم کمبود نقدینگی است و اعتبارات فعلی پاسخگوی نیاز شبکه نیست.
وی گفت: مذاکره با بخش خصوصی برای تکمیل طرح آغاز شده است و امیدواریم ظرف ماههای آینده این مذاکرات به نتیجه برسد.
وی اعتبار مورد نیزا برای اجرای این پروژه را ۸۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و ابراز امیدواری کرد که این اعتبار با شتاب بیشتری به کرمان اختصاص یابد.
۲۰ سال پس از آغاز اجرای این طرح مردم انتظار دارند با تدبیر مسئولان قفل پروژه فاضلاب شهری کرمان باز شود امری که به نظر می رسد با روند فعلی اجرای طرح به این زودی ها محقق نشود.
منبع: مهر
