صدای تاک- گروه شهر:
ششم آبانماه سال 1394 بود که استاندار کرمان از مدیران قرارگاه قرب قائم خواسته بود: تا کار مطالعات و ساخت مترو را با جدیت در کرمان آغاز کنند.
در همان نشست هم بود که رئیس گروه مطالعاتی متروی قرارگاه قُرب قائم وابسته به قرارگاه خاتم اذعان کرده بود: در بسیاری از شهرها، فرایند تصمیمگیری برای ساخت مترو، بیش از 10 سال طول کشیده است.
ابراهیمی این را هم گفته بود: درصورتیکه مدیران استان همدل باشند، این مدتزمان تا یک ماه کاهش مییابد و با همراهی مردم نیز، کار مطالعات و ساخت مترو بهسرعت انجام خواهد شد.
او وعده تهیه بسته تأمین مالی پروژه را هم مطرح کرده و گفته بود: برای مطالعات و ساخت مترو، بستهی تأمین مالی نیز ارائه میدهیم تا کار در مدتزمان کوتاه انجام شود.
ابراهیمی خواستار ارائهی هرچه سریعتر مطالعات ژئوتکنیک، زمینشناسی و ترافیک از سوی دستگاههای مربوط میشود و در خصوص آبهای زیرسطحی شهر کرمان نیز ميگوید: آبهای زیرسطحی، تهدیدی برای ما نیست؛ بلکه با توان مهندسی بالایی که در این زمینه داریم، یک فرصت محسوب میشود.
شورا ساخت مترو در کرمان را تصویب کرد
دهم آبان ماه 94 هم شورای چهارم در نشست عمومی خود با ساخت مترو و تأسیس شرکت قطار شهری کرمان و حومه موافقت شد و آن را به تصویب رساند. هرچند که ربانی زاده در همان جلسه هم گفته بود: « باید پیش از هر کاری، برای ساخت مترو در شهر کرمان نیازسنجی شود و ببینیم چنین پروژهای، اولویت شهر کرمان هست یا خیر. نباید با رسانهای کردن ساخت مترو، برای مردم توقع ایجاد کنیم و پسازآن، توانایی مالی و اعتبار لازم برای اجرای این پروژه را نداشته باشیم.»
شانزدهم آبانماه 94 و در نشست بعدی شورا، مشرفی میگوید: اعتبار لازم برای این پروژه دو هزار و 500 میلیارد تومان است که 50 درصد این هزینهها صرف تجهیزات، 30 درصد صرف ایستگاهها و 20 درصد هم صرف تونلها میشود. مشرفی سهم شهرداری از این بودجه را 500 میلیارد تومان عنوان کرده و میافزاید: شهرداری باید طی چهار یا پنج سال این رقم را تأمین کند.
رئیس شورای شهر وقت اضافه میکند: مطالعات پروژه مترو باید توسط قرارگاه قائم انجام شود و به استاندار داده شود. استاندار هم باید به رئیسجمهور بدهد و تائید دولت را بگیرد؛ بنابراین باید همه مطالعات و تاییدات این پروژه تا 2 ماه دیگر انجام شود که بتوانیم این پروژه را در برنامه ششم توسعه قرار دهیم تا بودجه را از دولت بگیریم.
علی بابایی شهردار کرمان هم در همان نشست بابیان اینکه پروژه مترو کاری نیست که بهآسانی انجام شود، گفته بود: پیشبینی میشود زمان اجرای مترو شش سال باشد.
حجتالاسلام ربانی سخنگوی شورا هم در این جلسه تصریح میکند: شورای شهر فعلاً فقط بحث مطالعات مترو را تائید کرده است نه اجرای آن را.
سعید گیلانی هم پیشنهاد داده بود که به تفاهمنامه مترو بندی اضافه شود به این عنوان که تفاهمنامه به مدت 60 روز پابرجاست و اگر پروژه مترو در برنامه ششم نگنجد، تفاهمنامه پروژه متروی کرمان لغو است. اعضای شورا با این پیشنهاد موافقت کرده بودند.
- طرح مطالعاتی مترو انجامنشده است
9 تیرماه سال 95 بود که سخنگوی شورای چهارم شهر کرمان در گفتوگو با گفتار نو، پروژه احداث مترو را در حد حرف توصیف میکند. محمد ربانی میگوید: مترو شهری فقط در حد صحبت بوده و هیچگونه طرح مطالعاتی تاکنون روی این پروژه انجامنشده است.
وی بابیان اینکه هیچگونه قراردادی برای راهاندازی مترو شهری بسته نشده است، ادامه میدهد: یک روز شهردار سابق اعلام کرد که قطار شهری را در کرمان راهاندازی میکنیم و روز دیگری گفتند مترو را تأسیس میکنیم ولی همهچیز در حد صحبت بوده است.
- اگر اجازه داده بودند تاکنون عملیات اجرایی پروژه مترو آغاز میشد
4 شهریورماه 95 در آیین گرامیداشت روز کارمند استاندار کرمان در جمع کارکنان و کارمندان استانداری کرمان، اعلام میکند: کارهای عمرانی بسیاری مدنظر بود در سطح استان انجام شود که اگر اجازه داده بودند تاکنون عملیات اجرایی پروژه مترو آغاز میشد. این انتقاد رزمحسینی متوجه شورای شهر چهارم بود. و همین رئیس شورای شهر کرمان را بر آن داشت تا نهم شهریورماه به اظهارات رزمحسینی واکنش نشان دهد.
علیاکبر مشرفی در گفتوگو با ایسنا، در خصوص وضعیت متروی کرمان، میگوید: اساساً هیچ کارشکنی در افراد در خصوص متروی کرمان ندیدهام.
وی با اشاره به تلاشهای زیاد مبنی بر راهاندازی مترو در کرمان، میافزاید: مترو عمدتاً برای شهرهای که جمعیت آنها بیشتر از یکمیلیون نفر توجیه داشته است و دولت کمککننده ساخت آن است و با توجه به اینکه جمعیت شهر کرمان کمتر از یکمیلیون نفر است، این امر در کرمان محقق نشده است.
رئیس شورای شهر کرمان ادامه میدهد: با پیگیریهای مکرری که معاونت عمرانی استانداری کرمان، شهردار، شورای شهر کرمان و مقامات دیگر داشتهاند، اخیراً وزارت کشور پذیرفته است که مطالعات متروی کرمان در دستور کار خود قرار دهد.
قرار نبود شورا اعتبار این پروژه را تأمین کند
بااینحال اسفند 95 استاندار کرمان در نشست با اعضای شورای شهر کرمان بابیان اینکه مدیریت استان علاقهمند نیست چیزی را به کسی تحمیل کند، به پروژه متروی شهر کرمان اشاره میکند و اظهاراتش را یکبار دیگر تکرار میکند: پروژه مترو یک فرصت برای کرمان و شورای شهر چهارم بود که انجام نشد. درحالیکه قرار نبود شورا اعتبار این پروژه را تأمین کند.
استاندار کرمان با تأکید بر اینکه باید براساس نظر کارشناسی تصمیمگیری شود نه خودخواهی، لجبازی و نظرات شخصی، اذعان میکند: شوراها نهاد پایداری هستند و باید از ابزار کارشناسی برای تصمیمات درست استفاده کنند.
- کسی مخالف مترو نیست
اظهاراتی که واکنش علیاکبر مشرفی رئیس شورای شهر وقت را در پی داشت. مشرفی به استقامت میگوید: من عدهی خاصی را سراغ ندارم که نگذاشته باشند مترو شروع بشود. تا جایی که در جریانم استاندار محترم، معاون عمرانی ایشان، شهردار محترم و همهی اعضای شورا نسبت به مترو نظر مثبت دارند. کار به خاطر مسائل قانونی عقبافتاده است و من کس خاصی که مخالف اجرای مترو باشد را ندیدم. ممکن است باشند ولی من برخوردی نداشتم.
- مردم باید حقایق را بدانند
از سوی دیگر زهرا لری اسفندماه سال 95 که در نمایشگاه مطبوعات کرمان حاضرشده بود، با خود تصویر نامههایی را داشت که نشان میداد وزارت کشور با احداث مترو در کرمان مخالفت کرده است.
لری بابیان اینکه مردم باید حقایق را بدانند از اینکه عدم اجرای مترو در کرمان به شورای چهارم نسبت دادهشده است، بهسختی انتقاد کرد و گفت: کرمان مشکل جمعیتی دارد. به شهرهای کمتر از یکمیلیون نفر جمعیت مجوز مترو داده نمیشود.
- زمینه احداث مترو با شورا، صدور مجوز با ما
باروی کار آمدن شورای پنجم حالا بحث اجرای مترو کرمان وارد فاز جدیدی شده است. همین دیروز صبح بود که استاندار کرمان با اشاره به دریافت مصوبه برای احداث متروی کرمان خاطرنشان میکند: اگر شورای شهر زمینه احداث مترو را فراهم کند ما مجوز اجرای مترو را از دولتخواهیم گرفت.
رزمحسینی مدعی میشود: اگر مترو را آوردید، آنگاه دولت موظف است به شما کمک مالی کند، چرا باید از دیگر شهرها عقب بمانیم، شیراز، تبریز و مشهد از اعتبارات مترو استفاده کنند، اما کرمان از این اعتبارات بیبهره باشند.
استاندار کرمان میافزاید: اگر شورای شهر پنجم و شهردار کرمان برای احداث مترو به جمعبندی برسند تا شش ماه دیگر مجوز متروی کرمان را میگیرم، چارهای نداریم بهغیراز اینکه کرمان را بهعنوان کلانشهر مطرح کنیم.
رزمحسینی در حالی توپ مترو را در زمین شورای پنجم مياندازد که موانع قانونی برای اجرای مترو در شهر کرمان وجود دارد. از سوی دیگر آنطور که استاندار کرمان دو سال پیش مطرح کرده، هزینه ساخت متروی کرمان ۱۵۰۰ میلیارد تومان برآورد شده بود. عددی که امروز بیش از 3 هزار میلیارد تومان تخمین زده میشود. این در حالی است که کل بودجه شهر کرمان در سال 96 حدود 650 میلیارد تومان بوده است که تا پایان پنج ماهه اول سال حدود 70 میلیارد تومان آن محقق شده است و با این وضعیت با خوشبینانهترین حالت به نظر نمیرسد تا پایان سال، بودجه تحققیافته شهرداری کرمان از رقم 200 میلیارد تومان عبور کند. به زبان سادهتر مترو 15 برابر کل بودجه شهر کرمان به پول نیاز دارد.
حتی اگر قرار باشد آنطور که رئیس شورای چهارم گفته است این پول در پنج سال تأمین شود یعنی سالانه 600 میلیارد تومان باید فقط برای مترو تأمین مالی شود. عددی معادل 3 برابر کل بودجه تحققیافته شهرداری در سال جاری.
اگر آنطور که مشرفی گفته است قرار باشد شهرداری فقط 500 میلیارد تومان برای این پروژه تأمین مالی کند، بهطور متوسط سالانه 100 میلیارد تومان به هزینههای شهرداری افزوده میشود و این یعنی رشد 50 درصدی هزینههای شهر فقط برای یک پروژه در یک سال.
این در حالی است که سردار اکبری، جانشین قرارگاه خاتم در آیین افتتاح روگذر میدان آزادی میگوید: شهرداری کرمان ۵۰ میلیارد تومان پول داده و ۷۰ میلیارد تومان زمین که فروش آنها به مشکل برخورده است.
به گفته او قرارگاه خاتم تاکنون برای پروژههای شهر کرمان ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه کرده است.
و این یعنی قرارگاه خاتم همینالان 180 میلیارد تومان از شهرداری کرمان طلبکار است.